INNE EBOOKI AUTORA
-33%
Autor:
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
Ze wstępu:
Do tej pory najlepiej rozpoznane zostały zjawiska i procesy związane z funkcjonowaniem i reformowaniem bazowych, publicznych systemów emerytalnych. Mniejsze zainteresowanie, przynajmniej w piśmiennictwie polskim, budziły systemy dodatkowe, zwłaszcza zakładowe systemy emerytalne. Ten fakt oraz słaby jak do tej pory rozwój zakładowych systemów emerytalnych w Polsce (pracownicze programy emerytalne objęte pewnymi zachętami fiskalno-kosztowymi, obejmują zaledwie ok. 2% ogółu pracujących; również programy niekwalifikowane skupiają w naszym kraju podobną, niewielką grupę pracobiorców) stanowiły dla autora niniejszej pracy inspirację do podjęcia badań nad uwarunkowaniami rozwoju zakładowych systemów emerytalnych.
Chodziło przy tym o uchwycenie prawidłowości i wypracowanie pewnej metodyki badań, która mogłaby znaleźć szersze zastosowanie. Zbadanie uwarunkowań procesu rozwojowego systemów zakładowych – w wybranym okresie i w jednym kraju – stanowić ma jedynie egzemplifikację dla głównego zamysłu pracy: próby wypracowania i sprawdzenia przydatności wieloczynnikowego modelu analizy zakładowych systemów emerytalnych, który mógłby znaleźć zastosowanie do ich badania w różnych krajach i w różnych okresach. Model ten uwzględnia zarówno zmienne ekonomiczne, jak i pozaekonomiczne – społeczne i kulturowe, które ponadto podzielono na czynniki wewnętrzne, endogeniczne – odnoszące się do pracodawców i pracowników, oraz zmienne zewnętrzne, egzogeniczne – odnoszące się do otoczenia przedsiębiorstw (w tym także uwarunkowania wynikające z poziomu rozwoju i konstrukcji publicznego systemu emerytalnego).
Ze względu na duże znaczenie czynników o charakterze instytucjonalnym w kształtowaniu i rozwoju zarówno publicznych, jak i dodatkowych systemów emerytalnych autor nawiązuje do dorobku nowej ekonomii instytucjonalnej, zwłaszcza do teorii agencji i teorii kosztów transakcyjnych (w wersji O. Williamsona). Wykorzystanie tych koncepcji pozwala m.in. na głębsze przeanalizowanie pewnych aspektów funkcjonowania zakładowych systemów emerytalnych, takich jak zarządzanie ryzykiem, asymetria informacji w relacjach między stronami kontraktu, jakim jest zakładowa umowa emerytalna w fazie startu i w okresie dalszego funkcjonowania programu, czy też porównanie kosztów działania i efektywności różnych form programów zakładowych. Niezależnie od tych kwestii szczegółowych wyeksponowanie czynników instytucjonalnych pomaga w całościowym, wieloaspektowym ujęciu badanego problemu, a więc w identyfikacji zmiennych działających stymulująco i hamująco na rozwój zakładowego zabezpieczenia emerytalnego, ich siły oddziaływania oraz wzajemnych powiązań.
W rozdziałach 1 i 2 omówiono przyjęte w pracy założenia koncepcyjne i metodyczne, prezentacji modelu poświęcono rozdział 3, rozdział 4 zawiera opis funkcjonowania rynku pracowniczych programów emerytalnych w badanym okresie, a pozostała część książki poświęcona jest egzemplifikacji (na przykładzie Polski) proponowanego wieloczynnikowego modelu analizy zmiennych stymulujących i hamujących rozwój zakładowych systemów emerytalnych (rozdział 5) oraz weryfikacji hipotezy o występowaniu problemu agencji w zarządzaniu tego typu programami (rozdział 6).
Rok wydania | 2010 |
---|---|
Liczba stron | 476 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej |
ISBN-13 | 978-83-7143-941-4 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
WPROWADZENIE | 7 |
1. PODEJŚCIE DO PROBLEMU BADAWCZEGO | 11 |
1.1. Uzasadnienie podjęcia tematu badań | 11 |
1.2. Przedmiotowy, podmiotowy i czasowy zakres badań | 18 |
1.3. Cel badań i główny problem badawczy | 23 |
1.4. Hipotezy badawcze | 29 |
1.5. Metody badawcze | 31 |
1.5.1. Przesłanki wyboru metod badawczych | 31 |
1.5.2. Zastosowane metody badawcze | 35 |
1.6. Źródła | 37 |
1.7. Stan badań nad zakładowymi systemami emerytalnymi w Polsce | 39 |
2. TEORETYCZNE PODSTAWY ANALIZY ZAKŁADOWYCH SYSTEMÓWEMERYTALNYCH | 60 |
2.1. Systematyka pojęć związanych z zabezpieczeniem emerytalnym | 60 |
2.2. Istota i cele zakładowych systemów emerytalnych | 76 |
2.2.1. Kryteria wyodrębnienia zakładowych systemów emerytalnych | 76 |
2.2.2. Miejsce emerytur zakładowych w trójwarstwowym systemiezabezpieczenia emerytalnego | 80 |
2.3. Rozwój historyczny zakładowych systemów emerytalnych | 88 |
2.4. Organizacja i sposób finansowania emerytur zakładowych | 104 |
2.4.1. Klasyfikacja zakładowych systemów emerytalnych | 105 |
2.4.2. Zarządzanie aktywami zakładowych systemów emerytalnych a rynki finansowe | 131 |
2.4.3. Opodatkowanie zakładowych systemów emerytalnych | 134 |
2.4.4. Kontrola zakładowych systemów emerytalnych | 136 |
2.5. Perspektywy rozwoju zakładowego zabezpieczenia emerytalnego | 141 |
2.6. Możliwości wykorzystania instytucjonalizmu w analizie zakładowych systemów emerytalnych | 144 |
2.7. Zakładowe systemy emerytalne jako przejaw społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa | 160 |
2.8. Zakładowe systemy emerytalne jako element polityki personalnej | 164 |
3. MODEL ANALIZY ZAKŁADOWYCH SYSTEMÓW EMERYTALNYCH | 173 |
3.1. Wprowadzenie – istota i rodzaje modeli stosowanych w naukach ekonomicznych | 173 |
3.2. Modele w nauce o polityce społecznej | 175 |
3.3. Proponowany model analizy uwarunkowań rozwoju zakładowych systemów emerytalnych | 178 |
3.3.1. Zewnętrzne (egzogeniczne) determinanty rozwoju pracowniczych programów emerytalnych | 180 |
3.3.2. Wewnętrzne (endogeniczne) determinanty zakładowego zabezpieczenia emerytalnego | 188 |
4. FUNKCJONOWANIE PRACOWNICZYCH PROGRAMÓW EMERYTALNYCH W POLSCE W LATACH 1999-2008 | 193 |
4.1. Struktura rynku według liczby programów emerytalnych | 194 |
4.2. Charakterystyka rynku PPE ze względu na liczbę uczestników | 203 |
4.3. Wartość opłaconych składek | 206 |
4.4. Aktywa zgromadzone w PPE | 213 |
4.5. Instytucje finansowe zarządzające środkami zgromadzonymi w programach | 220 |
4.6. Rynek PPP w układzie geograficznym | 223 |
4.7. Struktura rynku ze względu na wielkość przedsiębiorstwa, jego formę prawną oraz charakter działalności gospodarczej | 224 |
4.8. Udział pracowniczych programów emerytalnych w III filarze zreformowanego systemu emerytalnego | 227 |
4.9. Rozwój rynku PPE – podsumowanie | 230 |
5. ZMIENNE STYMULUJĄCE I HAMUJĄCE ROZWÓJ PRACOWNICZYCH PROGRAMÓW EMERYTALNYCH – EGZEMPLIFIKACJA | 233 |
5.1. Analiza wewnętrznych (endogenicznych) zmiennych wpływających na rozwój PPE w Polsce | 233 |
5.1.1. Czynniki dotyczące pracodawców – wyniki badań własnych | 233 |
5.1.2. Czynniki dotyczące pracodawców – wyniki badań innych autorów | 246 |
5.1.3. Czynniki mikroekonomiczne | 258 |
5.1.4. Pracownicze programy emerytalne jako element polityki zarządzania zasobami ludzkimi | 267 |
5.2. Czynniki endogeniczne dotyczące pracowników | 274 |
5.2.1. Świadomość emerytalna pracowników | 274 |
5.2.2. Poziom zainteresowania dodatkowym, długoterminowym oszczędzaniem | 276 |
5.3. Zewnętrzne (egzogeniczne) uwarunkowania rozwoju pracowniczych programów emerytalnych o charakterze instytucjonalnym | 287 |
5.3.1. Uwarunkowania transformacyjno-systemowe | 287 |
5.3.2. Uwarunkowania instytucjonalne ze strony bazowej części systemu emerytalnego | 292 |
5.3.3. Regulacje odnoszące się do konstrukcji PPE | 304 |
5.3.4. Zachęty systemowe adresowane do pracowników | 328 |
5.3.5. Zachęty systemowe adresowane do przedsiębiorców i ich wpływ na sytuację finansową firmy | 341 |
5.3.6. Czynniki instytucjonalno-organizacyjne dotyczące struktur państwa i systemu finansowego | 344 |
5.3.7. Tradycja instytucjonalna (path-dependency) | 351 |
5.4. Uwarunkowania zewnętrzne (egzogeniczne) o charakterze pozainstytucjonalnym | 357 |
5.4.1. Uwarunkowania makroekonomiczne | 357 |
5.4.2. Uwarunkowania społeczno-polityczne | 368 |
5.4.3. Uwarunkowania demograficzne | 373 |
6. ANALIZA PORÓWNAWCZA POSZCZEGÓLNYCH FORM PRACOWNICZYCH PROGRAMÓW EMERYTALNYCH Z WYKORZYSTANIEM WYBRANYCH ELEMENTÓW NOWEJ EKONOMII INSTYTUCJONALNEJ | 380 |
6.1. Alokacja ryzyka w PPE i możliwości jej optymalizacji | 382 |
6.2. Asymetria dostępu do informacji, problem agencji i koszty transakcyjne w odniesieniu do pracowniczych programów emerytalnych | 391 |
7. PODSUMOWANIE I REKOMENDACJE | 403 |
Literatura | 415 |
Summary | 455 |
Spis rysunków | 467 |
Spis wykresów | 468 |
Spis tabel | 471 |