POLECAMY
Autor:
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
Monografia obejmuje analizę polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych w latach 1989–2000. Autor zaprezentował cele i funkcje propagowania demokratyzacji w okresie zakończenia zimnej wojny, co nastąpiło podczas prezydentury George’a H. W. Busha, a także skupił się na przybliżeniu założeń dotyczących budowania euroatlantyckiego systemu sojuszy i obszaru „demokratycznego pokoju” w trakcie prezydentury Williama Billa Clintona. Ostatnią część publikacji stanowią rozważania na temat faktycznej rangi propagowania demokratyzacji w polityce zagranicznej USA. Autor doszedł do wniosku, że paradoksalnie promowanie demokracji mogło być traktowane zarówno jako cel polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych, jak i instrument, którego tak skutecznie wówczas używano, przynajmniej na obszarze Europy Środkowo-Wschodniej.
Innowacyjność publikacji przejawia się w podjętym temacie. Jego omówienie prezentuje się dobrze na tle konkurencyjnych tytułów, w pewnym sensie uzupełnia lukę informacyjną w tym zakresie na rynku krajowym, a także przekonuje o zasadności przedstawionych badań. Autor oparł swą monografię na krytycznej analizie dostępnej literatury zagranicznej i polskiej, koncentrując się na publikacjach zwartych i źródłach netograficznych. Krąg odbiorców tej publikacji to studenci historii najnowszej, a także nauk o polityce, bezpieczeństwie i stosunkach międzynarodowych. Do lektury zachęca jasność przekazu i logiczna narracja.
Z recenzji Grzegorza Ciechanowskiego
Rok wydania | 2021 |
---|---|
Liczba stron | 266 |
Kategoria | Stosunki międzynarodowe |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |
ISBN-13 | 978-83-8220-054-6 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Podziękowania | 11 |
Wstęp | 13 |
Rozdział 1. PROMOCJA DEMOKRACJI – CEL CZY INSTRUMENT POLITYKI ZAGRANICZNEJ USA? | 15 |
1.1. Demokracja, demokracja liberalna i demokratyzacja a rola USA na arenie międzynarodowej | 16 |
1.2. Wpływ czynników zewnętrznych na procesy demokratyzacji – stanowiska teoretyczne | 18 |
1.3. Amerykańska promocja demokracji – zarys zagadnienia | 22 |
1.4. Meandry amerykańskiej polityki krzewienia demokracji po zimnej wojnie | 29 |
Rozdział 2. WSPIERANIE PROCESÓW DEMOKRATYZACJI W POLITYCE ZAGRANICZNEJ STANÓW ZJEDNOCZONYCH W LATACH PREZYDENTURY GEORGE’A H.W. BUSHA | 35 |
2.1. Uwagi wprowadzające | 36 |
2.2. Problemy demokratyzacji w ogólnych założeniach amerykańskiej polityki międzynarodowej w latach 1989–1993 | 39 |
2.2.1. Administracja G.H.W. Busha wobec głównych problemów polityki zagranicznej u progu nowej ery | 39 |
2.2.2. Sprawy demokratyzacji w strategii bezpieczeństwa administracji G.H.W. Busha | 43 |
2.2.3. Wspieranie demokratycznych przemian w zarysach nowej amerykańskiej polityki bezpieczeństwa regionalnego | 48 |
2.3. Kwestia wspierania demokratyzacji w polityce USA wobec przemian w bloku wschodnim | 51 |
2.3.1. Schyłek ery containment i poszukiwanie nowej polityki wobec ZSRR i krajów bloku wschodniego | 51 |
2.3.2. USA wobec wydarzeń roku 1989 w Europie Wschodniej | 55 |
2.3.3. Reakcja USA na przemiany w ZSRR | 59 |
2.3.4. Nowe kierunki polityki USA wobec Europy Wschodniej. SEED Act | 61 |
2.3.5. USA wobec budowy nowego ładu europejskiego | 67 |
2.3.6. USA wobec przemian Europy Środkowej i Wschodniej w latach 1990–1991. Rola NATO i KBWE z perspektywy amerykańskiej | 72 |
2.3.7. Implementacja amerykańskich programów wspierania demokracji w Europie Wschodniej: rola USAID, NED i Kongresu | 77 |
2.4. Polityka USA wobec przemian ustrojowych w ZSRR i procesów demokratyzacji w dawnych republikach radzieckich | 84 |
2.4.1. Sprawy demokratyzacji w polityce USA wobec rozkładu ZSRR (1990–1991) | 84 |
2.4.2. Rola promowania demokracji w nowych założeniach polityki USA wobec ZSRR po sierpniu 1991 roku | 91 |
2.4.3. Promocja demokracji w polityce USA wobec Rosji i krajów byłego Związku Radzieckiego w 1992 roku: ustawa Freedom Support Act | 95 |
2.5. Stany Zjednoczone wobec problemów demokratyzacji w Ameryce Łacińskiej w latach 1989–1993 | 99 |
2.5.1. Promocja demokracji jako forma ingerencji USA w przemiany polityczne krajów Ameryki Łacińskiej | 99 |
2.5.2. Metody polityki promowania demokracji na zachodniej półkuli | 101 |
2.5.3. Promocja demokracji na forum OPA w latach 1989–1993 | 103 |
2.5.4. USA wobec przemian politycznych w Nikaragui po 1989 roku | 105 |
2.5.5. Sprawy demokratyzacji w amerykańskiej polityce wobec Panamy w latach 1989–1990 | 108 |
2.5.6. Działania USA na rzecz demokratycznych przemian na Kubie w latach 1989–1992 | 111 |
2.5.7. Poparcie USA dla demokratyzacji Haiti w latach 1990–1993 | 112 |
2.6. Podsumowanie | 115 |
Rozdział 3. AMERYKAŃSKA POLITYKA PROMOWANIA DEMOKRACJI W LATACH PIERWSZEJ ADMINISTRACJI W.J. CLINTONA | 119 |
3.1. Uwagi wprowadzające | 120 |
3.2. Promocja demokracji w ogólnych założeniach polityki zagranicznej administracji Billa Clintona | 122 |
3.2.1. Clinton – piewca wartości liberalnych w polityce zagranicznej i wewnętrznej | 122 |
3.2.2. Administracja Clintona: retoryka i priorytety | 125 |
3.2.3. Sprawy wspierania demokratyzacji w polityce bezpieczeństwa pierwszej administracji Clintona | 128 |
3.2.4. Strategia „Zaangażowania i Poszerzania” | 133 |
3.2.5. Instytucjonalne aspekty polityki promowania demokracji | 135 |
3.3. Sprawy promowania demokracji w polityce USA wobec Rosji i obszaru poradzieckiego w latach 1993–1997 | 137 |
3.3.1. Ogólne założenia polityki administracji Clintona wobec Moskwy a sprawy promowania demokracji | 137 |
3.3.2. Zaangażowanie Waszyngtonu na rzecz reform B. Jelcyna | 141 |
3.3.3. Ograniczenia polityki administracji Clintona wobec Rosji | 143 |
3.3.4. Problemy w stosunkach amerykańsko-rosyjskich a zagrożenia dla przemian w Rosji w latach 1995–1996 | 147 |
3.3.5. Amerykańskie programy promowania demokracji w Rosji w latach 1990–1996 | 150 |
3.4. „Partnerstwo dla Pokoju” i problem rozszerzenia NATO a sprawy wspierania demokratycznych przemian w państwach dawnego bloku wschodniego | 154 |
3.4.1. „Partnerstwo dla Pokoju” w strategii międzynarodowej Waszyngtonu | 154 |
3.4.2. Problem rozszerzenia NATO z perspektywy amerykańskiej | 157 |
3.4.3. Kryteria członkostwa w sojuszu. Decyzja o rozszerzeniu NATO | 159 |
3.5. Amerykańska polityka wspierania demokratycznej konsolidacji w Europie Środkowo-Wschodniej w latach pierwszej kadencji Billa Clintona | 162 |
3.5.1. Miejsce Europy Środkowo-Wschodniej w polityce międzynarodowej Waszyngtonu po 1992 roku. Rola „Partnerstwa dla Pokoju” | 162 |
3.5.2. Promocja demokracji w Europie Środkowo-Wschodniej w ramach ustawy SEED | 164 |
3.5.3. USA wobec zagrożeń dla procesów demokratyzacji w krajach dawnego bloku wschodniego | 167 |
Rozdział 4. SPRAWY PROMOWANIA DEMOKRACJI W POLITYCE ZAGRANICZNEJ STANÓW ZJEDNOCZONYCH W LATACH 1997–2001 | 171 |
4.1. Uwagi wprowadzające | 172 |
4.2. Wspieranie demokratyzacji w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa USA w drugiej kadencji Billa Clintona | 174 |
4.2.1. Druga administracja Clintona | 174 |
4.2.2. Finalizacja procesu rozszerzenia NATO | 177 |
4.2.3. Promocja demokracji w założeniach Strategii bezpieczeństwa narodowego w latach drugiej kadencji B. Clintona | 180 |
4.2.4. Główne wyzwania amerykańskiej polityki promowania demokracji w ostatnich latach prezydentury Clintona | 184 |
4.3. Sprawy promowania demokracji w polityce USA wobec Rosji i krajów WNP w latach 1997–2001 | 186 |
4.3.1. Podstawowe problemy stosunków amerykańsko-rosyjskich po 1996 roku | 186 |
4.3.2. Pomoc gospodarcza USA dla Rosji po 1996 roku | 188 |
4.3.3. Amerykańskie programy wspierania przemian wewnętrznych w Rosji w latach 1997–2001 | 192 |
4.3.4. Problemy demokratyzacji w amerykańskiej polityce wobec Ukrainy w latach 1996–2000 | 195 |
4.3.5. Sprawy demokratyzacji w polityce USA wobec regionu przykaspijskiego w ostatnich latach prezydentury B. Clintona | 198 |
4.4. Wspieranie demokratyzacji w polityce USA wobec Federalnej Republiki Jugosławii w latach 1997–2001 | 201 |
4.4.1. Zmiany w polityce USA wobec konfliktów na obszarze byłej Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii po 1994 roku | 201 |
4.4.2. Problem Kosowa w polityce USA wobec Jugosławii po 1996 roku | 203 |
4.4.3. Amerykańskie programy wspierania demokracji w Serbii i Czarnogórze w latach 1996–2000 | 208 |
4.4.4. Działania USA na rzecz zmiany reżimu w Belgradzie w latach 1999–2000 | 210 |
4.5. Promocja demokracji w polityce administracji Clintona wobec krajów Ameryki Łacińskiej i regionu karaibskiego. Przypadki Haiti i Kuby | 214 |
4.5.1. Ogólne kierunki polityki USA na zachodniej półkuli po 1992 roku. Nowa rola OPA | 214 |
4.5.2. Amerykańska polityka promowania demokracji na Haiti po 1992 roku | 218 |
4.5.3. Promocja demokracji a główne problemy stosunków amerykańsko-kubańskich po 1992 roku | 222 |
4.6. Ograniczenia amerykańskiej polityki promowania demokracji w latach prezydentury Billa Clintona | 226 |
4.6.1. Prymat amerykańskich interesów strategicznych nad promocją demokracji w polityce międzynarodowej Clintona | 226 |
4.6.2. Kwestia zmiany reżimu w amerykańskiej polityce wobec Iraku w latach 1993–2000 | 228 |
4.6.3. Nadrzędność interesów gospodarczych nad polityką promowania praw człowieka – przypadek relacji USA–ChRL po zimnej wojnie | 231 |
4.6.4. Próby instytucjonalizacji międzynarodowej współpracy w dziedzinie wspierania przemian demokratycznych – Wspólnota Demokracji (Community of Democracies) oraz Światowy Ruch na rzecz Demokracji (World Movement for Democracy) | 235 |
4.7. Podsumowanie | 240 |
Zakończenie | 243 |
Bibliografia | 247 |
Monografie | 247 |
Artykuły naukowe | 262 |
Raporty ośrodków badawczych i artykuły prasowe | 264 |