Poglądy historiozoficzne pisarzy z kręgu Kultury paryskiej

Poglądy historiozoficzne pisarzy z kręgu Kultury paryskiej

1 opinia

Format:

ibuk

RODZAJ DOSTĘPU

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa:

Najniższa cena z 30 dni: 28,88 zł  


28,88

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Książka poświęcona jest czterem wybitnym postaciom ze środowiska intelektualnego „Kultury”. Jest to gęsta od faktografii pozycja, przedstawiająca po raz pierwszy w literaturze ujęcie dziejów dokonane przez Józefa Czapskiego, Jerzego Stempowskiego, Witolda Gombrowicza oraz Czesława Miłosza. Praca Jacka Breczko drobiazgowo, precyzyjnie, z wyrafinowanym wyczuciem kreśli obraz tego jakoby apollińskiego (a nie dionizyjskiego) widzenia dziejów, daje rzeczowe i mądrościowe ujęcie „kwestii polskiej” na tle kwestii kultury zachodniej i dziejów globalnych […]


Rok wydania2010
Liczba stron536
KategoriaHistoria idei
WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
ISBN-13978-83-227-3184-0
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wstęp    9
  
  1. Program badawczy. Założenia, zakres badań i materiał badawczy    13
  2. Główne pojęcia    19
  3. Metodologia    22
  
  Rozdział I. Józef Czapski    34
    1. Pryzmat poznawczy, tło filozoficzne    35
      1.1. Epifanie, idiografia, subiektywność, dialogiczność    35
      1.2. Impuls pascalowski i „tumult”    40
    2. Główne inspiracje    41
      2.1. Wpływy rosyjskie, Rozanow    41
      2.2. Wpływy polskie, Brzozowski    47
      2.3. Wpływy francuskie, Simone Weil    51
    3. Rosja, rosyjskość, radzieckość. Trzecia Rosja    56
      3.1. Przed rewolucją i rewolucja    56
      3.2. Po rewolucji    59
      3.3. Trzecia Rosja    63
    4. Polska, różne pojęcia narodu, nacjonalizm    65
      4.1. Istota polskości, charakter narodowy, wglądy, olśnienia    65
      4.2. Różne pojęcia narodu    68
      4.3. Krytyka polskiego nacjonalizmu    69
    5. Francja – zstępująca, Ameryka – wstępująca    74
    6. Próba zrozumienia nowoczesności    81
      6.1. Okrutna astronomia rzutowania – nacjonalizmy, nazizm, komunizm    81
      6.2. Społeczeństwa Zachodu. Zapomnienie o śmierci, przyspieszenie historii, niemodna dobroć    84
      6.3. Malarstwo w nowoczesności    88
    7. Człowiek i historia, najogólniejsze zrozumienia    93
  
  Rozdział II. Jerzy Stempowski    105
    1. Wykształcenie, typ umysłowości, tło światopoglądowe    105
      1.1. Wykształcenie, poprzednicy    106
      1.2. Typ umysłu, postawa badawcza    109
      1.3. Redukcja do starego. Powtórki historii    113
    2. Najogólniejsze zrozumienia    117
      2.1. Człowiek    117
      2.2. Mechanizmy zjawisk zbiorowych    120
    3. Wyróżnione procesy historyczne    126
      3.1. Kąpiele w Europie, dziedzictwo barbarzyńców    128
      3.2. Niemcy a Rosja    133
      3.3. Wolnomularstwo    135
    4. Wielki kryzys Europy – przyczyny, przebieg, skutki, wnioski    137
      4.1. Źródła nacjonalizmu    138
      4.2. Nacjonalizacja państwa. Totalna mobilizacja i obóz warowny    140
      4.3. Formacja humanistyczna i formacja przyrodniczo-techniczna    147
      4.4. Przejście od „zasady narodowości” do „prawa natury”    149
      4.5. Blitzkrieg nacjonalizmu    151
      4.6. Komunizm. Kolejna wielka schizma    154
      4.7. Skutki: Europa prowincją, la grande paura    160
      4.8. Objawy zdrowienia, odradzanie się kontynentu    162
      4.9. Wnioski z kryzysu    168
    5. Eskapizm, ucieczki „do” i „od”, arkadia pasterska    176
      5.1. Międzymorze, dolina Dniestru    176
      5.2. Odejście od Piłsudskiego i krytyka duchowego zawężenia w międzywojennej Polsce    179
      5.3. Niechęć do maszyn, do świata anglosaskiego i pragmatyzmu    183
      5.4. Arkadia pasterska    187
    6. Uwagi końcowe    189
      6.1. Ciągłość historii. Kultura klasyczna, pogoda ducha    189
      6.2. Między Wolterem a Szestowem. Między naturą a nicością    193
      6.3. Katastrofizm, pulsowanie epok, sens historii    196
  
  Rozdział III. Witold Gombrowicz    204
    1. Typ umysłowości, pryzmat poznawczy, stosunek do filozofii, poprzednicy    204
      1.1. Momenty kształtujące, przebywanie „pomiędzy” i antynomiczność natury    204
      1.2. Pryzmat poznawczy, sposoby docierania do rzeczywistości. Inspiracje filozoficzne    208
    2. Koncepcja formy, filozofia człowieka    220
      2.1. Koncepcja formy – wprowadzenie    220
      2.2. Koncepcja formy a filozofia dialogu. Antynaturalizm i „kościół międzyludzki”    223
      2.3. Koncepcja formy a sumienie, odpowiedzialność, wolność    225
      2.4. Niedojrzałość – dojrzałość, młodość – starość, żeńskość – męskość    229
    3. Koncepcja formy w zastosowaniu do historii    236
      3.1. Dynamiczna wizja historii i główne siły napędowe    238
      3.2. Przełom w historii, fabrykacja form z totalitaryzmie, przyszłościowa orientacja myśli    242
    4. Krytyka współczesności, kultura    246
      4.1. Uwagi wstępne. Mechanizmy alienacyjne    246
      4.2. Krytyka sztuki    249
      4.3. Krytyka nauki    255
      4.4. Francja. Im mądrzej, tym głupiej    259
      4.5. Powszechny obowiązek wojskowy i powszechny obowiązek agonii    263
    5. Dzieje formy polskiej i jej przezwyciężanie    265
      5.1. Główne cechy formy polskiej i zarys jej dziejów, stosunek do mesjanizmu    266
      5.2. Wskazania. Wyzwolenie Polaka z formy polskiej. „Synczyzna”    274
    6. Krytyka współczesności i wizja przyszłości – Europa, świat    282
    7. Uwagi końcowe. Trzech Gombrowiczów    290
  
  Rozdział IV. Czesław Miłosz    300
    1. Ogólna orientacja epistemologiczna. Realizm, wiara w byt, mimesis    300
    2. Zarys antropologii, główne wątki    304
      2.1. Natura ludzka. Upadek, łaska. Opatrzność indywidualna, opatrzność w historii    304
      2.2. Antropologiczny antynaturalizm. Eros nadseksualny    309
    3. Prawa, mechanizmy historii    314
      3.1. Odrzucenie pojęcia „konieczności dziejowej”. Problem praw w historii    314
      3.2. Prawa w kulturze i historii. Zestawienie    318
    4. Wielkie nowożytne linie rozwojowe    323
      4.1. Esencja chrześcijaństwa, chrześcijaństwo jako religia historyczna    323
      4.2. Erozja wyobraźni religijnej. Sekularyzacja schematów chrześcijańskich i wkraczanie nowych kultów. Podłoże powstania totalitaryzmu    328
      4.3. Inne przyczyny powstania systemów totalitarnych. Porównanie nazizmu i komunizmu    336
      4.4. Dwa wielkie prądy kulturowe. Konflikt Wschód–Zachód    345
      4.5. Umysł zniewolony czy oportunistyczny. Spór między Miłoszem a Herlingiem-Grudzińskim o przyczyny poparcia komunizmu przez intelektualistów. Różnice w pojmowaniu natury ludzkiej i totalitaryzmu    349
      4.6. Zwycięstwo amerykanizacji i krytyka Zachodu. Kultura masowa    358
    5. Litwa i Polska. Polskość, mesjanizm. Europa Środkowa    370
      5.1. Gente Lithuani, natione Poloni    371
      5.2. Polski charakter narodowy, „dusza polska”    375
      5.3. Stosunek do mesjanizmu    381
      5.4. Perspektywy Polski i Europy Środkowej    393
    6. Przedłużenie wielkich linii rozwojowych w przyszłość. Przewidywania i proroctwa. Apokalipsa i nadzieja    400
      6.1. Katastrofizm, trzy apokalipsy, wiara w drugi brzeg    401
      6.2. Uwagi o demokracji    407
      6.3. Nowa nauka i nowa religijność. Ratunek z przeszłości. Otwarcie na religie Wschodu    408
      6.4. Nowy ustrój zjednoczonej Ziemi    414
    7. Historia między przyrodą a wiecznością    416
      7.1. Błędne ujęcia historyczności    416
      7.2. Historia a przyroda, antynaturalizm w kontekście historiozoficznym. Niezwykłość ludzkiego społeczeństwa    418
      7.3. Ominięcie teorii ewolucji, „druga natura”. Duch Ziemi, Duch Dziejów    421
      7.4. Antynaturalizm i antymechanicyzm. Dwa pryzmaty. Żywa czasoprzestrzeń    424
      7.5. „Moment wieczny” i apokatastaza    427
  
  Rozdział V. Porównanie i podsumowanie    434
    1. Światopoglądy – podobieństwa, różnice    434
      1.1. Związek z modernizmem, niezależna postawa badawcza    434
      1.2. Dwa ateizmy i dwa teizmy, immanentyzm, wiara w transcendencję    436
      1.3. Kazualizm, finalizm, umiarkowany determinizm i woluntaryzm, sens historii    438
    2. Krytyka wiary w postęp, minimalistyczna historiozofia. Elitaryzm, prymat jednostki nad zbiorowością, pochwała wielokulturowości    441
    3. Pesymizm, katastrofizm, antyrewolucjonizm    450
      3.1. Wpływ Schopenhauera, pesymizm ontologiczny i antropologiczny    450
      3.2. Odmiany katastrofizmu i jego przezwyciężenie, antyrewolucjonizm    454
    4. Dystans wobec mesjanizmu i krytyka mesjanizmu    462
      4.1. Szerokie rozumienie mesjanizmu. Mesjanizm a millenaryzm i rewolucjonizm    463
      4.2. Węższe rozumienie mesjanizmu. Wiara w transcendencję jako konieczny składnik mesjanizmu, millenaryzm religijny    468
      4.3. Mesjanizm polski, idea posłannictwa narodowego    471
      4.4. Krytyczny stosunek badanych pisarzy do polskiego mesjanizmu    478
    5. Podobieństwa w ujmowaniu ważnych trendów historycznych, próba zrozumienia istoty totalitaryzmu    491
    6. Historiozoficzne poglądy pisarzy z kręgu „Kultury” a wizja polityczna Giedroycia i Mieroszewskiego    496
  
  Zakończenie    514
  Literatura    519
  Indeks osób    529
RozwińZwiń
Informacja o cookies
Strona ibuk.pl korzysta z plików cookies w celu dostarczenia Ci oferty jak najlepiej dopasowanej do Twoich oczekiwań i preferencji, jak również w celach marketingowych i analitycznych.
Nasi partnerzy również mogą używać ciasteczek do profilowania i dopasowywania do Ciebie pokazywanych treści na naszych stronach oraz w reklamach.
Poprzez kontynuowanie wizyty na naszej stronie wyrażasz zgodę na użycie tych ciasteczek. Więcej informacji, w tym o możliwości zmiany ustawień cookies, znajdziesz w naszej Polityce Prywatności.

Nie pokazuj więcej tego powiadomienia