INNE EBOOKI AUTORA
Autor:
Wydawca:
Format:
Powództwo oczywiście bezzasadne jako samodzielna instytucja zostało wprowadzone do Kodeksu postępowania cywilnego nowelizacją z 4 lipca 2019 r. Książka jako pierwsza na rynku w pogłębiony sposób podejmuje to zagadnienie. Rozważania nie ograniczają się tylko do problematyki procesowej, lecz także prezentują szerokie spektrum prawa prywatnego. Autor przeanalizował najtrudniejsze do rozstrzygnięcia kwestie, budzące wątpliwości zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie, m.in.:
sytuacje oraz zdarzenia wskazujące na ziszczenie się oczywistej bezzasadności powództwa,
odrębności proceduralne związane z wytoczeniem powództwa oczywiście bezzasadnego,
cechy definicyjne oraz przyczyny kwalifikacji żądań jako oczywiście bezzasadnych,
sankcje.
Adresaci:
Publikacja zainteresuje adwokatów, radców prawnych, sędziów, komorników, a także przedsiębiorców będących stroną w postępowaniach cywilnych. Ponadto będzie przydatna dla pracowników naukowych oraz studentów.
Rok wydania | 2021 |
---|---|
Liczba stron | 496 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | Wolters Kluwer Polska SA |
ISBN-13 | 978-83-8246-494-8 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wykaz skrótów.............................................................................................................. | 13 |
Wprowadzenie............................................................................................................... | 17 |
Rozdział | 1 |
Powództwo jako forma ochrony prawnej. Przypadek powództwa oczywiście bezzasadnego a realizacja prawa do ochrony prawnej..................... | 23 |
1. „Prawo do powództwa” w ujęciu historycznym.............................................. | 23 |
2. Pytanie o aktualność teorii „prawa do powództwa” w świetle obecnie obowiązującego Kodeksu postępowania cywilnego. Teoria „prawo do powództwa” a prawo do sądu............................................................................. | 38 |
3. Powództwo a konstrukcja powództwa oczywiście bezzasadnego................ | 51 |
3.1. Istota powództwa i jego rodzaje.................................................................. | 51 |
3.2. Roszczenie procesowe a powództwo oczywiście bezzasadne................. | 61 |
4. Przesłanki procesowe i przesłanki zasadności powództwa a powództwo oczywiście bezzasadne ........................................................................................ | 65 |
4.1. Przesłanki procesowe i ich znaczenie z punktu widzenia istoty powództwa oczywiście bezzasadnego........................................................ | 65 |
4.2. Przesłanki materialne a powództwo oczywiście bezzasadne................. | 77 |
4.2.1. Istota przesłanek materialnoprawnych .......................................... | 77 |
4.2.2. Przesłanki materialnoprawne a pojęcie bezzasadności powództwa........................................................................................... | 83 |
4.2.3. Przesłanki materialnoprawne a kwestia „istoty sprawy”............. | 89 |
4.2.4. Kwalifikowane postaci bezzasadności powództwa (bezzasadność „zwykła” a bezzasadność „oczywista”)................. | 94 |
5. Regulacje prawne odwołujące się do kategorii powództw oczywiście bezzasadnych (oczywiście bezzasadnych roszczeń)........................................ | 99 |
6. Powództwo oczywiście bezzasadne a nadużycie prawa procesowego z art. 41 k.p.c. (powództwo oczywiście bezzasadne a nadużycie prawa podmiotowego z art. 5 k.c.)................................................................................. | 103 |
7. Powództwo oczywiście bezzasadne a kategoria pism niezawierających żądania................................................................................................................... | 126 |
Rozdział | 2 |
Istota powództwa oczywiście bezzasadnego........................................................... | 133 |
1. Zapatrywania doktryny i judykatury w przedmiocie powództwa oczywiście bezzasadnego.................................................................................... | 133 |
2. Kwalifikacja do kategorii powództw oczywiście bezzasadnych ................... | 143 |
2.1. Cechy definicyjne powództwa oczywiście bezzasadnego....................... | 146 |
2.2. Moment stwierdzenia oczywistej bezzasadności powództwa................ | 150 |
2.3. Inne kwestie relewantne dla oceny oczywistej bezzasadności powództwa .................................................................................................... | 151 |
3. Przyczyny wynikające z prawa materialnego uniemożliwiające skuteczne dochodzenie roszczeń.......................................................................................... | 152 |
3.1. Zobowiązania naturalne (niezaskarżalne) a kategoria powództwa oczywiście bezzasadnego............................................................................. | 153 |
3.1.1. Powództwo oparte na roszczeniu przedawnionym....................... | 158 |
3.1.2. Powództwo oparte na roszczeniach obejmujących zobowiązania z gier lub zakładów, które nie są prowadzone na podstawie zezwolenia właściwego organu państwowego, a równocześnie nie są zakazane ani nierzetelne............................ | 161 |
3.1.3. Powództwo oparte na roszczeniu, co do którego nastąpiło zrzeczenie się roszczenia w ramach wcześniej prowadzonego procesu cywilnego.............................................................................. | 162 |
3.1.4. Powództwo oparte na roszczeniu o zawarcie umowy przedwstępnej niespełniającej wymagań, od których zależy ważność umowy przyrzeczonej........................................................ | 164 |
3.1.5. Powództwo oparte na roszczeniu o wykonanie polecenia z art. 893 k.c. (art. 894 k.c.) ............................................................... | 169 |
3.1.6. Powództwo oparte na roszczeniu o wykonanie polecenia z art. 982 k.c. (art. 985 k.c.) ............................................................... | 173 |
3.1.7. Powództwo oparte na roszczeniu objętym umową pactum de non petendo..................................................................... | 175 |
3.1.8. Powództwo oparte na żądaniu zwrotu świadczenia, którego spełnienie czyni (czyniło) zadość zasadom współżycia społecznego (art. 411 pkt 2 k.c.)........................................................ | 182 |
3.1.9. Powództwo oparte na żądaniu wynikającym ze zobowiązań moralnych czy też obyczajowych (towarzyskich).......................... | 184 |
3.2. Terminy zawite dla czynności wytoczenia powództwa a kategoria powództwa oczywiście bezzasadnego........................................................ | 187 |
3.2.1. Termin prekluzyjny do dochodzenia roszczeń posesoryjnych (art. 344 § 1 k.c.) ................................................................................. | 195 |
3.2.2. Termin prekluzyjny do dochodzenia roszczeń o wstrzymanie budowy (art. 347 § 1 k.c.) .................................................................. | 197 |
3.2.3. Termin prekluzyjny do dochodzenia roszczeń wynikających z art. 568 k.c ........................................................................................ | 198 |
3.2.4. Termin prekluzyjny do dochodzenia roszczeń z art. 746 § 1 k.p.c. i z art. 479113 § 4 k.p.c......................................... | 200 |
3.2.5. Termin prekluzyjny do dochodzenia praw stanu cywilnego. Powództwa o ustalenie macierzyństwa i o zaprzeczenie macierzyństwa, o ustalenie i o zaprzeczenie ojcostwa oraz o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa............................... | 202 |
3.2.6. Termin prekluzyjny do wytaczania innych powództw. Wybrane przykłady na podstawie regulacji Kodeksu cywilnego i Kodeksu spółek handlowych....................................... | 206 |
3.3. Gdy prawo materialne przewiduje niedopuszczalność wytoczenia konkretnego powództwa.............................................................................. | 219 |
4. Brak interesu prawnego na przykładzie poszczególnych rodzajów powództw a kategoria powództwa oczywiście bezzasadnego....................... | 226 |
4.1. Znaczenie interesu prawnego dla dochodzenia roszczeń w procesie cywilnym........................................................................................................ | 226 |
4.2. Interes prawny przy powództwie o świadczenie a możliwość wystąpienia przypadków oczywistej bezzasadności powództwa .......... | 233 |
4.3. Interes prawny przy powództwie o ukształtowanie a możliwość wystąpienia przypadków oczywistej bezzasadności powództwa .......... | 235 |
4.4. Interes prawny przy powództwie o ustalenie (art. 189 k.p.c.) a możliwość wystąpienia przypadków oczywistej bezzasadności powództwa .................................................................................................... | 237 |
4.4.1. Interes prawny w przypadku powództwa o ustalenie nieistnienia lub nieważności uchwały zgromadzenia wspólników (akcjonariuszy) a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa ................................................................ | 242 |
4.4.2. Interes prawny w przypadku powództwa o ustalenie w sprawach dotyczących czynu nieuczciwej konkurencji a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa ........................... | 247 |
4.4.3. Interes prawny w przypadku powództwa o ustalenie z art. 284 p.w.p. a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa ................ | 251 |
4.4.4. Interes prawny w przypadku powództwa o ustalenie prawa (art. 189 k.p.c.) i dalej idące żądanie na przykładzie roszczenia o usunięcie niezgodności (art. 10 u.k.w.h.) a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa ................................................................ | 254 |
4.4.5. Interes prawny w przypadku powództwa o ustalenie nieważności testamentu (lub innej czynności prawnej) a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa ........................... | 257 |
4.4.6. Interes prawny w przypadku powództwa o ustalenie istnienia lub nieistnienia zapisu na sąd polubowny a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa ................................................................ | 260 |
4.4.7. Interes prawny w przypadku powództwa o ustalenie, że wyrok arbitrażowy „nie szkodzi prawom osób trzecich”, a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa............................................. | 265 |
4.4.8. Interes prawny w przypadku powództwa o ustalenie zobowiązania naturalnego (niezupełnego) a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa ................................................................ | 269 |
4.4.9. Inne przypadki braku interesu prawnego umożliwiające zakwalifikowanie powództwa do kategorii powództw oczywiście bezzasadnych .................................................................. | 270 |
5. Legitymacja w procesie cywilnym a możliwość oddalenia powództwa jako oczywiście bezzasadnego............................................................................ | 272 |
5.1. Brak legitymacji procesowej wynikającej z art. 250 k.s.h. (art. 422 § 2 k.s.h.) a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa ..... | 281 |
5.2. Brak legitymacji procesowej wynikającej z art. 61, 631, 633 k.p.c. a kwestia oczywistej bezzasadności powództw........................................ | 286 |
5.3. Brak legitymacji procesowej Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych (art. 459 ust. 1 i art. 611 pkt 2 p.z.p.) a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa........................................................................... | 289 |
5.4. Brak legitymacji procesowej organu podatkowego (art. 199a § 3 o.p.) a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa...................................... | 290 |
5.5. Inne wybrane przypadki braku legitymacji procesowej a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa ....................................................... | 292 |
6. Sprzeczność z zasadami współżycia społecznego a możliwość oddalenia powództwa jako oczywiście bezzasadnego...................................................... | 293 |
7. Przypadek ewidentnego braku podstawy prawnej a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa.................................................................................. | 295 |
8. Wygaśnięcie roszczenia w wyniku spełnienia świadczenia, potrącenia i zwolnienia z długu a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa ........ | 297 |
9. Podstawa faktyczna powództwa a oczywista bezzasadność powództwa ..... | 299 |
9.1. Brak związku logicznego pomiędzy przytoczonymi faktami a żądaniem ..................................................................................................... | 300 |
9.2. Brak związku prawnego pomiędzy przytoczeniami faktycznymi a żądaniem ..................................................................................................... | 302 |
9.3. Notoryjność faktów (i faktów powszechnie dostępnych lub znanych sądowi z urzędu)............................................................................................ | 304 |
10. Problem żądań fikcyjnych (upozorowanych) oraz sprzecznych z dobrymi obyczajami a kwestia oczywistej bezzasadności powództwa..... | 306 |
10.1. Istota żądań fikcyjnych a możliwość uznania ich za oczywiście bezzasadne...................................................................................................... | 306 |
10.2. Przypadki powództw sprzecznych z dobrymi obyczajami (powództwa wytaczane w złej wierze)....................................................... | 311 |
Rozdział | 3 |
Odrębności proceduralne związane z wytoczeniem i orzekaniem w przedmiocie oczywiście bezzasadnego powództwa .......................................... | 319 |
1. Pozew oczywiście bezzasadny a kwestia braków formalnych. Właściwość sądu w przedmiocie rozpoznania powództwa oczywiście bezzasadnego... | 319 |
2. Powództwo oczywiście bezzasadne a wnioski sformułowane w pozwie przez stronę powodową....................................................................................... | 324 |
2.1. Powództwo oczywiście bezzasadne a wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu ............................................................................... | 325 |
2.2. Powództwo oczywiście bezzasadne a wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych......................................................................................... | 328 |
3. Powództwo oczywiście bezzasadne a kumulacja roszczeń............................ | 331 |
4. Zawisłość sprawy (lis pendens) a powództwo oczywiście bezzasadne (art. 1911 k.p.c.)...................................................................................................... | 336 |
4.1. Problem braku doręczenia odpisu pozwu pozwanemu i wynikające z tego skutki .................................................................................................. | 336 |
4.2. Zaistnienie „stanu sprawy w toku” („zawisłości postępowania”) w następstwie wytoczenia powództwa oczywiście bezzasadnego ........ | 342 |
5. Wyrokowanie w postępowaniu z powództwa oczywiście bezzasadnego (art. 1911 § 3 k.p.c.) ............................................................................................... | 351 |
5.1. Orzekanie w sprawie z powództwa oczywiście bezzasadnego (art. 1911 § 3 k.p.c.) a rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym (art. 1481 k.p.c.) .............................................................................................. | 351 |
5.2. Klasyfikacja wyroków ze względu na różne kryteria .............................. | 361 |
5.3. Uzasadnienie wyroku (art. 1911 § 4 k.p.c.)................................................. | 370 |
5.4. Skutki wyroku oddalającego powództwo oczywiście bezzasadne (art. 1911 § 3 k.p.c.) ........................................................................................ | 376 |
5.4.1. Prawomocność formalna i materialna wyroku oddalającego powództwo oczywiście bezzasadne. Uwagi wprowadzające ....... | 376 |
5.4.2. „Stan sprawy w toku” („zawisłość postępowania”) a powaga rzeczy osądzonej i moc wiążąca wyroku oddalającego powództwo oczywiście bezzasadne................................................. | 385 |
5.4.3. Znaczenie wyroku oddalającego powództwo oczywiście bezzasadne dla podmiotu wskazanego jako pozwany. Stanowisko własne – koncepcja wyroku bezużytecznego (sententia inutiliter data) względem strony pozwanej ................. | 392 |
6. Apelacja powoda od wyroku oddalającego powództwo oczywiście bezzasadne............................................................................................................. | 398 |
7. Niedopuszczalność skargi kasacyjnej ............................................................... | 402 |
8. Skarga pozwanego o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem oddalającym powództwo oczywiście bezzasadne ............................................................................................................ | 403 |
Rozdział | 4 |
Sankcje za nadużycie w postaci wytoczenia powództwa oczywiście bezzasadnego................................................................................................................. | 407 |
1. Sankcje za nadużycie uprawnień procesowych. Uwagi ogólne..................... | 407 |
2. Pytanie o możliwość zastosowania sankcji z art. 2262 § 2 k.p.c. w przypadku wytoczenia powództwa oczywiście bezzasadnego ................ | 415 |
3. Sankcja z art. 423 § 2 k.s.h.................................................................................. | 418 |
4. Sankcja z art. 22 ust. 1 i 2 u.z.n.k....................................................................... | 428 |
5. Dochodzenie roszczenia o odszkodowanie i o zadośćuczynienie w wypadku wytoczenia powództwa oczywiście bezzasadnego. Stanowisko własne ............................................................................................... | 434 |
5.1. Uwagi wprowadzające. Stanowisko doktryny i judykatury.................... | 434 |
5.2. Stanowisko własne ........................................................................................ | 438 |
6. Odpowiedzialność pełnomocnika w wypadku wytoczenia powództwa oczywiście bezzasadnego.................................................................................... | 444 |
7. Inne szczególne przypadki odpowiedzialności w wypadku wytoczenia nieuzasadnionego powództwa actio pro socio (art. 295 § 4 i art. 486 § 4 k.s.h.).......................................................................... | 447 |
Podsumowanie.............................................................................................................. | 453 |
Bibliografia .................................................................................................................... | 457 |