Poetyka intersubiektywności

Poetyka intersubiektywności

Kognitywistyczna teoria narracji a proza XX wieku

1 opinia

Format:

ibuk

Książka stanowi propozycję połączenia badań nad narracją oraz empirycznych nauk o ucieleśnionym umyśle. Najważniejszą kategorią analityczną jest intersubiektywność, czyli zdolność do przyjęcia perspektywy innego podmiotu. Autorka proponuje nowe ujęcie narracji jako modelu kognitywnej mnogości. Zakłada on, że narracja stanowi konstrukt powstający dzięki intersubiektywnej kooperacji między autorem i odbiorcą, którzy (w innym momencie czasowym) dokonują podobnej operacji poznawczej: reprezentują mentalnie antropomorficzny podmiot (narratora) opowiadający o innych antropomimetycznych podmiotach (postaciach). Ta zdolność do mentalnego „wejścia w cudzą skórę" jest omawiana też w kontekście morfologii narracji, komunikacji narracyjnej, w obszarze czytelniczego odbioru. Rozpatrywana z tej perspektywy np. powieść jawi się jako wyspecjalizowane kulturowe narzędzie w zakresie czytania cudzego umysłu i przewidywania scenariuszy interakcji międzyludzkich.Koncentrując się na formach powieściowych i narracyjnych XX wieku, autorka wychodzi poza tradycyjne rozumienie tematu świadomości w literaturze. Nie ograniczając się do konwencji mowy wewnętrznej, nazywa i systematyzuje modele intersubiektywności obecne w różnych typach narracji. Także tych, które dotychczas interpretowano jako wykluczające reprezentacje świadomości (behawioryzm, egzystencjalizm). Autorka wskazuje, że intersubiektywność nadaje lekturze doświadczeniowy, psychocielesny charakter. Narracja angażuje bowiem procesy poznawcze czytelnika, uruchamia wielozmysłowe obrazowanie mentalne, stymuluje emocje i reakcje cielesne odbiorcy. To doświadczenie w swej intensywności może konkurować z różnymi współczesnymi wariantami rzeczywistości wirtualnych.


Rok wydania2012
Liczba stron379
KategoriaPublikacje darmowe
WydawcaWydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
ISBN-13978-83-231-2781-9
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wstęp /    9
  ROZDZIAŁ 1. Umysł modernistyczny. Historia literatury i badania empiryczne /    31
  Zainteresowanie świadomością w Polsce (rekonesans z zakresu psychologii i filozofii) /    33
  „Mitologia mózgu" - casus Stanisława Przybyszewskiego /    45
  Racjonalizacja nieświadomości - casus Karola Irzykowskiego /    51
  ROZDZIAŁ 2. Umysł poststrukturalistyczny. Narratologia w fazie transformacji /    65
  Od narratologii klasycznej do postklasycznej /    65
  Klasyczne i postklasyczne kontrowersje w teorii narracji /    71
  Narratologia kognitywistyczna - ucieleśniony umysł i narracja /    79
  Narratologiczna (samo)świadomość i świadomość w narracji /    92
  ROZDZIAŁ 3. Umysł narracyjny. Intersubiektywność i teoria narracji /    97
  Intersubiektywność - wstępne rozpoznania /    97
  Intersubiektywna komunikacja literacka /    109
  Teoria mnogości kognitywnej /    115
  Intersubiektywność a zagadnienia perspektywy narracyjnej /    123
  Intersubiektywność w różnych odmianach narracji /    127
  Narracyjne modele intersubiektywności /    139
  Narracyjne markery płynności perspektywy /    152
  Perspektywa narracyjna a retoryka teoretycznoliteracka /    164
  ROZDZIAŁ 4. Figury intersubiektywności w prozie polskiej XX wieku /    171
  Narracyjne markery projekcji /    176
  Figury symulacji cudzego doświadczenia /    187
  Fokalizacja zmysłowa/    189
  Narracja drugoosobowa /    202
  Identyfikacja jako narracyjny model intersubiektywności/    210
  Strumień świadomości /    212
  Separacja od cudzej perspektywy /    222
  Eksternalizacja a intersubiektywność /    239
  Reprezentacje świadomości w narracji behawiorystycznej /    244
  ROZDZIAŁ 5. czytający umysł i badania literackie. Intersubiektywność a doświadczeniowy charakter odbioru literackiego /    255
  Czytelnik i odbiorca w polskich studiach nad odbiorem literackim /    263
  Odbiorca wewnątrztekstowy i ucieleśniony czytelnik /    265
  Konkretyzacja a doświadczeniowy charakter odbioru literackiego /    272
  Dynamika procesu lektury /    278
  Słowo - obraz - emocja: źródła powiązań /    284
  Obrazowanie mentalne a doświadczenie lekturowe /    294
  Perspektywa narracyjna a czytelnicza partycypacja w narracji fikcjonalnej /    296
  Zakończenie /    313
  Bibliografia /    319
  Summary. Poetics of intersubjectivity. Cognitive narratology and the 20th century prose /    355
  Indeks osobowy /    359
  Indeks rzeczowy /    373
RozwińZwiń