POLECAMY
Autor:
Redakcja:
Krystyna Turkowska, Paweł Jokiel, Danuta Dzieduszyńska, Kazimierz Kłysik, Krzysztof Kożuchowski
Wydawca:
Format:
ibuk
ZARYS TREŚCI
W pracy przedstawiono charakterystykę geologiczną i geomorfologiczną wybranych torfowisk regionu łódzkiego
oraz zebrano wyniki badań osadów biogenicznych udokumentowanych w ich misach. Szczegółowymi badaniami objęto
szesnaście obiektów. W regionie przeważają torfowiska położone w dolinach, a tylko nieliczne zlokalizowane są w obrębie
wysoczyzn. Część położona jest w obniżeniach towarzyszących formom eolicznym.
Misy badanych torfowisk ukształtowały się w późnym vistulianie i holocenie dzięki procesom fluwialnym, eolicznym,
stokowym oraz termokrasowym. Udokumentowano także misy o założeniach glacjalnych, przekształcone przez
wymienione procesy w okresie vistulianu. Miąższość stwierdzonych osadów biogenicznych wyniosła od kilkudziesięciu
centymetrów do ponad dwunastu metrów. W przebadanych stanowiskach stwierdzono kilka rodzajów gytii oraz gatunków
torfów. Osady z wybranych stanowisk poddano analizom paleoekologicznym, geochemicznym oraz datowaniom bezwzględnym.
Warunki geomorfologiczne i budowa geologiczna pozwoliły na określenie genezy obniżeń w których występują torfowiska.
Wydzielono cztery grupy mis: położone w strefie wysoczyzn (o pochodzeniu glacjalnym), misy o pochodzeniu
eolicznym, misy położone w martwych dolinach oraz misy położone w dnach aktywnych dolin rzecznych. Dla każdej
z wydzielonych grup zaproponowano schemat rozwoju zbiornika (jeziornego i/lub torfowiskowego) od powstania do
współczesnego etapu przekształceń antropogenicznych, którym podlegają wszystkie badane torfowiska regionu.
Na podstawie zbadanych osadów biogenicznych wykonano opis zmian środowiska przyrodniczego regionu łódzkiego
w ciągu ostatnich kilkunastu tysięcy lat. Najstarsze stwierdzone osady zostały złożone w schyłku górnego plenivistulianu,
w misie torfowiska Żabieniec. Torfowisko to – jako jedyne z badanych stanowisk – posiada ciągły zapis zmian
środowiska aż do współczesności. Późny vistulian reprezentują osady jeziorne lub torfy, zalegające w misach niemal
wszystkich zbadanych torfowisk. W dwóch misach stwierdzono osady zaliczone do ocieplenia epe. W najstarszym dryasie
powstały kolejne zbiorniki akumulacji biogenicznej, zarówno w otoczeniu form eolicznych, jak i w dolinach rzecznych.
W większości osadów udokumentowano zapis zmian klimatycznych, paleohydrologicznych böllingu i allerödu oraz młodszego
dryasu. Nowe dane holocenu uzyskano w osadach biogenicznych ze stanowisk położonych we wszystkich wyróżnionych
grupach mis torfowisk. Tylko w kilku obiektach zapis ten był ciągły, zaś w pozostałych – sedentacja torfu była
przerywana. Ponowny rozwój torfowisk nastąpił na końcu okresu subborealnego i w okresie subatlantyckim. Wszystkie
z badanych torfowisk zostały przekształcone w wyniku działalności gospodarczej, zaś funkcjonujące w nich współcześnie
zbiorowiska torfotwórcze często zajmują obszary poeksploatacyjne.
Rok wydania | 2012 |
---|---|
Liczba stron | 164 |
Kategoria | Publikacje darmowe |
Wydawca | Łódzkie Towarzystwo Naukowe |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Acta Artis
ibuk
Spis treści
Zarys treści .................................. | 7 |
Wprowadzenie ............................. | 7 |
Przedmiot badań i problematyka badawcza ..... | 7 |
Przegląd klasyfikacji torfowisk oraz aspekt geologiczny i geomorfologiczny w ich badaniach ........... | 10 |
Metody badawcze ........................ | 12 |
Warunki geomorfologiczne i geologiczne torfowisk oraz stan rozpoznania ich wypełnień ...... | 15 |
Torfowiska w Dolinie Sieradzkiej ......... | 16 |
Torfowisko Bartochów .......................... | 16 |
Torfowisko Korzeń ......................... | 24 |
Torfowisko Ługi ............................. | 30 |
Inne torfowiska Doliny Sieradzkiej ......... | 35 |
Torfowiska w Kotlinie Kolskiej ............ | 36 |
Torfowisko Czarny Las ............... | 36 |
Torfowisko Wilczków .......................... | 42 |
Torfowisko Ner-Zawada ................. | 46 |
Inne torfowiska Kotliny Kolskiej ........... | 51 |
Torfowiska na Równinie Łowicko-Błońskiej...... | 52 |
Torfowisko Witów-Silne Błoto ......... | 52 |
Torfowisko Polesie ........................... | 56 |
Torfowisko Kopanicha ............... | 59 |
Inne torfowiska Równiny Łowicko-Błońskiej .... | 65 |
Torfowiska na Wysoczyźnie Łaskiej i Wysoczyźnie Łódzkiej .................... | 66 |
Torfowisko Mianów .......................... | 66 |
Torfowisko Rąbień ........................ | 69 |
Torfowisko Żabieniec ............ | 77 |
Inne torfowiska Wysoczyzn Łaskiej i Łódzkiej.... | 86 |
Torfowiska w Kotlinie Szczercowskiej i na Wysoczyźnie Bełchatowskiej ............. | 86 |
Torfowiska Chabielice i Parchliny .......... | 86 |
Torfowisko Napoleonów ................. | 88 |
Inne torfowiska Kotliny Szczercowskiej i Wysoczyzny Bełchatowskiej .................. | 91 |
Torfowiska na Równinie Piotrkowskiej .......... | 93 |
Torfowisko Bęczkowice ................... | 93 |
Inne torfowiska Równiny Piotrkowskiej ..... | 102 |
Zróżnicowanie morfogenetyczne torfowisk regionu łódzkiego i jego znaczenie dla przebiegu akumulacji osadów biogenicznych........... | 103 |
Zróżnicowanie genetyczne mis torfowisk regionu łódzkiego ............................ | 103 |
Etapy rozwoju torfowisk w regionie łódzkim .... | 106 |
Torfowiska położone w strefie wysoczyzn, w misach o pochodzeniu glacjalnym .................. | 107 |
Torfowiska w misach pochodzenia eolicznego .. | 108 |
Torfowiska położone w martwych dolinach .................................... | 109 |
Torfowiska położone w dnach aktywnych dolin rzecznych .......................... | 111 |
Zapis zmian środowiska przyrodniczego w osadach torfowisk i ich znaczenie dla paleogeografii regionu łódzkiego w późnym vistulianie i holocenie ......................... | 113 |
Schyłek górnego plenivistulianu ............... | 114 |
Późny vistulian ............... | 115 |
Epe (kamion) ......... | 115 |
Najstarszy dryas .......... | 119 |
Bölling .................. | 121 |
Starszy dryas ............... | 122 |
Alleröd ............................... | 123 |
Młodszy dryas ................. | 125 |
Holocen ............................... | 127 |
Okres preborealny............ | 127 |
Okres borealny ................. | 130 |
Okres atlantycki .............. | 132 |
Okres subborealny ........... | 135 |
Okres subatlantycki .......... | 137 |
Podsumowanie i wnioski końcowe ......... | 139 |
Literatura ................. | 141 |
Spis ilustracji ................ | 154 |
Summary ............................. | 156 |