POLECAMY
Koszyk
Gleby orne makro- i mezoregionów fizycznogeograficznych Polski
Autor:
Wydawca:
Format:
ibuk
W książce przedstawiono rezultaty badań własnych, które umożliwiły ujęcie zagadnień gleboznawczych w ramach regionalizacji fizycznogeograficznej Polski. Uwzględniając granice makroregionów, zaprezentowano charakterystykę podłoża, właściwości użytkowe gleb i udziały procentowe kolejnych kompleksów przydatności rolniczej gruntów ornych. W granicach mezoregionów opisano występowanie oraz położenie w rzeźbie terenu dominujących typów gleb użytków rolnych. Dla porównania makroregionów zaproponowano do powszechnego stosowania indeks ważony kompleksów IWK. Wzór na obliczanie wartości IWK waloryzuje dowolną powierzchnię gruntów ornych na podstawie numerów kompleksu przydatności rolniczej i powierzchni, które zajmują w porównywanych obszarach badań.
Monografia zawiera około pięćdziesiąt tysięcy wyników z monitoringu chemizmu gleb ornych Polski prowadzonego przez IUNG w Puławach w latach 1995–2017. Badania zmierzały w kierunku potwierdzenia możliwości oceny chemicznych właściwości poziomów próchnicznych gleb ornych na tle regionalizacji fizycznogeograficznej. W publikacji znajduje się ponad pięćdziesiąt kartogramów, które ilustrują zróżnicowanie wybranych właściwości fizycznych i ogromnej ilości chemicznych parametrów gleb ornych w granicach analizowanych regionów glebowych Polski.
| Rok wydania | 2020 |
|---|---|
| Liczba stron | 178 |
| Kategoria | Publikacje darmowe |
| Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |
| ISBN-13 | 978-83-8142-472-1 |
| Numer wydania | 1 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
Ciekawe propozycje
Spis treści
| 1. Wprowadzenie | 9 |
| 1.1. Regionalizacja fizycznogeograficzna – rys historyczny | 9 |
| 1.2. Monitoring chemizmu gleb ornych Polski | 11 |
| 1.3. Gleby Polski w literaturze | 12 |
| 2. Cel i przedmiot badań oraz założenia badawcze | 14 |
| 3. Problem badań | 16 |
| 3.1. Przedmiot badań | 18 |
| 3.2. Powierzchnia gleb ornych Polski wg IUNG 500 | 20 |
| 3.3. Dokładność mapy IUNG 500 | 20 |
| 4. Metodyka badań | 21 |
| 4.1. Charakterystyka pokrywy glebowej w mezoregionach | 21 |
| 4.2. Regiony glebowe Polski | 21 |
| 4.3. Indeks ważony kompleksów przydatności rolniczej gleb – IWK | 21 |
| 4.4. Wybór punktów kontrolno-pomiarowych i prace terenowe | 23 |
| 4.5. Lokalizacja miejsc pobrania próbek glebowych | 23 |
| 4.6. Oznaczenia laboratoryjne gleb z monitoringu 216 w IUNG | 24 |
| 4.6.1. Przygotowanie próbek do analiz laboratoryjnych | 24 |
| 4.6.2. Metodyka oznaczeń laboratoryjnych oraz obliczenia | 24 |
| 4.7. Przygotowanie danych wykorzystanych w badaniach własnych | 27 |
| 4.8. Kartogram jako sposób prezentacji wyników badań dla regionów glebowych Polski | 28 |
| 4.9. Interpretacja zawartości próchnicy glebowej | 28 |
| 5. Gleby Polski w ujęciu fizycznogeograficznym | 29 |
| 5.1. Gleby na Niżu Środkowoeuropejskim (31) | 29 |
| 5.1.1. Gleby na Pobrzeżach Południowobałtyckich (313) | 30 |
| 5.1.1.1. Pobrzeże Szczecińskie (313.2-3) | 30 |
| 5.1.1.2. Pobrzeże Koszalińskie (313.4) | 32 |
| 5.1.1.3. Pobrzeże Gdańskie (313.5) | 33 |
| 5.1.2. Gleby na Pojezierzach Południowobałtyckich (314-316) | 34 |
| 5.1.2.1. Pojezierze Zachodniopomorskie (314.4) | 34 |
| 5.1.2.2. Pojezierze Wschodniopomorskie (314.5) | 35 |
| 5.1.2.3. Pojezierze Południowopomorskie (314.6-7) | 36 |
| 5.1.2.4. Dolina Dolnej Wisły (314.8) | 38 |
| 5.1.2.5. Pojezierze Iławskie (314.9) | 38 |
| 5.1.2.6. Pojezierze Chełmińsko-Dobrzyńskie (315.1) | 39 |
| 5.1.2.7. Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka (315.3) | 40 |
| 5.1.2.8. Pojezierze Lubuskie (315.4) | 40 |
| 5.1.2.9. Pojezierze Wielkopolskie (315.5) | 41 |
| 5.1.2.10. Pradolina Warciańsko-Odrzańska (315.6) | 42 |
| 5.1.2.11. Wzniesienia Zielonogórskie (315.7) | 43 |
| 5.1.2.12. Pojezierze Leszczyńskie (315.8) | 43 |
| 5.1.3. Gleby na Nizinach Sasko-Łużyckich (317) | 44 |
| 5.1.3.1. Obniżenie Dolnołużyckie (317.2) | 44 |
| 5.1.3.2. Wzniesienia Łużyckie (317.4) | 45 |
| 5.1.3.3. Nizina Śląsko-Łużycka (317.7) | 45 |
| 5.1.4. Gleby na Nizinach Środkowopolskich (318) | 46 |
| 5.1.4.1. Nizina Południowowielkopolska (318.1-2) | 46 |
| 5.1.4.2. Obniżenie Milicko-Głogowskie (318.3) | 48 |
| 5.1.4.3. Wał Trzebnicki (318.4) | 48 |
| 5.1.4.4. Nizina Śląska (318.5) | 49 |
| 5.1.4.5. Nizina Północnomazowiecka (318.6) | 50 |
| 5.1.4.6. Nizina Środkowomazowiecka (318.7) | 51 |
| 5.1.4.7. Wzniesienia Południowomazowieckie (318.8) | 52 |
| 5.1.4.8. Nizina Południowopodlaska (318.9) | 53 |
| 5.2. Gleby Masywu Czeskiego (33) | 54 |
| 5.2.1. Gleby w Sudetach z Przedgórzem Sudeckim (332) | 54 |
| 5.2.1.1. Przedgórze Sudeckie (332.1) | 55 |
| 5.2.1.2. Pogórze Zachodniosudeckie (332.2) | 55 |
| 5.2.1.3. Sudety Zachodnie (332.3) | 56 |
| 5.2.1.4. Sudety Środkowe (332.4-5) | 57 |
| 5.2.1.5. Sudety Wschodnie (332.6) | 58 |
| 5.3. Gleby na Wyżynach Polskich (34) | 58 |
| 5.3.1. Gleby na Wyżynie Śląsko-Krakowskiej (341) | 59 |
| 5.3.1.1. Wyżyna Śląska (341.1) | 59 |
| 5.3.1.2. Wyżyna Woźnicko-Wieluńska (341.2) | 60 |
| 5.3.1.3. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska (341.3) | 61 |
| 5.3.2. Gleby na Wyżynie Małopolskiej (342) | 62 |
| 5.3.2.1. Wyżyna Przedborska (342.1) | 62 |
| 5.3.2.2. Niecka Nidziańska (342.2) | 63 |
| 5.3.2.3. Wyżyna Kielecka (342.3) | 64 |
| 5.3.3. Gleby na Wyżynie Lubelsko-Lwowskiej (343) | 65 |
| 5.3.3.1. Wyżyna Lubelska (343.1) | 66 |
| 5.3.3.2. Roztocze (343.2) | 67 |
| 5.4. Gleby w Karpatach Zachodnich z Podkarpaciem Zachodnim i Północnym (51) | 67 |
| 5.4.1. Gleby na Podkarpaciu Północnym (512) | 68 |
| 5.4.1.1. Kotlina Ostrawska (512.1) | 68 |
| 5.4.1.2. Kotlina Oświęcimska (512.2) | 69 |
| 5.4.1.3. Brama Krakowska (512.3) | 69 |
| 5.4.1.4. Kotlina Sandomierska (512.4-5) | 69 |
| 5.4.2. Gleby w Zewnętrznych Karpatach Zachodnich (513) | 71 |
| 5.4.2.1. Pogórze Zachodniobeskidzkie (513.3) | 71 |
| 5.4.2.2. Beskidy Zachodnie (513.4-5) | 72 |
| 5.4.2.3. Pogórze Środkowobeskidzkie (513.6) | 73 |
| 5.4.2.4. Beskidy Środkowe (513.7) | 74 |
| 5.4.3. Gleby w Centralnych Karpatach Zachodnich (514-515) | 74 |
| 5.4.3.1. Obniżenie Orawsko-Podhalańskie (514.1) | 75 |
| 5.4.3.2. Łańcuch Tatrzański (514.5) | 75 |
| 5.5. Gleby w Karpatach Wschodnich z Podkarpaciem Wschodnim (52) | 76 |
| 5.5.1. Gleby na Podkarpaciu Wschodnim (521) | 76 |
| 5.5.1.1. Płaskowyż Sańsko-Dniestrzański (521.1) | 76 |
| 5.5.2. Gleby w Zewnętrznych Karpatach Wschodnich (Beskidach Wschodnich) (522) | 77 |
| 5.5.2.1. Beskidy Leśne (522.1) | 77 |
| 5.6. Gleby na Niżu Wschodniobałtycko-Białoruskim (84) | 78 |
| 5.6.1. Gleby na Pobrzeżu Wschodniobałtyckim (841) | 78 |
| 5.6.1.1. Nizina Staropruska (841.5) | 78 |
| 5.6.2. Gleby na Pojezierzu Wschodniobałtyckim (842) | 79 |
| 5.6.2.1. Pojezierze Litewskie (842.7) | 79 |
| 5.6.2.2. Pojezierze Mazurskie (842.8) | 80 |
| 5.6.3. Gleby na Wysoczyznach Podlasko-Białoruskich (843) | 81 |
| 5.6.3.1. Nizina Północnopodlaska (843.3) | 82 |
| 5.6.4. Gleby na Polesiu (845) | 83 |
| 5.6.4.1. Polesie Zachodnie (845.1) | 83 |
| 5.6.4.2. Polesie Wołyńskie (845.3) | 84 |
| 5.7. Gleby na Wyżynach Ukraińskich (85) | 84 |
| 5.7.1. Gleby na Wyżynie Wołyńsko-Podolskiej (851) | 85 |
| 5.7.1.1. Wyżyna Wołyńska (851.1) | 85 |
| 5.7.1.2. Kotlina Pobuża (851.2) | 85 |
| 6. Regionalizacja gleb uprawnych Polski | 87 |
| 7. Właściwości poziomów Ap gleb ornych regionów glebowych Polski | 91 |
| 7.1. Uziarnienie wg BN-78/9180-11 i PTG 2008 w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 91 |
| 7.2. Chemiczne właściwości gleb w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 94 |
| 7.2.1. Próchnica glebowa w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 94 |
| 7.2.2. Węgiel organiczny i azot ogólny w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 95 |
| 7.2.3. Proporcja C/N – w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 95 |
| 7.2.4. Azot (N-NH4+) i (N-NO3 ) w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 96 |
| 7.2.5. Glin Al w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 97 |
| 7.2.6. Glin wymienny i kwasowość wymienna w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 97 |
| 7.2.7. Węglan wapnia CaCO3 w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 98 |
| 7.2.8. Odczyn pHH2O – w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 98 |
| 7.2.9. Odczyn pHKCl – w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 99 |
| 7.2.10. Wapń Ca, magnez Mg, potas K i sód Na w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 100 |
| 7.2.11. Kationy wymienne Ca2+, Mg2+, K+ i Na+ w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 101 |
| 7.2.12. Właściwości sorpcyjne w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 103 |
| 7.2.13. Fosfor ogólny w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 104 |
| 7.2.14. Fosfor przyswajalny w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 104 |
| 7.2.15. Magnez przyswajalny w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 105 |
| 7.2.16. Potas przyswajalny w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 106 |
| 7.2.17. Żelazo Fe w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 106 |
| 7.2.18. Siarka ogólna w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 107 |
| 7.2.19. Siarka przyswajalna w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 107 |
| 7.3. Chemiczne pierwiastki śladowe w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 108 |
| 7.3.1. Lit Li w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 109 |
| 7.3.2. Beryl Be w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 110 |
| 7.3.3. Wanad V w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 110 |
| 7.3.4. Chrom Cr w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 111 |
| 7.3.5. Mangan Mn w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 111 |
| 7.3.6. Kobalt Co w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 112 |
| 7.3.7. Nikiel Ni w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 112 |
| 7.3.8. Miedź Cu w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 113 |
| 7.3.9. Cynk Zn w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 113 |
| 7.3.10. Arsen As w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 114 |
| 7.3.11. Stront Sr w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 115 |
| 7.3.12. Kadm Cd w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 115 |
| 7.3.13. Bar Ba w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 116 |
| 7.3.14. Ołów Pb w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 116 |
| 7.3.15. Rtęć Hg w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 117 |
| 7.3.16. Lantan La w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 118 |
| 7.4. Inne właściwości gleb w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 118 |
| 7.4.1. Suma 13 WWA w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 118 |
| 7.4.2. Radioaktywność w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 119 |
| 7.4.3. DDT/DDE/DDD w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 120 |
| 7.4.4. Przewodnictwo elektrolityczne w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 120 |
| 7.4.5. Zasolenie w poziomach Ap – regionów glebowych Polski | 121 |
| 8. Krótka charakterystyka regionów glebowych Polski | 122 |
| 8.1. Gleby Otwartego Pobrzeża Bałtyckiego (1) | 124 |
| 8.2. Gleby Wewnętrznego Pobrzeża Bałtyckiego (2) | 124 |
| 8.3. Gleby Pojezierzy Wschodniobałtyckich (3) | 125 |
| 8.4. Gleby Pojezierzy Pomorskich (4) | 126 |
| 8.5. Gleby Wielkich Dolin Rzecznych (5) | 127 |
| 8.6. Gleby Pojezierzy Centralnych (6) | 127 |
| 8.7. Gleby Pojezierzy Lubusko-Wielkopolskich (7) | 128 |
| 8.8. Gleby Leszczyńsko-Zielonogórskie z Pradoliną (8) | 128 |
| 8.9. Gleby Łużyc (9) | 129 |
| 8.10. Gleby Niziny Południowowielkopolskiej (10) | 130 |
| 8.11. Gleby Milicko-Trzebnickie (11) | 130 |
| 8.12. Gleby Niziny Śląskiej (12) | 131 |
| 8.13. Gleby Niziny Północnomazowieckiej (13) | 132 |
| 8.14. Gleby Niziny Środkowomazowieckiej (14) | 132 |
| 8.15. Gleby Wzniesień Południowomazowieckich (15) | 133 |
| 8.16. Gleby Niziny Południowopodlaskiej (16) | 133 |
| 8.17. Gleby Przedgórza i Pogórza Sudeckiego (17) | 134 |
| 8.18. Gleby Sudetów (18) | 134 |
| 8.19. Gleby Wyżyny Śląskiej (19) | 135 |
| 8.20. Gleby Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej (20) | 136 |
| 8.21. Gleby Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej (21) | 137 |
| 8.22. Gleby Wyżynne Przedborsko-Kieleckie (22) | 137 |
| 8.23. Gleby Niecki Nidziańskiej (23) | 138 |
| 8.24. Gleby Lubelskie (24) | 138 |
| 8.25. Gleby Zachodnie Podkarpacia (25) | 139 |
| 8.26. Gleby Kotliny Sandomierskiej (26) | 139 |
| 8.27. Gleby Pogórza Zachodniobeskidzkiego (27) | 140 |
| 8.28. Gleby Beskidów Zachodnich (28) | 140 |
| 8.29. Gleby Pogórza Środkowobeskidzkiego (29) | 141 |
| 8.30. Gleby Podhala (30) | 141 |
| 8.31. Gleby Podlasia (31) | 142 |
| 8.32. Gleby Polesia (32) | 143 |
| 8.33. Gleby Podola (33) | 143 |
| 8.34. Gleby nieobjęte badaniami (34) | 144 |
| 9. Podsumowanie | 145 |
| 10. Literatura | 149 |
| 11. Aneks – wyniki badań | 153 |
| Abstract | 177 |
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
