POLECAMY
Koszyk
Diagnostyka laboratoryjna w pielęgniarstwie i położnictwie
Redakcja:
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
Kompendium wiedzy na temat diagnostyki laboratoryjnej adresowane do pielęgniarek i położnych. Dzięki doświadczeniu znanych i cenionych specjalistów – lekarzy oraz diagnostów laboratoryjnych powstała nowoczesna i aktualna publikacja.
W publikacji uwzględniono szeroki zakres tematyczny od rekomendacji dotyczących właściwego pobierania materiału do badań po kontrolę jakości analizatorów przyłóżkowych; od podstawowych zagadnień związanych z badaniami laboratoryjnymi w zaburzeniach różnych układów i narządów poprzez wysokospecjalistyczną wiedzę przydatną w pracy z noworodkami czy kobietami ciężarnymi, aż do postępowania przy zawodowej ekspozycji na czynniki zakaźne.
Publikacja niezbędna w codziennej praktyce pielęgniarskiej i położniczej. Ze względu na unikalne treści zawarte w książce będzie również przydatna przyszłym diagnostom laboratoryjnym oraz lekarzom.
| Rok wydania | 2021 |
|---|---|
| Liczba stron | 370 |
| Kategoria | Pielęgniarstwo |
| Wydawca | PZWL Wydawnictwo Lekarskie |
| ISBN-13 | 978-83-200-6433-9 |
| Numer wydania | 1 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
Ciekawe propozycje
Spis treści
| 1. PODSTAWY DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ - Olga Ciepiela 1 | |
| 1.1. Funkcjonowanie medycznego laboratorium diagnostycznego | 1 |
| 1.2. Struktura pracowni w rutynowym medycznym laboratorium diagnostycznym | 2 |
| 1.3. Wartości referencyjne i ich stosowanie w interpretacji wyników | 5 |
| 1.4. Dlaczego diagnostyka laboratoryjna | 8 |
| 2. BADANIA RUTYNOWE, CITO I W MIEJSCU OPIEKI NAD PACJENTEM - Lech Chrostek 10 | |
| 2.1. Legislacja trybu wykonania badań | 10 |
| 2.2. Tryb rutynowy wykonania badań laboratoryjnych | 11 |
| 2.3. Tryb pilny wykonania badań laboratoryjnych | 15 |
| 2.4. Badania wykonywane w miejscu opieki nad pacjentem | 18 |
| 3. KONTROLA JAKOŚCI BADAŃ WYKONYWANYCH W MIEJSCU OPIEKI NAD PACJENTEM - Rafał Nikodem Wlazeł 23 | |
| 3.1. Kontrola jakości zależna od typu urządzenia i technologii pomiaru wykorzystywanych w obszarze POCT | 25 |
| 3.1.1. Zestawy jednokrotnego użytku z odczytem wizualnym - testy jakościowe | 26 |
| 3.1.2. Urządzenia elektroniczne „paskowe” - precyzja i dokładność pomiaru | 29 |
| 3.1.3. Urządzenia elektroniczne „kartridżowe” - wieloaspektowe podejście kontrolne | 31 |
| 3.1.4. Zaawansowane analizatory ,,typu laboratoryjnego” - automatyzacja oraz informatyczna centralizacja kontroli jakości | 33 |
| 3.2. Aspekty pozaanalityczne związane z kontrolą jakości w obszarze POCT | 34 |
| 3.2.1. Rodzaj materiału kontrolnego i faza przedanalityczna w obszarze POCT | 35 |
| 3.2.2. Oznaczenia kontrolne w celu zapewnienia wiarygodności obszaru POCT | 37 |
| 3.3. Działania naprawcze i dokumentacja kontroli jakości obszaru POCT | 38 |
| 3.4. Podsumowanie | 40 |
| 4. PRZYGOTOWANIE PACJENTA DO POBIERANIA MATERIAŁU DO BADAŃ LABORATORYJNYCH - Milena Małecka | 45 |
| 4.1. Standardowe warunki pobierania krwi | 45 |
| 4.2. Czynniki zewnątrz- i wewnątrzosobnicze wpływające na wynik badania | 46 |
| 4.2.1. Rytm okołodobowy | 47 |
| 4.2.2. Położenie ciała | 47 |
| 4.2.3. Wysokość nad poziomem morza | 48 |
| 4.2.4. Dieta | 48 |
| 4.2.5. Aktywność fizyczna | 49 |
| 4.2.6. Leki, suplementy diety, zioła, witaminy | 50 |
| 4.2.7. Używki (tytoń, kofeina, narkotyki, alkohol) | 51 |
| 4.3. Przygotowanie pacjenta do badania moczu | 52 |
| 4.4. Przygotowanie pacjenta do badania kału | 54 |
| 4.5. Przygotowanie pacjenta do prób czynnościowych | 56 |
| 4.5.1. Doustny test tolerancji glukozy - DTTG (oralglucose tolerance test, OGTT) | 56 |
| 4.5.2. Próba doustnego obciążenia żelazem (test wchłaniania żelaza) | 57 |
| 4.6. Przygotowanie pacjenta do badania nasienia | 57 |
| 4.7. Przygotowanie pacjenta do badań układu hemostazy | 58 |
| 4.8. Przygotowanie pacjenta do pobierania próbki śliny | 60 |
| 5. POBIERANIE MATERIAŁU DO BADAŃ LABORATORYJNYCH - Ewa Gruszewska | 62 |
| 5.1. Pobieranie krwi | 63 |
| 5.1.1. Pobieranie krwi żylnej | 64 |
| 5.1.2. Pobieranie krwi tętniczej | 68 |
| 5.1.3. Pobieranie krwi włośniczkowej | 68 |
| 5.2. Pobieranie moczu | 70 |
| 5.3. Pobieranie płynów | 73 |
| 5.3.1. Pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego | 73 |
| 5.3.2. Pobieranie płynów z jam ciała | 74 |
| 5.3.3. Pobieranie płynu stawowego | 75 |
| 5.4. Pobieranie innych materiałów diagnostycznych | 76 |
| 5.4.1. Pobieranie kału | 76 |
| 5.4.2. Pobieranie śliny | 78 |
| 5.5. Organizacja miejsca pobrań materiału do badań laboratoryjnych | 79 |
| 6. POBIERANIE MATERIAŁU DO BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH - Halina Marchel 81 | |
| 6.1. Zasady ogólne pobierania materiału do badań mikrobiologicznych | 83 |
| 6.1.1. Zakres ogólny zadań personelu odpowiedzialnego za pobieranie próbek do badań mikrobiologicznych | 84 |
| 6.2. Wybrane zagadnienia szczegółowe | 85 |
| 6.2.1. Pobieranie materiału w celu diagnostyki mikrobiologicznej zakażeń łożyska naczyniowego | 85 |
| 6.2.2. Pobieranie próbek moczu na posiew | 90 |
| 6.2.3. Pobieranie próbek w celu diagnostyki mikrobiologicznej zakażeń skóry i tkanek miękkich | 94 |
| 6.2.4. Pobieranie materiałów z dróg oddechowych do badań wirusologicznych | 96 |
| 6.3. Transportowanie materiałów do badań mikrobiologicznych | 97 |
| 6.3.1. Zasady ogólne | 97 |
| 7. TRANSPORT I PRZECHOWYWANIE MATERIAŁU DO BADAŃ LABORATORYJNYCH - Milena Małecka | 100 |
| 7.1. Wstęp | 100 |
| 7.2. Obowiązki osoby transportującej materiał biologiczny | 102 |
| 7.3. Przechowywanie i transport krwi do badań | 103 |
| 8. BŁĘDY PRZEDLABORATORYJNE - Hanna Zborowska 105 | |
| 8.1. Etapy fazy przedlaboratoryjnej | 107 |
| 8.1.1. Błędy związane z przygotowywaniem zlecenia na badania | 108 |
| 8.1.2. Błędy związane z przygotowaniem pacjenta do badania | 110 |
| 8.1.3. Błędy związane z techniką i etapem pobierania próbek | 112 |
| 8.1.4. Zbyt długi czas przechowywania próbek przed wysłaniem i opóźniony transport próbek do laboratorium | 119 |
| 9. BŁĘDY LABORATORYJNE I POZALABORATORYJNE - Hanna Zborowska | 121 |
| 9.1. Etap przedanalityczny | 121 |
| 9.2. Etap analityczny (wykonanie oznaczenia, postępowanie analityczne) | 122 |
| 9.2.1. Wybór metody | 122 |
| 9.2.2. Rodzaje błędów w fazie analitycznej | 124 |
| 9.3. Błąd fazy poanalitycznej | 125 |
| 10. OCENA RÓWNOWAGI KWASOWO-ZASADOWEJ - PODSTAWY FIZJOLOGICZNE I ASPEKTY ANALITYCZNE W ZAKRESIE DIAGNOSTYKI POCT - Marzena Iwanowska | 127 |
| 10.1. Wstęp | 127 |
| 10.2. Izohydria jako jedno z podstawowych praw homeostatycznych | 128 |
| 10.3. Typy zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej | 130 |
| 10.4. Kompensacja | 130 |
| 10.5. Opis wyniku gazometrii | 131 |
| 10.5.1. Obraz kwasicy metabolicznej | 133 |
| 10.5.2. Obraz kwasicy oddechowej | 133 |
| 10.5.3. Obraz zasadowicy metabolicznej | 134 |
| 10.5.4. Obraz zasadowicy oddechowej | 135 |
| 10.5.5. Obraz zaburzenia mieszanego | 135 |
| 10.6. Pobranie materiału | 136 |
| 10.7. Jakość próbki | 137 |
| 10.8. Analiza próbki krwi pobranej na gazometrię | 138 |
| 11. OCENA WYBRANYCH PARAMETRÓW BIOCHEMICZNYCH CHORÓB WĄTROBY I NEREK - PODSTAWY FIZJOLOGICZNE I ASPEKTY ANALITYCZNE W ZAKRESIE DIAGNOSTYKI POCT - Marzena Iwanowska | 140 |
| 11.1. Wątroba | 140 |
| 11.1.1. Przemiana barwników żółciowych | 140 |
| 11.1.2. Synteza białek w wątrobie | 141 |
| 11.1.3. Mocznik | 142 |
| 11.1.4. Amoniak | 142 |
| 11.1.5. Enzymy wątrobowe | 142 |
| 11.1.6. Materiał do badań laboratoryjnych | 143 |
| 11.2. Nerki | 144 |
| 11.2.1. Funkcje nerek | 144 |
| 11.2.2. Powstawanie moczu | 145 |
| 11.2.3. Badania laboratoryjne w chorobach nerek i układu moczowego | 145 |
| 11.2.4. Podsumowanie | 151 |
| 12. DIAGNOSTYKA ZABURZEŃ METABOLIZMU GLUKOZY W PRAKTYCE PIELĘGNIARSKIEJ I POŁOŻNICZEJ - Bogdan Solnica 152 | |
| 12.1. Oznaczanie stężenia glukozy we krwi | 152 |
| 12.1.1. Zagadnienia przedanalityczne | 152 |
| 12.1.2. Metody oznaczania stężenia glukozy we krwi | 153 |
| 12.2. Rozpoznawanie cukrzycy/stanu przedcukrzycowego | 154 |
| 12.2.1. Stan przedcukrzycowy | 155 |
| 12.2.2. Doustny test tolerancji glukozy (DTTG) | 156 |
| 12.2.3. Badania laboratoryjne w określaniu typu cukrzycy | 157 |
| 12.2.4. Badania przesiewowe w kierunku cukrzycy typu 2 | 159 |
| 12.2.5. Badania przesiewowe w kierunku hiperglikemii w ciąży | 160 |
| 12.3. Monitorowanie leczenia cukrzycy - ocena wyrównania gospodarki węglowodanowej | 161 |
| 12.3.1. Oznaczanie glikemii w czasie rzeczywistym | 161 |
| 12.3.2. Retrospektywna ocena glikemii | 163 |
| 12.4. Diagnostyka laboratoryjna ostrych powikłań cukrzycy | 167 |
| 12.5. Diagnostyka laboratoryjna przewlekłych powikłań cukrzycy | 168 |
| 12.6. Diagnostyka laboratoryjna stanów hipoglikemicznych | 170 |
| 13. PODSTAWY HEMATOLOGII - Agnieszka Wiśniewska 172 | |
| 13.1. Wstęp | 172 |
| 13.2. Morfologia krwi | 173 |
| 13.3. Niedokrwistości | 177 |
| 13.4. Zmiany ilościowe elementów morfotycznych | 180 |
| 13.4.1. Zmiany liczby leukocytów | 180 |
| 13.4.2. Zmiana liczby płytek krwi | 181 |
| 14. DIAGNOSTYKA ZABURZEŃ UKŁADU KRZEPNIĘCIA KRWI - Paweł Kozłowski | 183 |
| 14.1. Fizjologia układu krzepnięcia krwi - wybrane wiadomości | 183 |
| 14.2. Diagnostyka laboratoryjna zaburzeń układu hemostazy | 186 |
| 14.3. Wybrane podstawowe testy układu hemostazy | 187 |
| 14.3.1. Czas protrombinowy | 189 |
| 14.3.2. Czas częściowej tromboplastyny po aktywacji | 191 |
| 14.3.3. Ocena stężenia dimeru D | 193 |
| 14.4. Uwagi końcowe | 194 |
| 15. TESTY IMMUNOCHROMATOGRAFICZNE W PRAKTYCE - Olga Ciepiela 197 | |
| 15.1. Typy testów immunochromatograficznych | 197 |
| 15.1.1. Testy jakościowe i półilościowe | 197 |
| 15.1.2. Testy kanapkowe (niekompetycyjne) i kompetycyjne | 198 |
| 15.2. Zalety i wady testów immunochromatograficznych | 199 |
| 15.3. Budowa testów immunochromatograficznych | 199 |
| 15.4. Zasada działania testów immunochromatograficznych | 200 |
| 15.4.1. Testy kanapkowe (niekompetycyjne) | 200 |
| 15.4.2. Testy kompetycyjne | 202 |
| 15.5. Uwagi ogólne | 204 |
| 16. DIAGNOSTYKA NIEPŁODNOŚCI - Przemysław Ciepiela | 206 |
| 16.1. Niepłodność | 206 |
| 16.2. Diagnostyka czynnika żeńskiego niepłodności | 207 |
| 16.3. Diagnostyka czynnika męskiego niepłodności | 218 |
| 17. WYBRANE ZAGADNIENIA DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ U KOBIET CIĘŻARNYCH - Monika Jabłonowska | 227 |
| 17.1. Diagnostyczne badania laboratoryjne w aspekcie nowego standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej | 227 |
| 17.1.1. Ocena funkcji tarczycy | 230 |
| 17.1.2. Cukrzyca ciężarnych (gestational diabetes mellitus, GDM) | 231 |
| 17.1.3. Badania z grupy TORCH | 233 |
| 17.2. Podstawowe badania laboratoryjne w monitorowaniu przebiegu ciąży - odrębności fizjologiczne i znaczenie | 237 |
| 17.2.1. Zmiany w morfologii krwi | 237 |
| 17.2.2. Zmiany w układzie krzepnięcia | 238 |
| 17.3. Diagnostyka wybranych zespołów klinicznych | 239 |
| 17.3.1. Diagnostyka laboratoryjna i różnicowanie zespołu HELLP z innymi mikroangiopatiami związanymi z ciążą | 239 |
| 17.3.2. Stan przedrzucawkowy | 242 |
| 17.3.3. Rzucawka | 242 |
| 17.3.4. Ostre żółciowe stłuszczenie wątroby (AFLP) | 242 |
| 17.3.5. Cholestaza ciężarnych | 244 |
| 18. SEROLOGIA GRUP KRWI I PODSTAWY TRANSFUZJOLOGII - Katarzyna Popko | 246 |
| 18.1. Serologia grup krwi - immunohematologia, podstawy immunologiczne | 246 |
| 18.2. Charakterystyka podstawowych układów grupowych | 249 |
| 18.2.1. Układ ABO | 249 |
| 18.2.2. Układ Rh | 252 |
| 18.2.3. Układ grupowy Kell | 252 |
| 18.2.4. Układ grupowy Kidd | 253 |
| 18.2.5. Układ grupowy Duffy (Fy) | 254 |
| 18.2.6. Układ grupowy MNS | 254 |
| 18.3. Zasady immunologiczne doboru preparatów krwiopochodnych | 254 |
| 18.4. Dobór preparatów osoczowych | 255 |
| 18.5. Dobór krwinek płytkowych | 256 |
| 18.6. Podstawowe badania laboratoryjne w serologii grup krwi | 256 |
| 18.6.1. Pobranie krwi do badań serologicznych | 256 |
| 18.6.2. Identyfikacja grupy krwi w układzie ABO i antygenie D z układu Rh | 257 |
| 18.6.3. Identyfikacja przeciwciał odpornościowych - testy antyglobulinowe | 258 |
| 18.7. Zasady doboru i toczenia preparatów krwiopochodnych | 260 |
| 18.8. Monitorowanie przebiegu toczenia preparatów krwiopochodnych, odczyny i reakcje niepożądane | 263 |
| 18.9. Choroba hemolityczna płodu i noworodka | 265 |
| 18.10. Preparaty stosowane w transfuzjologii | 267 |
| 18.10.1. Krew pełna konserwowana - KPK | 268 |
| 18.10.2. Koncentrat krwinek czerwonych - KKCz | 268 |
| 18.10.3. Koncentrat krwinek płytkowych - KKP | 268 |
| 18.10.4. Koncentrat granulocytarny | 268 |
| 18.10.5. Osocze świeżo mrożone FFP | 268 |
| 19. WYBRANE ASPEKTY DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ W OKRESIE NOWORODKOWYM - Monika Jabłonowska | 271 |
| 19.1. Pobieranie materiału do badań laboratoryjnych | 271 |
| 19.1.1. Pobieranie materiału do badań równowagi kwasowo-zasadowej (RKZ) w trybie POCT | 271 |
| 19.1.2. Pobieranie krwi do pozostałych badań laboratoryjnych | 273 |
| 19.2. Metoda oceny niedotlenienia okołoporodowego - gazometria krwi pępowinowej | 276 |
| 19.3. Żółtaczka noworodków | 277 |
| 19.3.1. Żółtaczka fizjologiczna | 277 |
| 19.3.2. Żółtaczka patologiczna | 278 |
| 19.3.3. Przyczyny hiperbilirubinemii niezwiązanej (pośredniej) | 279 |
| 19.3.4. Przyczyny hiperbilirubinemii związanej (bezpośredniej) | 279 |
| 19.3.5. Diagnostyka żółtaczek | 280 |
| 19.4. Sepsa noworodków | 282 |
| 19.4.1. Diagnostyka laboratoryjna sepsy noworodkowej | 283 |
| 20. BADANIA PRZESIEWOWE NOWORODKÓW - Mariusz Ołtarzewski 287 | |
| 20.1. Wstęp | 287 |
| 20.1.1. Dlaczego prowadzimy badania przesiewowe noworodków | 287 |
| 20.2. Opis programu | 288 |
| 20.3. Ogólne zasady realizacji badań przesiewowych noworodków | 290 |
| 20.4. Etapy badania przesiewowego | 291 |
| 20.4.1. Rejestracja etykiet | 291 |
| 20.4.2. Pobieranie próbek krwi na bibułę - szpitale i położne | 292 |
| 20.4.3. Przygotowanie do wysyłki | 296 |
| 20.4.4. Rejestracja w laboratorium | 297 |
| 20.4.5. Testy przesiewowe (laboratorium) | 297 |
| 20.4.6. Powiadamianie i wezwanie dziecka | 297 |
| 20.4.7. Kontrola komputerowa obiegu próbek i diagnostyki potwierdzającej | 298 |
| 20.4.8. Kontrola komputerowa diagnostyki potwierdzającej | 298 |
| 20.4.9. Baza danych, statystyka | 298 |
| 20.5. Algorytmy badań przesiewowych noworodków | 298 |
| 20.5.1. Wrodzona niedoczynność tarczycy (WNT) | 299 |
| 20.5.2. Fenyloketonuria (PKU) | 300 |
| 20.5.3. Mukowiscydoza (CF) | 300 |
| 20.5.4. Badanie przesiewowe wrodzonych wad metabolizmu (WWM) metodą MS/MS | 301 |
| 20.5.5. Wrodzony przerost nadnerczy (WPN) | 302 |
| 20.5.6. Deficyt biotynidazy | 303 |
| 20.5.7. Rdzeniowy zanik mięśni (SMA) | 304 |
| 20.6. Diagnostyka specjalistyczna i monitorowanie leczenia | 305 |
| 20.7. Podsumowanie | 308 |
| 21. DIAGNOSTYKA POEKSPOZYCYJNA W PRZYPADKU NARAŻENIA NA KONTAKT Z CZYNNIKAMI ZAKAŹNYMI - Marzena Iwanowska | 313 |
| 21.1. Definicje | 313 |
| 21.2. HCV | 315 |
| 21.3. HBV | 316 |
| 21.3.1. HBsAg | 317 |
| 21.3.2. HBeAg | 317 |
| 21.3.3. Anty-HBs | 317 |
| 21.3.4. Anty-HBe | 318 |
| 21.3.5. Anty-HBc IgM | 318 |
| 21.3.6. Anty-HBc total | 318 |
| 21.4. HIV | 319 |
| 22. WYKONYWANIE BADAŃ LABORATORYJNYCH PRZEZ PIELĘGNIARKI/ POŁOŻNE A CZYNNOŚCI DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ - Anna Augustynowicz, Michał Waszkiewicz | 321 |
| 22.1. Wstęp | 321 |
| 22.2. Wykonywanie badań diagnostycznych przez pielęgniarki i położne | 323 |
| 22.3. Czynności diagnostyki laboratoryjnej | 325 |
| 22.4. Podsumowanie | 326 |
| ANEKS. WYKAZ BADAŃ WYKONYWANYCH W PRZYKŁADOWYM LABORATORIUM DIAGNOSTYCZNYM WRAZ Z BADANYM MATERIAŁEM I ZAKRESAMI WARTOŚCI REFERENCYJNYCH DLA OSÓB DOROSŁYCH - Olga Ciepiela | 329 |
| SKOROWIDZ | 343 |
KUP NA PREZENT
Diagnostyka laboratoryjna w pielęgniarstwie i położnictwie
71,40 zł
Uzupełnij informacje na temat odbiorcy.
Produkt został pomyślnie dodany do koszyka.
Nieudana próba zakupu produktu. Spróbuj jeszcze raz.
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
