POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
Drugi z trzech tomów korespondencji Fryderyka Chopina, bogato ilustrowany, m.in. autografami listów, opatrzony indeksami, wykazami źródeł, miscellaneami, bibliografią i notami biograficznymi postaci związanych z artystą.
Kryterium podziału listów stanowią najważniejsze cezury w życiu i działalności twórczej Chopina. Jest to korespondencja związana z latami młodzieńczymi kompozytora oraz z okresem spędzonym za granicą po upadku powstania listopadowego aż do przyjazdu Chopina do Paryża wczesną jesienią 1831 roku, jak również z początkiem stałych letnich pobytów kompozytora w posiadłości George Sand w Nohant.
Tom pierwszy, wydany przez Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego w roku 2009, obejmował listy Chopina pisane od grudnia 1816 do września 1831 roku.
Tom drugi ukazuje się w dwóch woluminach, które obejmują:
część 1 — listy pisane od listopada 1831 do września 1838 roku,
część 2 — listy pisane od listopada 1838 do maja 1839 roku.
Listy zawarte w 1. części drugiego tomu Korespondencji Fryderyka Chopina dokumentują pierwsze lata pobytu Chopina w stolicy Francji, kiedy nikomu nieznany kompozytor-pianista z Warszawy, dzięki talentom towarzyskim oraz rosnącemu uznaniu dla jego twórczości i sztuki pianistycznej, zdobywał stopniowo miejsce w kręgu paryskiej elity artystycznej i polskiej Wielkiej Emigracji. Duże zainteresowanie badaczy budzą listy, które świadczą o przyjacielskich kontaktach Chopina z wybitnymi kompozytorami niemieckimi – Felixem Mendelssohnem Bartholdym i Robertem Schumannem. Szczególne znaczenie ma korespondencja z Marią Wodzińską i jej matką, będąca świadectwem rodzącego się uczucia Chopina do Marii i związanych z nią planów małżeńskich, które miały ostatecznie przynieść Fryderykowi bolesne rozczarowanie. W tym kontekście pojawia się słynne, lapidarne wyznanie George Sand pod adresem Chopina: „On vous adore”, zapowiadające nowy, a zarazem najważniejszy rozdział w jego doświadczeniach uczuciowych.
Listy zawarte w 2. części drugiego tomu Korespondencji Fryderyka Chopina dokumentują niezwykle ważne doświadczenie w życiu kompozytora, jakim była podróż na Majorkę z George Sand i jej dziećmi. Są tu m.in. listy do Juliana Fontany, będące kroniką majorkańskich wrażeń Chopina, opisem okoliczności powstania jednego z jego najsłynniejszych dzieł – cyklu Preludiów op. 28, a także świadectwem dramatycznego zaostrzenia się choroby artysty pod koniec pobytu w Valldemossie i podczas powrotnego rejsu do Barcelony. Ta część korespondencji dotyczy długiej rekonwalescencji Chopina w Marsylii pod troskliwą opieką George Sand, która właśnie wtedy podjęła ważną decyzję dotyczącą przyszłości swego związku z kompozytorem, zabierając go na pierwszy letni pobyt w Nohant. W tym okresie też jej nagła fascynacja Chopinem, o czym pisała w słynnym liście-rzece do Wojciecha Grzymały (zob. Miscellanea), przeobraziła się w stałe i głębokie uczucie, które zaważyło nie tylko na życiu artysty, lecz również na jego twórczości.
NAGRODY
Tom 2 książki Korespondencja Fryderyka Chopina 1831-1839 otrzymał:
NAGRODĘ GŁÓWNĄ im. Księdza Edwarda Pudełki przyznaną przez Stowarzyszenie Wydawców Szkół Wyższych,
WYRÓŻNIENIE w konkursie Najpiękniejsza Książka Roku 2017 przyznane przez Polskie Towarzystwo Wydawców Książek,
WYRÓŻNIENIE w konkursie ACADEMIA 2018 dla najlepszej publikacji akademickiej i naukowej za opracowanie edytorskie.
*********
Correspondence of Fryderyk Chopin. Volumen 2 (1838-1839), part 2
The second volume of correspondence of Fryderyk Chopin, richly illustrated with autographs of letters, including indexes, miscellanea, bibliography and biographical notes of the people related to the artist. It includes the correspondence from the composer’s youth and the time spent abroad after the fall of the November Uprising, until Chopin’s arrival in Paris in the early autumn of 1831, as well as his first regular summer stays in George Sand’s house in Nohant.
*********
Zofia Helman (ur. 1937) – polska muzykolog, honorowy członek Związku Kompozytorów Polskich. W latach 1954–1959 studiowała muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim pod kierunkiem prof. Zofii Lissy, w 1967 roku obroniła pracę doktorską Technika dźwiękowa w utworach Karola Szymanowskiego, a w 1980 roku habilitowała się na podstawie książki Neoklasycyzm w muzyce polskiej XX wieku. Od 1991 jest profesorem.
W latach 1959-2007 pracowała w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, którego dyrektorem była w latach 1991–1996. Gościnnie wykładała w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Zakładzie Muzykologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Akademii Muzycznej w Krakowie oraz na uniwersytetach w Moguncji, Ljubljanie, Genewie i w Konserwatorium w Pekinie. Członek Komitetu Nauk o Sztuce PAN (od 1981). Zasiada w Zarządzie Fundacji im. Karola Szymanowskiego (od 1996). Brała lub bierze udział w pracach komitetów redakcyjnych „Polish Art Studies”, „Théâtre, Opéra, Ballet” (Paryż), „Przeglądu Muzykologicznego” i Encyklopedii Muzycznej PWM. Członek wielu stowarzyszeń muzycznych i muzykologicznych, m.in.: International Musicological Society, Robert-Schumann-Gesellschaft w Düsseldorfie, Gesellschaft für Musikforschung w Kassel, Société Internationale d’Histoire Comparée du Théâtre, de l’Opéra et du Ballet, Związku Kompozytorów Polskich, Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie, Towarzystwa Muzycznego im. Karola Szymanowskiego w Zakopanem, Collegium Invisibile.
Za działalność naukową została uhonorowana m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1983), Nagrodą Ministra Edukacji Narodowej II stopnia (1986), Nagrodą Związku Kompozytorów Polskich (1988), Nagrodą „Clio” Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego (2000), Nagrodą im. Karola Szymanowskiego (2002), Doroczną Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2008), honorowym członkostwem Związku Kompozytorów Polskich (2009).
Autorka książek: "Neoklasycyzm w muzyce polskiej XX wieku" (Kraków, PWM 1985), "Roman Palester. Twórca i dzieło" (Kraków, Musica Iagellonica 1999), współautorka nowego wydania "Korespondencji Fryderyka Chopina" (wspólnie ze Zbigniewem Skowronem i Hanną Wróblewską Straus): t. 1, 1816–1831 (Warszawa 2009), t. 2, cz. 1 i 2, 1831-1839 (Warszawa 2017)).
*****
Zbigniew Skowron (ur. 1950) – polski muzykolog, od 1990 roku profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego, tłumacz, badacz biografii i epistolografii Fryderyka Chopina i twórczości Witolda Lutosławskiego. Doktoryzował się w 1986 na podstawie rozprawy Dzieło, twórczość, percepcja – w refleksji wybranych przedstawicieli awangardy muzycznej drugiej połowy XX wieku, a habilitował w 1994 roku na podstawie rozprawy Geneza i rozwój nowej muzyki w Stanach Zjednoczonych. Prócz ścieżki muzykologicznej zdobył magisterium filologii polskiej (pod kierunkiem prof. Andrzeja Lama) oraz teorii muzyki przy Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie (pod kierunkiem prof. Włodzimierza Kotońskiego). W 2001 roku został redaktorem naczelnym „Przeglądu Muzykologicznego” – rocznika Instytutu Muzykologii UW (ostatni zeszyt nr 10 wydany został w 2015). Od 2016 roku dyrektor Instytutu Muzykologii UW.
Jego zainteresowania naukowe obejmują dzieje nowożytnej myśli o muzyce, estetyczne aspekty twórczości muzycznej drugiej połowy XX wieku, twórczość Witolda Lutosławskiego oraz biografistykę i epistolografię chopinowską.
Autor książek: "Teoria i estetyka awangardy muzycznej drugiej połowy XX wieku" (Warszawa 1989, II wyd. 2013, III wyd. 2016), "Nowa muzyka amerykańska" (Kraków 1995, II wyd. 2012), "Myśl muzyczna Jeana-Jacques’a Rousseau" (Warszawa 2010). Redaktor prac zbiorowych: "Styl i estetyka twórczości Witolda Lutosławskiego" (Kraków 2000), "Lutosławski Studies" (Oksford 2001), "Karol Szymanowski w perspektywie kultury muzycznej przeszłości i teraźniejszości" (Kraków 2007). Wydał edycje krytyczno-źródłowe: "Witold Lutosławski, Zapiski" (Warszawa 2008), "Lutosławski on Music" (Lanham, Maryland 2007), "Witold Lutosławski, O muzyce. Pisma i wypowiedzi" (Gdańsk 2012), "Korespondencja Fryderyka Chopina" (wspólnie z Zofią Helman i Hanną Wróblewską Straus): t. 1, 1816–1831 (Warszawa 2009), t. 2, cz. 1 i 2, 1831-1839 (Warszawa 2017).
*****
Hanna Wroblewska-Straus – polska historyk sztuki. Kustosz i kierownik Muzeum w Towarzystwie im. Fryderyka Chopina. Jej publikacje wielokrotnie ukazywały się w "Roczniku Chopinowskim", ale również i w "Ruchu Muzycznym". Dzięki jej pomocy w 1976 roku ustalono, że na terenie NRD znajdował się długo poszukiwany obraz autorstwa Ambrożego Miroszewskiego z 1829 roku, przedstawiający Izabelę, siostrę Fryderyka Chopina.
Wybrane publikacje: "Chopin i jego ziemia" (z J. Kańskim i A. Zborskim, Intrepress, 1979), "Bliskie naszemu sercu pamiątki chopinowskie" (katalog, Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, 1980), "A więc konkurs. Wspomnienia twórcy Międzynarodowych Konkursów Chopinowskich" (z Jerzym Żurawlewem, Towarzystwo im. Fryderyka Chopina / Wyd. Ministerstwa Kultury i Sztuki, 1995), "Korespondencja Fryderyka Chopina" (wspólnie z Zofią Helman i Zbigniewem Skowronem): t. 1, 1816–1831 (Warszawa 2009), t. 2, cz. 1 i 2, 1831-1839 (Warszawa 2017).
Rok wydania | 2017 |
---|---|
Liczba stron | 665 |
Kategoria | Historia kultury |
Wydawca | Uniwersytet Warszawski |
ISBN-13 | 978-83-235-3148-7 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
247. Fryderyk Chopin i George Sand do Wojciecha Grzymały w Paryżu, [Port-Vendres, 1 listopada 1838] | 743 |
248. Do Juliana Fontany w Paryżu, [Palma, po 8 listopada, a najpóźniej 15 listopada 1838] | 748 |
249. Do Camille’a Pleyela w Paryżu, Palma [Establiments], 21 listopada 1838 | 757 |
250. Do Juliana Fontany w Paryżu, Palma [Establiments], 3 grudnia [1838] | 762 |
251. Do Wojciecha Grzymały z niekompletnym dopiskiem George Sand, [Establiments], 3 grudnia [1838] | 769 |
252. George Sand do Wojciecha Grzymały w Paryżu z dopiskiem Fryderyka Chopina, [Establiments lub Palma, ok. 9 grudnia 1838] | 777 |
253. Do Juliana Fontany w Paryżu, Palma, 14 grudnia 1838 | 784 |
254. Do Juliana Fontany w Paryżu, Palma [Valldemossa], 28 grudnia 1838 | 786 |
255. Do Juliana Fontany w Paryżu, [Valldemossa, 22 stycznia 1839] | 793 |
256. Do Camille’a Pleyela w Paryżu, Valldemossa, 22 stycznia 1839 | 796 |
257. Do Heinricha Alberta Probsta w Paryżu, [Valldemossa], 22 stycznia 1839 | 801 |
258. Do Juliana Fontany w Paryżu, Marsylia, 2 marca 1839 | 804 |
259. Do Camille’a Pleyela w Paryżu, Marsylia, 12 marca 1839 | 810 |
260. Do Juliana Fontany w Paryżu, [Marsylia, 12 marca 1839] | 815 |
261. Do Wojciecha Grzymały w Paryżu (niekompletny) z dopiskiem George Sand, Marsylia, 12 [marca 1839] | 821 |
262. Do Juliana Fontany w Paryżu, Marsylia, 17 marca 1839 | 829 |
263. Do Wojciecha Grzymały w Paryżu, Marsylia, [27] marca [1839] | 833 |
264. Do Bazile’a Canuta w Palmie, Marsylia, 28 marca 1839 | 838 |
265. Do Juliana Fontany w Paryżu, [Marsylia, koniec marca 1839] | 842 |
266. Hector Berlioz do Fryderyka Chopina w Marsylii, | |
[Paryż, krótko po 1 kwietnia 1839] | 846 |
267. Do Wojciecha Grzymały w Paryżu z dopiskiem George Sand, Marsylia [11 kwietnia] 1839 | 849 |
268. Do Wojciecha Grzymały w Paryżu z dopiskiem George Sand, Marsylia, 12 kwiet[nia] 1839 | 857 |
269. Do Wojciecha Grzymały w Paryżu z dopiskiem George Sand, [Marsylia, 15 lub 16 kwietnia 1839] | 862 |
270. Do Juliana Fontany w Paryżu, [Marsylia, po 16 kwietnia 1839] | 868 |
271. Do Juliana Fontany w Paryżu, [Marsylia], 25 [kwietnia] 1839 | 872 |
272. Do Wojciecha Grzymały w Paryżu z dopiskiem George Sand, Marsylia, 21 maja 1839 | 876 |
LISTY ZAGINIONE, OPUBLIKOWANE W STRESZCZENIACH 881 | |
S3. Antonio Pacini do Fryderyka Chopina w Paryżu, | |
[Paryż, przed 18 listopada 1831 – pierwsza połowa lutego 1832] | 881 |
S4. Ludwik Broel Plater do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, przed 18 listopada 1831 – pierwsza połowa lutego 1832] | 882 |
S5. Alexandre de Moriolles do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, 26 listopada 1831] | 883 |
S6. Ferdinando Paër do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 28 listopada 1831 | 885 |
S7. Johann Peter Pixis do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, przed 25 lutego 1832] | 886 |
S8. Alexandrine de Moriolles do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, krótko po 25 lutego 1832] | 887 |
S9. Joseph L. Blahetka do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 11 kwietnia 1832 | 888 |
S10. Adam Jerzy Czartoryski do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, po 30 kwietnia, a przed 7 czerwca 1832 lub od pierwszych dni września 1832 do około 25 stycznia 1833] | 889 |
S11. Filip Kincel (Künzel) do Fryderyka Chopina w Paryżu, Drezno, 23 października 1832 | 890 |
S12. Gustave de Montebello do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, grudzień 1832] | 892 |
S13. Paul Mendelssohn Bartholdy do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 4 stycznia 1833 | 894 |
S14. Amélie Lassabathie do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 23 października [1833] | 895 |
S15. Ludwik Wołowski do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, czerwiec 1833 – pierwszy kwartał 1835] | 896 |
S16. Eliza Brzozowska do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, czerwiec 1833 – 23 września 1836] | 898 |
S17. Pierre Érard do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, czerwiec 1833 – 23 września 1836] | 899 |
S18 Émilie de Flahaut do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, czerwiec 1833 – 23 września 1836] | 901 |
S19. Sophie Léo do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, czerwiec 1833 – koniec czerwca 1836] | 903 |
S20. Antonio Pacini do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, czerwiec 1833 – 23 września 1836] | 904 |
S21. Françoise Bobée do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, pierwsze miesiące 1834] | 905 |
S22. Louis? Galloux do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 12 maja 1834 | 907 |
S23. Marie Pleyel do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 14 sierpnia 1834 | 908 |
S24. Amélie Lassabathie do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, wrzesień 1834 – kwiecień 1836] | 909 |
S25. Frédérique Planat de la Faye do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 4 grudnia [1834] | 910 |
S26. Frédérique Planat de la Faye do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 6 grudnia [1834] | 911 |
S27. Zéphirine de Damas de Chastelleux do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, zapewne koniec 1834] | 912 |
S28. Lina Freppa do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 1834 | 916 |
S29. Fanny Hensel do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż 1834] | 917 |
S30. Henriette Barthélémy do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, 1834 lub 1835] | 919 |
S31. Frédérique Planat de la Faye do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 1 stycznia 1835 | 920 |
S32. Ferdinand Hiller do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, przed 2 lutego 1835] | 921 |
S33. Józef Bem do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 14 marca 1835 | 922 |
S34. Anna Czartoryska do Fryderyka Chopina w Paryżu, | |
[Paryż, przed 19? marca 1835] | 923 |
S35. Lucjan Woroniecki do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, krótko po 19 marca 1835] | 924 |
S36 Félicité Mouton de Lobau do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 9 kwietnia [1835] | 926 |
S37. Ferdinand Hiller do Fryderyka Chopina w Paryżu, Berno, 9 lipca 1835 | 928 |
S38. Zofia Ossolińska do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 18 lipca 1835 | 933 |
S39. Caroline Mouton de Lobau do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 6 sierpnia 1835 | 934 |
S40. Antonia von Diller do Fryderyka Chopina w Tetschen (?) z dopiskiem Kathariny von Pereira-Arnstein, Heidelberg, 14 września [1835] | 935 |
S41. Antonia von Diller do Fryderyka Chopina, [Heidelberg, krótko po 14 września 1835] | 939 |
S42. Antonia von Diller do Fryderyka Chopina w Heidelbergu z podpisem Kathariny von Pereira-Arnstein, [Heidelberg, ok. 1 października 1835] | 940 |
S43. Honorata Komarowa do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, październik 1835 – wiosna 1836] | 941 |
S44. Friedrich (Bedřich) von Thun Hohenstein do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Tetschen (Dieczyn), październik – grudzień 1835?] | 943 |
S45. Heinrich Wilhelm Ernst do Fryderyka Chopina w Paryżu, Rennes, 3 listopada 1835 | 945 |
S46. Adélaïde de Fürstenstein do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 28 grudnia 1835 | 946 |
S47. Bodo Albrecht von Stockhausen do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, 1835 – 23 września 1836] | 948 |
S48. Antoni Teichmann do Fryderyka Chopina w Paryżu, Wiedeń, 1 marca 1836 | 949 |
S49. Joseph Hartmann Stuntz do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Monachium], 5 marca 1836 | 950 |
S50. Théodore Gudin do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 16 marca 1836 | 951 |
S51. Pierre Baillot do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 28 marca 1836 | 952 |
S52. Towarzystwo Politechniczne Polskie do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 30 maja 1836 | 953 |
S53. Theresia von Thun Hohenstein do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Tetschen (Dieczyn)], 6 czerwca 1836 | 955 |
S54. Camille de Courbonne do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, 1836–1837 lub później] | 956 |
S55. Jules Apponyi do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 27 października 1836 (?) | 959 |
S56. Pierre-Joseph Zimmermann do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, 1836–1838] | 961 |
S57. Caroline Mouton de Lobau do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 13 września 1837 | 962 |
S58. Franz Oliver von Jenison zu Walworth do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż], 23 grudnia 1837 | 963 |
S59. Rodolphe I Apponyi do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, 1837–18 października 1838 lub nawet 1845] | 964 |
S60. Louise Garat do Fryderyka Chopina w Paryżu, | |
[Paryż, przed 27 października 1838 lub po 11 października 1839] | 967 |
S61. Thérèse Apponyi do Fryderyka Chopina w Paryżu, | |
[Paryż, krótko przed 27 października 1838] | 969 |
S62. Emmanuel Arago do Fryderyka Chopina w Paryżu, [Paryż, 1838 lub później] | 972 |
ANEKS 975 | |
Noty biograficzne | 976 |
ALKAN François Luguenot | 976 |
Astolphe de CUSTINE Marie-Paule Rambeau | 980 |
Laura CZOSNOWSKA Hanna Wróblewska-Straus | 986 |
Julian FONTANA Zofia Helman | 995 |
Auguste FRANCHOMME Sophie Ruhlmann | 1031 |
Ferdinand von HILLER Zofia Helman | 1045 |
Henryk JĘDRZEJEWICZ Hanna Wróblewska-Straus | 1053 |
Franz LISZT Jean-Jacques Eigeldinger | 1064 |
Camille PLEYEL Jean-Jacques Eigeldinger | 1071 |
George SAND Marie-Paule Rambeau | 1075 |
Maurice SAND Marie-Paule Rambeau | 1091 |
Solange CLÉSINGER Marie-Paule Rambeau | 1094 |
WODZIŃSCY Zofia Helman | 1097 |
Michalina ZALESKA Hanna Wróblewska-Straus | 1135 |
Zapowiedzi i recenzje koncertów Fryderyka Chopina oraz artykuły o jego kompozycjach (wybór z lat 1832–1839) | 1146 |
Miscellanea | 1246 |
George Sand do Wojciecha Grzymały, [Nohant, koniec maja 1838] | 1246 |
Majorkańskie pianina Fryderyka Chopina Zbigniew Skowron | 1266 |
Wokół daty urodzenia Fryderyka Chopina Hanna Wróblewska-Straus | 1272 |
BIBLIOGRAFIA | 1279 |
ŹRÓDŁA ILUSTRACJI | 1313 |
INDEKS OSÓB I DZIEŁ | 1317 |
INDEKS WAŻNIEJSZYCH MIEJSCOWOŚCI I INSTYTUCJI | 1384 |
INDEKS ZAGINIONYCH LISTÓW CHOPINA I DO CHOPINA | |
WZMIANKOWANYCH W KORESPONDENCJI | 1395 |