Co to jest poznanie lingwistyczne i jaki ma ono związek z metafizyką? Wokół tego pytania ogniskują się wszystkie wątki niniejszej książki, spośród których jeden jest kluczowy: dusza rozumowa i jej władze. Inny, nie mniej ważny, wątek stanowi diagnoza tego, co lingwiści nazywają poczuciem skomunikowania, dotyczy on w sposób szczególny skomunikowania w odniesieniu do pojęć abstrakcyjnych.

Diagnoza poczucia skomunikowania wiąże się mianowicie z aporią metodologiczną, mającą swe źródło w relatywistycznie zdefiniowanym układzie komunikacyjnym. Nie zmierzają do jej przezwyciężenia inicjatorzy aktualnych trendów lingwistycznych, dla których punktem wyjścia, a zarazem odniesienia jest dowód empiryczny. Koncepcje i modele naturalistyczne, o które się tutaj przede wszystkim rozchodzi, wymagają uzupełnienia. Takiego uzupełnienia należy upatrywać w metafizyce klasycznej, która „czyni” realnym to, co dla lingwisty jest tylko abstraktem.

Wydaje się, że rozprawa jest dość odważna i raczej oryginalna. Zazwyczaj bowiem lingwiści uciekają od metafizyki i antropologii filozoficznej, a metafizycy stronią od lingwistyki (jako nauki). Tu mamy do czynienia z próbą głębszego podejścia zarówno do lingwistyki, jak i do metafizyki tam, gdzie, zdaniem Autora, dyscypliny te wzajemnie się potrzebują (Prof. zw. dr hab. Piotr Jaroszyński).

Monografia jest jednak czymś więcej, jest zaproszeniem wymagającego czytelnika do oddania się refleksji metateoretycznej, do przemyśleń na temat istoty myślenia, języka, poznania lingwistycznego. Na tle innych publikacji z zakresu lingwistyki czy szeroko pojętego językoznawstwa jest to jedna z naprawdę nielicznych prac o takim profilu, obecnych na współczesnym rynku wydawniczym (Prof. ucz. dr hab. Paweł Bąk).

******

Metaphysics of linguistic cognition

What is linguistic cognition and how does it relate to metaphysics? All the threads of this book revolve around this question. One of these themes is crucial: the rational soul and its cognitive powers. Another but no less important theme is the diagnosis of what linguists call (the sense of) communication. In this understanding, communication is viewed predominantly in relation to abstract concepts.

• myślenie
• intelekt
• cognitive powers of the soul
• knowledge
• cognition
• poznanie
• pojęcie
• funkcja
• dusza rozumowa
• władze duszy rozumowej
• realna podstawa komunikacji
• metodologia lingwistyczna
• leksem
• funkcja specjalistyczna
• rational soul
• wiedza
• intellect (mind)
• thinking
• cognitive act
• real basis of communication
• linguistic methodology
• intuition
• notion
• lexeme
• function
• akt poznawczy
• interdisciplinarity
• specialized function
• interdyscyplinarność
• intuicja