Odpowiedzialność odszkodowawcza za niezgodne z prawem działania organów administracji publicznej

Odpowiedzialność odszkodowawcza za niezgodne z prawem działania organów administracji publicznej

1 opinia

Format:

pdf

RODZAJ DOSTĘPU

111,00

Format: pdf

Cena początkowa:

Najniższa cena z 30 dni: 92,13 zł  


111,00

w tym VAT

Opracowanie dotyczy kwestii odpowiedzialności odszkodowawczej za niezgodne z prawem działania organów administracji publicznej, w tym. m.in.


zakres przedmiotowy i podmiotowy odpowiedzialności;
katalog działań niezgodnych z prawem oraz pozostałe przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej;
przedawnienie roszczeń odszkodowawczych;
odpowiedzialność odszkodowawczą organów władzy publicznej w prawie międzynarodowym.


W monografii dokonano także:


oceny skuteczności i efektywności regulacji konstytucyjnej i ustawowej z perspektywy ochrony prawa jednostki,
oceny tendencji rozwojowych w kwestii kompensacji za szkody wyrządzone niezgodnie z prawem organów administracji publicznej.


Publikacja uwzględnia zmiany legislacyjne wynikające z nowelizacji ustawy z 7.04.2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 1.06.2017 r.
Adresaci:Publikacja jest przeznaczona dla pracowników administracji rządowej i samorządowej. Może być przydatna także adwokatom, radcom prawnym i sędziom w ich codziennej pracy.


Rok wydania2018
Liczba stron526
KategoriaInne
WydawcaWolters Kluwer Polska SA
ISBN-13978-83-8160-287-7
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wykaz skrótów    10
   I. Źródła prawa    10
   II. Czasopisma    11
   III. Sądy i inne instytucje    12
   IV. Inne    13
   Wstęp    14
   ROZDZIAŁ I    19
   Ewolucja zasad odpowiedzialności odszkodowawczej za niezgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej    19
   1. Wprowadzenie    19
   2. Konstytucja marcowa z 1921 r.    20
   3. Kodeks zobowiązań    25
   4. Ustawa o odpowiedzialności państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy państwowych przy wykonywaniu powierzonych czynności z 15 listopada 1956 r.    28
   5. Kodeks cywilny z 1964 r.    35
   6. Nowelizacja k.p.a. z 31 stycznia 1980 r.    41
   7. Nowelizacja Kodeksu cywilnego z 23 sierpnia 1996 r. w związku z reaktywacją samorządu terytorialnego    47
   8. Uchwalenie Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r.    49
   9. Wyrok TK z 4 grudnia 2001 r. (SK 18/00)    49
   10. Ustawa nowelizująca z 2004 r.    53
   Podsumowanie    54
   Rozdział II    56
   Zagadnienia intertemporalne związane ze zmianami ustawodawczymi i tzw. derogacją trybunalską    56
   1. Informacje ogólne    56
   2. Konsekwencje intertemporalne orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego    61
   2.1. Wina jako przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej państwa (zagadnienia intertemporalne powstałe po wyroku TK z 4 grudnia 2001 r., SK 18/00)    62
   2.1.1. Problemy intertemporalne związane z derogacją trybunalską art. 418 k.c.    62
   2.1.2. Problemy intertemporalne związane z orzeczeniem interpretacyjnym dotyczącym art. 417 k.c.    64
   2.2. Zakres odszkodowania w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego    68
   2.2.1. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 września 2003 r., K 20/02    69
   2.2.2. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 24 kwietnia 2014 r., SK 56/12    70
   3. Problemy intertemporalne powstałe na gruncie art. 5 ustawy nowelizującej z 2004 r.    74
   3.1. Przedawnienie roszczeń odszkodowawczych z art. 160 k.p.a.    75
   3.1.1. Moment wydania nadzwyczajnej decyzji weryfikacyjnej jako łącznik czasowy    76
   3.1.2. Moment wydania decyzji szkodzącej jako łącznik czasowy    85
   3.2. Droga dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z art. 160 k.p.a.    92
   3.2.1. Informacje ogólne    92
   3.2.2. Artykuł 5 ustawy nowelizującej z 2004 r. nie jest normą intertemporalną prawa procesowego    93
   3.2.3. Moment wydania nadzwyczajnej decyzji weryfikacyjnej jako łącznik czasowy    96
   3.2.4. Moment wydania decyzji szkodzącej jako łącznik czasowy    98
   Podsumowanie    99
   ROZDZIAŁ III    103
   Zakres przedmiotowy odpowiedzialności    103
   1. Informacje ogólne    103
   1.1.Wzajemna relacja art. 77 ust. 1 Konstytucji RP i art. 417 k.c.    103
   1.2. Źródło trudności interpretacyjnych pojęcia „wykonywania władzy publicznej”    107
   2. Dotychczasowe poglądy doktryny    109
   2.1. Kryterium władztwa    109
   2.1.1. Kryterium władztwa w doktrynie i orzecznictwie    109
   2.1.2. Ocena przydatności kryterium władztwa dla ustalenia zakresu przedmiotowego odpowiedzialności za niezgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej    113
   2.2. Kryterium aktów gospodarczych    121
   2.3. Kryteria mieszane    122
   2.4. Kryterium nadrzędności    124
   2.5. Kryterium „aktów swoistych”    125
   3. Proponowane rozwiązanie    127
   3.1. Sfera imperium a wykonywanie władzy publicznej    127
   3.1.1. Czym jest sfera imperium? Jaka jest geneza wyodrębnienia sfery imperium i dominium?    127
   3.1.2. Podział na sferę imperium i dominium a problem rozgraniczenia prawa prywatnego i publicznego    136
   3.1.2.1. Podział na prawo publiczne i prywatne – informacje ogólne    136
   3.1.2.2. Podział na prawo publiczne i prywatne a podział na sferę imperium i dominium    142
   3.1.3. Czy można utożsamiać wykonywanie władzy publicznej z działaniami w sferze imperium?    145
   3.2. Kryterium wyznaczające zakres przedmiotowy odpowiedzialności za niezgodne z prawem działania organów administracji publicznej    146
   3.2.1. Wykonywanie zadań publicznych    146
   3.2.2. Norma kompetencyjna – informacje ogólne    149
   3.2.3. Zadanie publiczne a norma kompetencyjna    153
   3.2.4. Norma kompetencyjna jako kryterium ustalenia zakresu przedmiotowego odpowiedzialności odszkodowawczej za niezgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej    154
   3.2.4.1. Norma kompetencyjna – analiza od strony przedmiotowej    159
   3.2.4.2. Norma kompetencyjna – analiza od strony strukturalno-formalnej    167
   3.2.4.3. Wnioski    174
   4. Wyrządzenie szkody „przy wykonywaniu władzy publicznej”    177
   4.1. Dotychczasowe poglądy doktryny i judykatury    177
   4.2. Propozycja wykładni pojęcia „przy wykonywaniu władzy publicznej”    186
   Podsumowanie    189
   ROZDZIAŁ IV    192
   Zakres podmiotowy odpowiedzialności    192
   1. Podmioty wyrządzające szkodę    192
   1.1. Organ władzy publicznej z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP    192
   1.2. Organy administracji publicznej    193
   1.2.1. Zasada trójpodziału władzy    193
   1.2.2. Zasada trójpodziału władzy w Konstytucji RP z 1997 r.    197
   1.3. Władza wykonawcza a administracja publiczna    197
   1.3.1. Podejście nauki prawa konstytucyjnego    198
   1.3.2. Podejście nauki prawa administracyjnego    200
   1.3.3. Funkcja administrowania a pozostałe funkcje władzy wyknawczej    205
   1.4. Katalog organów administracji publicznej, których działanie może wyrządzić szkodę    210
   1.4.1. Informacje ogólne    210
   1.4.2. Norma kompetencyjna jako wyznacznik zakresu podmiotowego odpowiedzialności    211
   1.4.3. Podstawowe typy organów administracji publicznej    212
   1.4.3.1. Podmioty wykonujące władzę publiczną z mocy prawa    212
   1.4.3.2. Podmioty wykonujące władzę publiczną na podstawie porozumienia    213
   2. Podmioty ponoszące odpowiedzialność odszkodowawczą    220
   2.1. Zasady ogólne    220
   2.1.1. Katalog podmiotów publicznych posiadających zdolność deliktową    220
   2.1.1.1. Odpowiedzialność z art. 417 § 1 k.c.    220
   2.1.1.2. Odpowiedzialność z art. 417 § 2 k.c. (odpowiedzialność solidarna)    221
   2.1.2. Rozdział odpowiedzialności pomiędzy samorządem terytorialnym a administracją rządową    223
   2.1.2.1. Przekazywanie zadań zleconych a ich finansowanie    223
   2.1.2.2. Sukcesja zobowiązań Skarbu Państwa na rzecz gminy    223
   2.1.2.3. Rozgraniczenie odpowiedzialności j.s.t. i Skarbu Państwa    228
   2.1.2.4. Rozdział odpowiedzialności między organy władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej    228
   2.2. Regres do bezpośredniego sprawcy szkody w prawie polskim    231
   3. Podmiot uprawniony do żądania odszkodowania    232
   3.1. Osoby fizyczne    232
   3.2. Osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej    232
   3.3. Podmioty wykonujące władzę publiczną    234
   3.3.1. Informacje ogólne    234
   3.3.2. Możliwość korzystania przez podmioty publiczne z konstytucyjnych praw i wolności    238
   3.3.3. Ocena orzecznictwa TK    240
   3.3.3.1. Podmioty wykonujące władzę publiczną (poza j.s.t.).    240
   3.3.3.2. J.s.t. jako podmioty wykonujące władzę publiczną    241
   Podsumowanie    251
   ROZDZIAŁ V    252
   Działania podejmowane na podstawie normy kompetencyjnej przez organy administracji publicznej    252
   1. Wprowadzenie    252
   2. Czynności konwencjonalne Ck (czynności prawne)    254
   2.1. Informacje wstępne    254
   2.2. Działania, które wpływają na normy kompetencyjne R lub normy postępowania N    254
   2.2.1. Informacje ogólne    254
   2.2.2. Akty prawa miejscowego    255
   2.2.3. Akty organów j.s.t. i organów terenowej administracji rządowej nie będące aktami prawa miejscowego    256
   2.2.4. Akty powszechnie obowiązujące i tzw. prawo wewnętrzne wydawane m.in. przez centralne organy administracji rządowej    257
   2.2.5. Akty dwustronne (i wielostronne) zawierane przez organy administracji rządowej i samorządowej z innymi podmiotami    258
   2.3. Działania, które wpływają na prawa lub obowiązki podmiotu P    259
   2.3.1. Decyzja administracyjna    260
   2.3.1.1. Informacje ogólne    260
   2.3.1.2. Odpowiedzialność za niezgodne z prawem wykonanie decyzji administracyjnej    262
   2.3.1.3. Wykonanie decyzji nieostatecznej    263
   2.3.1.4. Odpowiedzialność za niezgodne z prawem decyzje nieostateczne, które nie zostały uchylone przez organ II instancji    264
   2.3.2. Postanowienie    270
   2.4. Działania, które wywołują inne skutki konwencjonalne    272
   2.4.1. Formy związane z wykonywaniem czynności nadzorczych i kontrolnych o charakterze wewnętrznym i zewnętrznym    273
   2.4.2. Akty powołania, mianowania, uchwała o wygaśnięciu mandatu radnego itp.    273
   3. Czynności faktyczne    274
   4. Świadczenie usług użyteczności publicznej    278
   Podsumowanie    279
   ROZDZIAŁ VI    280
   Niezgodność z prawem    280
   1. Pojęcie niezgodności z prawem    280
   1.1. Informacje ogólne    280
   1.2. Niezgodność z prawem w rozumieniu Konstytucji RP    281
   1.3. Bezprawność a niezgodność z prawem w rozumieniu Kodeksu cywilnego    282
   1.4. Niezgodność z prawem w rozumieniu prawa administracyjnego    284
   1.5. Niezgodność z prawem a bezprawność cywilna – poglądy doktryny i judykatury    286
   1.6. Teorie wadliwości czynności konwencjonalnych zastosowane w reżimie odpowiedzialności za niezgodne z prawem działania organów władzy publicznej    294
   1.6.1. Stopień niezgodności z prawem w przypadku czynności konwencjonalnych organów władzy sądowniczej    294
   1.6.2. Stopień niezgodności z prawem w przypadku czynności konwencjonalnych organów administracji publicznej    301
   2. Prejdukat    305
   2.1. Procedury uzyskiwania prejudykatów – informacje ogólne    306
   2.2. Obowiązek stworzenia właściwej procedury prejudycjalnej    320
   2.3. Konsekwencje braku konieczności przedstawienia prejudykatu    323
   2.3.1. Informacje ogólne    323
   2.3.2. Wpływ wyroku sądu administracyjnego na postępowanie cywilne    325
   2.3.3.1. Informacje ogólne    325
   2.3.3.2. Wpływ poszczególnych wyroków sądów administracyjnych na postępowanie cywilne    329
   2.3.3. Wpływ innych aktów wydawanych przez organy władzy publicznej na postępowanie cywilne    335
   Podsumowanie    336
   ROZDZIAŁ VII    338
   Pozostałe przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej    338
   1. Wprowadzenie    338
   2. Szkoda    338
   2.1. Informacje ogólne    338
   2.2. Przyczyna rezerwowa i wysokość poniesionej szkody na przykładzie spraw tzw. gruntów warszawskich    341
   3. Związek przyczynowy    347
   3.1 Informacje ogólne    347
   3.2. Teoria przyczynowości adekwatnej    348
   3.3. Adekwatny związek przyczynowy a odpowiedzialność za niezgodne z prawem działania organów administracji publicznej    354
   3.3.1. Przyczyna wadliwości działania organu administracji publicznej a związek przyczynowy    354
   3.3.2. Problem tzw. zależności typu normatywnego i związku przyczynowego wieloczłonowego na przykładzie roszczeń odszkodowawczych byłych właścicieli gruntów warszawskich    358
   3.3.3. Zakres związania sądu cywilnego prejudykatem    368
   3.3.4.Wynagrodzenia pełnomocnika a relacja kauzalna    371
   3.3.5. Wykorzystanie środków zaskarżenia a relacja kauzalna    372
   Podsumowanie    374
   Rozdział VIII    375
   Przedawnienie roszczeń odszkodowawczych    375
   1. Informacje ogólne    375
   2. Moment rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia    375
   Podsumowanie    380
   ROZDZIAŁ IX    382
   Funkcje odpowiedzialności odszkodowawczej za niezgodne z prawem działania organów administracji publicznej    382
   1. Wprowadzenie    382
   2. Dlaczego państwo powinno ponosić odpowiedzialność za niezgodne z prawem działania administracji publicznej?    382
   3. Funkcje odszkodowania za niezgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej przez organy administracji publicznej    386
   3.1. Informacje ogólne    386
   3.2. Funkcja gwarancyjna    387
   3.3. Funkcja kompensacyjna    391
   3.4. Funkcja sprawiedliwościowa    392
   Podsumowanie    393
   ROZDZIAŁ X    394
   Odpowiedzialność odszkodowawcza organów władzy publicznej w prawie międzynarodowym    394
   1. Odpowiedzialność odszkodowawcza organów władzy publicznej w prawie europejskim    394
   1.1. Prawo Unii Europejskiej    394
   1.2. Rekomendacja Rady Europy nr R (84) 15    397
   2. Odpowiedzialność odszkodowawcza organów władzy publicznej w ujęciu komparatystycznym    398
   Wnioski końcowe    408
   Bibliografia    413
   Wykaz orzecznictwa    436
   1. Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego    436
   1.1. Wyroki Trybunału Konstytucyjnego    436
   1.2. Postanowienia Trybunału Konstytucyjnego    437
   2. Orzecznictwo Sądu Najwyższego    437
   2.1. Uchwały Sądu Najwyższego    437
   2.2. Wyroki Sądu Najwyższego    438
   2.3. Postanowienia Sądu Najwyższego    442
   3. Orzecznictwo sądów powszechnych    442
   4. Orzecznictwo sądów administarcyjnych    444
   4.1. Uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego    444
   4.2. Wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego    444
   4.3. Postanowienia Naczelnego Sądu Administarcyjnego    445
   4.4. Wyroki wojewódzkich wądów administarcyjnych    445
RozwińZwiń