Poemat Lukrecjusza De rerum natura, w którym poeta przedstawia w języku łacińskim główne treści nauki epikurejskiej, pozostaje dla filologów klasycznych ciągle jeszcze niezbadanym do końca obszarem. Dla badacza, który zechce poświęcić mu swój czas i zainteresowanie, stanowi materiał do gruntownych i wielokierunkowych studiów. A przy tym dzieło De rerum natura okazuje się w lekturze niezwykle interesujące i bogate tematycznie. Obok nauki o treści fizycznej, zawiera rozważania, które przemawiają bezpośrednio do wrażliwości również współczesnego Czytelnika. Do tych rozważań można zaliczyć przede wszystkim wiersze, w których autor przedmiotem swego zainteresowania czyni szeroko pojętą naukę o moralności.
Prezentowana publikacja jest pierwszą monografią, w której zostaje dokładnie omówiona ukazana przez Lukrecjusza nauka etyczna. Ponieważ analiza jest prowadzona w dwóch etapach, książka składa się z dwóch części. Pierwsza z nich jest poświęcona omówieniu miejsca i roli wywodów etycznych w strukturze kompozycyjnej dzieła Lukrecjusza O rzeczywistości oraz sposobów i form przejawiania się refleksji etycznej w poemacie, druga zaś skupia się na ukazaniu epikurejskiej drogi ku najwyższemu dobru oraz przedstawieniu charakteru tej wartości najwyższej, czyli epikurejskiego szczęścia. Przedstawiony wywód ma na celu wykazanie, że nauka etyczna jest nie tylko obecna w poemacie O rzeczywistości, ale że została w nim ujęta w sposób szeroki i możliwie pełny oraz odgrywa ona w nim istotną rolę i stanowi ważne, a nawet zasadnicze przesłanie dydaktyczne dzieła Lukrecjusza.


Rok wydania2021
Liczba stron262
KategoriaPublikacje darmowe
WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
ISBN-13978-83-8220-432-2
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Uwagi wstępne. Status quaestionis    7
  Problemy teoretyczne i metodologiczne    17
  
  Część I. Budowa i miejsce wierszy poświęconych rozważaniom etycznym    21
  1. Miejsce i rola wywodów etycznych w strukturze poematu    23
  1.1. Umiejscowienie rozważań o treści etycznej w poemacie    23
  1.1.1. Podstawowe pojęcia epikurejskiej nauki o moralności    23
  1.1.2. Występowanie w poemacie dłuższych wywodów o charakterze etycznym    30
  1.1.3. Umiejscowienie krótkich wzmianek o charakterze etycznym    41
  1.2. Sposoby wprowadzania rozważań etycznych w strukturę kompozycyjną poematu    43
  1.2.1. Sposób ukazania treści etycznych w prologach poematu    46
  1.2.2. Charakter pozostałych wierszy utworu skupionych na kwestiach etycznych    54
  1.2.3. Sposoby łączenia wywodów o treści etycznej i rozważań poświęconych fizyce    62
  2. Sposoby i formy przejawiania się refleksji etycznej w poemacie Lukrecjusza    75
  2.1. Kompozycja partii poematu poświęconych kwestiom etycznym    75
  2.1.1. Związki tematyczne pomiędzy wierszami poematu poświęconymi etyce a wywodami „fizycznymi”    75
  2.1.2. Sposób konstruowania przez Lukrecjusza rozważań o charakterze etycznym    81
  2.1.3. Środki służące konstruowaniu treści wywodu o moralności     83
  2.2. Sposoby i formy perswazji wykorzystane w wykładzie etycznym    90
  2.2.1. Charakter obecnych w poemacie ocen etycznych    90
  2.2.2. Charakter znajdujących wyraz w poemacie norm etycznych    102
  2.2.3. Leksykalne i retoryczne środki służące konstruowaniu perswazji etycznej    110
  
  Część II. Treść nauki etycznej    125
  1. Epikurejska droga ku najwyższemu dobru    127
  1.1. Źródła poznania etycznego w ujęciu Lukrecjusza    127
  1.1.1. Epikurejskie pojmowanie wartości w poemacie O rzeczywistości.    127
  1.1.2. Źródła wiedzy o wartościach w ujęciu historycznym    136
  1.1.3. Źródła wiedzy etycznej w aspekcie indywidualnym    145
  1.2. Kierunki i etapy rozwoju etycznego    153
  1.2.1. Czynniki warunkujące rozwój etyczny człowieka     154
  1.2.2. Znaczenie motywacji w procesie rozwoju moralnego    163
  1.2.3. Czynniki wpływające na etapy rozwoju etycznego człowieka    172
  2. Charakter epikurejskiego szczęścia    183
  2.1. Lukrecjusz o czynnikach decydujących o kształcie etycznego ideału    183
  2.1.1. Konstruktywne i reduktywne składniki epikurejskiego wzorca etycznego    183
  2.1.2. Charakter wyróżnianych przez Lukrecjusza wartości etycznych    191
  2.1.3. Próby hierarchizacji elementów ideału etycznego    198
  2.2. Epikurejskie szczęście według Lukrecjusza    204
  2.2.1. Lukrecjusz o kondycji moralnej człowieka    205
  2.2.2. Epikurejska świadomość etyczna    212
  2.2.3. Szczęście w ujęciu Lukrecjusza    216
  
  Zakończenie    239
  Wykaz skrótów    243
  Bibliografia    245
  Summary    259
RozwińZwiń