INNE EBOOKI AUTORA
Autor:
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
Praca ma na celu dokładne prześledzenie bardzo słabo dotąd zbadanej procedury karnej stosowanej w miastach przedrozbiorowej Polski. Przedmiotem badań była w tym wypadku głównie praktyka wymiaru sprawiedliwości. Omówione zostały sądy miejskie orzekające w sprawach kryminalnych, zwrócono również uwagę na innych uczestników postępowania. Przede wszystkim jednak zajęto się przebiegiem procesu, zaprezentowano m.in.: elementy śledztwa, wszczęcie postępowania przed sądem, szczegółowo opisane zostało postępowanie dowodowe, w tym przesłuchania oskarżonych, świadków, przysięga stron procesowych, opinie biegłych czy też pławienie domniemanych czarownic. Obszerne rozważania poświęcono szeroko stosowanym wówczas torturom. Omówiono spory stron procesowych, wyrokowanie, postępowanie odwoławcze, a także postępowanie wykonawcze (zwłaszcza wykonanie kar śmierci). Na podstawie przedstawionego materiału Autor pracy stara się odpowiedzieć na pytanie, czy proces miejski zachował skargowo-kontradyktoryjny charakter, czy też przekształcił się w postępowanie inkwizycyjne.
Rok wydania | 2014 |
---|---|
Liczba stron | 626 |
Kategoria | Prawo karne |
Wydawca | Uniwersytet Śląski |
ISBN-13 | 978-83-8012-074-7 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
EBOOKI WYDAWCY
POLECAMY
Spis treści
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 11 |
R o z d z i a ł I | |
Sądownictwo kryminalne . . . . . . . . . . . . . . . . | 21 |
Sądy orzekające w sprawach kryminalnych . . . . . . . . . . . . | 21 |
Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 21 |
Tradycyjne formy i nazwy sądów miejskich . . . . . . . . . . . | 21 |
Sąd wójtowsko-ławniczy. . . . . . . . . . . . . . . . . | 26 |
Sąd radziecki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 28 |
Sąd radziecko-ławniczy . . . . . . . . . . . . . . . . . | 29 |
Sąd z udziałem cechmistrzów . . . . . . . . . . . . . . . | 33 |
Podział czynności procesowych między sąd radziecki i wójtowsko-ławniczy . | 34 |
Połączone sądy różnych miast . . . . . . . . . . . . . . . | 39 |
Sąd mieszany miejsko-grodzki . . . . . . . . . . . . . . . | 42 |
Sądy miejsko-wiejskie . . . . . . . . . . . . . . . . . | 44 |
Sądy z udziałem innych osób spoza władz miejskich . . . . . . . . | 46 |
Sądy wyższej instancji . . . . . . . . . . . . . . . . . | 48 |
Reformy lat dziewięćdziesiątych XVIII wieku . . . . . . . . . . | 49 |
Składy orzekające . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 49 |
Problem orzekania sędziów we własnych sprawach . . . . . . . . . . | 55 |
Miejsca posiedzeń sądów. . . . . . . . . . . . . . . . . . | 56 |
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 58 |
R o z d z i a ł II | |
Właściwość sądu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 61 |
Uwagi wstępne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 61 |
Właściwość rzeczowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 62 |
Właściwość osobowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 67 |
Mieszczanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 67 |
Chłopi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 68 |
Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 71 |
Żydzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 77 |
Inne osoby odpowiadające przed sądami miejskimi. . . . . . . . . | 83 |
Właściwość miejscowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 84 |
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 86 |
R o z d z i a ł III | |
Uczestnicy postępowania . . . . . . . . . . . . . . . . | 89 |
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 89 |
Oskarżyciel prywatny (prywatny instygator) . . . . . . . . . . . . | 89 |
Instygator urzędowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 93 |
Delator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 96 |
Pokrzywdzony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 100 |
Oskarżony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 101 |
Obrońca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 103 |
Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 103 |
Obrońcy w praktyce wymiaru sprawiedliwości . . . . . . . . . . | 104 |
Obrońcy z wyboru i z urzędu . . . . . . . . . . . . . . . | 106 |
Ustanawianie obrońców z urzędu . . . . . . . . . . . . . . | 108 |
Zmiana obrońcy w trakcie procesu . . . . . . . . . . . . . | 109 |
Osoby występujące w roli obrońców . . . . . . . . . . . . . | 110 |
Granice obrony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 113 |
Uwagi końcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 115 |
Pełnomocnik powoda (delatora). . . . . . . . . . . . . . . . | 116 |
Pisarz i inni urzędnicy sądowi . . . . . . . . . . . . . . . . | 121 |
Pisarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 121 |
Woźny, hutman ratuszny, słudzy miejscy i kat . . . . . . . . . . | 122 |
Inne osoby biorące udział w postępowaniu . . . . . . . . . . . . | 124 |
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 125 |
R o z d z i a ł IV | |
Czynności przygotowawcze. Areszt tymczasowy . . . . . . . . . | 127 |
Protestacje, obdukcje i wizje . . . . . . . . . . . . . . . . | 127 |
Czynności zmierzające do stwierdzenia faktu popełnienia przestępstwa oraz | |
ustalenia i ujęcia sprawcy . . . . . . . . . . . . . . . . . | 129 |
Areszt tymczasowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 135 |
Podstawy tymczasowego aresztowania. Areszt a rękojemstwo . . . . . | 135 |
Areszt powoda (delatora) . . . . . . . . . . . . . . . . | 140 |
Cele aresztowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 141 |
Organy i osoby dokonujące aresztowań . . . . . . . . . . . . | 141 |
Miejsca przetrzymywania aresztantów . . . . . . . . . . . . | 145 |
Warunki w aresztach . . . . . . . . . . . . . . . . . | 147 |
Czas pobytu w areszcie . . . . . . . . . . . . . . . . . | 150 |
Koszty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 151 |
Odpowiedzialność za niesłuszne tymczasowe aresztowanie . . . . . . | 153 |
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 154 |
Ekstradycja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 154 |
Glejt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 155 |
Przeszukanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 156 |
Zabezpieczenie dowodów i mienia . . . . . . . . . . . . . . . | 159 |
Wstępne przesłuchania oskarżonych i świadków. . . . . . . . . . . | 162 |
Inne sposoby zbierania dowodów . . . . . . . . . . . . . . . | 167 |
Uwagi końcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 167 |
R o z d z i a ł V | |
Wszczęcie postępowania przed sądem . . . . . . . . . . . . | 169 |
Uwagi wstępne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 169 |
Skarga prywatna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 169 |
Skarga publiczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 172 |
Współdziałanie po stronie powodowej instygatora i delatora . . . . . . . | 175 |
Skargi wnoszone przez gromady wiejskie, miasta i inne podmioty prawa pulicznego. | |
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 182 |
Polecenie lub żądanie rozpoznania sprawy . . . . . . . . . . . . | 185 |
Przekazywanie spraw przez inne sądy . . . . . . . . . . . . . . | 188 |
Wszczynanie postępowania z urzędu . . . . . . . . . . . . . . | 190 |
Pozew i pozywanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 194 |
Gorący uczynek. Obwołanie . . . . . . . . . . . . . . . . . | 199 |
Oddanie oskarżonego do sądu — prezentacja . . . . . . . . . . . . | 202 |
Propozycja, czyli skarga . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 207 |
Objęcie postępowaniem nowych oskarżonych . . . . . . . . . . . . | 214 |
Problem obowiązywania zasady dyspozycyjności . . . . . . . . . . . | 215 |
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 217 |
R o z d z i a ł VI | |
Dowody. Zagadnienia wstępne . . . . . . . . . . . . . . . | 219 |
Uwagi wstępne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 219 |
Bliższość do dowodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 219 |
Ciężar dowodowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 222 |
Problem ustalenia corpus delicti . . . . . . . . . . . . . . . . | 223 |
Ocena dowodów i ich wartość. In dubio pro reo . . . . . . . . . . . | 224 |
Domniemanie niewinności . . . . . . . . . . . . . . . . . | 228 |
R o z d z i a ł VII | |
Dowód z dobrowolnych zeznań oskarżonego . . . . . . . . . . | 229 |
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 229 |
Nazwa przesłuchań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 231 |
Czas (umiejscowienie) przesłuchań . . . . . . . . . . . . . . . | 232 |
Przesłuchanie a odpowiedź na skargę . . . . . . . . . . . . . . | 236 |
Przesłuchanie na wniosek czy z urzędu? . . . . . . . . . . . . . | 240 |
Organ prowadzący przesłuchania . . . . . . . . . . . . . . . | 243 |
Jawność czy niejawność przesłuchań? . . . . . . . . . . . . . . | 246 |
Naciski na zeznających . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 247 |
Dane osobopoznawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 250 |
Sposób przesłuchania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 255 |
Przesłuchanie na podstawie przygotowanych pytań. . . . . . . . . | 255 |
Przesłuchanie w formie swobodnej wypowiedzi . . . . . . . . . . | 259 |
Łączenie metod przesłuchania . . . . . . . . . . . . . . . | 262 |
Uwagi końcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 264 |
Powtarzanie przesłuchań. . . . . . . . . . . . . . . . . . | 265 |
Wielość oskarżonych — przesłuchanie „z osobna”. Konfrontacje . . . . . . | 270 |
Szczególne formy składania zeznań. . . . . . . . . . . . . . . | 274 |
Przesłuchania połączone z okazaniem dowodów rzeczowych i zwłok . . . | 274 |
Zeznania na piśmie . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 274 |
Sposób zapisywania zeznań . . . . . . . . . . . . . . . . . | 275 |
Język przesłuchań i protokołów. . . . . . . . . . . . . . . . | 279 |
Koszty przesłuchania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 281 |
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 281 |
R o z d z i a ł VIII | |
Wymuszanie zeznań . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 283 |
Uwagi wstępne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 283 |
Tortury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 283 |
Tortury a zarzucane oskarżonemu przestępstwa. Częstotliwość wykorzystywania | |
tortur w procesach karnych . . . . . . . . . . . . . . | 283 |
„Persony od męki wolne” . . . . . . . . . . . . . . . . | 285 |
Wniosek o zastosowanie tortur . . . . . . . . . . . . . . | 286 |
Obrona przed odesłaniem oskarżonego na tortury . . . . . . . . . | 288 |
Decyzja sądu. Przesłanki i cele tortur . . . . . . . . . . . . | 289 |
Czas i miejsce wykonywania tortur . . . . . . . . . . . . . | 299 |
Osoby asystujące przy torturach . . . . . . . . . . . . . . | 301 |
Przebieg tortur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 303 |
Sposoby torturowania . . . . . . . . . . . . . . . . . | 309 |
Miarkowanie zadawanych cierpień . . . . . . . . . . . . . | 314 |
Potwierdzanie zeznań składanych na torturach . . . . . . . . . . | 317 |
Powtarzanie tortur . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 319 |
Skuteczność tortur . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 322 |
Przetrzymanie mąk i nieprzyznanie się do winy . . . . . . . . . | 323 |
Wykorzystywanie tortur w szczególnych celach. . . . . . . . . . | 325 |
Zaliczanie tortur na poczet kary . . . . . . . . . . . . . . | 326 |
Odpowiedzialność za bezpodstawne tortury . . . . . . . . . . . | 326 |
Koszty przeprowadzenia tortur. . . . . . . . . . . . . . . | 326 |
Uwagi końcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 327 |
Chłosta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 328 |
Chłosta jako wstęp do właściwych tortur . . . . . . . . . . . | 328 |
Chłosta jako odrębny środek przymusu . . . . . . . . . . . . | 329 |
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 336 |
R o z d z i a ł IX | |
Zeznania świadków . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 337 |
Nazwa przesłuchań oraz czas ich przeprowadzenia . . . . . . . . . . | 337 |
Wymogi stawiane świadkom. . . . . . . . . . . . . . . . . | 341 |
Liczba świadków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 344 |
Zarządzenie inkwizycji (przesłuchania świadków) . . . . . . . . . . | 346 |
Przysięga świadków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 348 |
Organ prowadzący przesłuchanie . . . . . . . . . . . . . . . | 354 |
Sposoby przesłuchania. Interrogatoria . . . . . . . . . . . . . . | 354 |
Problem jawności przesłuchań . . . . . . . . . . . . . . . . | 361 |
Sposób protokołowania zeznań . . . . . . . . . . . . . . . . | 363 |
Koszty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 364 |
Zeznania osób niebędących świadkami . . . . . . . . . . . . . | 365 |
Oświadczenia delatora (powoda) . . . . . . . . . . . . . . | 365 |
Zeznania gromad wiejskich i innych osób niebędących świadkami . . . . | 367 |
Relacje urzędowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 368 |
Uwagi końcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 369 |
R o z d z i a ł X | |
Przysięga dowodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 371 |
Uwagi wstępne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 371 |
Nakazanie przysięgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 372 |
Istota przysięgi i jej cele. . . . . . . . . . . . . . . . . . | 372 |
Składający przysięgę — bliższość do jej złożenia . . . . . . . . . . . | 376 |
Współprzysiężnicy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 379 |
Czas, miejsce i sposób wykonania przysięgi . . . . . . . . . . . . | 384 |
Rota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 388 |
Skutki niezłożenia przysięgi. . . . . . . . . . . . . . . . . | 391 |
Możliwość uniknięcia przysięgi oskarżającej . . . . . . . . . . . . | 392 |
Darowanie przysięgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 393 |
Koszty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 393 |
Uwagi końcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 394 |
R o z d z i a ł XI | |
Dokumenty, oględziny i inne dowody . . . . . . . . . . . . | 395 |
Dowód z dokumentów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 395 |
Szacowanie szkód, wydatków . . . . . . . . . . . . . . . . | 397 |
Dowody rzeczowe i ich oględziny . . . . . . . . . . . . . . . | 397 |
Opinia biegłych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 405 |
Eksperyment procesowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 412 |
Okazanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 413 |
Pławienie czarownic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 413 |
Koszty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 416 |
Uwagi końcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 416 |
R o z d z i a ł XII | |
Rozprawa sądowa: ekscepcje, dylacje, spór merytoryczny . . . . . | 417 |
Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 417 |
Ekscepcje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 418 |
Dylacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 430 |
Spór merytoryczny (merytoryczna rozprawa) . . . . . . . . . . . . | 433 |
Jawność rozpraw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 446 |
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 448 |
R o z d z i a ł XIII | |
Wyrokowanie i wyrok . . . . . . . . . . . . . . . . . | 449 |
Nazwy i rodzaje orzeczeń . . . . . . . . . . . . . . . . . | 449 |
Prośba o wydanie wyroku . . . . . . . . . . . . . . . . . | 454 |
Narada nad wyrokiem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 455 |
Wyrokowanie w przypadku większej liczby oskarżonych . . . . . . . . | 461 |
Struktura i części składowe wyroku . . . . . . . . . . . . . . | 462 |
Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 462 |
Nagłówek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 466 |
Oznaczenie sądu, stron, i streszczenie przebiegu procesu. . . . . . . | 467 |
Uzasadnienie faktyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . | 470 |
Uzasadnienie kary i podstawa prawna wyroku . . . . . . . . . . | 473 |
Wymierzenie kary. Uniewinnienie . . . . . . . . . . . . . . | 477 |
Postanowienia dodatkowe . . . . . . . . . . . . . . . . | 480 |
Formuła końcowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 484 |
Odmienności układu wyroku . . . . . . . . . . . . . . . | 485 |
Treść dekretów akcesoryjnych . . . . . . . . . . . . . . . | 487 |
Dodatkowe adnotacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 489 |
Wyroki uwalniające pod warunkiem poręczenia . . . . . . . . . . . | 490 |
Wyroki zaoczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 493 |
Ogłoszenie wyroku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 494 |
Szczególne rodzaje rozstrzygnięć . . . . . . . . . . . . . . . | 496 |
Wyjście poza skargę. . . . . . . . . . . . . . . . . . | 496 |
Orzeczenia w sprawach wątpliwych . . . . . . . . . . . . . | 498 |
Inne sposoby zakończenia postępowania . . . . . . . . . . . . . | 500 |
Ugoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 500 |
„Umorzenie” postępowania. Submisje . . . . . . . . . . . . . | 505 |
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 508 |
R o z d z i a ł XIV | |
Apelacja i inne sposoby zmiany wyroku . . . . . . . . . . . | 509 |
Apelacja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 509 |
Apelacja w dziełach prawników. Problem dopuszczalności apelacji w sprawach | |
kryminalnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 509 |
Praktyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 511 |
Reformy lat dziewięćdziesiątych XVIII w. . . . . . . . . . . . | 519 |
Powaga rzeczy osądzonej a zmienianie wyroków z inicjatywy sądu i na skutek | |
interwencji z zewnątrz . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 520 |
Zatwierdzanie wyroków w miastach prywatnych i duchownych . . . . . . | 524 |
Zatwierdzanie wyroków przez sąd asesorski . . . . . . . . . . . . | 529 |
Anulowanie wpisu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 530 |
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 531 |
R o z d z i a ł XV | |
Postępowanie wykonawcze . . . . . . . . . . . . . . . . | 533 |
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 533 |
Rola oskarżyciela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 533 |
Czas egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 534 |
Przygotowanie się na śmierć . . . . . . . . . . . . . . . . | 536 |
Dyspozycje majątkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 538 |
Ostatnie zeznania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 540 |
Miejsca wykonania kary śmierci i kar cielesnych oraz przebieg egzekucji . . . | 548 |
Wykonanie kary pozbawienia wolności . . . . . . . . . . . . . | 558 |
Wykonanie innych kar . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 559 |
Koszty egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 561 |
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 563 |
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 565 |
Źródła i literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 575 |
Summary. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 617 |
Zusammenfassung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 619 |