Przeludnienie więzień w Polsce - przyczyny, następstwa i możliwości przeciwdziałania

Przeludnienie więzień w Polsce - przyczyny, następstwa i możliwości przeciwdziałania

1 opinia

Format:

ibuk

Celem opracowania jest zdiagnozowanie przeludnienia więziennego w latach 2000–2010 w Polsce. Treścią diagnozy będą jego aspekty fenomenologiczne, etiologiczne, prognostyczne. Przybliżony zostanie obszar zagrożeń, które generuje przeludnienie więzienne, oraz zostanie dokonana ocena szans i możliwości zapobiegania temu zjawisku, a także jego negatywnym skutkom.


Rok wydania2013
Liczba stron468
KategoriaPublikacje darmowe
WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
ISBN-13978-83-7525-947-6
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wykaz skrótów    11
  Wprowadzenie    13
  
  Rozdział 1. Przeludnienie więzienne – problemy definicyjne    25
  
  Rozdział 2. Metodologiczne założenia badań nad zjawiskiej przeludnienia więziennego    35
  
  2.1. Cel i przedmiot badań    35
  2.2. Problemy badawcze    39
  2.3. Metody i narzędzia badawcze    41
  
  Rozdział 3. Prawo do powierzchni mieszkalnej w statusie prawnym osób uwięzionych    45
  
  3.1. Status prawny skazanego    45
  3.2. Prawa osób pozbawionych wolności w świetle kodeksu karnego wykonawczego z 1997 roku    48
  3.3. Prawo do powierzchni mieszkalnej osób pozbawionych wolności    49
  3.3.1. Standardy międzynarodowe    49
  3.3.2 Kształtowanie się polskich standardów prawa do powierzchni mieszkalnej osób pozbawionych wolności    52
  3.3.3 W poszukiwaniu racjonalnej i optymalnej powierzchni życiowej dla osoby pozbawionej wolności w więzieniu    56
  3.4. Modyfikacja prawa do minimalnej powierzchni mieszkalnej w toku wykonywania kary pozbawienia wolności    60
  3.4.1. Faza sankcjonowania chronicznego przeludnienia zakładów karnych i aresztów śledczych (art. 248 § 1 i 2 k.k.w.)    60
  3.4.2. Faza próby naprawy przepisów naruszających prawa więźniów do 3 m2 powierzchni mieszkalnej    63
  
  Rozdział 4. Monitoring i ochrona prawa osób uwięzionych do minimalnej powierzchni celi mieszkalnej    67
  
  4.1. Rzecznik Praw Obywatelskich    69
  4.2. Europejski Komitet do spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu (CPT)    80
  4.3. Krajowy Mechanizm Prewencji (OPCAT)    84
  4.4. Helsińska Fundacja Praw Człowieka (HFPC)    86
  4.5. Stowarzyszenie Interwencji Prawnej    89
  4.6. Ochrona prawa więźniów do powierzchni mieszkalnej w celi mieszkalnej w orzecznictwie sądów powszechnych    91
  4.7. Rola Trybunału Konstytucyjnego we wzmocnieniu prawa osób uwięzionych do powierzchni mieszkalnej – kontrola konstytucyjności art. 248 § 1 k.k.w    94
  4.8. Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC)    99
  4.9. Interpelacje poselskie w sprawie przeludnienia więziennego    102
  4.10. Sądowy nadzór penitencjarny    104
  4.11. stytucja skarg, próśb i wniosków    107
  4.12. Nadzór administracji więziennej różnego szczebla    109
  4.13. Stan obecny oraz perspektywy ochrony prawa więźnia do minimalnej powierzchni mieszkalnej w celi    111
  
  Rozdział 5. Przeludnienie więzienne w Polsce w świetle statystyki penitencjarnej i jego pomiar     115
  
  5.1. Rozmiary przeludnienia więziennego w Polsce na przełomie XX i XXI wieku    115
  5.1.1. Zaludnienie – przeludnienie jednostek penitencjarnych w latach 1970–1989     115
  5.1.2. Zaludnienie – przeludnienie jednostek penitencjarnych w latach 1990–2011     119
  5.2. Różne wymiary przeludnienia więziennego w latach 2000–2010    122
  5.2.1. Nasilenie przeludnienia więziennego w jednostkach organizacyjnych więziennictwa polskiego w latach 2000–2010    124
  5.2.2. Przeludnienie więzienne w poszczególnych Okręgowych Inspektoratach Służby Więziennej w Polsce    126
  5.2.3. Przeludnienie różnego rodzaju jednostek organizacyjnych więziennictwa w latach 2000–2011    128
  5.2.4. Przeludnienie w zakładach karnych różnego typu oraz w aresztach śledczych    130
  5.2.5. Rozmiary przeludnienia więziennego w Polsce na tle krajów Rady Europy w latach 1999–2010    131
  5.3. Zagęszczenie społeczne w więzieniu a liczba miejsc w celi    139
  5.4. W kolejce do więzienia w Polsce – pomiędzy przeludnieniem realnym a potencjalnym    141
  
  Rozdział 6. Skutki przeludnienia więziennego oraz możliwości zapobiegania jego negatywynym następstwom    147
  
  6.1. Koszty przeludnienia więziennego    147
  6.1.1. Psychologiczne skutki przeludnienia więziennego    149
  6.1.2. Wzrost obciążenia obowiązkami kadry penitencjarnej – psychospołeczne koszty wykonywania zawodu funkcjonariusza więziennego – wypalenie zawodowe    150
  6.1.3. Zubożenie lub redukowanie oddziaływań penitencjarnych    153
  6.1.4. Pogorszenie się warunków zdrowotnych, bytowych – wzrost zagrożenia epidemiologicznego chorobami zakaźnymi    155
  6.1.5. Wzrost potencjału wiktymogennego w przeludnionych więzieniach    157
  6.1.6. Problemy zapewnienia osobom pozbawionym wolności bezpieczeństwa osobistego    158
  6.1.7. Naruszenie europejskich i międzynarodowych standardów postępowania z osobami pozbawionymi wolności    162
  6.1.8. Inne    163
  6.2. Niektóre skutki przeludnienia więziennego w świetle statystyki penitencjarnej    165
  6.2.1. Wykonywanie kary pozbawienia wolności w systemie programowanego oddziaływania w cieniu przeludnienia więzień    165
  6.2.2. Wzrost przemocy wewnątrzwięziennej w przeludnionych więzieniach    168
  6.2.2.1. Przestępstwa agresywne przeciwko więźniom    169
  6.2.2.2. Przestępstwa agresywne przeciwko personelowi więziennemu    171
  6.2.3. Autowiktymizacja w warunkach przeludnienia więziennego    174
  6.2.4. Zgony osób pozbawionych wolności w latach 1990–2010 według niektórych przyczyn    177
  6.2.5. Przeludnienie a zdrowie osób uwięzionych    178
  6.2.6. Wzrost obciążenia zawodowego kadry penitencjarnej w przeludnionym więzieniu    179
  6.2.7. Zbiorowe zachowania protestacyjne więźniów przeciw przeludnieniu (zbiorowe głodówki)    183
  6.2.8. Wzrost liczby poważnych naruszeń obowiązujących w więzieniu porządku i dyscypliny    185
  6.3. Możliwości zapobiegania negatywnym skutkom przeludnienia więziennego    187
  
  Rozdział 7. Przyczyny przeludnienia więziennego    193
  
  7.1. Przeludnienie więzienne a wartości    193
  7.2. Wzrost populacji uwięzionych – drogą do przeludnienia więzień    196
  7.2.1. Skazani    201
  7.2.3. Tymczasowo aresztowani    202
  7.2.3. Ukarani    202
  7.2.4. Zastępcza kara pozbawienia wolności i jej wpływ na wielkość populacji więziennej    204
  7.3. Polityka kryminalna państwa a rozmiary populacji więziennej    209
  7.4. Represyjność polityki karnej a wielkość populacji więziennej    211
  7.4.1. Wpływ współczynnika prizonizacji na stopień zaludnienia i przeludnienia więziennego w latach 1989–2010    212
  7.4.2. Zmiany w strukturze orzekanych kar pozbawienia wolności w latach 1989–2010     221
  7.4.3. Struktura kar orzekanych przez sądy w Polsce    225
  7.4.4. Polityka orzekania warunkowego zwolnienia z odbycia reszty kary pozbawienia wolności w latach 1989–2010    227
  7.5. Stan przestępczości    229
  7.6. Inne przyczyny    238
  7.7. Baza materialna    240
  
  Rozdział 8. Problemy zapobiegania przeludnieniu więziennemu w Polsce w latach 2000–2010    243
  
  8.1. W poszukiwaniu standardu powierzchni mieszkalnej gwarantującej ludzkie warunki odbywania kary i tymczasowego aresztowania    244
  8.2. Jakie rozmiary populacji więziennej celem polityki kryminalnej państwa?    248
  8.3. Strategia kontroli populacji więziennej od 2000 roku    250
  8.3.1. Tradycyjne metody przeciwdziałania przeludnieniu więziennemu    251
  8.3.1.1. Zagęszczenie powierzchni mieszkalnej – adaptacja pomieszczeń niemieszkalnych na cele więzienne – równomierne osadzanie osób uwięzionych w jednostkach penitencjarnych    251
  8.3.1.2. Prawo łaski: amnestie i ułaskawienie czy bezdroża kontroli populacji więziennej?    253
  8.3.1.3. Priorytet zaangażowania proinwestycyjnego państwa w ograniczaniu przeludnienia więziennego (adaptacje, inwestycje) – „Program 1700 miejsc” Powiększanie powierzchni mieszkalnej więzień – budowa i rozbudowa    258
  8.3.2. Redukcja populacji więziennej – alternatywy wobec pozbawienia wolności    261
  8.3.2.1. Rezygnacja ze skazania sprawcy – warunkowe umorzenie postępowania karnego    267
  8.3.2.2. Alternatywy wobec kary pozbawienia wolności    269
  8.3.2.3. Alternatywy wobec tymczasowego aresztowania    282
  8.3.3. Redukcja populacji więziennej po wyroku - środki alternatywne po wyroku    288
  8.3.3.1. Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności z uwzględnieniem odroczenia z powodu przekroczenia w skali kraju ogólnej pojemności zakładów karnych i aresztów śledczych    290
  8.3.3.2. Warunkowe zawieszenie wykonania odroczonej kary pozbawienia wolności w postępowaniu wykonawczym (art. 152 k.k.w.)    292
  8.3.3.3. Przerwa w karze i warunkowe zwolnienie skazanego z odbycia reszty kary w trybie art. 155 k.k.w    294
  8.3.3.4. Warunkowe zwolnienie z odbycia reszty kary a rozmiary populacji więziennej     295
  8.3.4. Mediacja w różnych fazach wymiaru sprawiedliwości karnej    300
  8.3.5. Programy przyszłości    305
  8.3.5.1. Więzienia prywatne    306
  8.3.5.2. Wykonywanie kary pozbawienia wolności w systemie tygodniowym – porażka koncepcji    308
  8.3.5.3. Elektroniczne monitorowanie sprawców przestępstw    311
  8.3.5.4. Ukarani poza więzieniem?    318
  8.3.6. W kierunku radykalnych zmian w polityce karnej i penitencjarnej – częściowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności i redukcja wykonywanej kary pozbawienia wolności    322
  8.3.6.1. Częściowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności    323
  8.3.6.2. System redukcji kary pozbawienia wolności    326
  8.3.7. Zarządzanie rozmiarami populacji więziennej    329
  
  Rozdział 9. Badania empiryczne nad zjawiskiem przeludnienia więziennego    335
  
  9.1. Cel i przedmiot badań empirycznych    335
  9.1.1. Problemy badawcze    336
  9.1.2. Założenia metodologiczne własnych badań empirycznych (metoda, technika, narzędzia badawcze)    337
  9.1.3. Teren badań, populacja badawcza, organizacja badań    339
  9.2. Wybrane aspekty przeludnienia więziennego w opinii funkcjonariuszy więziennych    341
  9.2.1. Negatywne skutki przeludnienia więziennego    341
  9.2.1.1. Wpływ przeludnienia więziennego na niektóre zachowania osób pozbawionych wolności w opinii kadry penitencjarnej    341
  9.2.1.2. Wpływ przeludnienia więziennego na oddziaływania wobec skazanych i na obciążenie emocjonalne kadry nadmiarem obowiązków zawodowych    347
  9.2.1.3. Wykonywanie obowiązków zawodowych kadry penitencjarnej w przeludnionym więzieniu    351
  9.2.1.4. Zapewnienie osobom pozbawionym wolności bezpieczeństwa osobistego w przeludnionym więzieniu    358
  9.2.2. Możliwości rekompensowania przez administrację więzienną negatywnych skutków przeludnienia więziennego w opinii osób badanych    360
  9.2.3. Prawo więźnia do powierzchni mieszkalnej w polskim prawie karnowykonawczym w opinii kadry penitencjarnej. Sugestie jego modyfikacji    364
  9.2.3.1. Ocena adekwatności powierzchni celi mieszkalnej 3 m2 ze względu na zachowanie zdrowia osoby pozbawionej wolności    369
  9.2.3.2. Postulowana powierzchnia celi mieszkalnej przez kadrę penitencjarną    371
  9.2.3.3. Zróżnicowanie powierzchni celi mieszkalnej przypadającej na jedną osobę pozbawioną wolności w opinii kadry więziennej    372
  9.2.3.4. Grupy więźniów, którym powinna przysługiwać większa powierzchnia celi mieszkalnej w opinii kadry penitencjarnej    373
  9.2.4. Optymalna pojemność celi mieszkalnej w opinii kadry penitencjarnej    374
  9.2.5. Zapobieganie przeludnieniu więziennemu w opinii kadry penitencjarnej    377
  
  Podsumowanie    385
  Wnioski i postulaty końcowe    417
  Aneksy    427
  Bibliografia    457
  Summary    487
  Zusammenfasung    493
  Coдeржaниe    501
RozwińZwiń