POLECAMY
Autor:
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
Książka od wielu lat jest podstawową lekturą z gramatyki opisowej języka polskiego dla studentów filologii prawie we wszystkich szkołach wyższych. Autorzy interpretują w niej składnię współczesnej polszczyzny, wykorzystując metody i narzędzia badawcze ukształtowane pod wpływem nowszej refleksji językoznawczej, zwanej strukturalizmem.
W pracy zostały omówione zagadnienia z pogranicza fleksji i składni (np. kwestia klasyfikacji gramatycznej leksemów polskich czy analiza kategorii fleksyjnej poszczególnych klas leksemów) oraz zaproponowany model opisu składni, który jest ściśle skorelowany z aparaturą pojęciową i metodologią stosowaną także w odniesieniu do analizy fleksyjnej.
Podręcznik zawiera bibliografię, indeks terminów i ćwiczenia do poszczególnych rozdziałów.
Plik PDF ma postać skanów, co uniemożliwia przeszukiwanie tekstu.
Rok wydania | 2011 |
---|---|
Liczba stron | 356 |
Kategoria | Językoznawstwo |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-15289-5 |
Numer wydania | 5 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Przedmowa | 11 |
Rozdział I. Co to jest składnia? | 15 |
1. Pojęcie składni w filozofii i językoznawstwie | 15 |
2. Składnia a morfologia | 16 |
3. Trzy stopnie segmentacji tekstu. Podstawowe zadanie składni | 17 |
4. Jednostka drugiego stopnia – morfem czy słowo? | 18 |
5. Związki linearne, strukturalne i semantyczne; drzewo zależności | 20 |
6. Podrzędność dystrybucyjna: drzewo zależności a drzewo składników bezpośrednich | 24 |
7. Podsumowanie | 26 |
Ćwiczenia | 27 |
Rozdział II. Co to jest zdanie? | 29 |
1. Wieloznaczność terminu zdanie | 29 |
1.1. Zdanie a wystąpienie zdania | 29 |
1.2. Zdanie – jednostka unilateralna czy bilateralna | 30 |
1.3. Zdanie, zdanie składowe, wypowiedzenie | 32 |
1.4. Wypowiedzenie, równoważnik zdania, zawiadomienie | 34 |
2. Trudności definicyjne | 34 |
3. Przegląd kryteriów wyodrębniania zdań (wypowiedzeń) | 35 |
3.1. Kryteria logiczne | 35 |
3.2. Kryteria psychologiczne | 36 |
3.3. Kryteria „reistyczne” | 37 |
3.4. Kryteria formalnogramatyczne | 37 |
3.5. Kryteria fonologiczne | 38 |
3.6. Kryteria ortograficzne | 39 |
3.7. Kryteria wieloaspektowe | 40 |
4. Bliższa charakterystyka przedmiotu opisu | 40 |
5. Definicje proponowane | 41 |
6. Zakończenie | 47 |
Ćwiczenia | 47 |
Rozdział III. Analiza na składniki bezpośrednie | 49 |
1. Wstęp | 49 |
2. Analiza składnikowa odgórna, czyli analiza rozwijania | 50 |
3. Analiza składnikowa oddolna, czyli analiza redukcji | 54 |
4. Pojęcie równoważności dystrybucyjnej | 56 |
5. Klasyfikacja dystrybucyjna konstrukcji składniowych | 58 |
6. Problemy szczegółowe i dyskusyjne | 61 |
6.1. Problem nadrzędnika zdania | 61 |
6.2. Problemy segmentacyjne | 62 |
6.3. Problemy interpunkcyjne | 66 |
6.4. Struktura składnikowa konstrukcji współrzędnych | 70 |
6.5. Enklawy egzocentryczności | 74 |
6.6. Składniki niezwiązane w strukturze zdania | 80 |
7. Podsumowanie | 81 |
Ćwiczenia | 82 |
Rozdział IV. Klasyfikacja gramatyczna leksemów polskich | 84 |
1. Słowo, forma wyrazowa, leksem | 84 |
2. Leksemy jako jednostki systemu słownikowego | 86 |
2.1. Kategorie fleksyjne | 86 |
2.2. Leksem a paradygmat | 88 |
2.3. Problem neutralizacji | 88 |
2.4. Paradygmaty defektywne | 90 |
3. Założenia klasyfikacji leksemów | 91 |
3.1. Zasady poprawnego podziału logicznego | 91 |
3.2. Krytyka tradycyjnych systemów klasyfikacji leksemów | 92 |
3.3. Krytyka klasyfikacji | 94 |
4. Szczegółowe rozwiązania techniczne | 95 |
4.1. Odstępstwa od segmentacji graficznej | 95 |
4.2. Czasowniki niewłaściwe | 97 |
4.3. Leksemy nietypowe | 98 |
4.4. Rozgraniczenie zjawisk fleksyjnych i słowotwórczych | 99 |
4.5. Leksemy nieodmienne | 101 |
5. Klasyfikacja | 102 |
5.1. Wykres | 102 |
5.2. Komentarze | 103 |
Ćwiczenia | 106 |
Rozdział V. Akomodacja syntaktyczna | 108 |
1. Tradycyjny opis związków składniowych a empiria | 108 |
2. Pojęcie akomodacji syntaktycznej. Trzy typy akomodacji | 111 |
3. Kategorie gramatyczne | 113 |
4. Notacja | 117 |
5. Repertuar kategorii modulujących | 118 |
6. Uwagi końcowe | 122 |
Ćwiczenia | 123 |
Rozdział VI. Własności akomodacyjne czasowników | 124 |
1. Przypadek | 124 |
2. Przyimkowość | 129 |
3. Bezokolicznikowość | 131 |
4. Aspekt | 136 |
5. Imiesłowowość | 138 |
6. Przysłówkowość | 140 |
7. Typ frazy zdaniowej | 143 |
8. Korelatywność | 147 |
9. Zmienność wartości kategorii selektywnych w obrębie leksemu czasownikowego | 149 |
9.1. Formy osobowe a formy nieosobowe | 150 |
9.2. Formy osobowe o wartości drugiej osoby. Problem wołacza | 151 |
9.3. Oczekiwania akomodacyjne a negacja | 156 |
10. Uogólniona klasyfikacja akomodacyjna leksemów czasownikowych | 161 |
10.1. Oczekiwanie akomodacyjne a jego realizacja. Dopełniacz cząstkowy | 161 |
10.2. Akomodacja wielokrotna a akomodacja alternatywna | 162 |
10.3. Klasyfikacja akomodacyjna leksemów czasownikowych | 163 |
Ćwiczenia | 165 |
Rozdział VII. Kategorie selektywne rzeczownika i przymiotnika | 168 |
1. Związki z formą przymiotnikową | 168 |
1.1. Liczba | 168 |
1.2. Przypadek | 170 |
1.3. Rodzaj | 171 |
2. Związki z formą czasownika właściwego | 180 |
2.1. Liczba, rodzaj | 181 |
2.2. Osoba | 183 |
3. Inne kategorie selektywne rzeczownika | 183 |
4. Kategorie selektywne przymiotnika | 190 |
Ćwiczenia | 194 |
Rozdział VIII. Własności składniowe form liczebnikowych | 195 |
1. Kategorie fleksyjne liczebników | 195 |
2. Problem tzw. liczebników zbiorowych | 196 |
2.1. Łączliwość liczebników zbiorowych | 196 |
2.2. Rozszerzenie klasyfikacji rodzajowej rzeczowników | 197 |
2.3. Paradygmat liczebnikowy | 198 |
3. Związki form liczebnikowych z formami rzeczownikowymi i czasownikowymi | 199 |
4. Związki z formami rzeczownikowymi | 200 |
4.1. Akomodacja rodzajowa i liczbowa | 200 |
4.2. Akomodacja w zakresie przypadka | 201 |
5. Związki z formą finitywną | 204 |
5.1. Problem mianownika | 204 |
5.2. Problem interpretacji wartości kategorii osoby formy typu dwaj | 205 |
5.3. Interpretacja wartości liczby, rodzaju, osoby form typu pięć | 206 |
6. Podsumowanie | 207 |
Ćwiczenia | 209 |
Rozdział IX. Szczególne problemy opisu związków syntaktycznych | 210 |
1. Własności akomodacyjne jednostek funkcyjnych | 210 |
2. Akomodacja wewnątrzfrazowa i międzyfrazowa | 219 |
3. Związki nieakomodacyjne | 225 |
4. Przykłady analizy akomodacyjnej | 228 |
Ćwiczenia | 230 |
Rozdział X. Konotacja | 232 |
1. Istota związku konotacyjnego. Trzy typy konotacji | 232 |
2. Pojęcie frazy | 237 |
3. Konotacja wielokrotna, konotacja alternatywna | 243 |
4. Konotacja obligatoryjna, a fakultatywna. Konotacja wzajemna | 244 |
5. Konotacja – własność formy wyrazowej czy leksemu? | 248 |
6. Własności konotacyjne form i leksemów czasownikowych | 249 |
7. Własności konotacyjne form i leksemów rzeczownikowych | 255 |
8. Własności konotacyjne form i leksemów przymiotnikowych | 257 |
9. Własności konotacyjne form liczebnikowych | 260 |
10. Własności konotacyjne innych leksemów | 261 |
11. Zakończenie | 264 |
Ćwiczenia | 266 |
Rozdział XI. Klasyfikacja prostych grup syntaktycznych | 268 |
1. Pojęcie grupy | 268 |
2. Grupa a zdanie | 269 |
3. Definicja formalna grupy | 271 |
4. Prosta grupa syntaktyczna | 274 |
5. Podstawy klasyfikacji | 275 |
6. Grupy czasownikowe | 277 |
6.1. Grupy z podrzędnikiem czasownikowym | 277 |
6.2. Grupy z podrzędnikiem rzeczownikowym | 277 |
6.3. Grupy z podrzędnikiem liczebnikowym | 278 |
6.4. Grupy z podrzędnikiem przymiotnikowym | 279 |
6.5. Grupy z podrzędnikiem przyimkowym | 279 |
6.6. Grupy z podrzędnikiem partykuło-przysłówkowym | 280 |
7. Grupy rzeczownikowe | 280 |
7.1. Grupy z podrzędnikiem czasownikowym | 280 |
7.2. Grupy z podrzędnikiem rzeczownikowym | 281 |
7.3. Grupy z podrzęnikiem liczebnikowym | 281 |
7.4. Grupy z podrzędnikiem przymiotnikowym | 281 |
7.5. Grupy z podrzędnikiem przyimkowym | 282 |
7.6. Grupy z podrzędnikiem partykuło-przysłówkowym | 283 |
8. Grupy liczebnikowe | 283 |
8.1. Grupy z podrzędnikiem czasownikowym | 283 |
8.2. Grupy z podrzędnikiem rzeczownikowym | 283 |
8.3. Grupy z podrzędnikiem liczebnikowym | 284 |
8.4. Grupy z podrzędnikiem przymiotnikowym | 284 |
8.5. Grupy z podrzędnikiem przyimkowym | 284 |
8.6. Grupy z podrzędnikiem partykuło-przysłówkowym | 284 |
9. Grupy przymiotnikowe | 285 |
9.1. Grupy z podrzędnikiem czasownikowym | 285 |
9.2. Grupy z podrzędnikiem rzeczownikowym | 285 |
9.3. Grupy z podrzędnikiem liczebnikowym | 285 |
9.4. Grupy z podrzędnikiem przymiotnikowym | 286 |
9.5. Grupy z podrzędnikiem przyimkowym | 286 |
9.6. Grupy z podrzędnikiem partykuło-przysłówkowym | 287 |
10. Grupy partykuło-przysłówkowe | 287 |
10.1. Grupy z podrzędnikiem czasownikowym | 287 |
10.2. Grupy z podrzędnikiem rzeczownikowym | 287 |
10.3. Grupy z podrzędnikiem liczebnikowym | 287 |
10.4. Grupy z podrzędnikiem przymiotnikowym | 287 |
10.5. Grupy z podrzędnikiem przyimkowym | 288 |
10.6. Grupy z podrzędnikiem partykuło-przysłówkowym | 288 |
11. Zakończenie | 288 |
Ćwiczenia | 289 |
Rozdział XII. Schematy składniowe | 291 |
1. Pojęcie schematu składniowego | 291 |
2. Schematy zdania prostego | 291 |
3. Podstawowe schematy zdań prostych | 294 |
3.1. Schematy czasownikowe właściwe | 295 |
3.2. Schematy czasownikowe niewłaściwe | 298 |
4. Uogólnienie pojęcia schematu zdania prostego | 301 |
5. Inne realizacje schematów zdań prostych | 305 |
5.1. Zdania z frazami niewymaganymi | 305 |
5.2. Schematy zdaniowe a zjawisko elipsy | 307 |
6. Uwagi o schematach zdania złożonego | 308 |
7. Zakończenie | 312 |
Ćwiczenia | 313 |
Dodatek. Transformacje | 315 |
1. Uwagi wstępne | 315 |
2. Pojęcie transformacji | 315 |
3. System oznaczeń | 317 |
4. Transformacje typu S1›S2 | 319 |
4.1. Transformacje bierne (PASS) | 319 |
4.2. Transformacje rematyzujące (RHEM) | 320 |
4.3. Transformacje pytajne (INT) | 321 |
4.4. Transformacje przeczące (NEG) | 321 |
4.5. Transformacje zaimkowe (PRON) | 322 |
4.6. Transformacja zerująca (DEL) | 323 |
5. Transformacje typu (S1;S2)›S3 | 324 |
5.1. Transformacje wypowiedzeń współrzędnych (COOR) | 324 |
5.2. Transformacje relatywizujące (REL) | 324 |
5.3. Transformacje zdań warunkach (COND) | 326 |
5.4. Transformacje zdań przyczynowych (CAUS) | 326 |
5.5. Transformacje zdań przyzwalających (CONC) | 327 |
5.6. Transformacje grup współrzędnych (CONJ) | 328 |
5.7. Transformacje zdań intensjonalnych (SAY) | 329 |
5.8. Transformacje nominalizujące (NOM) | 330 |
5.9. Transformacje wyrażeń imiesłowowych (PART) | 331 |
5.10. Transformacje tzw. określeń predykatywnych (PRED) | 332 |
6. Superpozycja transformacji | 332 |
6.1. Argument i wartość transformacji | 332 |
6.2. Pojęcie superpozycji transformacji | 332 |
Ćwiczenia | 335 |
Oznaczenia | 337 |
Bibliografia | 343 |
Indeks terminów (oprac. Urszula Andrejewicz) | 349 |