POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
ibuk
Przedstawiona w pracy, rozległa panorama problemów w pełni odpowiada założonemu w tytule zadaniu, jakim jest prezentacja portretu badanego środowiska. Nie mam wątpliwości, że publikacja ta w istotny sposób poszerza naszą wiedzę o sytuacji osób z ograniczoną sprawnością. Z uwagi na to, że identyfikuje zarówno psychologiczne jak i społeczne mechanizmy funkcjonowania niepełnosprawnych w różnych sferach życia, ale także ich oceny i oczekiwania wobec otoczenia: rodziny, pracodawców oraz instytucji wspierających, będzie – jak sadzę – ważną i interesującą lekturą dla psychologów, socjologów, ale także przedstawicieli służb społecznych i pracodawców oraz decydentów, tworzących programu integracji osób niepełnosprawnych.
dr Hanna Bojar
Zgromadzone w tym tomie artykuły w bardzo kompleksowy sposób przedstawiają, ale i interesująco interpretują za pomocą cenionych w nauce akademickiej koncepcji badawczych opinie i postawy różnych kategorii osób niepełnosprawnych. Dzięki temu tomowi znacznie bardziej czytelne dla badaczy i działaczy społecznych i politycznych mogą być problemy, przed którymi stają niepełnosprawni w różnych dziedzinach swego życia, a zwłaszcza w sferze pracy. Co więcej, można dzięki tym artykułom „usłyszeć” nie sprawozdania oficjalnych instytucji, lecz poznać opinie samych zainteresowanych. Innymi słowy – „usłyszeć” ich głos.
(...) autorzy – głównie psychologowie i socjologowie – zbudowali portret psychospołeczny osób niepełnosprawnych w szeroko ujętym kontekście społecznym, uwzględniającym tak kontekst małych grup jak i kontekst instytucji administracyjno-prawnych. Sądzę, że umieszczenie tego portretu – skądinąd bardzo szczegółowego i wyczerpującego – w tak zróżnicowanych kontekstach instytucjonalnych (instytucje pracy, zasady prawne, etc.) oraz aksjologicznych (zasady tolerancji, dyskryminacji, możliwości adaptacji, samorealizacji etc.) należy do jednej z ważniejszych zalet tej bogatej w fakty i interpretacje pracy zbiorowej.
prof. dr hab. Joanna Kurczewska
Publikacja bezpłatna powstała w ramach projektu finansowanego przez Europejski Fundusz Społeczny i Szkołę Wyższą Psychologii Społecznej w Warszawie nr WUE/0041/IV/05 pt. Psychospołeczne uwarunkowania aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych.
Książka wydana w jednej z trzech serii publikacji prezentujących rezultaty i wyniki badań zespołu naukowców SWPS pod kierunkiem prof. Anny Izabeli Brzezińskiej finansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). Celem projektu było uzyskanie wiedzy odnośnie do zasobów osób niepełnosprawnych (ON), odkrycie istnienia stereotypów i uprzedzeń wobec ON oraz ukazanie kierunków zmiany nastawienia wobec ON podejmujących aktywne życie zawodowe. Badania były ukierunkowane na wykrycie barier, jakie współcześnie tkwią w mentalności ON, ich rodzin i osób związanych z ich zatrudnianiem.
Książka ukazała się w Serii I: OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE
Rok wydania | 2008 |
---|---|
Liczba stron | 340 |
Kategoria | Publikacje darmowe |
Wydawca | Academica Wydawnictwo SWPS |
ISBN-13 | 978-83-89281-44-9 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wprowadzenie | 9 |
CZĘŚĆ I. CHARAKTERYSTYKA SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNA ŚRODOWISKA OSÓB Z OGRANICZONĄ SPRAWNOŚCIĄ | 15 |
1. Rodzaje niepełnosprawności: charakterystyka badanej zbiorowości - Kamil Sijko | 15 |
2. Sytuacja ekonomiczna - Małgorzata Jasiecka | 18 |
2.1. Renta: szansa czy zagrożenie? | 18 |
2.2. Poszukiwanie równowagi między rentą a pracą | 20 |
2.3. Znaczenie renty w budżecie domowym | 22 |
2.4. Nieuprawnione pobieranie świadczeń | 24 |
2.5. Od wegetacji po dostatek, czyli jak opisują swoją sytuację materialną osoby badane | 24 |
3. Wykształcenie osób niepełnosprawnych - Krzysztof Dziurzyński | 27 |
3.1. Czynniki decydujące o wyborze ścieżki edukacyjnej | 29 |
3.2. Trajektorie edukacyjne | 30 |
3.3. Dokształcanie się | 32 |
4. Warunki życia (zamieszkania) osób niepełnosprawnych - Monika Chruściak | 34 |
4.1. Specyficzne potrzeby mieszkaniowe | 35 |
4.2. Rola rodziny | 36 |
5. Udogodnienia i utrudnienia techniczne - Kamil Sijko | 37 |
5.1. Postrzeganie udogodnień technicznych przez osoby o różnych rodzajach niepełnosprawności | 38 |
5.1.1. Niewidzący i niedowidzący | 38 |
5.1.2. Niesłyszący, niedosłyszący | 39 |
5.1.3. Ograniczona sprawność motoryczna | 40 |
5.2. Techniczne utrudnienia | 41 |
6. Sposoby spędzania czasu wolnego przez osoby niepełnosprawne - Krzysztof Dziurzyński | 42 |
6.1. Aktywność indywidualna, hobby, zainteresowania | 42 |
6.2. Aktywność społeczna/aktywność w organizacjach | 44 |
6.3. Komputer, internet/internet dla niepełnosprawnych | 45 |
7. Opinie osób niepełnosprawnych o innych osobach niepełnosprawnych - Dorota Wiszejko-Wierzbicka | 48 |
7.1. Postawa krytyczna JA a ONI | 50 |
7.2. Postawa solidaryzująca się z innymi osobami z ograniczoną sprawnością MY a WY | 52 |
7.3. Postawa akceptująca JA i ONI | 54 |
7.4. Podsumowanie | 55 |
8. Poglądy o Polsce i Polakach - Małgorzata Jasiecka | 57 |
8.1. O rządzących i gospodarce | 57 |
8.2. O administacji publicznej | 59 |
8.3. O Unii Europejskiej | 60 |
8.4. O innych krajach | 61 |
8.5. O emigracji | 62 |
8.6. O transformacji ustrojowej | 63 |
8.7. O przyszłosci | 67 |
8.8. O cechach Polaków | 68 |
CZĘŚĆ II. OSOBY Z OGRANICZONĄ SPRAWNOŚCIĄ NA RYNKU PRACY | 73 |
9. Gdzie i jak pracują osoby badane? - Anna Suchińska | 73 |
9.1. Praca osób niewidomych i niedowidzących | 73 |
9.2. Praca osób niesłyszących lub słabosłyszących | 74 |
9.3. Praca osób chorych somatycznie | 74 |
9.4. Praca osób chorych psychicznie | 75 |
9.5. Praca osób chorych motorycznie | 75 |
9.6. Warunki zatrudnienia | 75 |
9.7. Zajmowane stanowiska i warunki pracy | 77 |
9.8. Zgodnośćpracy i wykształcenia | 77 |
10. Zmiany miejsca pracy: podejmowanie pracy przed powstaniem niepełnosprawności i co się zmienia po wystąpieniu niepełnosprawności - Kamil Sijko | 79 |
10.1. Praca podejmowana przed wystąpieniem niepełnosprawności | 79 |
10.2. Pracodawcy | 80 |
10.3. Pracownicy | 82 |
11. Stosunki w firmach zatrudniających osoby niepełnosprawne - Anna Kopania | 86 |
11.1. Równe prawa i obowiązki | 86 |
11.2. Przywileje | 88 |
11.3. Wykorzystywanie osób niepełnosprawnych | 89 |
12. Potrzeby zaspokajane w pracy i dzięki pracy - Anna Kopania | 90 |
13. Atuty osób z ograniczoną sprawnością jako pracowników - Karolina Smoczyńska | 94 |
13.1. Atuty niespecyficzne | 95 |
13.2. Atuty specyficzne | 96 |
14. Preferowany rodzaj pracy, wymarzona praca - Karolina Smoczyńska | 102 |
15. Wyjazdy do pracy za granicę - Karolina Smoczyńska | 107 |
16. Sposoby poszukiwania pracy - Iwona Bąbiak, Krzysztof Dziurzyński, Joanna Michalczuk | 111 |
16.1. Sposoby poszukiwania pracy | 111 |
16.1.1. Poszukiwanie poprzez znajomości | 112 |
16.1.2. Samodzielne poszukiwanie pracy | 113 |
16.1.3. Działania zwiększające szansę zatrudnienia | 116 |
16.2. Rola pośrednictwa pracy | 117 |
16.3. Podsumowanie | 119 |
17. Modele szukania pracy - Iwona Bąbiak, Krzysztof Dziurzyński | 120 |
17.1. Wytrwale poszukujący | 120 |
17.2. Wiecznie poszukujący | 122 |
17.3. Bierni zarejestrowani | 123 |
17.4. Wolontariusze | 125 |
18. Bariery aktywności zawodowej oraz czynniki sprzyjające podejmowaniu i utrzymywaniu pracy - Monika Chruściak, Joanna Michalczuk, Kamil Sijko, Dorota Wiszejko-Wierzbicka, Danuta Życzyńska-Ciołek | 126 |
18.1. Bariery architektoniczne i transportowe związane z mobilnością | 126 |
18.2. Zła sytuacja finansowa | 127 |
18.3. Bariery instytucjonalne | 127 |
18.4. Bariery ze strony pracodawców | 129 |
18.5. Przepisy, prawo jako źródło ograniczeń | 131 |
18.6. Bariery psychiczne | 132 |
18.7. Bariery społeczne | 133 |
18.8. Dlaczego osoby niepełnosprawne nie podejmują pracy, co ma na to wpływ? | 135 |
18.9. Dlaczego osoby niepełnosprawne podejmują i utrzymują pracę? | 136 |
19. Opinie osób niepełnosprawnych o rodzajach zatrudnienia - Joanna Michalczuk | 141 |
20. Pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne - Danuta Życzyńska-Ciołek | 146 |
20.1. Bariery w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych widziane z perspektywy pracodawców | 146 |
20.2. Relacje pracodawców z osobami niepełnosprawnymi | 154 |
20.3. Opinia pracodawców o osobach niepełnosprawnych | 157 |
20.4. Motywacje pracodawców do zatrudniania osób niepełnosprawnych | 158 |
20.5. Wnioski | 163 |
CZĘŚĆ III. OTOCZENIE SPOŁECZENE OSÓB Z NIEPEŁNĄ SPRAWNOŚCIĄ (RELACJE OSÓB Z NIEPEŁNĄ SPRAWNOŚCIĄ Z OTOCZENIEM SPOŁECZNYM) | 167 |
21. Charakterystyka osób wspierających: rodzina osoby niepełnosprawnej - Iwona Bąbiak, Kamil Sijko | 167 |
21.1. Rola dzieci | 170 |
21.2. Rola rodziców | 170 |
22. Bliskie związki z innymi osobami - Dorota Wiszejko-Wierzbicka | 177 |
23. Postrzeganie przez bliskich problemów osób z ograniczoną sprawnością - Iwona Bąbiak | 183 |
24. Zmiany w relacjach z ludźmi - Kamil Sijko | 190 |
25. Różnice i podobiefstwa między osobami z ograniczoną sprawnością a osobami sprawnymi - Karolina Smoczyńska | 198 |
25.1. Osoby niepełnosprawne w oczach pracodawców | 199 |
25.2. Doświadczenia i opinie członkow rodzin oraz przyjacioł osób niepełnosprawnych | 202 |
25.3. Opinie samych osób niepełnosprawnych na temat różnic i podobieństw między nimi a ludźmi sprawnymi | 205 |
25.4. Podsumowanie | 207 |
26. Sposoby traktowania osób niepełnosprawnych przez inne osoby - Dorota Wiszejko-Wierzbicka | 208 |
26.1. Negatywne postawy i zachowania otoczenia | 209 |
26.2. Pozytywne postawy i zachowania otoczenia wobec osób z ograniczoną sprawnością | 212 |
26.3. Podsumowanie | 213 |
27. Dyskryminacja - Karolina Smoczyńska | 215 |
27.1. Dyskryminacja na rynku pracy | 215 |
27.2. Dyskryminacja poza miejscem pracy | 217 |
27.3. Brak dyskryminacji lub niepostrzeganie trudnych doświadczeń w kategoriach dyskryminacji | 221 |
27.4. Podsumowanie | 223 |
28. Pomoc psychologiczna, grupy wsparcia - Danuta Życzyńska-Ciołek | 224 |
29. Pomoc instytucjonalna - Agata Jastrzębowska, Anna Suchińska | 229 |
29.1. Postrzeganie potrzeby rozwiązań formalnoprawnych | 230 |
29.2. Pomoc państwa | 231 |
29.2.1. Urzędy pracy | 231 |
29.2.2. Ośrodki pomocy rodzinie | 231 |
29.2.3. Kasy chorych, Narodowy Fundusz Zdrowia | 232 |
29.2.4. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) | 232 |
29.3. Inne organizacje i instytucje | 233 |
29.3.1. Partie polityczne | 233 |
29.3.2. Polski Związek Głuchych (PZG) | 233 |
29.3.3. Polski Związek Niewidomych (PZN) | 234 |
29.3.4. Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo | 234 |
29.4. Zakłady Pracy Chronionej (ZPCh) | 234 |
CZĘŚĆ IV. PORTRETY PSYCHOSPOŁECZNE OSÓB Z RÓŻNYMI TYPAMI OGRANICZONEJ SPRAWNOŚCI - OD TERAŹNIEJSZOŚCI DO PRZYSZŁOŚCI | 239 |
30. Osoby z ograniczoną sprawnością w Polsce. Portret psychospołeczny - Dorota wiszejko-Wierzbicka | 239 |
30.1. Sposoby radzenia sobie | 239 |
30.2. Różnice i podobieństwa w zachowaniu przed i po nabyciu niepełnosprawności | 242 |
30.3. System wartości osób z ograniczoną sprawnością, ważne życiowe sprawy | 248 |
30.5. Wnioski i rekomendacje | 257 |
31. Osoby z zaburzeniami motorycznymi - Anna Suchińska | 259 |
32. Osoby z deficytami słuchu - Agata Jastrzębowska | 263 |
33. Osoby z deficytami wzroku - Danuta Życzyńska-Ciołek | 268 |
33.1. Ograniczenia utrudniające osobom z deficytem percepcji wzrokowej podejmowanie aktywności zawodowej | 269 |
33.2. Zasoby ułatwiajace osobom z deficytem percepcji wzrokowej podejmowanie aktywności zawodowej | 273 |
33.3. Podsumowanie | 278 |
34. Osoby chore psychicznie - Małgorzata Jasiecka, Anna Suchińska | 280 |
35. Osoby chore somatycznie - Anna Suchińska | 288 |
35.1. Powstawanie choroby i jej znaczenie | 288 |
35.2. Bariery w podejmowaniu aktywności zawodowej | 289 |
35.3. Oczekiwania chorych somatycznie wobec pracodawców | 291 |
35.4. Poprawa sytuacji osób badanych | 291 |
35.5. Podsumowanie | 292 |
36. Jak osoby niepełnosprawne widzą możliwości poprawy swojej sytuacji? - Joanna Michalczuk | 293 |
36.1. Możliwości poprawy sytuacji – wspólne dla różnych rodzajów niepełnosprawności | 294 |
36.2. Możliwości poprawy sytuacji postrzegane przez osoby z deficytami percepcyjnymi w zakresie wzroku | 295 |
36.3. Możliwości poprawy sytuacji postrzegane przez osoby z deficytami percepcyjnymi w zakresie słuchu | 300 |
36.4. Możliwości poprawy sytuacji postrzegane przez osoby z deficytami motorycznymi | 303 |
36.6 Możliwości poprawy sytuacji postrzegane przez osoby z przewlekłymi chorobami somatycznymi | 309 |
37. Wyobrażenia (osób niepełnosprawnych) na temat przyszłości - Iwona Bąbiak | 313 |
37.1. Marzenia o stabilizacji i bezpieczeństwie | 313 |
37.2. Marzenia o samorealizacji | 316 |
37.3. Marzenia o normalnym życiu | 318 |
37.4. Czym jest sukces? | 321 |
Notki o autorach | 327 |
Wykaz przeprowadzonych wywiadów | 329 |
Bibliografia | 339 |