POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
Podręcznik z zakresu ekonomii przeznaczony dla studentów kierunku Turystyka i rekreacja, a także kierunków pokrewnych. Jako pierwszy na rynku łączy w sobie treści, które w tradycyjnym systemie kształcenia przekazywane są w ramach dwóch komplementarnych względem siebie, ale jednak odrębnych przedmiotów: Ekonomii i Ekonomiki turystyki i rekreacji.
Autorzy w ramach jednej publikacji zebrali niezbędną studentom ogólną wiedzę ekonomiczną z wiedzą przedmiotową – poszczególne zagadnienia ekonomiczne zostały od razu przeniesione na grunt kierunkowych zainteresowań studenta. Ułatwia to odbiór prezentowanych treści i poprawia efektywność procesu dydaktycznego – tak w zakresie poznania podstaw ekonomii, jak i w aspekcie kierunkowym – związanym ze zrozumieniem mechanizmów kierujących ekonomicznymi wyborami uczestników turystyki i rekreacji.
Struktura podręcznika została określona na podstawie programów przedmiotów Ekonomia i Ekonomika turystyki i rekreacji. Treści zostały dobrane tak, aby podręcznik mógł być zrealizowany w ramach godzin wynikających z powszechnych standardów kształcenia, tj. w wymiarze łącznym ok. 120 godzin lekcyjnych.
Zespół autorski tworzą pracownicy Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie, Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach oraz Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach.
Rok wydania | 2018 |
---|---|
Liczba stron | 962 |
Kategoria | Teoria ekonomii |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-19894-7 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
PRZEDMOWA | 25 |
Część I. PRZEDMIOT I METODA EKONOMII | 29 |
Rozdział I. Bartosz Szczechowicz | 31 |
PRZEDMIOT EKONOMII - O ekonomicznym spojrzeniu na uczestnictwo w turystyce i rekreacji | 31 |
1.1. Potrzeby | 34 |
1.2. Środki zaspokajania potrzeb | 36 |
1.3. Potrzeby turystyczne i rekreacyjne oraz środki ich zaspokajania | 37 |
1.4. Nieograniczoność potrzeb a ograniczoność środków ich zaspokajania | 41 |
1.5. Ekonomia jako nauka społeczna | 43 |
1.6. Turystyka i rekreacja jako przedmiot zainteresowania ekonomistów | 45 |
1.7. Wybór między czasem wolnym a czasem pracy | 47 |
1.8. Wybór sposobu wykorzystania zasobów naturalnych i antropogenicznych | 48 |
1.9. Ekonomia a polityka gospodarcza | 50 |
1.10. Mikroekonomia i makroekonomia | 51 |
Dodatek: Jakie są ekonomiczne warunki i czynniki rozwoju turystyki i rekreacji we współczesnym świecie? | 52 |
Podsumowanie | 58 |
Pytania sprawdzające | 59 |
Rozdział II. Bartosz Szczechowicz | 61 |
METODA EKONOMII I PODSTAWOWE NARZĘDZIA ANALIZY EKONOMICZNEJ - O sposobach analizowania zjawisk ekonomicznych związanych z turystyką i rekreacją | 61 |
2.1. Nauka ekonomii | 64 |
2.2. Miejsce ekonomii w systemie nauk | 66 |
2.3. Modele ekonomiczne | 67 |
2.4. Dane ekonomiczne, mierniki i wskaźniki wielkości ekonomicznych | 70 |
2.5. Prezentacja struktury i dynamiki zjawisk ekonomicznych | 72 |
2.6. Wskaźniki dynamiki wielkości ekonomicznych | 76 |
2.7. Prezentacja zależności między zmiennymi ekonomicznymi | 77 |
2.8. Źródła danych ekonomicznych | 82 |
2.9. Źródła danych ekonomicznych dotyczących turystyki i rekreacji | 84 |
2.10. Założenie ceteris paribus w badaniach ekonomicznych | 86 |
Dodatek: Jak obliczać i interpretować wskaźniki dynamiki wielkości ekonomicznych? | 88 |
Podsumowanie | 92 |
Pytania sprawdzające | 93 |
Część II. RYNEK – MODEL PODSTAWOWY | 95 |
Rozdział III. Bartosz Szczechowicz | 97 |
RYNEK I MECHANIZM RYNKOWY - O uczestnikach i przedmiocie wymiany na rynku turystycznym i rekreacyjnym | 97 |
3.1. Społeczne sposoby alokacji ograniczonych zasobów | 100 |
3.2. Rynek jako mechanizm cenowej alokacji ograniczonych zasobów | 101 |
3.3. Elementy rynku | 103 |
3.3.1. Popyt | 103 |
3.3.2. Podaż | 104 |
3.3.3. Cena | 106 |
3.4. Przedmiot i uczestnicy wymiany rynkowej | 107 |
3.5. Dobra i usługi turystyczne i rekreacyjne jako przedmiot wymiany rynkowej | 108 |
3.5.1. Uwagi wstępne | 108 |
3.5.2. Dobra i usługi turystyczne będące przedmiotem wymiany rynkowej | 109 |
3.5.3. Dobra i usługi rekreacyjne będące przedmiotem wymiany rynkowej | 110 |
3.5.4. Przestrzenny wymiar rynku | 111 |
3.6. Uczestnicy rynków dóbr i usług turystycznych i rekreacyjnych | 111 |
3.7. Pozacenowe czynniki zmian popytu i podaży | 113 |
3.7.1. Pozacenowe czynniki zmian popytu | 113 |
3.7.2. Pozacenowe czynniki zmian podaży | 116 |
3.8. Mechanizm rynkowy i równowaga rynku | 119 |
3.9. Ceny urzędowe – pozarynkowe sposoby wyznaczania cen | 125 |
3.9.1. Cena maksymalna | 125 |
3.9.2. Cena minimalna | 126 |
Dodatek: Jak dokonuje się pomiaru popytu i podaży na rynkach dóbr i usług turystycznych i rekreacyjnych? | 127 |
Podsumowanie | 129 |
Pytania sprawdzające | 130 |
Rozdział IV. Paweł Stelmach | 131 |
WRAŻLIWOŚĆ POPYTU I PODAŻY NA ZMIANĘ CENY I WPŁYW CZYNNIKÓW POZARYNKOWYCH - O elastyczności popytu i podaży usług turystycznych i rekreacyjnych | 131 |
4.1. Ogólna interpretacja wskaźnika elastyczności | 134 |
4.2. Prosta elastyczność cenowa popytu | 135 |
4.2.1. Wyznaczanie wartości wskaźnika prostej elastyczności cenowej popytu | 135 |
4.2.2. Rodzaje popytu o różnej prostej elastyczności cenowej | 137 |
4.2.3. Wartości empiryczne prostej elastyczności cenowej popytu | 138 |
4.2.4. Czynniki prostej elastyczności cenowej popytu | 140 |
4.2.5. Wykorzystanie prostej elastyczności cenowej popytu | 143 |
4.3. Mieszana elastyczność cenowa popytu | 144 |
4.4. Elastyczność dochodowa popytu | 145 |
4.4.1. Wyznaczanie wartości wskaźnika elastyczności dochodowej popytu | 145 |
4.4.2. Rodzaje produktów o różnej elastyczności dochodowej popytu | 146 |
4.4.3. Wartości empiryczne i wykorzystanie elastyczności dochodowej popytu | 149 |
4.5. Elastyczność popytu na usługi turystyczne i rekreacyjne | 151 |
4.5.1. Znaczenie cen i dochodu jako czynników elastyczności popytu na usługi turystyczne i rekreacyjne | 151 |
4.5.2. Elastyczność dochodowa popytu na usługi turystyczne i rekreacyjne | 152 |
4.5.3. Prosta elastyczność cenowa popytu na usługi turystyczne i rekreacyjne | 156 |
4.5.4. Mieszana elastyczność cenowa popytu na usługi turystyczne i rekreacyjne | 158 |
4.6. Elastyczność cenowa podaży | 159 |
4.6.1. Wyznaczanie wartości i interpretacja wskaźnika elastyczności cenowej podaży | 159 |
4.6.2. Czynniki i wykorzystanie elastyczności cenowej podaży | 160 |
4.7. Elastyczność podaży usług turystycznych i rekreacyjnych | 162 |
Dodatek: Jakie wartości empiryczne przyjmują wskaźniki elastyczności popytu na usługi turystyczne i rekreacyjne? | 163 |
A. Wartości empiryczne elastyczności dochodowej popytu na usługi turystyczne i rekreacyjne | 163 |
B. Wartości empiryczne prostej elastyczności cenowej popytu na usługi turystyczne i rekreacyjne | 165 |
Podsumowanie | 169 |
Pytania sprawdzające | 170 |
Część III. KONSUMENT I PRZEDSIĘBIORSTWO NA RYNKU | 173 |
Rozdział V. Małgorzata Kryczka | 175 |
KONSUMENT I JEGO ZACHOWANIA RYNKOWE - O przesłankach konsumenckich decyzji wyboru dóbr i usług na rynku turystycznym i rekreacyjnym | 175 |
5.1. Konsument i jego rola w procesach gospodarczych | 178 |
5.2. Maksymalizacja użyteczności dóbr i usług jako cel wyborów rynkowych konsumenta | 179 |
5.3. Ograniczenie budżetowe konsumenta – konstrukcja i interpretacja zmian | 181 |
5.3.1. Istota ograniczenia budżetowego konsumenta | 181 |
5.3.2. Linia budżetowa | 183 |
5.3.3. Wpływ zmian dochodu nominalnego i cen dóbr na położenie linii budżetowej | 184 |
5.4. Opis preferencji konsumenta przez krzywe obojętności | 187 |
5.5. Stan równowagi konsumenta i jego zmiany | 192 |
5.5.1. Stan równowagi konsumenta | 192 |
5.5.2. Zmiany stanu równowagi konsumenta | 194 |
5.6. Efekt substytucyjny i efekt dochodowy zmian cen dóbr i usług | 196 |
5.7. Preferencje konsumentów usług turystycznych i rekreacyjnych oraz ich uwarunkowania | 197 |
5.8. Ekonomiczne i pozaekonomiczne uwarunkowania konsumpcji usług turystycznych i rekreacyjnych | 201 |
Dodatek: Czy preferencje nabywców produktów turystycznych i rekreacyjnych się zmieniają? | 206 |
Podsumowanie | 208 |
Pytania sprawdzające | 210 |
Rozdział VI. Bartosz Szczechowicz | 211 |
PRZEDSIĘBIORSTWO – CELE I FORMY ORGANIZACYJNE - O przedsiębiorstwach zaspokajających potrzeby turystyczne i rekreacyjne oraz ich formach organizacyjnych | 211 |
6.1. Przedsiębiorca i właściciel kapitału oraz ich role w gospodarce | 214 |
6.2. Przedsiębiorstwo i jego formy instytucjonalne | 215 |
6.2.1. Istota przedsiębiorstwa | 215 |
6.2.2. Klasyfikacja przedsiębiorstw według własności | 216 |
6.2.3. Klasyfikacja przedsiębiorstw według formy prawnej | 217 |
6.2.4. Klasyfikacja przedsiębiorstw według wielkości | 220 |
6.2.5. Klasyfikacja przedsiębiorstw według przedmiotu działalności | 221 |
6.3. Formy instytucjonalne przedsiębiorstw turystycznych i rekreacyjnych | 223 |
6.3.1. Specyfika przedsiębiorstw turystycznych i rekreacyjnych | 223 |
6.3.2. Klasyfikacja przedsiębiorstw turystycznych według własności, formy prawnej i wielkości | 223 |
6.3.3. Klasyfikacja przedsiębiorstw turystycznych według przedmiotu działalności | 226 |
6.3.4. Klasyfikacja przedsiębiorstw rekreacyjnych według własności, formy prawnej i wielkości | 231 |
6.3.5. Klasyfikacja przedsiębiorstw rekreacyjnych według przedmiotu działalności | 234 |
6.4. Maksymalizacja zysku jako cel działania przedsiębiorstwa | 237 |
6.5. Dwa spojrzenia na kategorię zysku: zysk księgowy i zysk ekonomiczny | 239 |
Dodatek: Jaki jest poziom zysków przedsiębiorstw działających w sektorze usług turystycznych i rekreacyjnych (w świetle sprawozdań spółek giełdowych)? | 241 |
Podsumowanie | 244 |
Pytania sprawdzające | 245 |
Rozdział VII. Bartosz Szczechowicz | 247 |
PRODUKCJA, KOSZTY I ZYSK PRZEDSIĘBIORSTWA - O działalności gospodarczej jako źródle przychodów, kosztów i zysku przedsiębiorstw turystycznych i rekreacyjnych | 247 |
7.1. Produkcja dóbr materialnych i usług jako przedmiot działalności gospodarczej | 250 |
7.2. Funkcja produkcji i całkowity koszt produkcji | 252 |
7.2.1. Funkcja produkcji | 252 |
7.2.2. Całkowity koszt produkcji | 255 |
7.3. Miary kosztów i ich wykorzystanie | 257 |
7.3.1. Koszty stałe i koszty zmienne | 257 |
7.3.2. Przeciętny koszt całkowity i koszt krańcowy | 260 |
7.4. Koszty w krótkim i długim okresie – efekty skali produkcji | 263 |
7.4.1. Okres krótki versus okres długi | 263 |
7.4.2. Korzyści i niekorzyści skali produkcji | 266 |
7.5. Struktura kosztów w przedsiębiorstwach produkcyjnych i usługowych | 267 |
7.6. Przychód krańcowy i decyzje maksymalizujące zysk | 270 |
7.6.1. Zysk względem wielkości produkcji | 270 |
7.6.2. Wyznaczanie wielkości produkcji maksymalizującej zysk | 272 |
7.7. Maksymalizacja zysku w przedsiębiorstwach produkcyjnych i usługowych | 276 |
Dodatek: Jaki jest poziom i jaka jest struktura przychodów i kosztów w przedsiębiorstwach świadczących usługi turystyczne i rekreacyjne (w świetle sprawozdań spółek giełdowych)? | 278 |
Podsumowanie | 281 |
Pytania sprawdzające | 282 |
Część IV. RYNKI PRODUKTÓW I CZYNNIKÓW PRODUKCJI. RYNEK PIENIĄDZA | 283 |
Rozdział VIII. Bartosz Szczechowicz | 285 |
FORMY RYNKU I ICH CHARAKTERYSTYKA - O konkurowaniu i warunkach realizacji zysku przez sprzedających dobra i usługi na rynku turystycznym i rekreacyjnym | 285 |
8.1. Ogólna charakterystyka modeli struktur rynku | 287 |
8.2. Model konkurencji doskonałej | 289 |
8.2.1. Charakterystyka modelu | 289 |
8.2.2. Kształtowanie się przychodów przedsiębiorstwa | 291 |
8.2.3. Maksymalizacja zysku przedsiębiorstwa | 292 |
8.2.4. Przedsiębiorstwo w krótkim i długim okresie | 295 |
8.3. Model monopolu | 296 |
8.3.1. Charakterystyka modelu | 296 |
8.3.2. Kształtowanie się przychodów przedsiębiorstwa | 298 |
8.3.3. Maksymalizacja zysku przedsiębiorstwa | 300 |
8.3.4. Dyskryminacja cenowa | 301 |
8.3.5. Społeczne skutki istnienia monopoli i polityka antymonopolowa państw | 303 |
8.4. Model konkurencji monopolistycznej | 304 |
8.4.1. Charakterystyka modelu | 304 |
8.4.2. Kształtowanie się przychodów i maksymalizacja zysku przedsiębiorstwa | 306 |
8.4.3. Przedsiębiorstwo oraz gałąź w krótkim i długim okresie | 306 |
8.4.4. Różnicowanie produktów i działania promocyjne przedsiębiorstw | 308 |
8.5. Model oligopolu | 308 |
8.5.1. Charakterystyka modelu | 308 |
8.5.2. Skłonność i przeciwwskazania do zmowy | 309 |
8.5.3. Zachowania przedsiębiorstw w warunkach oligopolu | 310 |
8.5.4. Pozostałe cechy oligopolu | 311 |
8.6. Czynniki warunkujące strukturę rynku usług turystycznych i rekreacyjnych | 312 |
Dodatek: Jakie są podmiotowe struktury subrynków turystycznych i rekreacyjnych? | 314 |
A. Rynek przewozów pasażerskich | 314 |
B. Rynek przewozów pasażerskich kolejowych | 316 |
C. Rynek przewozów pasażerskich lotniczych | 318 |
D. Rynek usług hotelarskich | 320 |
E. Rynek usług organizacji imprez turystycznych | 323 |
Podsumowanie | 324 |
Pytania sprawdzające | 326 |
Rozdział IX. Małgorzata Kryczka | 327 |
RYNKI CZYNNIKÓW PRODUKCJI - O roli i udziale czynników produkcji w tworzeniu produktów turystycznych i rekreacyjnych | 327 |
9.1. Praca, kapitał, ziemia i technologia jako przedmiot wymiany | 330 |
9.2. Rynek pracy | 332 |
9.2.1. Popyt na pracę | 332 |
9.2.2. Podaż pracy | 336 |
9.2.3. Równowaga rynku pracy | 339 |
9.3. Rynek kapitału | 341 |
9.4. Rynek ziemi | 343 |
9.5. Znaczenie pracy, kapitału i ziemi w procesie świadczenia usług turystycznych i rekreacyjnych | 345 |
9.6. Rynek technologii | 350 |
9.7. Znaczenie technologii w rozwoju turystyki i rekreacji | 353 |
Dodatek: Jaki jest poziom płacy na krajowym rynku turystycznym? | 357 |
Podsumowanie | 360 |
Pytania sprawdzające | 362 |
Rozdział X. Renata Seweryn | 363 |
RYNEK PIENIĄDZA - O roli pieniądza w kształtowaniu podaży i popytu na usługi turystyczne i rekreacyjne | 363 |
10.1. Pieniądz i jego funkcje | 365 |
10.1.1. Istota i właściwości pieniądza | 365 |
10.1.2. Funkcje pieniądza | 367 |
10.2. Etapy ewolucji (formy) pieniądza | 369 |
10.2.1. Pieniądz w obrocie gotówkowym | 369 |
10.2.2. Pieniądz w obrocie bezgotówkowym | 371 |
10.3. Składowe i wymiary podaży pieniądza | 373 |
10.3.1. Podaż pieniądza i jej podstawowe składowe | 373 |
10.3.2. Agregaty pieniężne | 375 |
10.4. Kreacja pieniądza i jej kontrola | 377 |
10.4.1. Kreacja pieniądza przez bank centralny i banki komercyjne | 377 |
10.4.2. Czynniki wpływające na wielkość podaży pieniądza | 381 |
10.5. Popyt na pieniądz – motywy i determinanty | 383 |
10.6. Rola stopy procentowej w równoważeniu rynku pieniądza | 387 |
10.6.1. Stopa procentowa | 387 |
10.6.2. Procesy dostosowawcze na rynku pieniądza | 388 |
10.6.3. Stopa procentowa jako instrument polityki pieniężnej | 391 |
10.7. Rola banków i instytucji finansowych w korzystaniu z usług turystycznych | 393 |
Dodatek: Czy wysokość stopy procentowej może wpływać na rynek usług turystycznych? | 398 |
Podsumowanie | 401 |
Pytania sprawdzające | 403 |
Część V. BRANŻOWY I REGIONALNY WYMIAR GOSPODAROWANIA | 405 |
Rozdział XI. Katarzyna Czernek | 407 |
PROCESY GOSPODARCZE NA POZIOMIE BRANŻY I REGIONU - O branżowym i regionalnym wymiarze turystyki i rekreacji jako działalności gospodarczej | 407 |
11.1. Mezoekonomia i przedmiot jej analiz | 410 |
11.2. Branża turystyczna i rekreacyjna – delimitacja i cechy | 411 |
11.2.1. Istota i wymiary delimitacji branż | 411 |
11.2.2. Delimitacja branży turystycznej i rekreacyjnej | 413 |
11.2.3. Cechy branży turystycznej i rekreacyjnej | 414 |
11.3. Region turystyczny i jego delimitacja | 415 |
11.4. Procesy konkurencyjne i kooperacyjne w branży i w regionie | 419 |
11.4.1. Konkurencja | 419 |
11.4.2. Kooperacja | 420 |
11.4.3. Koopetycja | 422 |
11.5. Uwarunkowania kooperacji i konkurencji w branży i regionie | 422 |
11.5.1. Uwarunkowania konkurencji | 422 |
11.5.2. Uwarunkowania kooperacji | 425 |
11.5.3. Egzo- i endogeniczne uwarunkowania kooperacji w świetle badań empirycznych | 432 |
11.6. Formy współpracy w branży i regionie | 434 |
Dodatek: Jak współpracują ze sobą podmioty w regionie turystycznym? | 443 |
Podsumowanie | 444 |
Pytania sprawdzające | 446 |
Część VI. ROLA PAŃSTWA W PROCESIE GOSPODAROWANIA – ŚRODKI ODDZIAŁYWANIA I ICH SKUTECZNOŚĆ | 449 |
Rozdział XII. Małgorzata Kryczka | 451 |
GOSPODARKA JAKO CAŁOŚC ZORGANIZOWANA - O miejscu turystyki i rekreacji w gospodarce | 451 |
12.1. Gospodarka i jej główne składowe | 454 |
12.1.1. Istota gospodarki | 454 |
12.1.2. Sfera realna gospodarki | 455 |
12.1.3. Sfera regulacji gospodarki | 456 |
12.2. Typy gospodarek ze względu na własność zasobów i mechanizmy regulacyjne | 457 |
12.2.1. Kryteria różnicujące gospodarki | 457 |
12.2.2. Gospodarka rynkowa | 458 |
12.2.3. Gospodarka planowa | 459 |
12.2.4. Gospodarka mieszana | 460 |
12.3. Ruch okrężny jako obraz funkcjonowania gospodarki (model gospodarki prostej) | 461 |
12.4. Sektor turystyki i rekreacji jako element gospodarki | 464 |
12.4.1. Turystyka i rekreacja jako sektor gospodarki | 464 |
12.4.2. Sektor turystyki i rekreacji w Polskiej Klasyfikacji Działalności | 465 |
12.4.3. Gospodarka turystyczna i rekreacyjna | 469 |
12.5. Rola oszczędności i inwestycji w odtwarzaniu procesów gospodarczych | 470 |
12.6. Inwestycje przedsiębiorstw turystycznych i rekreacyjnych oraz źródła ich finansowania | 473 |
12.6.1. Wielkość, struktura i dynamika inwestycji turystycznych i rekreacyjnych | 473 |
12.6.2. Rodzaje inwestycji turystycznych i rekreacyjnych | 475 |
12.6.3. Źródła finansowania inwestycji turystycznych i rekreacyjnych | 476 |
12.7. Ruch okrężny z udziałem instytucji państwa (model gospodarki zamkniętej) | 476 |
12.8. Ruch okrężny z udziałem podmiotów zagranicznych (model gospodarki otwartej) | 478 |
Dodatek: Jakie znaczenie w Polskiej Klasyfikacji Działalności ma opis sektora turystyki i rekreacji? | 479 |
Podsumowanie | 483 |
Pytania sprawdzające | 485 |
Rozdział XIII. Łukasz Nawrot, Piotr Zmyślony | 487 |
ROLA PAŃSTWA W GOSPODARCE - O wpływie decyzji państwa na funkcjonowanie i rozwój sektora turystyki i rekreacji | 487 |
13.1. Pojęcie państwa | 490 |
13.2. Funkcje państwa i ich wpływ na gospodarkę | 491 |
13.2.1. Rola państwa w kształtowaniu sfery realnej i regulacyjnej gospodarki | 491 |
13.2.2. Funkcja tworzenia porządku prawnego i instytucjonalnego | 492 |
13.2.3. Funkcja alokacyjna | 493 |
13.2.4. Funkcja stabilizacyjna | 494 |
13.2.5. Funkcja redystrybucyjna | 494 |
13.2.6. Negatywne oddziaływanie państwa | 495 |
13.3. Zawodność rynku | 496 |
13.3.1. Obszary zawodności rynku | 496 |
13.3.2. Zawodność konkurencji | 496 |
13.3.3. Niekompletność i brak rynków niektórych produktów | 497 |
13.4. Asymetria informacji | 498 |
13.5. Dobra publiczne i ich dystrybucja | 501 |
13.6. Efekty zewnętrzne w działalności gospodarczej i ich skutki ekonomiczne | 503 |
13.7. Rola państwa w ochronie zasobów środowiska przyrodniczego i dóbr kultury | 506 |
13.8. Znaczenie inwestycji infrastrukturalnych państwa dla rozwoju turystyki i rekreacji | 508 |
Dodatek: Czy promocja turystyczna wywołuje efekty zewnętrzne? | 512 |
Podsumowanie | 514 |
Pytania sprawdzające | 516 |
Rozdział XIV. Renata Seweryn | 517 |
DOCHODY I WYDATKI PAŃSTWA - O dochodach i wydatkach państwa związanych z rozwojem turystyki i rekreacji | 517 |
14.1. Źródła i rodzaje dochodów państwa | 520 |
14.1.1. Istota i źródła dochodów państwa | 520 |
14.1.2. Rodzaje dochodów budżetowych | 521 |
14.2. Podatki jako podstawowe źródło dochodów państwa | 527 |
14.2.1. Podatek i jego elementy | 527 |
14.2.2. Rodzaje podatków | 530 |
14.2.3. Stopa podatkowa a wpływy z podatków | 532 |
14.3. Polskie rozwiązania podatkowe stosowane wobec świadczących usługi turystyczne i rekreacyjne | 535 |
14.3.1. Podatek dochodowy od osób fizycznych | 535 |
14.3.2. Podatek dochodowy od osób prawnych | 537 |
14.3.3. Podatek od towarów i usług | 537 |
14.3.4. Podatek od nieruchomości | 541 |
14.3.5. Opłata miejscowa | 542 |
14.4. Istota i klasyfikacje wydatków publicznych | 542 |
14.4.1. Pojęcie wydatków publicznych | 542 |
14.4.2. Podział wydatków publicznych | 544 |
14.4.3. Wzrost wydatków publicznych a opór wobec podatków | 546 |
14.5. Wydatki państwa związane z turystyką i rekreacją | 547 |
14.6. Budżet państwa | 550 |
14.6.1. Istota budżetu państwa | 550 |
14.6.2. Saldo budżetu państwa | 552 |
14.6.3. Funkcje i zasady budżetowe | 554 |
14.7. Deficyt budżetowy i źródła jego finansowania | 556 |
14.7.1. Przyczyny i skutki istnienia deficytu budżetowego | 556 |
14.7.2. Źródła finansowania deficytu budżetowego | 558 |
14.8. Instrumenty zaciągania długu publicznego i sposoby zarządzania nim | 560 |
Dodatek: Jaką rolę w finansowaniu turystyki i rekreacji pełnią fundusze celowe? | 565 |
Podsumowanie | 570 |
Pytania sprawdzające | 572 |
Rozdział XV. Małgorzata Kryczka | 573 |
DOCHÓD NARODOWY I JEGO POMIAR - O źródłach dochodów i wydatkach społeczeństwa na turystykę i rekreację | 573 |
15.1. Produkt krajowy brutto jako miara produkcji wytworzonej w gospodarce krajowej | 576 |
15.1.1. Istota produktu krajowego brutto | 576 |
15.1.2. Metody szacowania PKB | 578 |
15.1.3. Funkcje PKB | 580 |
15.2. Wielkość i struktura wydatków konsumpcyjnych na dobra i usługi turystyczne i rekreacyjne | 581 |
15.3. Produkt narodowy brutto jako miara wielkości dochodów obywateli danego kraju | 584 |
15.4. Dochód narodowy jako wielkość dochodu wytworzonego i podzielonego | 585 |
15.5. Udział turystyki i rekreacji w tworzeniu i podziale dochodu narodowego | 587 |
15.6. PKB per capita jako miara dobrobytu | 592 |
15.7. Alternatywne miary dobrobytu (w kontekście wartości czasu wolnego i wartości środowiska) | 595 |
15.8. Zmiana realnego PKB jako miara wzrostu gospodarczego | 599 |
Dodatek: Czy PKB można szacować dla regionów? | 600 |
Podsumowanie | 603 |
Pytania sprawdzające | 604 |
Część VII. ZMIANY OGÓLNEGO POZIOMU CEN I ZATRUDNIENIA W GOSPODARCE | 607 |
Rozdział XVI. Robert Wojciech Włodarczyk, Witold Zych | 609 |
INFLACJA I JEJ ZNACZENIE GOSPODARCZE - O wpływie zmian poziomu cen w gospodarce na sytuację uczestników rynku turystycznego i rekreacyjnego | 609 |
16.1. Poziom cen w gospodarce | 612 |
16.2. Wskaźniki cen | 614 |
16.2.1. Podstawowe wskaźniki cen | 614 |
16.2.2. Stopa inflacji bazowej i jej miary | 616 |
16.2.3. Wskaźniki zmiany cen w wybranych sektorach gospodarki | 616 |
16.2.4. Parytet siły nabywczej | 618 |
16.3. Zmiany poziomu cen usług turystycznych i rekreacyjnych | 618 |
16.4. Inflacja i jej przyczyny | 622 |
16.4.1. Istota i rodzaje inflacji | 622 |
16.4.2. Przyczyny inflacji | 623 |
16.5. Koszty inflacji | 625 |
16.5.1. Charakter inflacji a jej negatywne skutki | 625 |
16.5.2. Negatywne skutki inflacji niezrównoważonej i nieantycypowanej | 627 |
16.6. Korzyści z inflacji | 630 |
16.7. Możliwości przeciwdziałania inflacji | 631 |
16.8. Czynniki kształtujące poziom cen usług turystycznych i rekreacyjnych | 633 |
16.8.1. Czynniki mikroekonomiczne | 633 |
16.8.2. Czynniki makroekonomiczne | 634 |
16.9. Zmiany cen a poziom kosztów utrzymania – podsumowanie | 636 |
Dodatek: Jaka jest struktura koszyka inflacyjnego w Polsce? | 637 |
Podsumowanie | 639 |
Pytania sprawdzające | 641 |
Rozdział XVII. Robert Wojciech Włodarczyk, Witold Zych | 643 |
POZIOM ZATRUDNIENIA W GOSPODARCE I CZYNNIKI JEGO ZMIAN - O sytuacji sektora usług turystycznych i rekreacyjnych w warunkach zmian na rynku pracy | 643 |
17.1. Zasób pracy i współczynnik aktywności zawodowej | 646 |
17.1.1. Rynek pracy a zasób siły roboczej | 646 |
17.1.2. Pomiar aktywności zawodowej, zatrudnienia, bezrobocia | 647 |
17.1.3. Źródła danych o rynku pracy i bezrobociu | 648 |
17.2. Poziom i struktura zatrudnienia w sektorze usług turystycznych i rekreacyjnych | 649 |
17.3. Istota i rodzaje bezrobocia | 652 |
17.3.1. Istota i pomiar bezrobocia | 652 |
17.3.2. Rodzaje bezrobocia | 652 |
17.4. Przyczyny bezrobocia w świetle funkcjonowania rynku pracy | 653 |
17.4.1. Bezrobocie w warunkach równowagi i nierównowagi rynku pracy | 653 |
17.4.2. Pozostałe przyczyny bezrobocia | 656 |
17.5. Korzyści i koszty bezrobocia | 658 |
17.6. Administracyjne metody wpływu na poziom bezrobocia | 660 |
17.7. Związki zawodowe wobec zmian na rynku pracy | 662 |
17.8. Konsekwencje regulacji zawodów dla funkcjonowania rynku usług turystycznych i rekreacyjnych | 663 |
Dodatek: Jaki jest wpływ rynku pracy na stan zatrudnienia w sektorze usług turystycznych i rekreacyjnych? | 666 |
Podsumowanie | 667 |
Pytania sprawdzające | 668 |
Część VIII. INSTYTUCJE FINANSOWE W GOSPODARCE | 669 |
Rozdział XVIII. Andrzej Hadzik , Bartosz Szczechowicz, Witold Zych, Danuta Żylak | 671 |
ROLA SYSTEMU FINANSOWEGO W UZGADNIANIU OSZCZĘDNOŚCI I INWESTYCJI - O instytucjach finansowych i ich wpływie na funkcjonowanie sektora usług turystycznych i rekreacyjnych | 671 |
18.1. System finansowy i jego instytucje | 674 |
18.1.1. Istota i funkcje systemu finansowego | 674 |
18.1.2. Rynki finansowe | 674 |
18.1.3. Instytucje pośrednictwa finansowego | 676 |
18.1.4. Instytucje nadzoru finansowego | 676 |
18.1.5. System finansów publicznych | 677 |
18.1.6. Rynek ubezpieczeń | 678 |
18.2. Rynki finansowe | 678 |
18.2.1. Rynek obligacji | 678 |
18.2.2. Rynek akcji | 679 |
18.3. Ubezpieczenia i instytucje ubezpieczeniowe oraz ich rola w podejmowaniu decyzji gospodarczych | 680 |
18.3.1. Ryzyko jako przedmiot ubezpieczenia | 680 |
18.3.2. Ubezpieczenia: klasyfikacja, funkcje, zasady | 681 |
18.3.3. Podstawowe instytucje rynku ubezpieczeń | 682 |
18.3.4. Rola ubezpieczeń w podejmowaniu decyzji gospodarczych | 683 |
18.4. Ubezpieczenia od ryzyka uczestników rynku usług turystycznych i rekreacyjnych | 685 |
18.4.1. Ryzyko na rynku turystycznym i rekreacyjnym | 685 |
18.4.2. Ochrona ubezpieczeniowa organizatorów turystyki i pośredników turystycznych | 686 |
18.4.3. Ubezpieczenia turystyczne i rekreacyjne | 688 |
18.5. Instytucje pośrednictwa finansowego | 690 |
18.5.1. Banki komercyjne | 690 |
18.5.2. Fundusze inwestycyjne | 692 |
18.5.3. Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego | 692 |
18.6. Rodzaje kredytów | 693 |
18.6.1. Kredyty dla podmiotów gospodarczych | 693 |
18.6.2. Kredyty dla osób fizycznych | 694 |
18.7. Funkcjonowanie rynku funduszy pożyczkowych | 694 |
Dodatek: Jakie są źródła finansowania podróży turystycznych? | 696 |
Podsumowanie | 698 |
Pytania sprawdzające | 699 |
Część IX. GOSPODARKA W DŁUGIM I KRÓTKIM OKRESIE | 701 |
Rozdział XIX. Jadwiga Berbeka | 703 |
PRODUKCJA I DŁUGOOKRESOWY WZROST GOSPODARCZY - O poziomie życia gospodarstw domowych oraz ekonomicznych czynnikach sprzyjających uczestnictwu społeczeństwa w turystyce i rekreacji | 703 |
19.1. Długookresowy wzrost gospodarczy | 706 |
19.2. Produkcyjność i jej wpływ na poziom życia społeczeństwa | 708 |
19.3. Czynniki decydujące o produkcyjności | 711 |
19.3.1. Zasoby naturalne | 711 |
19.3.2. Kapitał rzeczowy | 712 |
19.3.3. Kapitał ludzki | 712 |
19.3.4. Wiedza technologiczna | 714 |
19.4. Warunki i czynniki wzrostu gospodarki turystycznej i rekreacyjnej | 715 |
19.5. Koszty wzrostu gospodarczego | 723 |
19.6. Instrumenty polityki gospodarczej państwa w zakresie wspierania wzrostu gospodarczego | 725 |
Dodatek: Jak wdrażanie idei zrównoważonego wzrostu gospodarczego wpływa na rozwój destynacji turystycznych? | 728 |
Podsumowanie | 732 |
Pytania sprawdzające | 733 |
Rozdział XX. Bartosz Szczechowicz | 735 |
FUNKCJONOWANIE GOSPODARKI W KRÓTKIM OKRESIE - O zmienności koniunktury gospodarczej i jej wpływie na zaspokajanie potrzeb turystycznych i rekreacyjnych społeczeństwa | 735 |
20.1. Krótkookresowe wahania aktywności gospodarczej | 738 |
20.2. Istota modelu zagregowanego popytu i zagregowanej podaży | 740 |
20.3. Popyt zagregowany (AD) | 741 |
20.4. Podaż zagregowana (AS) | 744 |
20.4.1. Podaż zagregowana w krótkim i długim okresie | 745 |
20.4.2. Czynniki zmian długo- i krótkookresowej podaży zagregowanej | 747 |
20.5. Równowaga krótko- i długookresowa | 749 |
20.6. Wahania aktywności gospodarczej pod wpływem zmian AD i AS | 751 |
20.6.1. Pozytywne oraz negatywne szoki popytowe i podażowe | 751 |
20.6.2. Wahania aktywności gospodarczej na skutek negatywnego szoku popytowego | 752 |
20.6.3. Wahania aktywności gospodarczej na skutek negatywnego szoku podażowego | 753 |
20.7. Koniunktura gospodarcza a uczestnictwo gospodarstw domowych w turystyce i rekreacji | 754 |
20.7.1. Identyfikacja wahań gospodarczych w skali gospodarki krajowej | 754 |
20.7.2. Uczestnictwo w turystyce i rekreacji w obliczu recesji w gospodarce krajowej | 757 |
20.8. Efekty mnożnikowe | 760 |
20.9. Instrumenty polityki gospodarczej państwa w zakresie stabilizowania gospodarki | 764 |
Dodatek: Czy w gospodarce turystycznej występują efekty mnożnikowe? | 766 |
Podsumowanie | 770 |
Pytania sprawdzające | 771 |
Część X. GOSPODARKA OTWARTA – PODSTAWOWE POJĘCIA I ZALEŻNOŚCI | 773 |
Rozdział XXI. Karolina Nessel | 775 |
GOSPODARKA OTWARTA I KORZYŚCI Z WYMIANY Z ZAGRANICĄ - O rozwoju turystyki i rekreacji w warunkach rosnącej otwartości gospodarki krajowej | 775 |
21.1. Międzynarodowe przepływy dóbr, usług i kapitału | 778 |
21.2. Efekty uczestnictwa społeczeństw w międzynarodowym rynku turystycznym i rekreacyjnym | 785 |
21.3. Przyczyny handlu zagranicznego | 788 |
21.4. Korzyści z handlu zagranicznego | 789 |
21.5. Wpływ eksportu netto na stan gospodarki krajowej | 791 |
21.6. Udział usług w obrotach handlu międzynarodowego | 793 |
21.7. Znaczenie eksportu i importu usług turystycznych i rekreacyjnych dla międzynarodowej wymiany handlowej i gospodarki krajowej | 795 |
21.8. Polityka handlowa | 798 |
21.8.1. Ograniczanie importu | 799 |
21.8.2. Wspieranie eksportu | 801 |
21.8.3. Rola Światowej Organizacji Handlu | 802 |
Dodatek: Jakie jest znaczenie gospodarcze bilansu turystycznego? | 803 |
Podsumowanie | 806 |
Pytania sprawdzające | 808 |
Rozdział XXII. Karolina Nessel | 809 |
WPŁYW WARUNKÓW I CZYNNIKÓW WYMIANY Z ZAGRANICĄ NA GOSPODARKĘ KRAJOWĄ - O turystyce i rekreacji w aspekcie kształtowania się cen w transakcjach międzynarodowych | 809 |
22.1. Rynek walutowy – struktura i mechanizm równowagi | 812 |
22.2. Systemy kursu walutowego | 815 |
22.2.1. Rozwój systemów kursu walutowego | 815 |
22.2.2. Współczesne systemy kursu walutowego | 816 |
22.2.3. Zalety i wady sztywnych oraz płynnych kursów walutowych | 820 |
22.3. Rola kursu walutowego w kształtowaniu się warunków wymiany na rynku usług turystycznych | 822 |
22.3.1. Wpływ kursu walutowego na międzynarodową działalność gospodarczą | 823 |
22.3.2. Wpływ kursu walutowego na konkurencyjność cenową usług turystycznych | 825 |
22.4. Bilans płatniczy państwa i jego składniki | 827 |
22.5. Równowaga bilansu płatniczego | 832 |
22.5.1. Przywracanie równowagi bilansu płatniczego w systemie kursu sztywnego | 833 |
22.5.2. Przywracanie równowagi bilansu płatniczego w systemie kursu płynnego | 834 |
22.6. Wpływ wymiany usług turystycznych na bilans płatniczy państwa | 836 |
Dodatek: Jaki jest wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na rozwój krajowej gospodarki turystycznej i rekreacyjnej? | 839 |
Podsumowanie | 843 |
Pytania sprawdzające | 845 |
Część XI. W STRONĘ GOSPODARKI GLOBALNEJ | 847 |
Rozdział XXIII. Wiesław Alejziak | 849 |
EUROPEJSKA UNIA GOSPODARCZA I WALUTOWA A RYNEK GLOBALNY - O funkcjonowaniu i rozwoju sektora turystyki i rekreacji w warunkach globalizacji gospodarki | 849 |
23.1. Płaszczyzny i formy integracji międzynarodowej | 852 |
23.1.1. Ekonomiczny i polityczny wymiar integracji międzynarodowej | 852 |
23.1.2. Integracja gospodarcza i jej formy | 853 |
23.1.3. Teorie integracji gospodarczej w kontekście współpracy międzynarodowej w sferze turystyki i rekreacji | 855 |
23.2. Integracja europejska oraz zasady funkcjonowania Unii Europejskiej | 857 |
23.2.1. Geneza i rozwój integracji europejskiej | 857 |
23.2.2. Powstanie i rozwój Unii Europejskiej | 859 |
23.2.3. Najważniejsze instytucje Unii Europejskiej | 861 |
23.3. Polityka gospodarcza Unii Europejskiej | 862 |
23.3.1. Założenia polityki gospodarczej oraz budżet Unii Europejskiej | 862 |
23.3.2. Koordynacja polityki gospodarczej Unii Europejskiej | 865 |
23.3.3. Unia gospodarcza i walutowa jako rezultat integracji europejskiej – próba oceny z perspektywy jej znaczenia dla rozwoju turystyki | 867 |
23.4. Polityka Unii Europejskiej w sferze turystyki i rekreacji | 869 |
23.4.1. Turystyka i rekreacja jako przedmiot zainteresowania UE | 869 |
23.4.2. Ekonomiczny wymiar turystyki i rekreacji w Unii Europejskiej | 870 |
23.4.3. Podstawowe cele oraz podmioty realizujące politykę turystyczną w Unii Europejskiej | 872 |
23.5. Gospodarka globalna i perspektywy jej rozwoju | 876 |
23.5.1. Globalizacja jako megatrend gospodarczy | 876 |
23.5.2. Gospodarka globalna i jej dominujące pola wzrostu | 879 |
23.5.3. Globalizacja gospodarki a inne megatrendy rozwojowe | 881 |
23.6. Podmioty gospodarki globalnej oraz liderzy światowego rynku usług turystycznych i rekreacyjnych | 882 |
23.6.1. Korporacje transnarodowe oraz ich znaczenie w gospodarce globalnej | 882 |
23.6.2. Korporacje transnarodowe na rynku turystycznym i rekreacyjnym | 884 |
23.7. Rola i znaczenie organizacji międzynarodowych w rozwoju turystyki i rekreacji | 889 |
Dodatek: Jakie jest znaczenie współpracy transgranicznej i euroregionów dla rozwoju turystyki? | 893 |
Podsumowanie | 898 |
Pytania sprawdzające | 900 |
SPIS RYSUNKÓW | 903 |
SPIS TABEL | 909 |
BIBLIOGRAFIA | 915 |
INDEKS RZECZOWY | 945 |