Spis treści

Wstęp do wydania drugiego............................... 9

Wstęp do wydania pierwszego........................... 12

Część I. Prolog: do którego wieku nam dziś bliżej – XIX czy XX?............................ 15

1. Między rusofobią a fascynacją.......... 17

2. Odwrócenie ról................................... 21

3. Nie wróci sowieckie imperium........ 23

4. Nasza polska wizja historii Rosji...... 25

5. Kto był i jest w Rosji „prozachodni”?....... 28

Część II. Zapomniany wiek XIX....................... 31

6. Przepowiednia generała Antoniego Amilkara Kosińskiego....................... 33

7. Czy książę Pepi mógłby być namiestnikiem Aleksandra I? ........................ 36

8. O pierwszym z Aleksandrów........... 39

9. Skąd się wzięli dekabryści?............... 44

10. Wielki Książę Konstanty jako „nasz” demon rodzącej się nowej polskości .... 47

11. Czy był możliwy pochód Cara Konstantego Pawłowicza I z Wojskiem Polskim na Petersburg?..................... 51

12. „Bóg nie kocha moich dzieci”........... 53

13. Czy prowokacja mogłaby zmienić bieg historii, czyli o Nocy Listopadowej....................................... 56

14. Zapomniane słowa Mikołaja I o Niemcach....... 59

15. O drugim z Aleksandrów, czyli nietuzinkowy

władca jako nasz przeciwnik.........................................................

61

16. Uwłaszczenie dokonane przez Aleksandra

II jako czynnik odrodzenia

polskości.............................................. 64

17. Czy margrabia Aleksander Wielopolski

musi być negatywnym symbolem

stosunków polsko-rosyjskich?.......... 67

18. Czy tylko Wokulski?.......................... 70

19. Wspominając Karola Borowieckiego. 74

20. Nasza nieobecność............................. 76

21. Lektury dla poważnych polityków. 78

Część III. Zrozumieć czasy współczesne – to

sięgnąć do początku XX wieku......... 81

22. Polska niepodległość, czyli coś o naszej

podległości................................... 83

23. Czy Parvus, Hanecki i Kozłowski

należą do naszej polskiej historii?.... 86

24. Nie mogę być po stronie Jakowa Jurowskiego...................88

25. Polska „mafia” we władzach bolszewickiego państwa............................... 91

26. Zasługi Juliana Marchlewskiego...... 93

27. Poprawność w spojrzeniu na bolszewickie zbrodnie................................... 95

28. Wiek wielkiej grabieży...................... 99

29. Proradzieccy Amerykanie................. 103

Część IV. Zagubieni w teraźniejszości.............. 107

30. Czy Putin może stać się Mikołajem I dwudziestego pierwszego wieku?... 109

31. Między Niemcami i Rosją – fałszywy dylemat................................................ 112

32. Druga Rzeczpospolita kontra PRL... 115

33. Strawiński i Szostakowicz mogliby należeć do polskiej kultury............... 118

34. Na marginesie książki Zychowicza.... 120

35. Przyczynek do fasadowej historii dwudziestowiecznych stosunków

polsko-rosyjskich ..... 128

36. O Polsce i Polakach w czasie kremlowskich nocy...................................... 132

37. Nasze rosyjskie kompleksy............... 136

38. Oto głowa zdrajcy.............................. 140

39. Czy Polska Ludowa była drugą wersją Królestwa Kongresowego, przez

co powinniśmy ją zaliczyć do okresu „zaborów”?.......................................... 143

40. Dziękując za wielkie historyczne błędy brytyjskiej polityki XX wieku. 147

41. Dwie rosyjskie smuty XX wieku...... 150

42. Czy lepsze rządy międzynarodowych korporacji czy własnych oligarchów?......................................152

43. Schadenfreude z powodu rosyjskich klęsk ..................................................... 155

44. Cóż mamy do zaoferowania?........... 158

45. Katastrofa polskiej polityki wobec Ukrainy................................................ 160

46. Czy może istnieć dłużej niż kilka lat proniemiecki rząd na Ukrainie?....... 163

47. Lepsi i gorsi agenci w naszej polskiej historii.................................................. 166

48. Czy prezydent Putin jest antykomunistą?.............169

49. Etyczna ocena historii........................ 172

50. Czy Rosja powinna stać się „aneksem Europy”?.............................................. 175

51. Nasze obawy....................................... 178

52. Nieprzewidywalność współczesnej Rosji...................................................... 181

53. Mitteleuropa czy Pax Sovietica?....... 184

54. Czy potrzebny jest „historyczny

kompromis” między Polakami i Rosjanami?............ 187

55. Świat westernu.................................... 190

56. Nowoczesna definicja Europy Środkowej................. 193

57. Polska – Rosja: czy przeszłość stanie się przyszłością?.................................. 196

58. Antyrosyjska retoryka wojenna naszej klasy politycznej tylko przyspieszy dalszą emigrację.................... 203

Ważniejsze książki................................................ 207