INNE EBOOKI AUTORA
Autor:
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
Historia botaniki farmaceutycznej
to nigdy wcześniej nieopowiedziana historia najstarszej gałęzi wiedzy o leku.
• Nasycona tysiącami szczegółów, w tym nazwami rzadkich dawnych roślin leczniczych odnalezionych i zidentyfikowanych w wiekowych źródłach.
• Zawiera setki cytatów ze starych dzieł naukowych, w tym łacińskich, po raz pierwszy wykorzystanych w historiografii farmacji i botaniki.
• Powołuje się na blisko półtora tysiąca źródeł z podaniem stron.
• Sięga do pokrewnych dziedzin: aptekarstwa, receptury, chemii, chirurgii, przemysłu, terapii, odsłaniając przed czytelnikiem te ich kompetencje, które wychodziły od znajomości samych roślin albo które od botaniki domagały się rozstrzygnięć i wskazówek do swego dalszego rozwoju.
Opisuje błędy i niespełnione nadzieje dawnej terapii, farmakologii, taksonomii…
Magistranci, doktoranci i młodzi naukowcy poznają z tej książki korzenie problemów naukowych współczesnej farmacji i botaniki oraz bibliografię odkryć.
Każdy rozdział zamyka podsumowanie głównych myśli, teorii i wyzwań naukowych, ułatwiające studiowanie tematu.
Rośliny były przez setki lat niemal jedynym źródłem substancji leczniczych, książka ta opowiada więc sporą część dziejów całej naukowej farmacji.
Przedstawiono po raz pierwszy w piśmiennictwie polskim m.in.:
• farmakognostyczne i chemotaksonomiczne spostrzeżenia Linneusza,
• zdobycze XVIII-wiecznej chemii farmaceutycznej,
• rolę toksykologii w powstaniu koncepcji drobnoustrojowej etiologii chorób,
• narodziny mikroskopii dla histologii, histochemii i patologii roślin,
• botaniczne początki mikrobiologii lekarskiej,
• materiały i antyseptyki naturalne w dawnej chirurgii,
• wiekowe korzenie farmacji galenowej, badającej zależność składu leku roślinnego od warunków rozwoju roślin i technologii ich przerobu.
Rok wydania | 2021 |
---|---|
Liczba stron | 588 |
Kategoria | Botanika |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-21860-7 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Skróty XI | |
Oznaczenia XII | |
Powołania w tekście XII | |
Notacja nazw taksonomicznych XIII | |
Przedmowa XV | |
Dla kogo jest ta książka? XV | |
Botanika jako dziedzina farmacji XVI | |
Hipotezy i zakres opracowania XVII | |
Historia materii medycznej, botaniki farmaceutycznej i farmakognozji w opracowaniach XVIII | |
Polecane bibliografie XXIV | |
Metodyka XXIV | |
Ważne zastrzeżenie XXVIII | |
Podziękowania XXVIII | |
1. Wprowadzenie 1 | |
2. Roślina lecznicza, materia medyczna ipokrewnepojęciapodstawowe 5 | |
Podsumowanie rozdziałów 1–2 10 | |
3. Tożsamość biologiczna surowców uważanych za roślinne 11 | |
3.1. Problem tożsamości grzybów 13 | |
3.2. Surowce związane z owadami 15 | |
3.3. Lecznicze organizmy morskie uważane za rośliny 16 | |
3.4. Surowce zwierzęce i zwierzęta lecznicze 17 | |
3.5. Surowce „roślinne” powstałe przy udziale owadów 18 | |
Podsumowanie rozdziału 3 21 | |
4. Bogactwo dawnej materii medycznej 23 | |
4.1. Dogłębne badanie przyrody 23 | |
4.2. Poznawanie materii medycznej odległych krajów i kultur 27 | |
4.3. Etymologia i leksykografia medyczno-farmaceutyczna oraz historia naturalna 33 | |
Podsumowanie rozdziału 4 36 | |
5. Zainteresowania naukowe farmacji 37 | |
6. Początki farmakognozji surowców roślinnych 39 | |
6.1. Materia medyczna w teorii sygnatur 41 | |
6.2. Krytyka sygnaturyzmu 43 | |
6.3. Chemiczne metody badania materii medycznej 50 | |
6.3.1. Analiza chemiczna i metoda rozpuszczalnościowa 50 | |
6.3.2. Metoda sensualna, czyli organoleptyczna 64 | |
6.3.3. Indykatory naturalne 68 | |
6.4. Badania fizjologiczne i kliniczne 71 | |
6.4.1. Ocena danych literaturowych 71 | |
6.4.2. Eksperymenty fizjologiczne 72 | |
6.4.3. Historia medyczna, testy kliniczne 76 | |
6.5. Ewolucja metod badawczych w XVIII i na początku XIX w 77 | |
Podsumowanie rozdziału 6 79 | |
7. Kierunki rozwoju farmakognozji 81 | |
7.1. Wykrywanie fałszerstw surowców leczniczych 81 | |
7.2. Izolacja czystych metabolitów z surowców roślinnych 83 | |
7.3. Rozwój chemii surowców i farmakologii substancji roślinnych 94 | |
7.4. Rozwój anatomii roślin 102 | |
7.5. Początki mikroskopowej botaniki farmaceutycznej 126 | |
7.6. Początki mikrohistochemii roślin i krystalografii farmaceutycznej 131 | |
7.7. Poszukiwania zamienników i namiastek 141 | |
7.8. Odpowiedniki roślin leczniczych we florach egzotycznych 151 | |
7.9. Materia medyczna i farmakognozja jako dziedziny nauki 153 | |
7.10. Ikonografia farmakognostyczna 154 | |
Podsumowanie rozdziału 7 155 | |
8. Botanika linneuszowska wfarmacji 157 | |
8.1. Rozprzestrzenianie się nomenklatury i diagnoz Linneusza w farmacji 158 | |
8.2. Opór tradycji i błędy 167 | |
8.3. Identyfikacja gatunkowa a losy surowców leczniczych 170 | |
8.4. Materia medica Linneusza i jej kontynuatorzy 172 | |
8.5. Wspólny rozwój taksonomii i farmakognozji 180 | |
8.6. Corollaria, system naturalny oraz ich przełomowy wpływ na farmakognozję. Anatomia surowca roślinnego a taksonomia 193 | |
8.7. Krytyka i rozwój chemotaksonomii 206 | |
Podsumowanie rozdziału 8 214 | |
9. Standaryzacja morfologiczna surowca 217 | |
9.1. Wprowadzanie terminologii botanicznej do farmacji 217 | |
9.2. Terminy botaniczne jako nazwy konkretnych surowców 221 | |
9.3. Autoryzowanie terminów morfologicznych i nazw surowców 222 | |
Podsumowanie rozdziału 9 223 | |
10. Standaryzacja taksonomiczna surowca 225 | |
10.1. Protologi gatunków oparte na surowcach leczniczych 228 | |
10.2. Trudności w badaniu surowców leczniczych i określaniu ich gatunków 231 | |
10.3. Redukcjonizm w taksonomii gatunków macierzystych 239 | |
10.4. Farmakognozja bez taksonomii 241 | |
10.5. Długo nierozpoznawane gatunki macierzyste 243 | |
10.6. Standaryzacja taksonomiczna surowca leczniczego w wieku XX 246 | |
Podsumowanie rozdziału 10 247 | |
11. Standaryzacja nomenklatoryczna wfarmacji 249 | |
11.1. Nadmiar nazw roślin lub surowców 249 | |
11.2. Upraszczanie i normalizacja nomenklatury 250 | |
11.3. Nazwy tajemne surowców i preparatów 253 | |
11.4. Nazwy egzotyczne lub fantazyjne i ich latynizacja 255 | |
11.5. Eponimy i hagionimy 258 | |
11.6. Homonimy 259 | |
11.7. Psucie nomenklatury materii medycznej 262 | |
Podsumowanie rozdziału 11 266 | |
12. Gatunki rzadkie wliteraturze 267 | |
12.1. Rzadko wspominane gatunki i surowce lecznicze 269 | |
12.2. Rzadko wspominane zamienniki (rośliny równorzędne leczniczo) 274 | |
12.3. Powrót do zarzuconych surowców leczniczych 277 | |
Podsumowanie rozdziału 12 278 | |
13. Towaroznawstwo surowców leczniczychihandel 279 | |
13.1. Trasy dowozu i handel hurtowy 281 | |
13.2. Farmacja a drogistyka 283 | |
Podsumowanie rozdziału 13 285 | |
14. Taksonomia przeciw hiperklasyfikacji surowców 287 | |
14.1. Nauka o korze chinowej – chinologia 287 | |
14.2. Inne hiperklasyfikacje 298 | |
Podsumowanie rozdziału 14 301 | |
15. Kolekcje ikatalogi materii medycznej 303 | |
15.1. Kolekcje i ich przeznaczenie 303 | |
15.2. Pozataksonomiczne typowanie materii medycznej 306 | |
15.3. Interpretacja taks, dozariuszy i ofert handlowych 308 | |
Podsumowanie rozdziału 15 309 | |
16. Poszerzanie irozpowszechnianie wiedzyfarmaceutycznej 311 | |
16.1. Poszukiwania nowych danych i katalogowanie wiedzy 311 | |
16.2. Materia medyczna w źródłach florystycznych 316 | |
16.3. Powielenia i plagiaty 318 | |
16.4. Dyspensatoria powszechne i farmakopee powszechne 320 | |
16.5. Przedruki farmakopei 322 | |
16.6. Dzieła farmaceutyczne dwu- i wielojęzyczne 323 | |
Podsumowanie rozdziału 16 324 | |
17. Postęp badań materii medycznej po1870r. 325 | |
Podsumowanie rozdziału 17 334 | |
18. Polskie odkrycia ibadania roślin leczniczych 335 | |
Podsumowanie rozdziału 18 339 | |
19. Obraz farmacji ileku przez pryzmat materii medycznej 341 | |
19.1. Typologia źródeł 342 | |
19.2. Spojrzenie ilościowe 346 | |
19.3. Spojrzenie terapeutyczne 347 | |
19.4. Chronologia 348 | |
19.5. Przemysłowe zainteresowania farmacji 351 | |
Podsumowanie rozdziału 19 355 | |
20. Klasyfikacje isystemy materii medycznej 357 | |
20.1. Graficzne początki klasyfikacji materii medycznej i taksonomii roślin 357 | |
20.2. Klasyfikacje wydzielin roślinnych 366 | |
20.3. Pozataksonomiczne systemy materii medycznej 369 | |
20.4. Zestawy surowców i preparatów do receptury 381 | |
20.5. Skład i ewolucja zestawów 383 | |
Podsumowanie rozdziału 20 387 | |
21. Wyodrębnianie się dziedzin wiedzy omaterii roślinnej 389 | |
21.1. Materia pokarmowa 390 | |
21.1.1. Surowce spożywcze w terapii 391 | |
21.1.2. Kierunek encyklopedyczny 394 | |
21.1.3. Nazwy farmaceutyczne produktów spożywczych 395 | |
21.2. Toksykologia roślin i jej odległe skutki dla wiedzy o leku. Materia toksykologiczna 395 | |
21.2.1. Poszukiwanie nowych danych 397 | |
21.2.2. Siedlisko a właściwości roślin 403 | |
21.2.3. Poszukiwania reguł i zależności 404 | |
21.2.4. Trujące rośliny jako leki. Systemy trucizn 406 | |
21.2.5. Rozwój wiedzy o niestałości składu roślin leczniczych 418 | |
21.2.6. Kolejne źródła zmienności składu leku roślinnego 428 | |
21.3. Początki mikrobiologii i fitopatologii 430 | |
21.3.1. Poznawanie grzyb—w mikroskopijnych i grzybowych chorób roślin 430 | |
21.3.2. Odkrycie bakterii i drożdży w XVII w. 437 | |
21.3.3. Mikroorganizmy a pojęcie choroby 439 | |
21.3.4. Grzyby chorobotwórcze i „medycyna roślinna” I poł. XIX w. 442 | |
21.3.5. Teoria jadów i wyziewów. Botaniczne wyniki poszukiwań czynników chorobotwórczych 446 | |
21.4. Materia chirurgiczna 451 | |
21.4.1. Naturalne surowce chirurgiczne i sporządzane z nich materiały 452 | |
21.4.2. Nowe surowce i materiały w systemie antyseptycznym Listera i później 461 | |
21.4.3. Roślinne materiały elastyczne, pęczniejące i klejące 471 | |
21.5. Środki stosowane zewnętrznie 476 | |
21.6. Materia kosmetyczna 477 | |
21.7. Materia weterynaryjna 482 | |
Podsumowanie rozdziału 21 483 | |
22. Zagadnienia apteczne irecepturowe związane zroślinną materią medyczną 487 | |
22.1. Trwałość surowców i preparatów w praktyce aptecznej 487 | |
22.1.1. Aromaty i surowce o mocnym smaku 488 | |
22.1.2. Inne surowce i przetwory roślinne. Reguły zbioru i suszenia 491 | |
22.1.3. Preparaty i leki złożone 494 | |
22.2. Preparaty galenowe 496 | |
22.2.1. Przetwory galenowe w ścisłym znaczeniu 496 | |
22.2.2. Stosowanie nieprzetworzonych roślin leczniczych 499 | |
Podsumowanie rozdziału 22 500 | |
23. Nazwa i jej wartość definiująca w naukach farmaceutycznych 503 | |
23.1. Zrywanie z łaciną 504 | |
23.2. Zrywanie z tradycją 506 | |
23.3. Zrywanie z nomenklaturą naukową 507 | |
Podsumowanie rozdziału 23 509 | |
Bibliografia 511 | |
Uzupełnienia 565 | |
Indeks łacińskich nazw taksonomicznych 567 | |
Indeks rzeczowy 589 | |
Indeks osób 611 | |