POLECAMY
Redakcja:
Format:
pdf, ibuk
Podręcznik akademicki Fitopatologia leśna wybitnego uczonego prof. dr. Karola Mańki (1915–2003), który ukazał się w 1960 r. nakładem Państwowego Wydawnictwa Rolniczego i Leśnego (PWRiL), był pierwszym tego typu opracowaniem w historii polskich nauk leśnych. Duże zainteresowanie oraz zapotrzebowanie środowiska leśników praktyków i studentów kształcących się do pełnienia tego zawodu wpływały na przygotowywane kolejne wydania uzupełniane oraz aktualizowane (II – 1976, III – 1981, IV – 1992, V – 1998, VI – 2005). Przez ponad pół wieku podręcznik dobrze służył studentom leśnictwa, leśnikom pracującym w lasach własności Skarbu Państwa, pracownikom Zespołów Ochrony Lasu – specjalistycznych służb Lasów Państwowych, osobom zatrudnionym w instytucjach i urzędach odpowiedzialnych za stan zdrowotny i sanitarny zieleni w miastach i osiedlach, w różnego typu zadrzewieniach oraz służbie ochrony przyrody. Był źródłem wiedzy o chorobach drzew leśnych i parkowych bardzo przydatnym, rzetelnym, na wysokim poziomie naukowym. Opisywał symptomy i sprawców chorób, głównie infekcyjnych, warunki sprzyjające ich występowaniu oraz metody i środki zapobiegania i zwalczania.
Nowy, wieloautorski podręcznik akademicki Fitopatologia leśna kontynuuje koncepcję merytoryczną i ideową poprzednich wydań, jest oparty na współczesnej wiedzy naukowej zawartej w polskich i zagranicznych publikacjach, na doświadczeniu praktycznym fitopatologów, bogato ilustrowany, przygotowany przez liczny zespół pracowników naukowych – specjalistów zajmujących się różnymi aspektami teoretycznymi i praktycznymi chorób drzew, reprezentujących większość placówek naukowych w kraju. Zawiera wiedzę o etiologii i symptomologii oraz metodach i środkach stosowanych w profilaktyce i terapii infekcyjnych chorób drzew leśnych, parkowych i drzewiastych roślin ozdobnych, a także z zakresu chorób i uszkodzeń drzew powodowanych przez różnorodne czynniki abiotyczne i antropogeniczne. Szczególnie cenne i pożyteczne dla leśników oraz służb ochrony lasu i przyrody mogą być informacje o nowych chorobach, które dopiero niedawno pojawiły się w naszych lasach oraz o groźnych chorobach, dotkliwie niszczących drzewostany w ekosystemach leśnych Europy, niekiedy w formie rozległych epifitoz, które z dużym prawdopodobieństwem mogą również wystąpić w polskich lasach i na terenach zadrzewionych.
Podręcznik składa się z dwóch części. Część pierwszą – ogólną (osiem rozdziałów) poświęcono głównie zagadnieniom symptomów (objawów) chorób i ich sprawcom, uwarunkowaniom przebiegu procesu chorobowego, ochronie przed chorobami (profilaktyka i terapia) oraz historii fitopatologii leśnej.
Część druga – szczegółowa (13 rozdziałów) obejmuje opisy chorób owoców i nasion, kiełków i siewek, igieł i liści, gałęzi drzew iglastych i liściastych, pni drzew, korzeni oraz chorób o charakterze systemicznym i wieloczynnikowym, a także problematykę mykoryz, zgnilizn i przebarwień drewna. Poszczególne choroby drzew występują z bardzo zróżnicowaną częstością oraz mają różne znaczenie gospodarcze i ekologiczne. Na przykład obszernie opisano i zilustrowano hubę korzeni, opieńkową zgniliznę korzeni czy osutkę sosny, ponieważ występują powszechnie na rozległych obszarach lasów oraz powodują wymierne szkody i straty w gospodarstwie leśnym. Natomiast mniej szczegółowo omówiono choroby występujące rzadko lub o znikomej szkodliwości, jak rdza złotawa świerka, wirusowa mozaika liści topoli, bakteryjna plamistość liści i pędów morwy.
Systematykę grzybów, najczęstszych sprawców chorób drzew, przyjęto za „Dictionary of the fungi” (Kirk i in. 2008). Łacińskie i polskie nazwy grzybów stosowano według tzw. list krytycznych: wielkoowocnikowe podstawkowe (Wojewoda 2003), wielkoowocnikowe workowe (Chmiel 2003), grzyby mikroskopijne (Mułenko i in. 2008), porosty i grzyby naporostowe (Fałtynowicz 2003), śluzowce (Drozdowska i in. 2003). Wszystkie nazwy łacińskie grzybów były weryfikowane według Index Fungorum – current name (internet), chociaż w tekście podręcznika podawano również synonimy, nazwy grzybów wcześniej używane, dobrze znane i utrwalone w środowisku zawodowym leśników.
Przedstawiono nowe, niedawno nadane nazwy grzybów, powstałe na podstawie badań z zakresu genetyki z zastosowaniem metod biologii molekularnej, które bardzo się rozwijają, przynosząc duże zmiany w nazewnictwie (nomenklaturze) i ich przynależności systematycznej. Dotyczy to również niektórych grzybów, które według współczesnej wiedzy okazują się tzw. gatunkami zbiorowymi, składającymi się z oddzielnych gatunków, z uwzględnieniem wyników badan genetycznych oraz szczegółowej wiedzy morfologicznej i ekologicznej. Na przykład takimi są Armillaria mellea s.l. oraz Heterobasidion annosum s.l. (s.l. = sensu lato; w dawnym, szerokim znaczeniu), składające się z nowych, wyodrębnionych gatunków, które po nazwie łacińskiej oznaczamy s.s. (s.s. = sensu stricto; w nowym, wąskim znaczeniu). W opisie sprawców chorób korzystano również z wiedzy zawartej w licznych tomach serii „Grzyby (Mycota)” przygotowanej przez Instytut Botaniki Polskiej Akademii Nauk i wydanej przez Państwowe Wydawnictwo Naukowe (PWN).
Nazwy roślin gospodarzy chorób przytoczono za „Krytyczną listą roślin naczyniowych Polski” (Mirek i in. 2002). Podano nazwy chorób drzew od dawna stosowane w fitopatologii leśnej i praktyce leśnej, często odzwierciedlające character symptomów lub określone cechy sprawców. Korzystano również z dotychczasowych opracowań Sekcji Nazewnictwa Polskiego Towarzystwa Fitopatologicznego.
W podręczniku starano się podawać utrwalone angielskie nazwy chorób drzew, aby ułatwić uczącym się fitopatologii leśnej dotarcie do informacji we współczesnej światowej literaturze i w zasobach internetowych.
Niektóre choroby drzew ujawniają się i wykazują szkodliwość równocześnie na różnych częściach i organach drzew, np. liściach i gałęziach, korzeniach i pniach. W takich sytuacjach były opisywane szczegółowiej w rozdziałach poświęconych chorobom tych części drzew, wobec których przejawiają większą szkodliwość, na których generują podobne uszkodzenia i straty oraz wymagają podobnych metod zapobiegania i zwalczania.
Wykazy zalecanych środków ochrony roślin (pestycydów), także chroniących przed grzybami chorobotwórczymi (fungicydy), ulegają zmianom ze względu na stałe syntezowanie oraz produkowanie nowych, bardziej selektywnych i skutecznych.
Ich stosowanie podlega rygorystycznemu ustawodawstwu krajowemu i unijnemu. Nieprzerwanie jest badana ich szkodliwość dla ludzi i zwierząt oraz całego środowiska przyrodniczego. Na ogół w opracowaniu nie przedstawiono ich szczegółowych wykazów nazw handlowych, rekomendacji i zaleceń w chemicznej metodzie ochrony przed określonymi chorobami drzew. Od dawna bowiem Instytut Badawczy Leśnictwa przygotowuje corocznie odpowiedni zestaw preparatów, zgodny z najnowszym wykazem środków dopuszczonych do stosowania w Lasach Państwowych i w lasach, które wyróżniają inne formy własności. Na przykład ostatnie opracowanie nosi tytuł „Środki ochrony roślin i produkty biobójcze do stosowania w roku 2023”. Zawiera wykaz preparatów, które należy i można stosować w praktyce, łącznie z zasadami zawartymi w aktualnie obowiązującej „Instrukcji ochrony lasu”. Prawidłowość stosowania pestycydów w gospodarstwach leśnych ma prawo i obowiązek kontrolować Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN).
Załączony obszerny wykaz cytowanej i wykorzystanej w podręczniku literatury – tej dawnej i najnowszej – umożliwi zainteresowanym czytelnikom szczegółowe poszerzenie wiedzy o konkretnych chorobach drzew, znajdującej się w publikacjach źródłowych. Skorowidz rzeczowy powinien ułatwić odnalezienie informacji o poszczególnych chorobach i zagadnieniach fitopatologicznych omówionych w kilku podrozdziałach podręcznika. Zestawiono tylko nazwy chorób, łacińskie i polskie nazwy patogenów oraz ważniejsze pojęcia i terminy związane z problematyką prezentowaną w podręczniku.
Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu dołożyło wszelkich starań, aby ten podręcznik akademicki był przygotowany oraz wydany na najlepszym poziomie naukowym i edytorskim. Serdecznie dziękujemy wszystkim współautorom za opracowanie poszczególnych rozdziałów i podrozdziałów, a prof. UPP dr. hab. Władysławowi Danielewiczowi za dostosowanie nazw botanicznych do najnowszych ujęć taksonomicznych. Jesteśmy wdzięczni recenzentowi, prof. dr. hab. Zbigniewowi Sierocie za wnikliwe uwagi i sugestie.
Małgorzata Mańka, Andrzej Grzywacz
Rok wydania | 2023 |
---|---|
Liczba stron | 694 |
Kategoria | Botanika |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu |
ISBN-13 | 978-83-67112-44-4 |
Numer wydania | 1 |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Spis treści | |
Przedmowa | 17 |
CZĘŚĆ PIERWSZA | 21 |
I. Przedmiot i gospodarcze znaczenie fitopatologii leśnej | 23 |
II. Zarys historii fitopatologii leśnej | 27 |
III. Pojęcie, istota i klasyfikacja chorób roślin | 37 |
IV. Symptomologia | 45 |
4.1. Wprowadzenie | 45 |
4.2. Ogólny podział objawów chorobowych | 45 |
4.3. Szczegółowy podział objawów chorobowych | 46 |
4.3.1.Wprowadzenie | 46 |
4.3.2. Więdnięcia | 46 |
4.3.3. Przebarwienia | 47 |
4.3.4. Nekrozy | 48 |
4.3.5. Zniekształcenia | 49 |
4.3.6. Rany | 51 |
4.3.7. Wydzieliny | 53 |
V. Etiologia | 55 |
5.1. Abiotyczne czynniki chorobotwórcze | 55 |
5.1.1. Wprowadzenie | 55 |
5.1.2. Klimat | 57 |
5.1.3. Niska temperatura | 57 |
5.1.4. Wysoka temperatura | 64 |
5.1.5. Susza – deficyt wody | 65 |
5.1.6. Nadmiar wody | 66 |
5.1.7. Opady atmosferyczne | 67 |
5.1.8. Wiatr | 69 |
5.1.9. Niedobór lub nadmiar składników pokarmowych | 72 |
5.1.10. Emisje substancji przemysłowych | 73 |
5.1.11. Erozje i ruchy masowe | 75 |
5.1.12. Zaburzenia pola elektromagnetycznego | 76 |
5.2. Biotyczne czynniki chorobotwórcze | 77 |
5.2.1.Wprowadzenie | 77 |
5.2.2. Virus – Wirusy | 77 |
5.2.3. Bacteria – Bakterie | 83 |
5.2.4. Patogeny roślin z królestwa Protozoa | 94 |
5.2.5. Patogeny roślin z królestwa Chromista | 95 |
5.2.6. Patogeny roślin z królestwa Fungi (Mycota) | 98 |
5.2.7. Pasożytnicze rośliny nasienne | 138 |
5.2.8. Nematoda – Nicienie | 140 |
VI. Proces chorobowy roślin i jego uwarunkowania | 145 |
6.1. Wprowadzenie | 145 |
6.2. Rola rośliny gospodarza w procesie chorobowym | 155 |
6.3. Rola patogena w procesie chorobowym | 155 |
6.3.1. Wprowadzenie | 155 |
6.3.2. Zakażenie (infekcja) | 156 |
6.3.3. Wylęganie (inkubacja) | 160 |
6.3.4. Wystąpienie objawów (symptomacja) | 163 |
6.4. Rola środowiska zewnętrznego i czasu w procesie chorobowym | 168 |
6.4.1. Wprowadzenie | 168 |
6.4.2. Wpływ środowiska zewnętrznego na gospodarza | 168 |
6.4.3. Wpływ środowiska zewnętrznego na patogena | 170 |
6.4.4. Czynnik czasu w procesie chorobowym | 171 |
6.4.5. Interakcja między gospodarzem, patogenem, środowiskiem i czasem | 172 |
VII. Ochrona przed chorobami (zwalczanie chorób) | 179 |
7.1. Wprowadzenie | 179 |
7.2. Integrowana ochrona i strategia ochrony przed chorobami | 180 |
7.3. Taktyka (metody) ochrony roślin przed chorobami | 186 |
7.3.1. Wprowadzenie | 186 |
7.3.2. Metoda hodowli odpornościowej | 187 |
7.3.3. Metoda agrotechniczna (hylotechniczna) | 191 |
7.3.4. Metoda kwarantanny | 193 |
7.3.5. Metoda biologiczna | 196 |
7.3.6. Metoda mechaniczna | 201 |
7.3.7. Metoda fizyczna | 203 |
7.3.8. Metoda chemiczna | 204 |
VIII. Zarys metod badań fitopatologicznych | 223 |
CZĘŚĆ DRUGA | 239 |
IX. Choroby owoców i nasion | 241 |
9.1. Wprowadzenie | 241 |
9.2. Choroby niepasożytnicze | 241 |
9.3. Mumifikacje | 242 |
9.3.1. Mumifikacja żołędzi / Mummification of acorn | 242 |
9.3.2. Mumifikacja nasion brzozy / Mummification of birch seeds | 244 |
9.4. Zgnilizny owoców i nasion | 245 |
9.4.1. Czarna zgnilizna żołędzi / Black rot of acorns | 245 |
9.4.2. Żółta zgnilizna żołędzi / Yellow rot of acorns | 245 |
9.4.3. Brunatna zgnilizna żołędzi / Brown rot of acorns | 246 |
9.5. Bezpłodność | 247 |
9.5.1. Bezpłodność świerka / Infertility of spruce | 247 |
9.5.2. Bezpłodność topoli i olszy / Infertility of poplar and alder | 248 |
9.6. Plamistość | 249 |
9.6.1. Fomoza żołędzi / Phomopsis lesions of acorns | 249 |
9.6.2. Antraknoza orzecha włoskiego / Walnut anthracnose, Walnut black spot | 249 |
9.6.3. Plamistość skrzydlaków klonu / Acer wings spot | 250 |
9.6.4. Plamistość skrzydlaków jesionu / Heterosporium leaf spot | 250 |
9.6.5. Antraknoza żołędzi i bukwi / Anthracnose of acorns and beechnuts | 251 |
9.6.6. Rizoktonioza żołędzi i bukwi / Rhizoctonia rot of acorns and beechnuts | 251 |
9.6.7. Pleśnienie owoców i nasion / Fruit rots and seed molds | 252 |
X. Choroby kiełków i siewek | 255 |
10.1.Wprowadzenie | 255 |
10.2. Niepasożytnicze choroby siewek | 255 |
10.3. Choroby siewek powodowane przez nicienie | 257 |
10.4. Choroby siewek powodowane przez grzyby | 266 |
10.4.1. Zgorzel siewek / Seedling damping off | 266 |
10.4.2. Pleśnienie dębu / Rosellinia root rot, Ring-dying disease | 276 |
10.4.3. Przewężenie podstawy łodygi / Strangling disease | 279 |
10.4.4. Dławienie siewek / Strangling disease | 281 |
XI. Choroby igieł | 283 |
11.1. Choroby niepasożytnicze | 283 |
11.2. Choroby wirusowe | 283 |
11.3. Choroby powodowane przez grzyby | 283 |
11.3.1. Choroby igieł sosny | 283 |
11.3.2. Osutki świerka | 307 |
11.3.3. Rdze świerka / Chrysomyxa rusts of spruce | 310 |
11.3.4. Osutki jodły | 314 |
11.3.5. Rdze igieł jodły | 317 |
11.3.6.Osutki modrzewia | 320 |
11.3.7. Rdze igieł modrzewi | 324 |
11.3.8. Osutki daglezji | 324 |
11.3.9. Zamieranie igieł choiny / Needle blight of hemlock | 328 |
11.3.10. Brunatnienie łusek żywotnika / Cedar needle blight, Keithia needle blight | 329 |
XII. Choroby liści | 331 |
12.1.Wprowadzenie | 331 |
12.2. Choroby niepasożytnicze | 331 |
12.3. Choroby wirusowe | 332 |
12.4. Choroby powodowane przez bakterie | 337 |
12.4.1.Wprowadzenie | 337 |
12.4.2. Bakteryjna zgorzel orzecha włoskiego / Walnut bacterial blight | 337 |
12.4.3. Bakteryjna plamistość liści i pędów morwy / Bacterial blight of mulberry | 339 |
12.4.4. Bakterioza lilaka / Bacterial blight of lilac | 341 |
12.5. Choroby powodowane przez grzyby | 343 |
12.5.1. Zewnętrzniaki workowe / Leaf curl diseases | 343 |
12.5.2. Mączniak prawdziwy dębu / Oak powdery mildew | 346 |
12.5.3. Sadzowatość liści i igieł / Sooty mold | 351 |
12.5.4. Choroby topoli | 352 |
12.5.5. Choroby wierzby | 357 |
12.5.6. Antraknoza (plamistość zgorzelowa) / Plane anthracnose | 359 |
12.5.7. Smołowata plamistość klonu i wierzby / Tar spot of maple, Sycamore tarspot | 361 |
12.5.8. Inne choroby liści | 363 |
XIII. Choroby gałęzi i pni drzew iglastych | 371 |
13.1.Wprowadzenie | 371 |
13.2. Rdza kory sosny zwyczajnej / Scots pine blister rust | 371 |
13.3. Rdza kory wejmutki, rdza wejmutkowo-porzeczkowa / White pine blister rust | 375 |
13.4.Inne rdze na korze sosen | 379 |
13.5. Rak odziomka sosny / Crumenulopsis canker of pine | 380 |
13.6. Żywiczny rak sosny / Pitch canker of pine | 382 |
13.7. Rdza jodły i goździkowatych (rak jodły) / Broom rust of fir | 384 |
13.8. Rak modrzewia / Larch canker | 386 |
13.9. Gruzełek świerka / Nectria canker of spruce | 390 |
13.10. Zamieranie pędów sosny / Brunchorstia dieback, Cenangium dieback | 390 |
13.11. Zamieranie wierzchołków pędów sosny / Diplodia blight of pine | 402 |
13.12. Skrętak sosny / Pine twisting rust | 406 |
13.13. Zgorzel pędów świerka / Sirococcus tip blight | 409 |
13.14. Przewężenia pędów daglezji / Phacidiopycnis cankers of conifers | 412 |
13.15. Zgorzel pędów drzew iglastych / Phomopsis canker of conifers | 414 |
13.16. Zgorzel pędów drzew iglastych / Pestalotiopsis blight of conifers | 415 |
13.17. Zamieranie pędów żywotnika / Kabatina blight of Cupressaceae | 416 |
13.18. Zamieranie pędów jałowca / Kabatina blight of juniper | 417 |
13.19. Rdze kory jałowca / Gymnosporangium rusts of juniper | 417 |
XIV. Choroby gałęzi i pni drzew liściastych | 419 |
14.1. Choroby powodowane przez bakterie | 419 |
14.1.1. Zaraza ogniowa / Fire blight | 419 |
14.1.2. Bakteryjne więdnięcie wierzby / Watermark disease | 422 |
14.1.3. Rak bakteryjny jesionu / Bacterial canker of ash tree | 424 |
14.1.4. Rak bakteryjny topoli / Bacterial canker of poplar | 426 |
14.2. Choroby powodowane przez grzyby | 428 |
14.2.1. Gruzełek cynobrowy / Coral spot, Nectria canker | 428 |
14.2.2. Zgorzel pędów wierzby i czarny rak wierzby / Willow scab and willow black canker | 429 |
14.2.3. Pomór topoli / Poplar canker, Poplar dieback, Dothichiza canker | 432 |
14.2.4. Zgorzel kory topoli / Poplar scab | 434 |
14.2.5. Zgorzel kasztana (rak kasztana) / Chestnut blight | 436 |
14.2.6. Zamieranie pędów dębu / Bark canker of oak, Bark dieback of oak, Bot canker of oak, Botryosphaeria canker | 438 |
14.2.7. Zamieranie jesionu / Ash dieback, Chalara ash dieback | 441 |
XV. Choroby pnia drzew leśnych | 449 |
15.1. Choroby powodowane przez bakterie | 449 |
15.2. Choroby powodowane przez grzyby | 449 |
15.2.1. Rak tarczowaty topoli / Target canker disease | 449 |
15.2.2. Rak gruzełkowy drzew liściastych / Nectria canker, Bark disease | 451 |
15.2.3. Zgnilizna biała jamkowata sosny (= huba sosny) / Red ring rot | 453 |
XVI. Choroby korzeni | 461 |
16.1.Wprowadzenie | 461 |
16.2. Choroby powodowane przez bakterie | 461 |
16.2.1. Guzowatość korzeni / Crown gall | 461 |
16.3. Choroby powodowane przez grzyby | 464 |
16.3.1. Opieńkowa zgnilizna korzeni / Armillaria root disease | 464 |
16.3.2. Huba korzeni / Annosus root disease | 482 |
16.3.3. Inne choroby korzeni | 497 |
XVII. Mykoryzy a choroby roślin drzewiastych | 503 |
17.1. Mykoryza – wstęp | 503 |
17.2.Ektomykoryza | 506 |
17.3.Ektendomykoryza sosny i modrzewia | 512 |
17.4. Mykoryza arbutoidalna | 513 |
17.5. Mykoryza monotropoidalna | 514 |
17.6. Mykoryza arbuskularna | 515 |
17.7. Mykoryza storczykowatych | 517 |
17.8. Mykoryza erykoidalna | 519 |
17.9. Ciemnostrzępkowe grzyby endofityczne | 520 |
17.10. Rola grzybów mykoryzowych i mykoryz w biologicznej ochronie drzew przed patogenami | 521 |
XVIII. Choroby systemiczne | 525 |
18.1. Choroby powodowane przez bakterie | 525 |
18.1.1. Żółtaczka wiązu (nekroza łyka wiązu) / Elm yellows (Elm phloem necrosis) | 525 |
18.2. Choroby powodowane przez grzyby | 528 |
18.2.1. Holenderska choroba wiązów / Dutch elm disease, DED | 528 |
18.2.2. Zamieranie dębów / Oak wilt | 532 |
18.2.3. Więdnięcie drzew liściastych / Verticillium wilt of shade trees | 534 |
18.2.4. Srebrzystość liści / Silver leaf disease | 535 |
18.3. Choroby powodowane przez nicienie – więdnięcie sosny / Pine wilt disease | 537 |
XIX. Choroby wieloczynnikowe | 543 |
19.1. Zamieranie brzozy / Birch decline, Birch dieback | 543 |
19.2. Zamieranie dębu / Oak decline | 545 |
19.3. Zamieranie jodły / Fir decline | 552 |
19.4. Zamieranie jaworu / Sycamore decline and dieback | 555 |
XX. Zgnilizny drewna | 559 |
20.1.Wprowadzenie | 559 |
20.2.Istota zgnilizny | 559 |
20.3. Podział zgnilizn drewna | 561 |
20.3.1.Wprowadzenie | 561 |
20.3.2. Zgnilizna brunatna | 562 |
20.3.3. Zgnilizna biała jednolita | 562 |
20.3.4. Zgnilizna biała jamkowata | 564 |
20.3.5.Zgnilizna szara | 564 |
20.4. Metody wykrywania zgnilizn drewna i identyfikowania ich sprawców | 565 |
20.5. Zgnilizna brunatna drewna drzew iglastych i liściastych | 567 |
20.6. Biała niejednolita zgnilizna drewna | 575 |
20.7. Zgnilizna biała jednolita drewna drzew iglastych | 580 |
20.8. Zgnilizna biała jednolita drewna drzew liściastych | 584 |
20.9.Szara zgnilizna drewna | 595 |
20.10. Zgnilizny drewna w budynkach | 596 |
20.11. Zwalczanie zgnilizn i ochrona drewna | 600 |
20.12. Prawnie chronione gatunki grzybów rozkładających drewno | 602 |
XXI. Przebarwienia drewna | 609 |
21.1.Wprowadzenie | 609 |
21.2.Sinizna | 610 |
21.3.Brunatnienie | 615 |
21.4. Czerwień bielu | 616 |
21.5. Inne barwice | 616 |
21.6. Pleśnienie drewna | 618 |
Literatura | 619 |
Indeks | 665 |