EBOOKI WYDAWCY
-38%
Autor:
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
Książka koncentruje się na związku między jednostką a jej środowiskiem fizyczno-przestrzennym oraz społeczno-kulturowym. Wprowadza w problemy pojawiające się na styku oczekiwań ludzi wobec środowiska i ofert, jakie dla ich spełnienia tworzy społeczno-kulturowy kontekst życia. Ujmuje człowieka nie tylko jako podmiot reagujący na bodźce środowiska, lecz także aktywnego sprawcę zmian zachodzących w nim samym, w jego otoczeniu fizycznym, w relacjach z innymi ludźmi. Przedstawia węzłowe problemy psychologii środowiskowej z perspektywy społeczno-kulturowej na tle rozwoju teorii i badań psychologicznych. Pokazuje więzi psychologii z innymi dziedzinami wiedzy zaangażowanymi w organizację, zmianę i projektowanie fizycznego środowiska człowieka – z architekturą, geografią, socjologią, etologią, ekologią. Przedstawia oczekiwania formułowane pod adresem psychologii środowiskowej oraz jej główne teorie, kierunki badań i zastosowania m.in. w rozwiązywaniu problemów społecznych. Książka przeznaczona jest głównie dla psychologów, ale także architektów, socjologów i przedstawicieli innych nauk humanistycznych.
Rok wydania | 2002 |
---|---|
Liczba stron | 418 |
Kategoria | Psychologia społeczna |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe Scholar |
ISBN-13 | 978-83-7369-005-9 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
EBOOKI WYDAWCY
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 19 |
CZĘŚĆ I TEORETYCZNE ORIENTACJE PSYCHOLOGII ŚRODOWISKOWEJ | 25 |
Rozdział 1. Źródła i rozwój społecznej psychologii środowiskowej | 25 |
1.1. Definicja psychologii środowiskowej | 25 |
1.1.1. Pojęcie psychologii środowiskowej | 25 |
1.1.2. Problem poziomu analizy zjawisk w psychologii środowiskowej | 25 |
1.2. Rozwój psychologii środowiskowej | 28 |
1.2.1. Podstawowe stadia rozwoju psychologii środowiskowej na świecie | 29 |
1.2.2. Rozwój psychologii środowiskowej w Polsce | 31 |
1.3. Zewnetrzne uwarunkowania rozwoju psychologii środowiskowej | 35 |
1.3.1. Psychologia środowiskowa a architektura | 35 |
Architektura a psychologia środowiskowa w Europie | 37 |
Architektura a psychologia środowiskowa w USA | 39 |
1.3.2. Psychologia środowiskowa a geografia behawioralna | 46 |
1.3.3. Ruchy naturalistyczno-ekologiczne | 49 |
Rozdział 2. Psychologia środowiskowa w tradycji psychologii percepcji | 52 |
2.1. Środowisko przestrzenno-fizyczne w tradycji psychologii percepcji | 52 |
2.2. Środowisko przestrzenno-fizyczne w psychologii percepcji szkoły Gestalt | 56 |
2.3. Środowisko przestrzenno-fizyczne w probabilistycznej psychologii percepcji | 57 |
2.4. Teoria percepcji Gibsona | 60 |
2.5. Środowisko fizyczno-przestrzenne w szkołach psychologii transakcyjnej | 70 |
Rozdział 3. Psychologia środowiskowa w tradycji psychologii społecznej | 72 |
3.1. Społeczno-kulturowy nurt psychologii transakcyjnej | 72 |
3.2. Teorie atrybucji | 75 |
3.3. Kurta Lewina teoria pola i psychologicznej ekologii | 77 |
Rozdział 4. Psychologia środowiskowa w tradycji psychologii ekologicznej | 80 |
4.1. Ekologiczny paradygmat psychiki | 80 |
4.2. Rogera Barkera psychologia ekologiczna | 82 |
4.3. Teoretyczna i praktyczna wartość teorii Barkera | 87 |
4.4. Modyfikacje paradygmatyczne układu zachowania | 90 |
4.5. Podejście ekologiczno-rozwojowe Urie Bronfenbrennera | 91 |
Rozdział 5. Konstrukty teoretyczne społecznej psychologii środowiskowej | 95 |
5.1. Specyfika społecznej psychologii środowiskowej | 95 |
5.2. Społeczna psychologia środowiskowa w perspektywie transakcyjnej | 98 |
5.3. Społeczna psychologia środowiskowa w perspektywie zmiany społecznej | 100 |
CZĘŚĆ II ZAGADNIENIA I KIERUNKI BADAWCZE | 107 |
Rozdział 6. Percepcyjna i poznawcza schematyzacja środowiska | 107 |
6.1. Ewolucja badań nad percepcją i poznaniem środowiskowym | 107 |
6.2. Percepcja i poznanie środowiskowe | 109 |
6.2.1. Rola zmysłu wzroku w spostrzeganiu przestrzeni | 110 |
Stałość spostrzegania | 111 |
6.2.2. Kulturowe i językowe aspekty percepcji środowiskowej | 117 |
6.2.3. Wpływ emocji na percepcję | 118 |
6.3. Mapy poznawcze | 119 |
6.3.1. Geneza pojęcia mapy poznawczej w psychologii | 119 |
6.3.2. Teoria obrazu miasta Kevina Lyncha | 120 |
6.3.3. Weryfikacja teorii Lyncha w badaniach psychologicznych | 122 |
Własności map poznawczych | 123 |
Ocena dystansu | 124 |
6.4. Wyobrażalność środowiska | 125 |
6.5. Rozwój umysłowych struktur poznawczych środowiska w cyklu życia | 129 |
6.5.1. Rola aktywności w rozwoju percepcji przestrzeni | 130 |
6.5.2. Percepcja własnego ciała jako początek rozwoju percepcji przestrzeni | 131 |
6.5.3. Percepcja przestrzeni bliskiej | 132 |
6.5.4. Rozwój reprezentacji przestrzennych środowiska dużej skali | 136 |
6.6. Indywidualna i społeczna schematyzacja środowiska jako miejsca | 138 |
6.6.1. Fenomenologia miejsca Norberga-Schulza | 139 |
6.6.2. Poczucie miejsca Yi-Fu Tuana | 140 |
6.6.3. Teoria miejsca Davida Cantera | 142 |
Rozdział 7. Przestrzeń personalna | 146 |
7.1. Funkcje przestrzeni personalnej | 146 |
7.1.1. Funkcja defensywna przestrzeni personalnej | 147 |
7.1.2. Funkcja aktywna przestrzeni personalnej | 148 |
7.2. Struktura przestrzeni personalnej | 148 |
7.2.1. Determinanty percepcji przestrzeni | 149 |
7.2.2. Typy organizacji przestrzeni | 152 |
Przestrzeń o stałych cechach | 152 |
Przestrzeń o zmiennych cechach | 154 |
Przestrzeń nieformalna | 156 |
7.2.3. Symboliczne i psychospołeczne znaczenie przestrzeni personalnej | 157 |
Rozdział 8. Terytorialność i zatłoczenie | 160 |
8.1. Terytorialność | 161 |
8.1.1. Przestrzenno-fizyczne wymiary zachowania | 161 |
8.1.2. Przestrzeń broniona | 162 |
8.1.3. Terytoria wewnątrzgrupowe a autokreacja przestrzeni mieszkalnej i poczucia tożsamości | 164 |
8.1.4. Symbolika terytorium i jego granic | 166 |
8.1.5. Personalizacja terytorium i psychologiczna identyfikacja z miejscem | 170 |
8.1.6. Struktura organizacyjna zachowań terytorialnych | 172 |
8.2. Zatłoczenie | 174 |
8.2.1. Uwarunkowania poczucia zatłoczenia | 174 |
8.2.2. Skutki zatłoczenia | 176 |
Teorie zatłoczenia | 176 |
Skutki zatłoczenia w badaniach nad zachowaniami terytorialnymi zwierząt | 178 |
Skutki zatłoczenia w badaniach nad zachowaniami terytorialnymi ludzi | 179 |
8.3. Prywatność | 181 |
Rozdział 9. Stres środowiskowy | 184 |
9.1. Teoretyczne podstawy stresu środowiskowego | 184 |
9.1.1. Model fizjologiczny stresu środowiskowego | 185 |
9.1.2. Model psychologiczny stresu środowiskowego | 186 |
9.2. Stres i stresory środowiska fizycznego | 187 |
9.2.1. Oświetlenie | 187 |
9.2.2. Hałas | 189 |
9.2.3. Drgania i wibracje | 190 |
9.2.4. Warunki klimatyczne | 192 |
9.2.5. Ciepło | 192 |
9.2.6. Substancje chemiczne | 193 |
9.2.7. Promieniowanie i pole elektromagnetyczne | 194 |
9.3. Czynniki modyfikujące reakcje na stres | 196 |
9.3.1. Ocena emocjonalna środowiska | 196 |
Reakcje emocjonalne a czynniki środowiska fizycznego | 196 |
Reakcje emocjonalne jako mediatory reakcji stresowych | 198 |
9.3.2. Ocena poznawcza środowiska | 204 |
Ocena zawartości informacyjnej środowiska | 206 |
Zawartość informacyjna środowiska a rytmy zachowania | 209 |
9.3.3. Osobowość a stres środowiskowy | 211 |
Temperament | 212 |
Wzory zachowań: "twardość" i zachowania typu A | 214 |
9.4. Kataklizmy i katastrofy | 216 |
9.4.1. Kataklizmy | 216 |
9.4.2. Katastrofy | 219 |
9.5. Stres miejski | 222 |
Rozdział 10. Wartości i postawy wobec środowiska | 225 |
10.1. Wartości i przekonania jako regulatory postaw środowiskowych | 225 |
10.2. Postawy środowiskowe a poczucie bezpieczeństwa | 226 |
10.3. Postawy akceptacji zagrożen środowiskowych | 228 |
10.4. Postawy wobec otoczenia fizycznego: etyka środowiskowa | 230 |
10.5. Postawy wobec środowiska naturalnego: etyka ekologiczna | 233 |
10.6. Oddziaływanie na postawy wobec zagrożeń środowiskowych | 236 |
CZĘŚĆ III OBSZARY ZASTOSOWAŃ PSYCHOLOGII ŚRODOWISKOWEJ | 243 |
Rozdział 11. Środowisko architektoniczne i urbanistyczne | 243 |
11.1. Historia opozycji natura-miasto-dom | 244 |
11.1.1. Miasto z perspektywy historycznej | 244 |
11.1.2. Dom a psychiczne potrzeby człowieka | 246 |
11.2. Negatywne skutki życia miejskiego | 249 |
11.2.1. Bezdomność i poczucie bezdomności | 249 |
11.2.2. Patologie psychiczne | 252 |
11.2.3. Patologia społeczna | 253 |
11.3. Psychologiczne funkcje krajobrazu miasta | 255 |
11.3.1. Krajobraz miasta tradycyjnego | 256 |
11.3.2. Krajobrazy miasta postmodernistycznego | 258 |
11.3.3. Miasto przyszłości i krajobraz nowych emocji | 260 |
11.4. Rewitalizacja przestrzeni miejskiej | 262 |
11.4.1. Rewitalizacja zespołów śródmiejskich i historycznych | 262 |
11.4.2. Rewitalizacja osiedli i dzielnic mieszkaniowych | 265 |
11.5. Psychologiczne problemy projektowania miast jako struktury miejsc | 267 |
11.5.1. Psychologia w projektowaniu środowiska miejskiego | 268 |
11.5.2. Model projektowania psychologicznej przestrzeni urbanistycznej | 269 |
Rozdział 12. Środowisko pracy | 274 |
12.1. Środowisko i organizacja pracy | 274 |
12.1.1. Środowisko pracy w klasycznych teoriach organizacji | 274 |
12.1.2. Środowisko pracy jako czynnik kultury organizacyjnej | 277 |
12.2. Środowisko pracy fabryczne i przemysłowe | 279 |
12.3. Środowisko pracy biurowej | 281 |
12.4. Środowisko pracy w warunkach ekstremalnych i niezwykłych | 284 |
12.5. Środowisko pracy a potrzeba zmienności | 287 |
12.5.1. Różnorodność przestrzenna środowiska | 287 |
12.5.2. Muzyka w środowisku pracy | 288 |
12.6. Środowisko pracy a różnice indywidualne | 291 |
12.7. Środowisko pracy w erze informacyjnej | 292 |
12.7.1. Technologie informacyjne a zmiany w środowisku pracy | 293 |
12.7.2. Interakcja człowiek-komputer w środowisku pracy | 294 |
12.7.3. Systemy informacyjne jako nowe czynniki stresu środowiskowego | 296 |
12.8. Telepraca i środowisko wirtualne | 297 |
12.8.1. Kryteria jakości środowiska telepracy | 300 |
12.8.2. Mieszkanie jako środowisko pracy i życia | 301 |
Rozdział 13. Środowisko rekreacji i czasu wolnego | 303 |
13.1. Definicja rekreacji i czasu wolnego | 303 |
13.2. Historia rekreacji i czasu wolnego | 305 |
13.3. Rekreacja i czas wolny a alienacja z pracy | 307 |
13.4. Zachowania rekreacyjne w czasie wolnym | 309 |
13.5. Tendencje rozwojowe w rekreacji i konsumpcji czasu wolnego | 312 |
Rozdział 14. Środowisko w ochronie zdrowia i korygowaniu zaburzeń zachowania | 315 |
14.1. Środowisko terapeutyczne i promujące zdrowie | 316 |
14.1.1. Środowisko a cele terapii | 318 |
14.1.2. Model techniczny interwencji i prewencji środowiskowej | 321 |
14.1.3. Model psychoekologiczny interwencji i prewencji środowiskowej | 322 |
14.1.4. Cechy i wymagania ergonomiczne środowiska terapeutycznego | 324 |
14.2. Środowisko dla osób w starszym wieku | 327 |
14.2.1. Starzenie sie a jakość życia | 329 |
14.2.2. Środowiskowe wspomaganie jakości życia osób starszych | 330 |
14.3. Środowisko uwiezienia | 332 |
14.3.1. Człowiek w warunkach uwiezienia | 332 |
14.3.2. Przestrzenno-fizyczne wyznaczniki interakcji w sytuacji uwiezienia | 333 |
14.4. Środowisko szpitalne | 334 |
Rozdział 15. Środowisko w edukacji i wychowaniu | 338 |
15.1. Środowisko uczenia się, zabaw i rozwoju . | 338 |
15.1.1. Środowisko dziecięce w przestrzeni ogólnofunkcjonalnej | 339 |
15.1.2. Place zabaw | 340 |
15.1.3. Ośrodki opieki nad dziećmi: żłobki i przedszkola | 342 |
15.2. Środowisko szkolne | 345 |
15.2.1. Fizyczne milieu szkoły z przestrzenią otwartą | 345 |
Reakcje pośrednie na potencjalności przestrzeni otwartej | 346 |
Reakcje bezpośrednie na przestrzeń otwartą szkoły | 347 |
Strefy odosobnienia w sytuacji szkolnej | 348 |
15.2.2. Układ zachowania wewnątrz klasy szkolnej | 349 |
Wybór miejsca a aktywność i postawy uczniów | 349 |
Przydział miejsca a postawy i reakcje uczniów | 350 |
15.3. Znaczenie psychologiczne wielkości szkół | 351 |
15.3.1. Wielkość szkół podstawowych | 351 |
15.3.2. Wielkość szkół ponadpodstawowych | 352 |
Rozdział 16. Programowanie, projektowanie i ewaluacja środowiska | 355 |
16.1. Tradycyjny i nowoczesny paradygmat projektowania architektonicznego | 355 |
16.2. Programowanie zasobów architektonicznych | 356 |
16.3. Uczestnictwo w procesie projektowania | 356 |
16.4. Partycypacja czynnika ludzkiego w domenach projektowania środowiska | 358 |
16.5. Ewaluacja procesu i efektów projektowania | 359 |
16.6. POE - ocena obiektów oddanych do eksploatacji | 360 |
Uwagi końcowe | 363 |
Literatura | 367 |
Indeks nazwisk | 402 |
Indeks haseł | 414 |