Konsulat Rzeczypospolitej Polskiej w Szczecinie w latach 1925-1939. Powstanie i działalność

-20%

Konsulat Rzeczypospolitej Polskiej w Szczecinie w latach 1925-1939. Powstanie i działalność

1 opinia

Format:

pdf, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

33,60  42,00

Format: pdf

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa: 42,00 zł (-20%)

Najniższa cena z 30 dni: 30,24 zł  


33,60

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Konsulat polski w Szczecinie rozpoczął swą działalność dopiero w 1925 r. Była to ostatnia placówka konsularna uruchomiona przez Rzeczpospolitą w Niemczech. Fakt ten może budzić zdziwienie, ponieważ powodów do uruchomienia odrębnej placówki obejmującej pruską prowincję Pomorze było dużo. Szczecin był głównym portem dla zachodniej Polski i groźnym konkurentem zarówno dla Gdańska, jak i budowanej Gdyni. Rokrocznie przebywało na terenie prowincji pomorskiej ponad 20 tys. robotników sezonowych z Polski, którzy jako ludzie niewykształceni wymagali szczególnej opieki. Na tych terenach mieszkało też około 7-8 tys. obywateli niemieckich polskiego pochodzenia, co biorąc pod uwagę bliską granicę z Polską nabierało szczególnego znaczenia. Pomorze Zachodnie było prowincją o przewadze sił nacjonalistyczno-prawicowych, a co za tym idzie - przeważały tam nastroje zdecydowanie wrogie Polsce. Nie było natomiast żadnej polskiej placówki mogącej oddziaływać propagandowo na miejscową społeczność. Z militarnego punktu widzenia (a więc i wywiadowczego) prowincja pomorska była bardzo ważnym terytorium w przewidywanym polsko-niemieckim konflikcie. Niemal w żadnej części Rzeszy nie kumulowało się aż tyle przyczyn uzasadniających powstanie konsulatu.
Pomimo że konsulat szczeciński nie należał do największych polskich placówek w Niemczech, zasługuje na uwagę z powodu swej uniwersalności. Urzędnicy polscy w Szczecinie spotykali się z tak różnorodnym splotem problemów, że działalność tej placówki można uważać za reprezentatywną dla wszystkich ówczesnych polskich konsulatów w Niemczech. Placówka szczecińska wypełniała wszystkie wymienione wyżej zadania stawiane polskim urzędom konsularnym. Pozostałe urzędy były zwykle skupione na jednej dziedzinie, np. konsulat w Hamburgu na sprawach gospodarczo-morskich, a konsulaty w Prusach Wschodnich na polskim ruchu narodowym. Owa uniwersalność placówki szczecińskiej nabiera szczególnego znaczenia również ze względu na zniszczenie większości akt polskich konsulatów w Niemczech okresu dwudziestolecia międzywojennego. Duże zespoły dokumentów zachowały się tylko z placówek w Opolu, Berlinie i właśnie ze Szczecina15. Pozostałe przetrwały drugą wojnę światową w stanie szczątkowym. Odpowiedź na pytanie: jakie były cele, metody i efekty działalności polskiego konsulatu w Szczecinie, stanowi w dużej mierze odpowiedź na takie samo pytanie, lecz dotyczące sieci wszystkich polskich konsulatów w Niemczech.
Opracowanie niniejsze przedstawia główne aspekty działalności Konsulatu RP w Szczecinie w latach 1925-1939. Rzeczywista działalność tego urzędu rozpoczęła się w połowie lutego 1925 r. Pomimo że ta data stanowi cezurę początkową pracy, to w poszukiwaniu genezy konsulatu należy cofnąć się o niemal 4 lata, do roku 1921. Wtedy rozpoczęły się starania o uruchomienie polskiej placówki w Szczecinie, zakończone formalnym aktem jej powołania 24 lipca 1922 r. Cezurę końcową stanowi dzień wybuchu drugiej wojny światowej, kiedy to personel konsulatu został internowany przez władze niemieckie. Akt ten zakończył działalność szczecińskiej placówki. Ramy terytorialne pracy wyznacza okręg kompetencyjny Konsulatu RP w Szczecinie, którym w latach 1922-1938 była pruska prowincja Pomorze (Provinz Pommern), rozciągająca się od Lęborka aż po Rugię, wzdłuż południowego wybrzeża Bałtyku (fragment Wstępu).


Rok wydania2001
Liczba stron298
KategoriaWiek XX
WydawcaWydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku
ISBN-13978-83-8873-115-0
Numer wydania1
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wykaz ważniejszych skrótów użytych w tekście     5
  
  Wstęp     7
  
  Rozdział I: Rozwój organizacyjny konsulatu w latach22-1939     19
  1. Trudności związane z uruchomieniem polskiej placówki w Szczecinie w latach21-1925     19
  2. Rozwój struktury urzędowej konsulatu     27
  3. Pracownicy konsulatu     31
  4. Ewolucja budżetu konsulatu     42
  5. Stosunki z władzami i społeczeństwem niemieckim     45
  6. Likwidacja konsulatu w 1939 roku     58
  
  Rozdział II: Opieka nad polskimi robotnikami rolnymi     63
  1. Polscy robotnicy rolni na Pomorzu Zachodnim     63
  2. Duszpasterstwo     68
  3. Działania w dziedzinie ochrony pracy     83
  4. Opieka nad organizacjami polskimi     94
  5. Opieka socjalna     99
  6. Opieka kulturalna i oświatowa     103
  7. Walka z infiltracją komunistyczną     109
  
  Rozdział III: Konsulat wobec polskiej mniejszości narodowej     116
  1. Placówki MSZ wobec Polonii     116
  2. Skupiska Polonii w prowincji pomorskiej     121
  2.1. Polonia w Szczecinie     121
  2.2. Ludność kaszubska powiatów bytowskiego i lęborskiego    124
  3. Działalność na rzecz rozwoju życia organizacyjnego Polonii szczecińskiej    128
  4. Działalność w zakresie opieki duszpasterskiej nad Polonią szczecińską    140
  5. Organizacja oświaty i opieki nad dziećmi polskimi w Szczecinie    145
  6. Organizacja uroczystości narodowych i towarzyskich w Szczecinie    152
  7. Konsulat wobec Żydów pochodzących z Polski     157
  8. Działalność konsulatu wobec ludności kaszubskiej powiatów bytowskiego i lęborskiego     164
  
  Rozdział IV: Działalność prasowa i propagandowa     170
  1. Służby propagandowe MSZ i konsulatu     170
  2. Działalność w dziedzinie prasy prowincji     175
  3. Pozaprasowa propaganda wobec Niemców     184
  4. Obserwacja pozaprasowej propagandy niemieckiej     190
  5. Propaganda wobec Polski     196
  
  Rozdział V: Działania w zakresie spraw gospodarczych     201
  1. Zadania gospodarcze konsulatów     201
  2. Działalność sprawozdawcza     203
  3. Działalność informacyjna     205
  4. Sprawy portu szczecińskiego     207
  
  Rozdział VI: Działalność paszportowa i wizowa     222
  1. Sprawy obywatelstwa i paszportowe     222
  2. Sprawy wizowe     224
  
  Rozdział VII: Działalność wywiadowcza prowadzona za pośrednictwem konsulatu    231
  1. Placówki MSZ a Oddział II Sztabu Głównego     231
  2. Współpraca z wywiadem – pierwszy epizod     233
  3. Instalacja placówki „Bombaj” w konsulacie     236
  4. Działalność w zakresie wywiadu obserwacyjno-informacyjnego    239
  5. Działalność wywiadu agenturalnego     241
  6. Miejsce placówki wywiadu w strukturze konsulatu     252
  7. Likwidacja placówki „Bombaj”     255
  
  Zakończenie     258
  Zusammenfassung     263
  Aneks     266
  Bibliografia     273
  Indeks miejscowości     284
  Indeks nazwisk     287
RozwińZwiń