POLECAMY
Redakcja:
Format:
ibuk
Monografia dotyczy dynamicznych aspektów procesu twórczego oraz próby ich syntezy w celu określenia podstawowych, pierwotnych i dominujących mechanizmów motywacyjnych i emocjonalnych decydujących o przebiegu procesu twórczego i sprawczości twórcy. Twórczość jest rozumiana jako działalność człowieka przynosząca rezultaty obiektywnie lub/i subiektywnie nowe i wartościowe we wszystkich dziedzinach życia. Najistotniejsza teza dotyczy antynomicznej natury twórczości i procesu twórczego. Odniesienia tego twierdzenia są, w miarę możności, ograniczone do podmiotu oraz zachodzących w nim procesów psychicznych, szczególnie emocjonalnych i motywacyjnych.
Rok wydania | 2005 |
---|---|
Liczba stron | 270 |
Kategoria | Psychologia ogólna |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego |
ISBN-13 | 978-83-2331-950-4 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
WPROWADZENIE | 9 |
Rozdział I. W POSZUKIWANIU KONCEPCJI MOTYWACJI AKTYWNOŚCI TWÓRCZEJ | 13 |
1. Funkcje motywacji w aktywności twórczej | 13 |
2. Motywacja autonomiczna i instrumentalna | 15 |
3. O genezie motywacji twórczej. Eksploracja jako pierwotna postać twórczości | 25 |
3.1. Rozwojowe funkcje eksploracji | 26 |
3.2. Charakterystyka wczesnej eksploracji | 28 |
3.2.1. Wzbudzanie eksploracji | 28 |
3.2.2. Polisensoryczny charakter wczesnej eksploracji | 32 |
3.2.3. Cykl eksploracyjny – wzbudzanie i wygasanie aktywności poszukiwawczej | 35 |
3.3. Eksploracja a prototwórczość | 38 |
3.4. Geneza przedmiotu a geneza pomysłu | 39 |
4. Podmiotowy wymiar twórczości | 45 |
4.1. Kulturowe uwarunkowania wizji osobowości twórczej | 45 |
4.2. W poszukiwaniu problematyki podmiotu | 48 |
4.3. Kwestie psychologiczne związane z „podmiotem” w problematyce motywacji | 50 |
4.4. Problematyka podmiotu w koncepcji motywacji samoistnej | 52 |
4.5. Znaczenie kategorii „podmiot’ dla wyjaśniania funkcji motywacji w procesie twórczym | 55 |
5. Różne modalności i wymiary doświadczenia indywidualnego jako tworzywo twórczości | 57 |
Rozdział II. EMOCJE W PROCESIE TWÓRCZYM | 59 |
1. Status i rozumienie procesów emocjonalnych w twórczości | 59 |
1.2. Klasyfikacja emocji występujących w przebiegu procesu twórczego | 60 |
1.2.1. Emocje związane z procesem twórczym | 60 |
1.2.2. Emocje twórcy jako podmiotu tworzącego | 64 |
1.2.3. Emocje tła | 65 |
1.2.4. Emocje w grupowym rozwiązywaniu problemów | 66 |
1.2.5. Emocje wynikające z faktu społecznej prezentacji dzieła | 67 |
1.3. Funkcje procesów emocjonalnych w aktywności twórczej | 68 |
1.4. Wpływ emocji na aktywność twórczą | 70 |
1.5. Emocje zakłócające proces badawczy | 75 |
1.6. Hipotezy dotyczące emocji w procesie twórczym | 77 |
2. Charakterystyka ciekawości i jej funkcji w procesie twórczym | 80 |
2.1. Warunki wzbudzające ciekawość | 80 |
2.1.1. Sytuacyjne stymulatory ciekawości | 81 |
2.1.2. Nowość | 82 |
2.1.3. Zmiana | 84 |
2.1.4. Bodźce konfliktogenne | 85 |
2.1.5. Doniosłość i intensywność poznawcza | 87 |
2.1.6. Znaczenie sposobu przekazywania informacji | 88 |
2.2. Stymulatory związane z aktualną aktywnością poznawczą podmiotu | 90 |
2.3. Przekształcenie zaciekawienia w motywację poznawczą | 92 |
3. Humor i jego związki z twórczością | 94 |
3.1. Istota humoru | 94 |
3.2. Hipotezy dotyczące prokreatywnych funkcji humoru | 95 |
3.3. Stymulatory humoru. Podmiotowe i kontekstowe determinanty humoru | 96 |
3.4. Cechy przekazów komicznych i wyjaśnienia mechanizmów ich odbioru | 98 |
3.5. Dynamika odbioru bodźców komicznych | 100 |
3.6. Funkcje komizmu | 102 |
3.7. Powinowactwa między humorem a twórczością | 103 |
3.8. Podobieństwa formalne pomiędzy humorem a technikami heurystycznymi | 106 |
Rozdział III. SKŁADOWE I DETERMINANTY MOTYWÓW TWÓRCZOŚCI NA PRZYKŁADZIE DZIAŁALNOŚCI NAUKOWEJ | 109 |
1. Elementy koncepcji motywacji jako podstawa konstrukcji Inwentarza Pracy Badacza | 109 |
1.1. Opis badań i zastosowanej metody | 112 |
2. Motywacje i emocje a ich podmiotowy i organizacyjny kontekst | 115 |
2.1. Rodzaje motywów i emocji związanych z aktywnością twórczą u naukowców | 117 |
2.1.1. Czynniki związane z emocjami | 118 |
2.1.2. Czynniki motywacyjne | 118 |
2.2. Związki pomiędzy wyodrębnionymi czynnikami | 120 |
2.3. Wpływ kontekstu emocjonalnego i warunków pracy | 120 |
2.3.1. Kontekst dodatni | 121 |
2.3.2. Kontekst ujemny | 122 |
2.3.3. Warunki organizacyjne | 123 |
3. Motywacja hubrystyczna i poznawcza jako dominanty systemu motywacji do pracy naukowej | 124 |
3.1. Czynnikowy obraz motywacji hubrystycznej i poznawczej | 124 |
3.2. Motywacja hubrystyczna i poznawcza a efektywność zawodowa | 128 |
4. Czynnikowa charakterystyka typów sytuacji, struktury emocji i motywów | 131 |
4.1. Typy sytuacji | 131 |
4.2. Rodzaje emocji | 136 |
4.3. Rodzaje i charakterystyka motywacji | 140 |
4.4. Charakter czynników w świetle interkorelacji wyników czynnikowych | 145 |
5. Kierunki rozbudowy modelu motywacji aktywności twórczej | 147 |
Rozdział IV. BIOGRAFICZNY KONTEKST PROCESÓW TWÓRCZYCH | 155 |
1. Metoda psychobiograficzna w badaniu procesu twórczego | 155 |
1.2. Metoda – specyfika psychobiografii literackiej | 159 |
1.3. Metoda – przykład analizy psychobiograficznej | 160 |
2. Sytuacje trudne a twórczość w autobiografii. Zapoznane problemy – funkcji emocji i motywacji w twórczości | 166 |
2.1. Charakterystyka analizowanego materiału i sposób jego opracowania | 166 |
2.2. Postawa wobec rzeczywistości | 169 |
2.2.1. Stosunek do innych ludzi | 170 |
2.3. Postawa wobec siebie | 171 |
2.4. Postawa wobec trudności | 173 |
2.5. Sytuacje trudne, bezpośrednio związane z twórczością | 175 |
2.5.1. Metoda twórcza i trudności instrumentalne | 175 |
2.5.2. Dostępność tworzywa | 176 |
2.5.3. Problem dopasowania | 177 |
2.5.4. Problem identyfikacji z dziełem | 178 |
2.5.5. Sposoby pokonywania trudności warsztatowych | 179 |
2.6. Trudności emocjonalne | 182 |
2.6.1. Reakcje i działania wywołane negatywnymi emocjami | 183 |
2.7. Sytuacje trudne pośrednio związane z twórczością | 184 |
3. Konteksty motywacyjne aktywności twórczej | 187 |
3.1. Kontekst motywów aktualnych | 189 |
3.2. Kontekst osobowościowy | 190 |
3.3. Kontekst funkcjonalny | 191 |
3.4. Kontekst energetyczny | 192 |
3.5. Przydatność kontekstowej analizy motywacji | 194 |
3.6. Uwagi o badaniu kontekstów motywacyjnych | 196 |
Rozdział V. MOŻLIWOŚCI I OGRANICZENIA W STYMULOWANIU AKTYWNOŚCI TWÓRCZEJ | 199 |
1. Szkoła jako organizacja twórcza? | 199 |
1.1. Kto ma być podmiotem i co ma być przedmiotem oddziaływania? | 202 |
1.2. Uwarunkowania skutecznego oddziaływania | 205 |
2. Wzorce motywacyjne jako organizacyjny warunek twórczości na przykładzie szkoły | 208 |
2.1. Koncepcja wzorców motywacyjnych Daniela Katza | 209 |
2.2. Możliwości rozwijania aktywności twórczej w warunkach różnych wzorców motywacyjnych | 212 |
3. Wiedza potoczna o twórczości jako potencjalny czynnik kształtujący podmiotowe i kulturowe procesy twórcze | 218 |
3.1. Specyfika wiedzy potocznej i jej funkcje | 219 |
3.2. Wybrane aspekty wiedzy potocznej o twórczości w świetle badań | 221 |
3.3. Cechy uczniów preferowane przez nauczycieli jako aspekt wiedzy potocznej dotyczącej twórczości | 223 |
3.3.1. Cechy ucznia idealnego i „złego” w opinii nauczycieli | 224 |
3.3.2. Cechy ucznia twórczego i nietwórczego | 228 |
3.4. Twórcza osoba i twórcze zachowanie w przekonaniach studentów | 231 |
3.4.1. Metoda badania przekonań potocznych na temat twórczości i osoby badane | 232 |
3.4.2. Wiedza potoczna polskich studentów na temat twórczości | 234 |
Literatura cytowana | 243 |