Młodzi dorośli

Wzory ruchliwości społecznej w okresie transformacji systemowej

1 opinia

Format:

ibuk

Publikacja mieści się w obszarze socjologicznych badań nad strukturą społeczną. Zaprezentowano w niej podstawowe konteksty teoretyczne zjawiska ruchliwości między- i wewnątrzgeneracyjnej, a także jego rozmaite uwarunkowania, związane zarówno z przemianami współczesnego kapitalizmu, jak i specyfiką polskiej transformacji systemowej. Autorka wyeksponowała przy tym perspektywę kohortową, wychodząc z założenia, że badając mechanizmy osiągania pozycji społecznej, warto skierować uwagę na sytuację osób dorastających i podejmujących kluczowe życiowe decyzje już po przełomie ustrojowym. Omówione w książce analizy empiryczne służyły odtworzeniu wzorów ruchliwości międzygeneracyjnej młodych dorosłych mieszkańców polskiego miasta średniej wielkości, ze szczególnym uwzględnieniem biograficznych doświadczeń mężczyzn i kobiet wywodzących się z rodzin o niskim statusie społeczno-ekonomicznym.
Książka skierowana jest przede wszystkim do socjologów: badaczy struktury i ruchliwości społecznej, specjalistów zainteresowanych problematyką zmian społecznych i przebiegu życia. Może też zainteresować polityków społecznych i praktyków pracujących z młodzieżą i młodymi dorosłymi.


Rok wydania2016
Liczba stron312
KategoriaPublikacje darmowe
WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
ISBN-13978-83-7969-984-1
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wstęp    9
  
  Rozdział 1. Ruchliwość społeczna w refleksji socjologicznej    13
  1.1. Wprowadzenie    13
  1.2. Tradycje badawcze w studiach nad ruchliwością społeczną    15
  1.2.1. Ruchliwość klasowa i model oksfordzki (Nuffield mobility study)    19
  1.2.2. Osiąganie statusu i model Wisconsin    21
  1.2.3. Perspektywa reprodukcji społecznej    24
  1.3. Ruchliwość społeczna a (nie)równość i (nie)sprawiedliwość    27
  1.4. Ruchliwość społeczna w perspektywie merytokracji    31
  1.5. Zmiana społeczna a uwarunkowania ruchliwości społecznej    33
  1.5.1. Współczesny kapitalizm i przedwcześnie ogłoszona śmierć klas    35
  1.5.2. Transformacja systemowa i rekonfiguracja ładu społecznego    42
  1.5.2.1. Rekompozycja struktury społecznej    43
  1.5.2.2. Nowy język opisu zróżnicowań społecznych    46
  1.5.2.3. Przemiany państwa opiekuńczego, decentralizacja i polski porządek welfare    48
  1.5.2.4. Stare i nowe wzory ruchliwości we współczesnej Polsce    51
  
  Rozdział 2. Ruchliwość społeczna w perspektywie przebiegu życia    55
  2.1. Wprowadzenie    55
  2.2. Społeczno-instytucjonalne ramy biografii    57
  2.3. Trajektorie, kariery, tranzycje, punkty zwrotne – ustalenia terminologiczne    61
  2.4. Przebieg życia w kontekście podmiotowości jednostki i presji struktury    67
  2.5. Ryzyko w przebiegu życia    72
  2.6. Wczesna dorosłość jako intensywna faza życia    76
  2.6.1. Wczesna dorosłość w ujęciu psychologii rozwojowej    77
  2.6.2. Przejście do dorosłości w ujęciu socjologicznym    79
  2.6.3. Młodzi dorośli we współczesnej Polsce    84
  2.6.3.1. Edukacja    85
  2.6.3.2. Rynek pracy    89
  2.6.3.3. „Opuszczanie gniazda” i zakładanie rodziny    91
  2.6.3.4. Orientacje życiowe i aspiracje    93
  
  Rozdział 3. Metodologiczne podstawy badań    97
  3.1. Wprowadzenie    97
  3.2. Rama analityczna    98
  3.2.1. Wzory ruchliwości społecznej i wzory przebiegu życia – próba konceptualizacji    98
  3.2.2. Młodzi dorośli w badaniach ruchliwości społecznej. Problemy i ograniczenia analiz    104
  3.2.3. Wskaźniki położenia społecznego przyjęte w badaniu młodych dorosłych    107
  3.2.4. Operacjonalizacja niskiego statusu społeczno-ekonomicznego    109
  3.3. Cel i przedmiot badań    110
  3.4. Metodologia badania – projekt PROFIT    113
  3.4.1. Założenia metodologiczne    114
  3.4.2. Zastosowane narzędzia badawcze    117
  3.4.2.1. Wywiad kwestionariuszowy    117
  3.4.2.2. Wywiad pogłębiony – biografia tematyczna    118
  3.4.3. Dobór próby i realizacja badania    120
  3.4.4. Procedury opracowania danych    122
  3.4.5. Charakterystyka terenu badań    124
  3.4.6. Charakterystyka populacji objętej badaniem    127
  
  Rozdział 4. Młodzi dorośli – opis statystyczny ruchliwości międzygeneracyjnej    131
  4.1. Międzypokoleniowa ruchliwość młodych dorosłych w wymiarze wykształcenia    131
  4.1.1. Rozmiary i kierunki ruchliwości edukacyjnej    131
  4.1.2. Bariery osiągania wykształcenia    141
  4.2. Międzypokoleniowa ruchliwość młodych dorosłych w wymiarze społeczno-zawodowym    144
  4.2.1. Kierunki przemieszczeń    144
  4.2.2. Dystans między kategoriami społeczno-zawodowymi    155
  4.3. Poziom osiągnięć edukacyjnych i zawodowych młodych dorosłych a wybrane wskaźniki dojrzałości społecznej    161
  4.3.1. Aktywność młodych dorosłych na rynku pracy i jej korelaty    161
  4.3.2. Zróżnicowanie aktywności i położenia młodych dorosłych na rynku pracy ze względu na wykształcenie i zawód    162
  4.3.3. Zróżnicowanie aktywności na rynku pracy ze względu na płeć    165
  4.3.4. Poziom osiągnięć a zróżnicowanie sytuacji rodzinnej i bytowej młodych dorosłych    168
  
  Rozdział 5. Biografi młodych dorosłych z rodzin o niskim statusie społeczno-ekonomicznym    173
  5.1. Trajektorie edukacyjne    173
  5.1.1. Szkoła podstawowa – naznaczanie    173
  5.1.2. Przejścia do szkół ponadpodstawowych – (nie)oczywistość wyborów    182
  5.1.3. Dalsze kariery edukacyjne – zróżnicowanie ścieżek    187
  5.2. Praca w doświadczeniach biograficznych młodych dorosłych    194
  5.3. Osiąganie samodzielności i zakładanie rodziny    200
  5.4. Punkty zwrotne    203
  5.5. Otoczenie społeczne a przebieg biografii badanych    206
  5.5.1. Rodzina    206
  5.5.2. Szkoła i nauczyciele    209
  5.5.3. Instytucje zarządzania ryzykiem    211
  5.6. Obiektywne a subiektywne wymiary mobilności społecznej    215
  5.6.1. Uwagi o kłopotliwych porównaniach    215
  5.6.2. Obiektywne wskaźniki a subiektywne poczucie awansu, stagnacji i degradacji    218
  5.6.2.1. Transformacyjna fala – zmiana reguł gry    219
  5.6.2.2. Wykształcenie – przepustka do awansu    223
  5.6.2.3. Praca – bezpieczeństwo finansowe i samorealizacja    227
  5.6.2.4. Mieszkanie i poziom konsumpcji – oznaki statusu    228
  5.6.2.5. Relacje rodzinne – alternatywna miara jakości życia    231
  5.6.2.6. „Niewidzialna” klasa    232
  5.6.3. Poczucie sprawczości i kontroli nad biografią    233
  5.7. Wzory biografii młodych dorosłych z rodzin o niskim statusie społeczno-ekonomicznym – próba typologii    239
  5.7.1. Biografie awansu    241
  5.7.2. Biografie stagnacji    243
  5.7.3. Biografie degradacji    246
  
  Rozdział 6. Ruchliwość społeczna młodych Polaków w dobie zmiany społecznej – podsumowanie analiz    251
  
  Aneksy    263
  Aneks 1. Kwestionariusz wywiadu    263
  Aneks 2. Dyspozycje do wywiadu swobodnego    283
  Aneks 3. Lista respondentów w wywiadach swobodnych    284
  Bibliografia    287
  Spis diagramów, tabel i wykresów    311
RozwińZwiń