POLECAMY
Autor:
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
Czy złożoność świata przyrody świadczy o istnieniu inteligentnego projektanta? Czy pewne niezwykłe zdarzenia są cudami, za którymi stoi siła wyższa? Czy wszechświat ma osobową przyczynę? – na te i inne pytania od wieków stara się odpowiedzieć teologia naturalna, która dąży do rozumowego poznania istnienia i natury Boga.
De Cruz i De Smedt analizują poznawcze podstawy pięciu znanych argumentów za istnieniem Boga: argumentu z projektu, argumentu kosmologicznego, argumentu moralnego, argumentu z piękna i argumentu z cudów. Na koniec rozważają, czy poznawcze pochodzenie tych naturalnych argumentów teologicznych powinno wpływać na ich racjonalność.
W tej przełomowej pracy, Helen De Cruz i Johan De Smedt, pokazują, że klasyczne argumenty teologii naturalnej opierają się na powszechnych intuicjach dotyczących przyczynowości, moralności czy celowości. Przytaczając szereg koncepcji i badań z zakresu psychologii, neuronauk i antropologii ewolucyjnej, autorzy stawiają pytanie o pochodzenie oraz racjonalność tych intuicji. Czy w świetle naszej wiedzy, o działaniu ludzkiego umysłu, teologia naturalna jest naturalna? Ta książka to lektura obowiązkowa dla filozofów, teologów oraz wszystkich, których interesuje ugruntowane naukowo spojrzenie na religię.
Rok wydania | 2023 |
---|---|
Liczba stron | 256 |
Kategoria | Filozofia religii |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-22813-2 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Podziękowania | 9 |
Wprowadzenie | 11 |
1. Teologia naturalna i historia naturalna | 17 |
Dwa zagadnienia dotyczące religii | 17 |
Czym jest teologia naturalna? | 22 |
Czym jest religioznawstwo kognitywne? | 28 |
Podsumowanie | 32 |
2. Naturalność przekonań religijnych | 34 |
Narzędzia ludzkiego poznania | 34 |
Ontologie intuicyjne jako naturalne sposoby rozumowania | 41 |
Fizyka intuicyjna | 42 |
Psychologia intuicyjna | 43 |
Biologia intuicyjna | 45 |
Inżynieria intuicyjna | 46 |
Naturalność | 47 |
Intuicyjność | 49 |
Podsumowanie | 55 |
3. Intuicje dotyczące wiedzy Boga: antropomorfizm czy gotowość? | 57 |
Czy teologia naturalna jest kognitywnie nienaturalna? | 58 |
Boskie atrybuty | 60 |
Koncepcje Boga jako przejaw antropomorfizmu | 62 |
Hipoteza gotowości | 65 |
Czy pomiędzy hipotezami antropomorfizmu i gotowości istnieje konflikt? | 68 |
W stronę stanowiska zintegrowanego | 69 |
Hipoteza gotowości i obciążenie kognitywne | 72 |
Antropomorfizm a skuteczne procesy kognitywne | 74 |
Dramat teologa raz jeszcze | 76 |
Podsumowanie | 77 |
4. Teleologia, nastawienie projektowe i argument z projektu | 79 |
Argument z projektu | 80 |
W jaki sposób wnioskujemy o istnieniu projektu | 83 |
Nastawienie projektowe | 83 |
Teleologia intuicyjna | 86 |
Czy ludzie są intuicyjnymi teistami? | 89 |
Intuicja prawdopodobieństwa: czy losowe zdarzenia mogą być przyczyną porządku i złożoności? | 90 |
Racjonalna podstawa sporu | 95 |
Czy argument z projektu nadal ma sens? | 98 |
Podsumowanie | 103 |
5. Argument kosmologiczny i intuicje dotyczące przyczynowości i sprawstwa | 105 |
Argument kosmologiczny i ludzkie procesy poznawcze | 106 |
Poznanie przyczynowe a wnioskowanie o Pierwszej Przyczynie | 109 |
Intuicje dotyczące sprawstwa a utożsamienie pierwszej przyczyny z Bogiem | 115 |
Ewolucyjne argumenty podważające | 120 |
Uzasadnienie w sensie internalistycznym | 123 |
Podsumowanie | 129 |
6. Argument z moralności w kontekście etyki ewolucyjnej | 130 |
Argument ze świadomości moralnej | 131 |
Ewolucja ludzkiej moralności | 133 |
Altruizm biologiczny | 133 |
Altruizm psychologiczny | 135 |
Zmysł moralny | 136 |
Argument z obiektywności etyki | 141 |
Czy realizm moralny jest intuicyjny? | 142 |
Religioznawstwo kognitywne i związek teizmu z moralnością | 143 |
Ewolucyjne argumenty podważające realizm moralny | 146 |
Czy teizm da się pogodzić z etyką ewolucyjną? | 149 |
Podsumowanie | 151 |
7. Argument z piękna i ewolucyjnych podstaw doświadczenia estetycznego | 152 |
Argumenty estetyczne | 154 |
Doświadczenie piękna jako powszechne doświadczenie ludzkie | 156 |
Estetyka ewolucyjna | 158 |
Piękno i dobór płciowy | 159 |
Doświadczenie estetyczne i ewolucyjna stronniczość sensoryczna | 161 |
Hipoteza biofilii | 163 |
Kognitywne i ewolucyjne wyjaśnienia poczucia wzniosłości | 166 |
Łączenie własności estetycznych z istnieniem Boga | 168 |
Piękno jako zamierzony efekt projektu | 169 |
Doświadczenie estetyczne jako doświadczenie religijne | 170 |
Doświadczenie estetyczne i fikcjonalizm religijny | 172 |
Podsumowanie | 175 |
8. Argument z cudów. Świadectwa religijne z perspektywy kognitywnej | 176 |
Argument z cudów | 177 |
Pojęcie cudu w perspektywie historycznej i kognitywnej | 179 |
Kulturowy przekaz minimalnie kontrintuicyjnych idei | 183 |
Czy można ufać świadectwom o cudach? | 186 |
Wnioski dla argumentu z cudów | 193 |
Podsumowanie | 200 |
9. Historia naturalna religii a racjonalność wierzeń religijnych | 201 |
Historia naturalna religii a jej uzasadnienie | 202 |
Racje neutralizujące i racje obalające | 205 |
Religioznawstwo kognitywne i uogólnione ewolucyjne strategie podważania | 208 |
Szczegółowe ewolucyjne argumenty podważające przeciwko religii | 211 |
Czy religioznawstwo kognitywne podważa teologię naturalną, czy może ją potwierdza? | 217 |
Podsumowanie | 223 |
Bibliografia | 225 |
Indeks nazwisk i pojęć | 251 |