INNE EBOOKI AUTORA
Koszyk
Kompetencje komunikacyjne dzieci w okresie późnego dzieciństwa w aspekcie rozwojowym
Autor:
Format:
ibuk
Problematyka podjęta w pracy mieści się w przestrzeni zainteresowania nauk humanistycznych i społecznych, gdyż koncentruje się wokół komunikacji społecznej. Z kolei najbliższa autorce perspektywa pedagogiczna skłoniła ją do wyodrębnienia z tego szerokiego spektrum węższego obszaru zainteresowań, który stanowią kompetencje komunikacyjne dzieci w okresie późnego dzieciństwa. Autorka dokonuje przeglądu wybranych koncepcji psycholingwistycznych, socjolingwistycznych, językoznawczych i pedagogicznych odnoszących się do zagadnień mowy, języka, kompetencji komunikacyjnych. Zwraca szczególną uwagę na rolę rodziny jako najważniejszego środowiska, w którym jednostka opanowuje określony sposób komunikowania się z innymi ludźmi i rozwija swoje kompetencje w relacjach komunikacyjnych z innymi ludźmi. W książce podjęto próbę spojrzenia na kompetencje komunikacyjne jako na kompetencje złożone z kilku zasadniczych elementów (kompetencji) składowych, wśród których autorka wyodrębnia między innymi: kompetencje językowe, emocjonalne, społeczne, kulturowe, symboliczne. Ich odpowiedni poziom i zakres umożliwia jednostce podejmowanie i nawiązywanie relacji z innymi osobami, rozumienie perspektywy drugiego człowieka, interpretowanie nadawanych przez niego komunikatów także tych wyrażonych nie wprost, empatyczne rozumienie stanów emocjonalnych innych osób i właściwe na nie reagowanie na poziomie werbalnym, rozumienie symboliki języka itp. Autorka zmierzyła się z postawieniem diagnozy poziomu wybranych kompetencji w grupie dzieci sześcio- i siedmioletnich, w momencie kiedy podjęły one edukację w szkole: w zerówce i klasie pierwszej. Następnie, wyodrębniła dzieci o wyższym i niższym poziomie tych kompetencji W dalszej kolejności, prowadząc trzyletnie badania podłużne, autorka śledziła rozwój kompetencji uczniów w okresie późnego dzieciństwa. Dokonując opisu zmian rozwojowych, podejmuje próbę połączenia analiz ilościowych i jakościowych. Perspektywa pedagogiczna oglądu zmian rozwojowych została uzupełniona o treści psychologiczne, logopedyczne i językoznawcze. Takie szerokie spojrzenie na dziecko umożliwiło zwrócenie uwagi na to, z jakimi kompetencjami uczniowie podejmują edukację w szkole i opuszczają etap edukacji wczesnoszkolnej, które obszary zostały rozwinięte najlepiej, a jakie kompetencje wymagają szczególnej troski nauczycieli. Autorka w swoich dociekaniach empirycznych poszukuje też odpowiedzi na pytanie o przyczyny różnic w poziomie i zakresie kompetencji komunikacyjnych między uczniami, dokonując oglądu ich środowiska rodzinnego, a także badając doświadczenia dzieci w relacjach komunikacyjnych z innymi ludźmi.
| Rok wydania | 2011 |
|---|---|
| Liczba stron | 366 |
| Kategoria | Pedagogika ogólna |
| Wydawca | Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza |
| ISBN-13 | 978-83-232-2357-3 |
| Numer wydania | 1 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
| Wstęp | 11 |
| 1. Język i mowa w procesie komunikacji | 17 |
| 1.1. Wybrane perspektywy ujmowania języka | 19 |
| 1.1.1. Język jako mentalny system symboliczny (perspektywa semiotyczna) | 20 |
| 1.1.2. Język jako narzędzie w procesie interakcji (perspektywa socjopsychologiczna | 22 |
| 1.1.3. Język jako odzwierciedlanie jednostkowej tożsamości kulturowej (perspektywa socjokulturowa) | 24 |
| 1.2. Mowa jako sposób komunikacji międzyludzkiej | 27 |
| 1.3. Podsumowanie | 30 |
| 2. Rozważania terminologiczne wokół pojęcia kompetencji komunikacyjnych | 32 |
| 2.1. Etnografia komunikowania się (etnografia mówienia) Della Hymesa | 32 |
| 2.2. Kompetencje użytkowników języka w świetle współczesnych koncepcji psycholingwistycznych, socjolingwistycznych i pedagogicznych | 34 |
| 2.3. Dyskurs i dialog jako formy realizacji kompetencji komunikacyjnej jednostki | 46 |
| 2.3.1. Pojęcie dyskursu | 46 |
| 2.3.2. Pojęcie dialogu | 51 |
| 2.4. Podsumowanie | 55 |
| 3. Koncepcje rozwoju języka i kompetencji komunikacyjnej | 56 |
| 3.1. Koncepcje behawioralne i uczenia się społecznego, czyli w jaki sposób otoczenie warunkuje kompetencje komunikacyjne dziecka | 56 |
| 3.2. Koncepcje natywistyczne – dziecko ma wrodzone zdolności do nabywania języka | 59 |
| 3.3. Koncepcje interakcyjne – nabywanie kompetencji komunikacyjnej w relacji z drugim człowiekiem | 63 |
| 3.4. Kompetencje komunikacyjne dziecka w świetle kształtowania teorii umysłu | 65 |
| 3.5. Podsumowanie | 70 |
| 4. Rodzina jako miejsce rozwijania kompetencji komunikacyjnych dziecka | 72 |
| 4.1. Rodzina w świetle teorii systemowej | 72 |
| 4.2. Teoria systemowa a teoria komunikacji Paula Watzlawicka | 74 |
| 4.3. Komunikowanie się w podsystemie małżeńskim | 77 |
| 4.4. Teoria kodów komunikacyjnych Basila Bernsteina a komunikowanie się z dzieckiem | 81 |
| 4.5. Style komunikowania się z dzieckiem | 85 |
| 4.6. Podsumowanie | 93 |
| 5. Metodologiczne podstawy badań własnych | 94 |
| 5.1. Kompetencje komunikacyjne jako kompetencje złożone | 95 |
| 5.2. Strategia prowadzenia badań | 103 |
| 5.3. Cele i problemy badawcze | 104 |
| 5.3.1. Zmienne i wskaźniki | 106 |
| 5.4. Metoda i techniki badawcze | 108 |
| 5.5. Charakterystyka próby badawczej i przebieg badań | 111 |
| 5.5.1. Charakterystyka próby badawczej | 111 |
| 5.6. Sposób gromadzenia i opracowywania materiału badawczego | 113 |
| 6. Kompetencje komunikacyjne dzieci rozpoczynających edukację w szkole | 116 |
| 6.1. Kompetencje językowe dzieci sześcioletnich i siedmioletnich | 116 |
| 6.1.1. Sprawność artykulacyjna dzieci sześcioletnich i siedmioletnich | 118 |
| 6.1.2. Różnice w zasobie leksykalnym między dziećmi sześcioletnimi i siedmioletnimi | 123 |
| 6.1.3. Budowanie wypowiedzi przez dzieci sześcioletnie i siedmioletnie | 129 |
| 6.2. Kompetencje emocjonalne dzieci sześcioletnich i siedmioletnich | 140 |
| 6.2.1. Rozpoznawanie emocji wyrażonych przez inną osobę | 142 |
| 6.2.2. Werbalizowanie emocji z perspektywy bohatera – konstruowanie teorii umysłu | 146 |
| 6.2.3. Empatyczne reagowanie na komunikat werbalny partnera dzieci na starcie edukacyjnym | 148 |
| 6.3. Kompetencje społeczne dzieci sześcioletnich i siedmioletnich – „tworzenie sprzężenia zwrotnego” | 152 |
| 6.3.1. Nawiązanie rozmowy – podjęcie wątku jako zadanie współrozmówcy | 154 |
| 6.3.2. Przejmowanie tury jako element współuczestniczenia w rozmowie | 155 |
| 6.3.3. Argumentowanie, przekonywanie i dążenie do porozumienia jako ważne aspekty prowadzenia dialogu | 159 |
| 6.3.4. Strategie uczestniczenia w rozmowie przyjmowane przez dzieci sześcioletnie i siedmioletnie | 162 |
| 6.4. Komunikacyjne kompetencje kulturowe dzieci na starcie edukacyjnym | 164 |
| 6.4.1. Definiowanie określeń zaczerpniętych z socjolektu młodzieżowego | 166 |
| 6.4.2. Dostosowywanie wariantu językowego do pozycji społecznej i kulturowej rozmówcy | 168 |
| 6.4.3. Wyjaśnianie przez dzieci barier w procesie komunikacji wynikających z różnego statusu społecznego i kulturowego rozmówcy | 170 |
| 6.5. Komunikacyjne kompetencje symboliczne dzieci sześcioletnich i siedmioletnich | 174 |
| 6.5.1. Definiowanie wybranych związków frazeologicznych przez dzieci rozpoczynające edukację szkolną | 175 |
| 6.5.2. Rozumienie i reagowanie werbalne na treści zawarte w pośrednich aktach mowy | 180 |
| 6.5.3. Rozumienie i wyjaśnianie żartów językowych jako specyficzna forma operowania symbolem językowym | 184 |
| 6.5.4. Operowanie pośrednim aktem mowy w trakcie opowiadania żartów językowych | 188 |
| 6.6. Poziom kompetencji komunikacyjnych dzieci a ich funkcjonowanie w środowisku szkolnym w ocenie nauczycieli | 191 |
| 6.6.1. Ocena umiejętności komunikacyjnych dokonana przez nauczycieli | 193 |
| 6.6.2. Charakterystyka dzieci o różnym poziomie kompetencji komunikacyjnych dokonana przez nauczycieli | 198 |
| 6.7. Podsumowanie i dyskusja | 201 |
| 7. Cechy komunikacji wewnątrzrodzinnej dzieci podejmujących edukację w szkole | 206 |
| 7.1. Style komunikacji wewnątrzrodzinnej w projekcjach i wypowiedziach dzieci | 207 |
| 7.1.1. Specyfika relacji rodzic – dziecko | 208 |
| 7.1.2. Relacja rodzic – dziecko w sytuacji niekorzystnej dla dziecka | 213 |
| 7.1.3. Specyfika relacji dziecko – rodzic | 218 |
| 7.2. Relacja rodzic – dziecko z perspektywy rodziców dzieci o wyższym i niższym poziomie kompetencji komunikacyjnych | 223 |
| 7.2.1. Styl relacji rodzica z dzieckiem w świetle opinii rodziców | 224 |
| 7.2.2. Przekonania rodziców dotyczące prawidłowości rozwoju językowego a poziom kompetencji komunikacyjnych dzieci | 227 |
| 7.2.3. Tematy rozmów podejmowanych przez rodziców dzieci o różnym poziomie kompetencji komunikacyjnych | 231 |
| 7.2.4. Cechy wypowiedzi rodziców skierowanych do dzieci o różnym poziomie kompetencji komunikacyjnych | 235 |
| 7.3. Cechy sytuacji rodzinnej dzieci o różnym poziomie kompetencji komunikacyjnych | 241 |
| 7.3.1. Miejsce dzieci o różnym poziomie kompetencji komunikacyjnych w strukturze rodziny | 242 |
| 7.3.2. Udział opiekunów i innych osób w wychowaniu dziecka | 243 |
| 7.3.3. Czas spędzany z rodzicami w wypowiedziach dzieci o różnym poziomie kompetencji komunikacyjnych | 245 |
| 7.4. Podsumowanie i wnioski | 250 |
| 8. Rozwój kompetencji komunikacyjnych dzieci w pierwszych latach edukacji szkolnej | 253 |
| 8.1. Rozwój kompetencji językowych w okresie edukacji wczesnoszkolnej | 254 |
| 8.1.1. Rozwój poprawności artykulacyjnej dzieci w młodszym wieku szkolnym | 254 |
| 8.1.2. Rozwój umiejętności dokonywania opisu przez dzieci w młodszym wieku szkolnym | 260 |
| 8.2. Zmiany w zakresie komunikacyjnych kompetencji emocjonalnych uczniów | 268 |
| 8.2.1. Zmiany związane z rozpoznawaniem i nazywaniem przejawów emocji | 269 |
| 8.2.2. Wyrażanie empatii przez uczniów w młodszym wieku szkolnym | 272 |
| 8.3. Zmiany w zakresie kompetencji społecznych w okresie późnego dzieciństwa | 275 |
| 8.3.1. Zmiany dotyczące umiejętności współtworzenia dialogu w grupie dzieci w młodszym wieku szkolnym | 275 |
| 8.4. Rozwój komunikacyjnych kompetencji kulturowych w młodszym wieku szkolnym | 280 |
| 8.4.1. Operowanie żargonem jako przejaw wrastania w językową kulturę młodzieżową | 282 |
| 8.4.2. Informowanie osób o różnym statusie społeczno-kulturowym – dostosowanie formy języka do możliwości słuchacza | 285 |
| 8.5. Rozwój komunikacyjnych kompetencji symbolicznych na przestrzeni klas młodszych szkoły podstawowej | 289 |
| 8.5.1. Zmiany związane z umiejętnością definiowania związków frazeologicznych | 289 |
| 8.5.2. Zmiany związane z operowaniem symbolem zawartym w żarcie językowym | 294 |
| 8.6. Podsumowanie i wnioski | 302 |
| 9. Doświadczenia komunikacyjne uczniów w świetle wypowiedzi osób o różnym poziomie kompetencji komunikacyjnych | 307 |
| 9.1. Doświadczenia w relacjach komunikacyjnych z różnymi osobami | 308 |
| 9.2. Doświadczenia w relacjach komunikacyjnych na terenie szkoły | 312 |
| 9.3. Podsumowanie | 315 |
| 10. Podsumowanie i wnioski | 317 |
| Zakończenie | 326 |
| Aneksy | 330 |
| Literatura | 342 |
| Spis tabel | 359 |
| Spis rysunków i wykresów | 362 |
| Communication competence of children in their period of late childhood in developmental aspect (Summary) | 365 |
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
