INNE EBOOKI AUTORA
Autor:
Format:
ibuk
Książka stanowi porównawcze case study pamięci społecznej w miejscach, które na skutek wojennych i tużpowojennych czystek etnicznych, masowych przesiedleń i migracji doświadczyły niemal całkowitej wymiany ludności. Żółkiew – do 1939 roku wieloetniczne (zamieszkane przez Żydów, Polaków i Ukraińców) miasteczko w województwie lwowskim, należące do II Rzeczpospolitej – po wojnie weszła w skład Ukraińskiej SRR. Krzyż, przed wojną niemiecki Kreuz (Ostbahn), znalazł się po 1945 roku w granicach polskich „ziem odzyskanych”. Oba miasta nie tylko straciły większość swoich mieszkańców i znaczną część tkanki miejskiej, zostały również pozbawione dotychczasowej tożsamości i historii. To samo spotkało ludzi, którzy do Krzyża i Żółkwi przyjechali: niezależnie od tego, czy byli migrantami przymusowymi, czy dobrowolnymi, musieli rozpocząć nowe życie i przystosować się do zupełnie nowych warunków. Musieli też – fizycznie i symbolicznie – zająć miejsce tych, których we wspomnianych miejscowościach już nie było.
Na podstawie analizy ponad stu pięćdziesięciu wywiadów biograficznych i biograficzno-tematycznych autorka odtwarza proces kształtowania się nowej, powojennej rzeczywistości społecznej w obu miastach, ograniczony przez represywny system polityczny, wewnętrzne konflikty i indywidualne ludzkie dramaty. Pokazuje, w jaki sposób różne grupy nowych mieszkańców odnoszą się do przeszłości grupy własnej, obcego miejsca zamieszkania oraz ludzi, którzy żyli tu przed nimi. Pamięć przesiedlenia i postmigracyjna rekonstrukcja tożsamości, dynamika procesów zakorzenienia w różnych pokoleniach mieszkańców Krzyża i Żółkwi, lokalne spory o bohaterów i zdrajców – to najważniejsze tematy pojawiające się w książce. Osadzając analizę empiryczną w instrumentarium teoretycznym współczesnych studiów nad pamięcią biograficzną i zbiorową, praca proponuje oryginalne spojrzenie porównawcze na problematykę pamięci w Europie Środkowo-Wschodniej.
Rok wydania | 2012 |
---|---|
Liczba stron | 528 |
Kategoria | Publikacje darmowe |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika |
ISBN-13 | 978-83-231-3180-9 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp / | 9 |
Część I. Konteksty | |
Rozdział 1. Historia i dyskurs pamięci / | 19 |
Korzenie (do39 roku) / | 19 |
Wojna i inne nieszczęścia (1938–1945) / | 26 |
Nowy wspaniały świat (1945–1953) / | 31 |
Powojenna kultura (nie)pamięci (1953–1989/1991) / | 40 |
Po upadku komunizmu: nowe otwarcie? (od 1989/1991 roku) / | 50 |
Rozdział 2. Perspektywa teoretyczna / | 65 |
Pamięć a historia / | 66 |
Indywidualny i zbiorowy wymiar pamięci / | 68 |
Drugie oblicze pamięci: niepamięć i zapominanie / | 76 |
Terminy zastosowane w książce / | 80 |
Rozdział 3. Metodologia i metody badań / | 85 |
Inspiracje metodologiczne / | 85 |
Koncepcja badań pamięci historycznej w społeczności lokalnej. Podejście biograficzne i ujęcie pokoleniowe / | 90 |
Narzędzia badawcze / | 94 |
Realizacja badań / | 97 |
W jaki sposób korzystano z materiału empirycznego / | 104 |
Część II. Badania. Światy przeżywane | |
Rozdział 4. Przesiedlenie i pierwszy okres adaptacji / | 111 |
Podróż: pamięć biograficzna i przekaz / | 111 |
Strach, przemoc, bieda: po przyjeździe / | 125 |
Tęsknota, tymczasowość, wyobcowanie / | 138 |
Rozdział 5. Tworzenie się nowej społeczności i integracja społeczna / | 155 |
Relacje z władzą i nowy ustrój polityczny / | 155 |
Zbudować wszystko od nowa, czyli społeczny Dziki Zachód / | 169 |
Długofalowe skutki powojennych podziałów: procesy integracji w młodszych pokoleniach / | 180 |
Rozdział 6. Przesiedlenie a tożsamość / | 197 |
Powroty do domu jako ostatni etap procesu integracji psychologicznej / | 197 |
Ojczyzna to ludzie: „nie mam już do kogo wracać” / | 198 |
Stara ojczyzna elementem tożsamości: „Popatrzeć na ten nasz dom” / | 199 |
Utracona ojczyzna – okaleczona tożsamość: „Jednak ciągnie człowieka w swoje strony” / | 202 |
Nikła potrzeba ojczyzny: „Po co mieliby jechać?” / | 205 |
Stara ojczyzna w świadomości młodszych pokoleń / | 206 |
Bilanse zysków i strat, czyli o tym, dla kogo migracja zakończyła się sukcesem / | 210 |
Rozdział 7. Pamięć o nieobecnych: Niemcy i dziedzictwo niemieckie w Krzyżu / | 217 |
Osadnicy versus Niemcy: pamięć najstarszego pokolenia / | 217 |
Przed naszymi dziadkami: pamięć młodszych pokoleń / | 229 |
Niemcy dziś: niedobitki, wizyty, odszkodowania / | 235 |
Wokół dziedzictwa materialnego / | 251 |
Niemieckość a tożsamość / | 261 |
Rozdział 8. Pamięć o nieobecnych: Żydzi i dziedzictwo żydowskie w Żółkwi / | 269 |
Życie i śmierć w sąsiedztwie / | 269 |
Zasłyszane: co wiedzą przesiedleńcy? / | 280 |
(Nie)pamięć rodzinna: następne pokolenia / | 287 |
Cudze dziedzictwo / | 297 |
Ocaleni, duchy, goście / | 307 |
Rozdział 9. Pamięć o nieobecnych: Polacy i dziedzictwo polskie w Żółkwi / | 315 |
„Dawno temu, za Polski” / | 315 |
W czasach grozy / | 325 |
Wyjazd, wysiedlenie, marginalizacja / | 335 |
„Myśmy wszystko zapomnieli…” / | 343 |
Dziedzictwo materialne i symboliczne / | 351 |
Rozdział 10. Bohaterowie i antybohaterowie / | 363 |
UPA: bojownicy o niepodległość czy bandyci? / | 363 |
Sowieci i władza radziecka w żółkwi / | 381 |
Krzyż: miasto bez bohaterów / | 402 |
Postscriptum. Przestrzeń symboliczna / | 421 |
Podsumowanie / | 433 |
Pamięć przesiedlenia / | 434 |
Pamięć o obcych / | 435 |
Pamięć o bohaterach / | 437 |
Między pamięcią a niepamięcią / | 439 |
Pamięć przeszłości a tożsamość zbiorowa / | 441 |
Bibliografia / | 447 |
Aneks 1. Indeks i biogramy respondentów / | 463 |
Aneks 2. Fotografie / | 483 |
Summary / | 499 |
Indeks osobowy / | 505 |