POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
Psychologia edukacyjna to niezbędna pozycja w bibliotece każdego psychologa zatrudnionego w szkole, przedszkolu lub innej placówce edukacyjnej, a także studenta, który przygotowuje się do tej roli. Zespół specjalistów pod kierunkiem Doroty Bednarek i Hanny Bednarek opracował kompendium wiedzy na temat zadań psychologa pracującego w sektorze edukacji. W podręczniku ujęto trzy obszary tematyczne związane z psychologią edukacji: Zagadnienia podstawowe. Autorzy wyjaśniają, na czym polega rola psychologa w polskim systemie edukacji, jakie ramy prawne, organizacyjne, etyczne i praktyczne go obowiązują. Osobne rozdziały poświęcono tożsamości zawodowej psychologa edukacyjnego, praktyce opartej na dowodach naukowych oraz roli szkoły w zakresie dbania o zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Specjalne potrzeby edukacyjne – wybrane zagadnienia (diagnoza i interwencja). Autorzy opisują tu praktyczne zadania psychologa w kontekście diagnozy i interwencji związanych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Przybliżają podstawowe typy specjalnych potrzeb edukacyjnych, jak zaburzenie rozwoju językowego, dysleksja rozwojowa, dyskalkulia czy spektrum autyzmu, opisują prawidłowy przebieg procedury diagnostycznej, dostępne narzędzia oraz potencjalne trudności w diagnozie. Czytelnik znajdzie tu także wiedzę na temat interwencji opartych na dowodach naukowych. Różnorodność zastosowań psychologii edukacyjnej. W tej części zawarto rozdziały wzbogacające wiedzę i warsztat psychologa, którego zadaniem jest nie tylko troska o ucznia, lecz także współpraca z nauczycielami i dbanie o klimat placówki edukacyjnej. Czytelnik znajdzie tu m.in. informacje na temat przekazywania informacji zwrotnej, tutoringu i mentoringu, edukacji seksualnej i międzykulturowej, stymulowania kreatywności uczniów oraz projektowania doświadczeń.
Rok wydania | 2023 |
---|---|
Liczba stron | 540 |
Kategoria | Psychologia rozwoju człowieka |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-23115-6 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wprowadzenie IX | |
Część I. Zagadnienia podstawowe | 1 |
1. Psychologia edukacyjna jako specjalność psychologiczna – Dorota Bednarek | 3 |
1.1. Dlaczego „psychologia edukacyjna”? | 4 |
1.2. Czym jest psychologia edukacyjna | 8 |
1.3. Czym są „modele teoretyczne” i „ramy praktyczne” w psychologii edukacyjnej | 10 |
1.4. Podejście pragmatyczne odpowiedzią na różnorodność zadań | 13 |
2. Tożsamość zawodowa psychologa edukacyjnego – Dorota Bednarek | 17 |
2.1. Czym jest tożsamość zawodowa? | 18 |
2.2. Tożsamość zawodowa psychologów edukacyjnych | 20 |
2.3. Kształcenie i organizacje zawodowe psychologów edukacyjnych | 24 |
2.4. Autonomia zawodowa w zawodach zaufania publicznego | 25 |
3. Organizacja pomocy psychologicznej w systemie edukacji w Polsce – Katarzyna Mazur | 33 |
3.1. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna | 34 |
3.2. Nadzór i kierowanie poradniami i jednostkami systemu oświaty | 43 |
3.3. Standardy zatrudnienia psychologów w publicznych placówkach edukacyjnych | 45 |
4. Różnorodność ram praktycznych w psychologii edukacyjnej – Dorota Bednarek | 47 |
4.1. Modele organizacyjne w psychologii edukacyjnej | 48 |
4.2. Przegląd ram praktycznych w psychologii edukacyjnej | 51 |
4.3. Użyteczność ram praktycznych w psychologii edukacyjnej | 59 |
5. Psychologia edukacyjna jako praktyka oparta na dowodach – Dorota Bednarek | 63 |
5.1. Między metodą naukową a praktyką – idea praktyki opartej na dowodach | 64 |
5.2. Praktyka oparta na dowodach w psychologii i psychoterapii | 66 |
5.3. Perspektywy praktyki opartej na dowodach w edukacji | 72 |
5.4. Czy psychologia edukacji jest praktyką opartą na dowodach? | 77 |
6. Etyczne i prawne aspekty praktyki psychologicznej w edukacji – Dorota Bednarek | 83 |
6.1. Dobro dziecka obowiązkiem państwa i systemu edukacji | 84 |
6.2. Kto jest klientem w usługach psychologa edukacyjnego | 85 |
6.3. Prawa dziecka – kluczowe wartości w praktyce psychologicznej w edukacji | 87 |
6.4. Prawa i obowiązki opiekunów prawnych | 99 |
6.5. Prawa i obowiązki placówki oświatowej (poradnia/szkoła/przedszkole) | 103 |
6.6. Prawa i obowiązki psychologa edukacyjnego | 104 |
7. Zdrowie psychiczne z perspektywy psychologii edukacji – Ewa Trzebińska, Tomasz Kuźmicz | 111 |
7.1. Zdrowie psychiczne | 112 |
7.2. Kompetencja w zakresie zdrowia psychicznego | 118 |
7.3. Rola szkoły w podnoszeniu poziomu zdrowia psychicznego | 119 |
7.4. Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży a opieka psychologiczno-pedagogiczna | 121 |
8. Specjalne potrzeby edukacyjne, projektowanie uniwersalne i racjonalne usprawnienia – Dorota Bednarek | 139 |
8.1. Czym są specjalne potrzeby edukacyjne | 140 |
8.2. SPE w świetle Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych | 142 |
8.3. Regulacje prawne dotyczące SPE w Polsce | 144 |
8.4. Niebezpieczeństwa utożsamiania problemu z osobą | 145 |
8.5. Zapotrzebowanie na wiedzę o SPE a „psychopedagogiczne mity” | 147 |
9. Modele diagnozy psychologicznej w edukacji – Dorota Bednarek | 153 |
9.1. Status modeli diagnozy psychologicznej w edukacji | 154 |
9.2. Kto jest odpowiedzialny za diagnozę psychologiczną w systemie edukacji | 156 |
9.3. Standardy i klasyfikacje | 156 |
9.4. Przegląd modeli diagnozy psychologicznej w edukacji | 159 |
Część II. Specjalne potrzeby edukacyjne – wybrane zagadnienia (diagnoza i interwencja) | 175 |
10. Diagnozowanie inteligencji – trudności diagnostyczne oraz grupy specjalne – Bartosz M. Radtke, Urszula Sajewicz-Radtke | 177 |
10.1. Po co diagnozować inteligencję u uczniów? | 178 |
10.2. Początki diagnozy inteligencji | 180 |
10.3. Teoria CHC | 180 |
10.4. Diagnoza inteligencji w grupach specjalnych | 183 |
10.5. Wybrane własności testów psychologicznych w kontekście badania grup specjalnych | 184 |
10.6. O czym zatem pamiętać? | 188 |
11. Bezpłatne narzędzia psychologiczne do badania rozwoju poznawczego, społeczno-emocjonalnego i osobowościowego – Magdalena Kochańska | 193 |
11.1. Idea bezpłatnych narzędzi dla poradni psychologiczno-pedagogicznych | 194 |
11.2. Testy i kwestionariusze do badania mowy i języka | 197 |
11.3. Testy do badania umiejętności czytania i pisania | 202 |
11.4. Test rozwoju umiejętności wczesnoszkolnych | 204 |
11.5. Narzędzia do oceny wybranych funkcji poznawczych i uzdolnień | 205 |
11.6. Testy i kwestionariusze do badania osobowości oraz rozwoju społeczno-emocjonalnego | 208 |
12. Zaburzenia rozwoju językowego DLD – Magdalena Kochańska | 213 |
12.1. Zaburzenia komunikacji językowej – wprowadzenie | 214 |
12.2. Epidemiologia – skala występowania zaburzeń komunikacji językowej | 216 |
12.3. Pierwotne zaburzenie rozwoju językowego w świetle klasyfikacji medycznych i naukowych | 217 |
12.4. W poszukiwaniu źródła – co wpływa na zaburzenie rozwoju językowego? Czynniki genetyczne, neurobiologiczne i środowiskowe | 220 |
12.5. Funkcjonowanie poznawcze osób z zaburzeniem rozwoju językowego | 223 |
12.6. Diagnoza zaburzenia rozwoju językowego | 229 |
12.7. Heterogeniczność i zmiana wzorca zaburzeń w cyklu życia | 234 |
12.8. Potencjalne trudności edukacyjne i emocjonalne osób dotkniętych zaburzeniem rozwoju językowego | 235 |
12.9. Organizacja systemu pomocy dla uczniów z DLD | 236 |
13. Wskazówki dla nauczycieli odnośnie do pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami w zakresie języka i komunikacji – Magdalena Kochańska | 249 |
13.1. Dostosowania dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – wprowadzenie | 250 |
13.2. Dostosowanie przestrzeni, czyli przyjazna organizacja miejsca nauki | 253 |
13.3. Organizacja procesu nauki – dostosowanie form i metod dydaktycznych | 255 |
13.4. Budowanie wspierającego komunikacyjnie środowiska w szkole i podczas lekcji | 257 |
14. Dysleksja z perspektywy specjalnych potrzeb edukacyjnych – Dorota Bednarek | 263 |
14.1. Jak współczesna wiedza redefiniuje rozumienie dysleksji | 264 |
14.2. Czym dysleksja jest, a czym nie jest | 265 |
14.3. Redukcjonizm vs. rozumienie szerokiego spektrum trudności w dysleksji | 269 |
14.4. Potrzeby edukacyjne wynikające z atypowego rozwoju w dysleksji | 271 |
14.5. Osoba z dysleksją we współczesnej szkole | 297 |
15. Diagnozowanie dysleksji rozwojowej – nowe standardy – Bartosz M. Radtke | 307 |
15.1. Dysleksja rozwojowa | 308 |
15.2. Diagnozowanie dysleksji rozwojowej | 311 |
15.3. Uwagi końcowe | 318 |
16. Dyskalkulia – procesy poznawcze odpowiedzialne za operacje arytmetyczne, implikacje praktyczne – Monika Pudło | 323 |
16.1. Dyskalkulia i zaburzenia umiejętności arytmetycznych – ogólne pojęcia i definicje | 324 |
16.2. Rozwój umiejętności arytmetycznych a dyskalkulia | 325 |
16.3. Procesy poznawcze zaangażowane w liczenie | 327 |
16.4. Neuronalne korelaty operacji arytmetycznych u dzieci z dyskalkulią | 328 |
16.5. Współwystępowanie zaburzeń umiejętności arytmetycznych z innymi zaburzeniami | 329 |
16.6. Uwagi końcowe | 330 |
17. Terapia czy edukacja? Oddziaływania oparte na dowodach w zaburzeniach neurorozwojowych na przykładzie spektrum autyzmu – Anna Waligórska | 333 |
17.1. Specyfika zaburzeń neurorozwojowych i neuroróżnorodności w szerszym ujęciu a potrzeba oddziaływań terapeutycznych | 334 |
17.2. Terapia psychologiczna a oddziaływania edukacyjne w zaburzeniach neurorozwojowych na przykładzie spektrum autyzmu | 337 |
17.3. Oddziaływania oparte na dowodach a rozwój interwencji na przykładzie modelu NPDC/NCAEP w kontekście spektrum autyzmu | 339 |
17.4. Zastosowanie praktyk opartych na dowodach w systemie edukacji | 345 |
Część III. Różnorodność zastosowań psychologii edukacyjnej | 351 |
18. Czynniki poznawcze, społeczne i środowiskowe, obniżające osiągnięcia szkolne uczniów: szczególna rola pamięci roboczej, bezradności intelektualnej i zagrożenia stereotypem – Klara Rydzewska, Sylwia Bedyńska, Grzegorz Sędek | 353 |
18.1. Wprowadzenie | 354 |
18.2. Pamięć robocza jako istotny predyktor osiągnięć szkolnych | 355 |
18.3. Bezradność intelektualna jako istotny mechanizm ograniczający osiągnięcia edukacyjne | 357 |
18.4. Zagrożenie stereotypem jako społeczny mechanizm ograniczający osiągnięcia edukacyjne | 358 |
18.5. Bezradność intelektualna jako predyktor trudności w uczeniu się nowych technologii przez starszych dorosłych | 363 |
18.6. Wnioski końcowe | 364 |
19. Spersonalizowane formy wsparcia w rozwoju i edukacji – mentoring oraz tutoring – Joanna Szen-Ziemiańska, Bartłomiej Marszałek | 369 |
19.1. Geneza mentoringu i tutoringu | 370 |
19.2. Czym są mentoring i tutoring? | 370 |
19.3. Formalne ramy współpracy | 374 |
19.4. Mentoring i tutoring – przykłady programów realizowanych w Polsce i na świecie | 380 |
20. Rzecz o mądrej informacji zwrotnej, czyli jak przekazywać konstruktywną krytykę – Joanna Roszak | 387 |
20.1. Czym jest informacja zwrotna? | 388 |
20.2. Konstruktywizm edukacyjny – waga aktywności w procesie uczenia się i nauczania | 390 |
20.3. A może tak zaserwować kanapkę? | 395 |
20.4. Wise feedback, czyli co? | 397 |
20.5. Słów kilka o trudnej sztuce chwalenia | 401 |
21. Projektowanie doświadczeń, czyli zastosowanie metody design thinking w edukacji – Łukasz Tanaś, Aneta Duda-Jaśkiewicz | 407 |
21.1. Czym jest projektowanie doświadczeń edukacyjnych | 408 |
21.2. Myślenie projektowe w dwóch znaczeniach | 409 |
21.3. Strategia myślenia projektowego w ujęciu Stanford Institute of Design | 410 |
21.4. Możliwości wdrożenia myślenia projektowego w szkołach | 414 |
22. Edukacja seksualna – wspomaganie rozwoju psychoseksualnego – Dorota Kalka | 419 |
22.1. Współczesne podejście do seksualności człowieka | 420 |
22.2. Czym jest, a czym nie jest edukacja seksualna | 421 |
22.3. Edukacja seksualna – formalna i nieformalna | 422 |
22.4. Wnioski końcowe | 427 |
23. Rozwijanie kompetencji międzykulturowych u nauczycieli – Lucyna Aleksandrowicz-Pędich | 431 |
23.1. Wprowadzenie | 432 |
23.2. Kompetencja międzykulturowa | 434 |
23.3. Specyfika różnic kulturowych w edukacji | 437 |
23.4. Wskazówki dla nauczyciela w pracy z uczniem z innej kultury | 440 |
23.5. Uwagi końcowe | 443 |
24. Wspieranie wybranych aspektów uczenia się: wskazówki praktyczne – Magdalena Przedniczek | 447 |
24.1. Wspieranie dzieci ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi – metody tradycyjne | 448 |
24.2. Wspieranie dzieci ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi – treningi neurokognitywne | 470 |
25. Edukacja: antytwórcza pułapka czy inkubator twórczości? – Joanna Maria Kwaśniewska | 483 |
25.1. Wprowadzenie | 484 |
25.2. Kreatywność i twórczość | 484 |
25.3. Twórcza zupa, czyli trzy komponenty twórczości | 485 |
25.4. Wpływ nagrody na twórczość | 487 |
25.5. Pułapka antytwórczej edukacji | 490 |
25.6. Dlaczego trudno jest stymulować kreatywność uczniów w szkole? | 491 |
25.7. Jak sprawić, by szkoła stała się inkubatorem twórczości? | 492 |
25.8. Wnioski końcowe | 498 |
26. Tradycyjne metody wspierania rozwoju dziecka – czy wytrzymały próbę czasu? – Dorota Bednarek | 503 |
26.1. Dlaczego „tradycyjne” metody? | 504 |
26.2. Skoncentrowana na dziecku terapia zabawą | 504 |
26.3. Użycie gier w terapii zabawą | 508 |
26.4. Biblioterapia | 509 |
26.5. Wnioski końcowe | 513 |
Indeks rzeczowy | 517 |
O Autorach | 521 |