Rezydencje rodu Mniszchów w czasach saskich. Historia i treści ideowe architektury

1 opinia

Format:

pdf, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

29,95

Format: pdf

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa:

Najniższa cena z 30 dni: 29,95 zł  


29,95

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Książka dr Aliny Barczyk jest pierwszym kompleksowym omówieniem świeckiego mecenatu architektonicznego Mniszchów w XVIII w., kiedy rodzina ta osiągnęła szczyty znaczenia politycznego i majątkowego w Rzeczypospolitej. Autorka ujęła to zagadnienie w sposób kompleksowy i wyczerpujący. Badania nad ikonografią i kartografią oraz wyzyskanie źródeł rękopiśmiennych wydatnie wzbogaciły rozważania wynikłe ze studiów nad substancją architektoniczną [...]. Książka ma w znacznej mierze charakter pionierski, obrazując mecenat architektoniczny nie tylko jednego z najważniejszych polskich rodów magnackich, ale na zasadzie pars pro toto, na przykładzie rodu Mniszchów ukazując mechanizmy nowożytnego patronatu artystycznego polskiej magnaterii (czy szerzej: europejskiej arystokracji) w dobie zenitu.
Monografia dr Aliny Barczyk jest nie tylko fascynującą wyprawą w głąb jednego z najciekawszych stuleci w dziejach kultury polskiej, ale także swego rodzaju raportem z iście detektywistycznego dochodzenia do prawdy o wciąż bardzo słabo zbadanej architekturze rezydencjonalnej dawnej Rzeczypospolitej, prowadzonego z godną pochwały sumiennością i odpowiedzialnością za słowo.
dr hab. Jakub Sito, prof. IS PAN


Rok wydania2021
Liczba stron612
KategoriaHistoria Polski
WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
ISBN-13978-83-8220-581-7
Numer wydania1
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

INNE EBOOKI AUTORA

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wprowadzenie     9
  
  CZĘŚĆ I. Ród Mniszchów    25
  
  Rozdział 1. Zarys dziejów Mniszchów do końca XVII wieku – budowanie podstaw znaczenia rodu    27
  A. Mikołaj Mniszech (ok. 1482–1553), starosta łukowski    30
  B. Jerzy Mniszech (zm. 1613), wojewoda sandomierski    31
  C. Maryna Mniszchówna (1588/1589–1614), caryca Rosji    35
  D. Franciszek Bernard Mniszech (zm. 1661), starosta sanocki    41
  E. Jerzy Jan Mniszech (zm. 1693), wojewoda wołyński    42
  Rozdział 2. W dążeniu do arystokratycznego stanu i wysokich urzędów    43
  A. „Hrabiowie z Kończyc Wielkich na Ossowicy”    43
  B. „Cesarz Wachlarz z Piór daje” – legendarne dzieje rodu    44
  C. Mniszchowie – marszałkowskie znaczenie rodu    47
  a. Marszałkowie wielcy i nadworni w Koronie i Wielkim Księstwie Litewskim    47
  b. Kompetencje marszałków    52
  c. Nominacje Mniszchów na urząd marszałkowski    58
  d. „Laska Marszałkowska, per successionem [...] dziś w Ręku Pańskich [sic!] zakwitająca” jako insygnium władzy    58
  
  CZĘŚĆ II. „Wielki prorok, nieśmiertelnego imienia i wiecznej chwały” – Józef Wandalin Mniszech (1670–1747)    75
  
  Rozdział 1. Rys biograficzny    77
  
  Rozdział 2. Rezydencje marszałka wielkiego koronnego     89
  A. Zamek w Laszkach Murowanych – gniazdo rodowe Mniszchów    89
  a. Dzieje castrum – w posiadaniu Herburtów, Tarłów i Mniszchów    92
  b. Przemiany architektury: fortalicja i zamek    96
  c. Geneza formy architektonicznej budowli z czasów marszałka    99
  d. Rekonstrukcja układu wnętrz, ich funkcji i wyposażenia    100
  e. Otoczenie zamku: fortyfikacje i ogród    120
  B. Pałac w Warszawie przy ul. Senatorskiej – rezydencja marszałka w mieście sejmowym i rezydencjonalnym    126
  a. Dzieje posesji w XVI–XVIII wieku    129
  b. Rekonstrukcja architektury pałacu w czasach Józefa Wandalina Mniszcha    135
  c. Rekonstrukcja układu wnętrz i ich funkcji    139
  d. Saska geneza architektury pałacu    141
  e. Dyskusja o autorstwie projektu: Burkhard Christoph von Munnich    153
  f. Ukształtowanie otoczenia pałacu – ogród, dziedziniec paradny i dekoracja rzeźbiarska ogrodzenia    155
  C. Pałac w Dęblinie    178
  a. Historia dęblińskiego założenia rezydencjonalnego    178
  b. Rekonstrukcja architektury pałacu w czasach Józefa Wandalina Mniszcha    184
  c. Rekonstrukcja układu wnętrz i ich funkcji    185
  D. Dwór starościński w Jaworowie    191
  a. Dobra jaworowskie w XVI–XVII wieku    191
  b. Rekonstrukcja dworu Jana III Sobieskiego we władaniu Józefa Wandalina Mniszcha    193
  E. Brzostowica Wielka – dwór wiejski w pobliżu miasta sejmowego Grodna    198
  a. Dziedzictwo litewskiego rodu Chodkiewiczów i losy dóbr    198
  b. Zabudowania w Brzostowicy w dobie Mniszchów    199
  Rozdział 3. Józef Wandalin Mniszech – koneser i inicjator fundacji    201
  
  CZĘŚĆ III. „Senator pierwszy, od potomności godzien w cedrze wierszy” – Jerzy August Wandalin Mniszech (1715–1778)    207
  
  Rozdział 1. Rys biograficzny    209
  
  Rozdział 2. Rezydencje przywódcy kamaryli    221
  A. Pałac w Gdańsku – symbol gospodarczej i politycznej obecności marszałka w stolicy handlu    221
  a. Historia budowy rezydencji    222
  b. Rekonstrukcja architektury pałacu    230
  c. Rekonstrukcja układu i funkcji wnętrz    240
  d. Otoczenie pałacu    247
  B. Podkarpacka rezydencja w Dukli    261
  a. Historia pałacu    261
  b. Rekonstrukcja formy architektonicznej w czasach senatora Mniszcha    265
  c. Rekonstrukcja układu wnętrz    265
  d. Ogrodowo-obronne otoczenie pałacu    276
  e. Dukla jako miasto rezydencjonalne    278
  Rozdział 3. Jerzy August Mniszech – stosunek do sztuki    295
  
  CZĘŚĆ IV. „Orderów polskich kawaler [...] przykład miłości ojczyzny” – Jan Karol Wandalin Mniszech (1716-1759)     307
  
  Rozdział 1. Rys biograficzny    309
  
  Rozdział 2. Rezydencje podkomorzego wielkiego litewskiego    317
  A. Rezydencja miejska – pałac warszawski przy ul. Miodowej    317
  a. Dzieje posesji     318
  b. Rekonstrukcja formy architektonicznej w czasach Jana Karola Mniszcha    319
  c. Rekonstrukcja programu funkcjonalno-artystycznego pałacowych wnętrz    323
  d. Otoczenie pałacu w czasach podkomorzego    339
  B. Wiśniowiec – dziedzictwo królewskiego rodu Wiśniowieckich    344
  a. Historia fortalicji-pałacu Wiśniowieckich i Mniszchów    349
  b. Forma architektoniczna pałacu i jej geneza    361
  c. Rekonstrukcja układu wnętrz i ich funkcji    366
  d. Otoczenie pałacu – oficyny i pawilony    398
  
  Rozdział 3. Jan Karol Mniszech – spadkobierca rodowej tradycji fundacyjnej    407
  
  Podsumowanie    411
  
  Bibliografia     419
  
  Źródła rękopiśmienne    419
  
  Źródła drukowane    428
  
  Opracowania     430
  
  Aneksy źródłowe    459
  Aneks 1. Fragmenty korespondencji z 1714 roku z Archiwum Mniszchów dotyczące wykonania laski marszałkowskiej dla Józefa Wandalina Mniszcha, [w:] Archiwum Mniszchów. Listy różnych osób z lat 1713–1776. Lit V–W     461
  Aneks 2. Relacyja pogrzebu ś. p. J W[ielmo]żnej Imci pani Konstancyji z Tarłów Mniszchowej, marszałkowej wielkiej koronnej w Zamościu u WW. OO. Reformatów odprawionego przez trzy dni a die 3 Febr. 1740 Anno, [w:] Rękopisy Biblioteki Poturzyckiej Dzieduszyckich. Odpisy materiałów dotyczących historii Polski z lat 1679–1759    467
  Aneks 3. Opisanie pałacu Laszek Murowanych [1815], [w:] Zbiór Aleksandra Czołowskiego. Inwentarze z opisami zamków na Rusi Czerwonej, XVII–XIX w.    473
  Aneks 4. Regestr mobilium i innych rzeczy Ś.P. J.W. Mniszcha podkomorzego WW [sic!] Lit. w pałacu jaworowskim znajdujących się    481
  Aneks 5. Wizyja pałacu na ulicy Miodowej w Warszawie, tudzież dworku na Szolcu [sic!], przy Warszawie stojących. Niegdyś ś.p. J.W. Imci p. Mniszcha Podkomorzego W.X.Litt. dziedzicznych, Roku Pańskiego 1760 expedyjowana     487
  Aneks 6. Regestr mobiliów i inszych rzeczy Ś.P. J.W. Mniszcha podkomorzego W.W.X.Litt. w pałacu warszawskim znajdujących się do przewiezienia trudnych     517
  Aneks 7. Regestr garderoby, różnych rzeczy i sprzętów Ś.P. J.W. Pana Mniszcha podkomorzego W.W.X.Litt. z Warszawy do Dęblina sprowadzonych     539
  Aneks 8. Regestr rzeczy Ś.P. J.W. Mniszcha podkomorzego WW.X.Litt. z Gołębia do Dęblina sprowadzonych    559
  
  Wykaz skrótów     563
  Spis plansz    565
  Spis ilustracji    569
  Indeks osób    581
  Indeks miejscowości    597
  Uwagi redakcyjne i techniczne    603
  Summary    605
  Zusammenfassung     609
RozwińZwiń