POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
ibuk
Jest to pierwsza w Polsce monografia obejmująca zagadnienia związane z ostrą niewydolnością nerek - zespołem występującym w przebiegu wielu chorób i zaburzeń. W pierwszej części przedstawiono patogenezę, objawy, przebieg, rozpoznanie i różnicowanie tej choroby, a także postępowanie lecznicze z uwzględnieniem rozmaitych technik oczyszczania krwi. Na część drugą składa się opis postępowania z chorymi na ostrą niewydolność nerek w szczególnych sytuacjach klinicznych, m.in. w przebiegu posocznicy lub na oddziale hematologicznym, kardiochirurgicznym czy ginekologiczno-położniczym. W trzeciej części znajdzie Czytelnik opis kilkudziesięciu różnorodnych przypadków klinicznych opatrzony wnikliwym komentarzem.
Rok wydania | 2006 |
---|---|
Liczba stron | 314 |
Kategoria | Nefrologia i urologia |
Wydawca | PZWL Wydawnictwo Lekarskie |
ISBN-13 | 978-83-2003-278-9 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Ostra jazda
do koszyka
Ostra jazda
do koszyka
Ostra jazda
do koszyka
Ostre zespoły wieńcowe
do koszyka
Ostre cięcia
do koszyka
Ostre cięcie
do koszyka
Ostre cięcie
do koszyka
Spis treści
WPROWADZENIE XXI | |
I. CZĘŚĆ OGÓLNA | 3 |
1. DEFINICJA, EPIDEMIOLOGIA, ETIOLOGIA I PODZIAŁ OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK Stanisław Niemczyk | 3 |
1.1. Definicja | 3 |
1.2. Epidemiologia | 5 |
1.3. Podział i przyczyny | 6 |
1.3.1. Przednerkowa ostra niewydolność nerek | 6 |
1.3.2. Pozanerkowa ostra niewydolność nerek | 7 |
1.3.3. Nerkowa ostra niewydolność nerek | 8 |
Piśmiennictwo | 11 |
2. PRZEDNERKOWA OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK Jerzy Przedlacki | 12 |
2.1. Wstęp | 12 |
2.2. Etiologia | 12 |
2.3. Patomechanizm | 13 |
2.4. Obraz kliniczny | 14 |
2.5. Badania dodatkowe | 14 |
2.5.1. Stężenie kreatyniny i mocznika w surowicy | 15 |
2.5.2. Badanie moczu | 15 |
2.5.3. Wydalanie sodu z moczem | 16 |
2.5.4. Inne badania | 16 |
2.5.5. Różnicowanie przednerkowej niewydolności nerek z ostrą martwicą cewek nerkowych | 17 |
2.6. Leczenie | 17 |
2.6.1. Rola leczenia farmakologicznego | 18 |
2.7. Rokowanie | 18 |
Piśmiennictwo | 18 |
3. POZANERKOWA OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK Jerzy Przedlacki | 19 |
3.1. Wstęp | 19 |
3.2. Etiologia | 19 |
3.3. Patomechanizm | 20 |
3.4. Obraz kliniczny | 21 |
3.5. Rozpoznanie | 22 |
3.5.1. Badania laboratoryjne | 22 |
3.5.2. Badania obrazowe | 22 |
3.6. Leczenie | 23 |
3.6.1. Przeszkoda poniżej pęcherza moczowego | 23 |
3.6.2. Wielomocz poobturacyjny | 23 |
3.7. Rokowanie | 24 |
Piśmiennictwo | 24 |
4. ZAPALNA OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK Zbigniew Hruby | 25 |
4.1. Patofizjologia | 26 |
4.2. Gwałtownie postępujące kłębuszkowe zapalenie nerek | 26 |
4.3. Glomerulopatia anty-GBM | 26 |
4.4. Układowe zapalenie naczyń | 29 |
4.5. Nefropatia toczniowa | 30 |
4.6. Ostre śródmiąższowe zapalenie nerek | 32 |
Piśmiennictwo | 33 |
5. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK W PRZEBIEGU NIEDROŻNOŚCI TĘTNIC NERKOWYCH Zbigniew Gaciong | 34 |
5.1. Patomorfologia | 35 |
5.2. Obraz kliniczny | 35 |
5.3. Rozpoznanie | 37 |
5.4. Różnicowanie | 37 |
5.5. Leczenie | 38 |
5.6. Rokowanie | 39 |
Piśmiennictwo | 39 |
6. MARTWICA KORY NERKOWEJ Joanna Matuszkiewicz-Rowińska | 40 |
6.1. Epidemiologia | 40 |
6.2. Etiologia | 40 |
6.3. Patogeneza | 41 |
6.4. Patomorfologia | 41 |
6.5. Obraz kliniczny i przebieg | 41 |
6.6. Rokowanie | 42 |
6.7. Leczenie | 42 |
Piśmiennictwo | 42 |
7. PATOGENEZA OSTREJ NIEZAPALNEJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK Leszek Pączek | 43 |
7.1. Wstęp | 43 |
7.2. Przyczyny | 44 |
7.3. Przebieg | 46 |
7.4. Uszkodzenie cewek nerkowych | 46 |
7.5. Uszkodzenie letalne (martwica i apoptoza) | 47 |
7.6. Uszkodzenie subletalne | 48 |
7.7. Zaburzenia wewnątrznerkowego przepływu krwi | 50 |
7.8. Zapalenie | 51 |
7.9. Regeneracja | 52 |
Piśmiennictwo | 52 |
8. OBRAZ KLINICZNY I PRZEBIEG OSTREJ NIEZAPALNEJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK Władysław Sułowicz, Andrzej Radziszewski | 54 |
8.1. Przebieg | 55 |
8.2. Obraz kliniczny | 56 |
8.3. Rozpoznanie i różnicowanie | 57 |
8.4. Specyficzne postaci nerkowej niezapalnej ostrej niewydolności nerek | 58 |
8.4.1. Ostra niewydolność nerek w przebiegu rabdomiolizy | 58 |
8.4.2. Ostra niewydolność nerek w przebiegu hemolizy | 59 |
8.4.3. Ostra nefropatia dnawa | 60 |
8.4.4. Ostra niewydolność nerek po radiologicznych środkach cieniujących | 60 |
8.4.5. Ostra niewydolność nerek wskutek nefrotoksycznego działania leków | 60 |
8.4.6. Ostra niewydolność nerek w przebiegu nefrotoksycznego działania aminoglikozydów | 61 |
8.4.7. Ostra niewydolność nerek w przebiegu nefrotoksycznego działania niesteroidowych leków przeciwzapalnych | 62 |
8.4.8. Ostra niewydolność nerek związana z ciążą i porodem | 62 |
8.5. Rokowanie w niezapalnej ostrej niewydolności nerek | 63 |
9. ROZPOZNAWANIE I RÓŻNICOWANIE OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK Michał Myśliwiec | 65 |
9.1. Badanie podmiotowe | 65 |
9.2. Badanie przedmiotowe | 67 |
9.3. Badania obrazowe | 68 |
9.4. Badania laboratoryjne | 68 |
9.5. Biopsja nerki | 71 |
9.6. Różnicowanie przednerkowej i nerkowej niezapalnej ostrej niewydolności nerek | 71 |
Piśmiennictwo | 73 |
10. POSTĘPOWANIE WSTĘPNE W NIEZAPALNEJ OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK Stanisław Czekalski | 74 |
10.1 Ocena stopnia zagrożenia życia i ustalenie wskazań do natychmiastowej dializy | 74 |
10.2. Postępowanie wstępne u chorych niestabilnych hemodynamicznie - kwalifikacja na oddział intensywnej terapii | 75 |
10.3. Posocznica i wstrząs septyczny | 76 |
10.4. Postępowanie wstępne u chorych niewymagających pobytu na oddziale intensywnej terapii | 78 |
10.5. Identyfikacja i eliminacja przyczyny ONN oraz dodatkowych czynników zaburzających ukrwienie nerek lub odpływ moczu | 78 |
10.6. Zapobieganie i leczenie hiperkaliemii | 79 |
10.7. Dalsze postępowanie | 79 |
Piśmiennictwo | 80 |
11. HEMODIALIZA W OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK Andrzej Książek, Andrzej J. Jaroszyńsk | 81 |
11.1. Wskazania do rozpoczęcia leczenia nerkozastępczego w ostrej niewydolności nerek | 83 |
11.2. Dostęp naczyniowy | 84 |
11.3. Wybór dializatora | 85 |
11.4. Antykoagulacja | 85 |
11.5. Usuwanie substancji rozpuszczonych (adekwatność hemodializy) | 86 |
11.6. Częstość wykonywania zabiegów hemodializy przerywanej | 87 |
11.7. Usuwanie płynów i stabilność hemodynamiczna | 88 |
Piśmiennictwo | 89 |
12. TECHNIKI CIĄGŁE W OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK: HEMOFILTRACJA, HEMODIAFILTRACJA I ICH ODMIANY Tomasz Stompór | 91 |
12.1. Podstawowe techniki ciągłe leczenia nerkozastępczego stosowane w ostrej niewydolności nerek | 92 |
12.2. Predylucyjne i postdylucyjne uzupełnianie płynu substytucyjnego | 95 |
12.3. Błony stosowane w technikach ciągłych | 95 |
12.4. Antykoagulacja | 96 |
12.5. Dawka dializy | 96 |
12.6. Leczenie ,,nerkozastępcze’’ i ,,wspomagające czynność nerek’’ | 97 |
12.7. Wady i ograniczenia technik ciągłych | 98 |
12.8. Podsumowanie | 98 |
Piśmiennictwo | 99 |
13. INNE TECHNIKI POZAUSTROJOWEGO OCZYSZCZANIA KRWI W OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK Tomasz Stompór | 101 |
13.1. Wolna dializa niskoprzepływowa (codzienna) i inne techniki "hybrydowe" | 101 |
13.2. Techniki z zastosowaniem filtra z błoną opłaszczoną komórkami cewek nerkowych (,,nerka biosztuczna’’) | 105 |
Piśmiennictwo | 106 |
14. DIALIZA OTRZEWNOWA W OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK Jacek Lange, Joanna Matuszkiewicz-Rowińska | 107 |
14.1. Rozwój metody | 107 |
14.2. Zalety i wady dializy otrzewnowej | 108 |
14.3. Potencjalne wskazania do dializy otrzewnowej wostrej niewydolności nerek | 108 |
14.4. Przeciwwskazania do dializy otrzewnowej w ostrej niewydolności nerek | 109 |
14.5. Dostęp do dializy | 109 |
14.6. Płyny do dializy otrzewnowej | 110 |
14.7. Podstawowe zasady prowadzenia zabiegu w ostrej niewydolności nerek . | 110 |
14.8. Nowe odmiany dializy otrzewnowej stosowane w ostrej niewydolności nerek | 111 |
14.9. Podsumowanie | 111 |
Piśmiennictwo | 112 |
15. DIALIZA ALBUMINOWA Marek Krawczyk, Anna Skwarek, Mariusz Grodzicki | 113 |
15.1. Wprowadzenie | 113 |
15.2. Wskazania do leczenia | 114 |
15.3. Omówienie | 115 |
Piśmiennictwo | 117 |
16. LECZENIE ZACHOWAWCZE I UZUPEŁNIAJĄCE TERAPIĘ NERKOZASTĘPCZĄW OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK Stanisław Czekalski | 119 |
16.1. Zapewnienie optymalnych warunków regeneracji cewek nerkowych | 119 |
16.2. Zapobieganie powikłaniom ostrej niewydolności nerek | 120 |
16.3. Gospodarka wodno-elektrolitowa organizmu | 121 |
16.4. Żywienie chorych | 124 |
16.5. Zapobieganie zakażeniom | 125 |
16.6. Próby farmakoterapii ostrej niewydolności nerek | 125 |
16.6.1. Farmakologiczne próby poprawy hemodynamiki nerkowej w ostrej niewydolności nerek | 125 |
16.6.2. Próby farmakologicznego zapobiegania uszkodzeniu komórek cewek nerkowych | 127 |
16.6.3. Farmakologiczne próby przywrócenia integralności cewek nerkowych z ograniczeniem powstawania materiału czopującego ich światło | 128 |
16.7. Interwencja farmakologiczna — podsumowanie | 128 |
16.8. Postępowanie w fazie wielomoczu | 129 |
Piśmiennictwo | 130 |
17. LECZENIE ŻYWIENIOWEWOSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK Teresa Korta | 132 |
17.1. Zapotrzebowanie na białko | 133 |
17.2. Zapotrzebowanie energetyczne | 133 |
17.3. Zapotrzebowanie na elektrolity | 133 |
17.4. Zapotrzebowanie na pierwiastki śladowe | 134 |
17.5. Zapotrzebowanie na witaminy | 134 |
17.6. Zapotrzebowanie na wodę | 134 |
17.7. Żywienie dojelitowe | 135 |
17.8. Żywienie pozajelitowe | 135 |
17.9. Monitorowanie żywienia | 135 |
17.10. Powikłania leczenia żywieniowego | 136 |
17.11. Podsumowanie | 136 |
Piśmiennictwo | 137 |
18. ZAPOBIEGANIE OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK Stanisław Niemczyk | 138 |
18.1. Leczenie płynami | 138 |
18.2. Podawanie koloidów | 139 |
18.3. Stosowanie diuretyków pętlowych i mannitolu | 141 |
18.4. Stosowanie innych związków | 142 |
18.5. Zapobieganie działaniu nefrotoksyn | 142 |
18.5.1. Nefrotoksyczne antybiotyki | 142 |
18.5.2. Chemioterapeutyki | 142 |
18.5.3. Zmniejszanie ryzyka wynikającego ze stosowania leków zmieniających hemodynamikę krążenia kłębuszkowego | 142 |
18.5.4. Niesteroidowe leki przeciwzapalne | 143 |
18.5.5. Inhibitory konwertazy angiotensyny | 143 |
18.5.6. Zapobieganie ostrej niewydolności nerek po radiologicznych środkach cieniujących | 143 |
18.6. Podsumowanie | 144 |
Piśmiennictwo | 144 |
II. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK W SZCZEGÓLNYCH SYTUACJACH KLINICZNYCH | 149 |
19. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆNEREK NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII Andrzej Kübler | 149 |
19.1. Struktura i funkcja oddziałów intensywnej terapii | 149 |
19.2. Etiologia i obraz kliniczny ostrej niewydolności nerek na oddziale intensywnej terapii | 151 |
19.3. Leczenie | 152 |
19.4. Ostra niewydolność nerek w przebiegu sepsy | 155 |
19.4.1. Patogeneza | 156 |
19.4.2. Leczenie sepsy | 156 |
19.4.3. Pozaustrojowa eliminacja mediatorów reakcji zapalnej | 157 |
Piśmiennictwo | 158 |
20. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK W PRZEBIEGU POSOCZNICY Andrzej Więcek, Antoni Wystrychowski | 160 |
20.1. Epidemiologia | 160 |
20.2. Patogeneza posocznicy | 161 |
20.3. Patogeneza ostrej niewydolności nerek w posocznicy | 163 |
20.4. Leczenie | 164 |
20.5. Leczenie nerkozastępcze | 166 |
Piśmiennictwo | 167 |
21. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK W CHOROBACH WĄTROBY Magdalena Durlik | 169 |
21.1. Wstęp | 169 |
21.2. Zespół wątrobowo-nerkowy | 169 |
21.2.1. Epidemiologia | 170 |
21.2.2. Patogeneza | 170 |
21.2.3. Rozpoznanie | 172 |
21.2.4. Rozpoznanie różnicowe | 173 |
21.2.5. Leczenie | 173 |
21.2.6. Zapobieganie | 176 |
21.2.7. Rokowanie | 177 |
21.3. Ostra niewydolność nerek po przeszczepieniu wątroby | 177 |
Piśmiennictwo | 177 |
22. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK NA ODDZIALE HEMATOLOGICZNYM Bolesław Rutkowski, Zbigniew Zdrojewski | 179 |
22.1. Ostra niewydolność nerek związana bezpośrednio z chorobą hematologiczną lub zespołem hematologicznym | 180 |
22.1.1. Szpiczak mnogi | 180 |
22.1.2. Białaczki i chłoniaki | 181 |
22.1.3. Inne choroby hematologiczne | 181 |
22.2. Ostra niewydolność nerek będąca następstwem toksycznego działania terapii | 182 |
22.3. Ostra niewydolność nerek w następstwie zespołu rozpadu guza | 184 |
22.4. Ostra niewydolność nerek po przeszczepieniu komórek hematopoetycznych | 188 |
22.5. Podsumowanie | 190 |
Piśmiennictwo | 190 |
23. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK PO ZABIEGACH KARDIOCHIRURGICZNYCH Joanna Matuszkiewicz-Rowińska, Kazimierz Suwalski | 192 |
23.1. Występowanie ostrej niewydolności nerek po operacjach kardiochirurgicznych | 192 |
23.2. Patogeneza | 193 |
23.3. Specyfika zaburzeń perfuzji narządów u chorych po zabiegach kardiochirurgicznych | 193 |
23.3.1. Wpływ krążenia pozaustrojowego | 194 |
23.3.2. Wpływ kontrapulsacji wewnątrzaortalnej | 194 |
23.4. Obraz kliniczny i rozpoznawanie | 194 |
23.5. Rokowanie | 194 |
23.6. Czynniki ryzyka wystąpienia ostrej niewydolności nerek i zapobieganie jej | 195 |
23.6.1. Monitorowanie czynności różnych układów | 197 |
23.6.2. Wypełnienie łożyska naczyniowego | 197 |
23.6.3. Hipotensja pooperacyjna | 198 |
23.6.4. Zespół wazoplegii | 198 |
23.7. Leczenie nerkozastępcze | 199 |
23.7.1. Wskazania | 199 |
23.7.2. Wybór metody i dawka dializy | 200 |
Piśmiennictwo | 201 |
24. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK NA ODDZIALE GINEKOLOGICZNO-POŁOŻNICZYM Witold Doroszewski, Jacek Manitiu | 203 |
24.1. Zmiany fizjologiczne układu moczowego w ciąży | 203 |
24.2. Przyczyny ostrej niewydolności nerek w ciąży | 204 |
24.3. Przednerkowa ostra niewydolność nerek | 204 |
24.4. Pozanerkowa ostra niewydolność nerek | 205 |
24.5. Nerkowa ostra niewydolność nerek | 206 |
24.6. Stan przedrzucawkowy i rzucawka | 207 |
24.7. Zespół HELLP | 210 |
24.8. Ostre stłuszczenie wątroby | 210 |
24.9. Poporodowa ostra niewydolność nerek — zespół hemolityczno-mocznicowy | 210 |
24.10. Leczenie nerkozastępcze w ostrej niewydolności nerek w przebiegu ciąży | 212 |
Piśmiennictwo | 213 |
25. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK PO STOSOWANIU RADIOLOGICZNYCH ŚRODKÓW CIENIUJĄCYCH Marian Klinger, Józef Penar | 214 |
25.1. Wstęp | 214 |
25.2. Epidemiologia | 215 |
25.3. Patogeneza | 215 |
25.4. Przebieg kliniczny | 216 |
25.5. Zapobieganie ostrej niewydolności nerek po radiologicznych środkach cieniujących | 217 |
25.6. Podsumowanie | 220 |
Piśmiennictwo | 220 |
26. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK U DZIECI Ryszard Grenda, Mieczysław Litwin | 222 |
26.1. Ostra niewydolność nerek u noworodków | 224 |
26.2. Zespół hemolityczno-mocznicowy | 225 |
26.3. Dializoterapia w ostrej niewydolności nerek u dzieci | 226 |
26.4. Szczególne postaci ostrej niewydolności nerek u dzieci | 228 |
26.4.1. Ostra martwica cewek nerki przeszczepionej | 228 |
26.4.2. Ostra niewydolność nerek wtórna w stosunku do niedomogi wątroby (zespół wątrobowo-nerkowy) | 229 |
26.4.3. Zasada działania dializy albuminowej techniką MARS | 229 |
Piśmiennictwo | 230 |
27. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁYCH NEFROPATII Olgierd Smoleński | 231 |
27.1. Definicja | 232 |
27.2. Przyczyny | 232 |
27.3. Przebieg i leczenie | 233 |
Piśmiennictwo | 233 |
28. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK SPOWODOWANA ZATRUCIAMI Michał Nowicki, Marcin Tkaczyk | 234 |
28.1. Wstęp | 234 |
28.2. Patogeneza ostrej niewydolności nerek w przebiegu zatruć | 234 |
28.3. Obraz kliniczny | 236 |
28.4. Ogólne zasady postępowania | 236 |
28.5. Szczegółowe zasady rozpoznawania i postępowania w wybranych przypadkach zatruć | 237 |
28.5.1. Ukąszenia węży | 237 |
28.5.2. Użądlenia owadów | 238 |
28.5.3. Inne toksyny pochodzenia zwierzęcego i roślinnego | 238 |
28.5.4. Grzyby | 239 |
28.5.5. Środki chwastobójcze | 240 |
28.5.6. Tlenek węgla | 240 |
28.5.7. Związki metali | 240 |
28.5.8. Glikol etylenowy i inne glikole | 242 |
28.5.9. Alkohol metylowy | 243 |
28.5.10. Rozpuszczalniki organiczne | 243 |
28.5.11. Inne środki organiczne | 243 |
28.5.12. Związki methemoglobinotwórcze | 243 |
28.5.13. Inne substancje toksyczne | 243 |
28.6. Nefrotoksyczne działanie leków | 244 |
28.6.1. Metotreksat | 245 |
28.6.2. Leki przeciwwirusowe | 245 |
28.6.3. Inne mechanizmy wywoływania ostrej niewydolności nerek przez leki | 246 |
Piśmiennictwo | 247 |
29. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NERKI PRZESZCZEPIONEJ Wojciech Rowiński, Maciej Kosieradzki | 248 |
29.1. Definicja | 248 |
29.2. Patogeneza | 248 |
29.2.1. Zaburzenia w okresie przedzgonnym i powstałe w następstwie śmierci mózgu | 249 |
29.2.2. Zaburzenia w czasie przechowywania nerki w hipotermii (tzw. Zimnego niedokrwienia) | 250 |
29.2.3. Zaburzenia w okresie wykonywania zespoleń naczyniowych | 250 |
29.2.4. Zaburzenia w okresie reperfuzji | 250 |
29.2.5. Wpływ innych czynników na rozwój opóźnionej czynności przeszczepu | 251 |
29.3. Przebieg kliniczny | 252 |
29.4. Diagnostyka różnicowa | 252 |
29.5. Zapobieganie wystąpowaniu ostrej niewydolności nerki przeszczepionej | 252 |
29.5.1. Postępowanie z dawcą narządu | 252 |
29.5.2. Zabezpieczenie narządu w okresie przechowywania | 253 |
29.5.3. Postępowanie w czasie wykonywania zespoleń naczyniowych | 253 |
29.5.4. Postępowanie z biorcą narządu | 253 |
29.6. Leczenie | 254 |
29.7. Wpływ opóźnionej czynności nerki na losy alloprzeszczepu | 254 |
Piśmiennictwo | 254 |
III. OPIS PRZYPADKÓW KLINICZNYCH | 259 |
30. PRZYPADKI KLINICZNE. PREZENTACJA Małgorzata Dębowska, Ewa Filipowicz, Mirosław Jędras, Joanna Matuszkiewicz-Rowińska, Grzegorz Ostrowski, Monika Wieliczko, Ewa Wojtaszek | 259 |
31. PRZYPADKI KLINICZNE. ROZPOZNANIE I KOMENTARZ Małgorzata Dębowska, Ewa Filipowicz, Mirosław Jędras, Joanna Matuszkiewicz-Rowińska, Grzegorz Ostrowski, Monika Wieliczko, Ewa Wojtaszek | 281 |
SKOROWIDZ | |