INNE EBOOKI AUTORA
Koszyk
Czasowa i przestrzenna charakterystyka ekstremalnych poziomów wód Morza Bałtyckiego
Autor:
Format:
ibuk
Prawdziwym wyznacznikiem tej pracy jest to, iż zebrane dane hydrologiczne są danymi wysokiej rozdzielczości z pomiarem poziomu morza przeprowadzanym co godzinę. Taka właściwość danych źródłowych, połączona z długim, 51-letnim okresem analizowanych zjawisk, nie była spotykana w dotychczasowych pracach badawczych dotyczących hydrologii Morza Bałtyckiego i daje szerokie możliwości analityczne, zwłaszcza w zakresie krótkookresowych wahań poziomu morza podczas sytuacji sztormowych. Dzięki szczegółowym danym można na przykład zobrazować chwilowy stan topografii powierzchni Bałtyku, który faktycznie już wystąpił w dowolnym dniu i godzinie wielolecia 1960–2010.
Drugim ważnym wkładem niniejszej pracy w badania Morza Bałtyckiego była próba uwzględnienia w analizach ekstremalnych poziomów morza czynnika tzw. fali barycznej („poduszki wodnej” pod niżem), czyli zniekształcenia powierzchni morza przez szybki i głęboki niż baryczny. Dotychczas czynnik ten był niedoceniony w literaturze światowej, a na plan pierwszy w publikacjach z zakresu oceanografii wysuwana była aktywna rola wiatru, co odbywało się ze szkodą dla wytłumaczenia mechanizmu kształtowania zdarzeń ekstremalnych, jakimi są powodzie w strefie brzegowej morza lub zbyt niskie poziomy morza zagrażające bezpieczeństwu żeglugi czy stabilności budowli hydrotechnicznych.
Ze wstępu
| Rok wydania | 2017 |
|---|---|
| Liczba stron | 265 |
| Kategoria | Geologia |
| Wydawca | Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego |
| ISBN-13 | 978-83-7972-091-0 |
| Numer wydania | 1 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
| Podziękowania | 9 |
| 1. Wprowadzenie. Cel i zakres pracy | 11 |
| 2. Charakterystyka fizjograficzna obszaru badań | 15 |
| 2.1. Podział Bałtyku | 15 |
| 2.2. Hydrografia i batymetria poszczególnych akwenów Morza Bałtyckiego | 18 |
| 2.3. Ogólna cyrkulacja wód bałtyckich | 24 |
| 2.4. Elementy klimatu regionu Morza Bałtyckiego. Główne wskaźniki cyrkulacji atmosfery | 25 |
| 2.5. Niże baryczne na Północnym Atlantyku i nad Morzem Bałtyckim | 27 |
| 2.6. Charakterystyka pola wiatru nad akwenami Morza Bałtyckiego | 31 |
| 3. Uwarunkowania ekstremalnych poziomów wód Morza Bałtyckiego | 35 |
| 3.1. Czynniki kształtujące poziomy wód Morza Bałtyckiego | 35 |
| 3.2. Definicje i kryteria wydzielenia wezbrań sztormowych | 37 |
| 3.3. Wezbrania sztormowe na Bałtyku – przegląd literatury | 40 |
| 3.4. Geneza ekstremalnych poziomów wód na Morzu Bałtyckim | 41 |
| 3.4.1. Udział napełnienia Bałtyku w kształtowaniu się ekstremalnych poziomów morza | 42 |
| 3.4.2. Czynnik wiatrowy w generowaniu wezbrań sztormowych i ekstremalnych poziomów morza | 44 |
| 3.4.3. Deformacja powierzchni morza przez dynamiczny i głęboki niż baryczny | 46 |
| 4. Problematyka zróżnicowania geodezyjnych poziomów referencyjnych i rejestracji poziomów wód dla wybrzeży Morza Bałtyckiego | 51 |
| 4.1. Harmonizacja poziomów odniesienia Morza Bałtyckiego. System EVRS | 51 |
| 4.2. Historyczny przegląd pionowych systemów wysokościowych w państwach nadbałtyckich. Metodyka przeliczenia danych pomiarowych do jednego poziomu referencyjnego | 54 |
| 5. Materiał i metodyka jego opracowania | 67 |
| 5.1. Materiał badawczy | 67 |
| 5.1.1. Serie obserwacyjne poziomów morza | 67 |
| 5.1.2. Mapy synoptyczne, wartości ciśnienia atmosferycznego, parametry wiatru oraz dane batymetryczne | 70 |
| 5.1.3. Problemy braku danych w wieloletnich seriach obserwacyjnych poziomów morza stacji wodowskazowych | 70 |
| 5.2. Metodyka opracowania materiału pomiarowego | 71 |
| 5.2.1. Metody analiz wzajemnych relacji poziomów morza pomiędzy stacjami wodowskazowymi akwenów Morza Bałtyckiego | 71 |
| 5.2.2. Prawdopodobieństwo teoretycznych poziomów wody. Rozkłady statystyczne | 72 |
| 5.2.3. Analizy statystyczne ekstremalnych poziomów morza oraz wezbrań sztormowych | 74 |
| 5.2.4. Metody opisu sytuacji sztormowych wraz z udziałem czynnika podciśnienia (fali barycznej) | 76 |
| 5.2.5. Wizualizacja parametrów ekstremalnych poziomów wód Morza Bałtyckiego w programie ArcGIS | 76 |
| 5.2.6. Korelacje pomiędzy wskaźnikami cyrkulacji atmosfery a ekstremalnymi i średnimi poziomami morza | 79 |
| 6. Ekstremalne poziomy wód Morza Bałtyckiego w wieloleciu 1960–2010 | 81 |
| 6.1. Zmienność średniego poziomu morza w wieloleciu | 81 |
| 6.2. Analiza ekstremalnych poziomów morza w wieloleciu 1960–2010 | 83 |
| 6.2.1. Analizy zmian wysokich poziomów morza i wezbrań sztormowych | 83 |
| 6.2.2. Analizy zmian niskich poziomów morza | 90 |
| 6.2.3. Ogólne tendencje zmian w ekstremalnych poziomach morza | 93 |
| 6.3. Geograficzny wzorzec rozmieszczenia ekstremalnych poziomów wód Morza Bałtyckiego | 94 |
| 6.4. Prawdopodobieństwo wystąpienia ekstremalnych poziomów wód na stacjach wodowskazowych Morza Bałtyckiego | 102 |
| 7. Analiza sezonowych ekstremalnych poziomów wód w okresie 1960–2010 | 111 |
| 7.1. Przebieg zmian poziomów morza w ciągu roku. Poziomy charakterystyczne | 111 |
| 7.2. Rozkład przestrzenny sezonowych ekstremalnych poziomów morza oraz miesięczna częstość występowania wezbrań sztormowych na poszczególnych stacjach wodowskazowych Morza Bałtyckiego | 114 |
| 7.3. Korelacje pomiędzy wskaźnikami cyrkulacji strefowej (NAO, AO) oraz południkowej (SCAND) atmosfery a maksymalnymi, minimalnymi i średnimi poziomami morza | 123 |
| 8. Charakterystyka sytuacji sztormowych na Bałtyku | 129 |
| 8.1. Główne typy wezbrań sztormowych | 129 |
| 8.2. Przebieg poszczególnych sytuacji sztormowych | 130 |
| 8.2.1. Przykłady sytuacji sztormowych typu wiatrowego | 131 |
| a) Sytuacja z 17–20 stycznia 1983 roku | 131 |
| b) Sytuacja z 10–14 stycznia 1987 roku | 139 |
| c) Sytuacja z 3–5 listopada 1995 roku | 146 |
| 8.2.2. Przykłady sytuacji sztormowych typu podciśnieniowego (z dynamicznym niżem) | 153 |
| a) Sytuacja z 17–19 października 1967 roku | 153 |
| b) Sytuacja z 15–16 listopada 2001 roku | 161 |
| c) z Sytuacja 7–10 stycznia 2005 roku | 168 |
| 8.2.3. Przykłady sytuacji sztormowych typu mieszanego (typ ciśnieniowo-wiatrowy) | 176 |
| a) Sytuacja z 30 listopada – 2 grudnia 1999 roku | 177 |
| b) Sytuacja z 3–4 grudnia 1999 roku | 183 |
| 8.3. Ogólne charakterystyki analizowanych sytuacji sztormowych | 190 |
| 9. Zróżnicowanie podatności akwenów Morza Bałtyckiego na występowanie ekstremalnych poziomów wód | 193 |
| 9.1. Akweny szczególnie narażone na ekstremalne wysokie poziomy morza | 196 |
| 9.1.1. Zatoka Fińska | 196 |
| 9.1.2. Zatoka Ryska wraz z Zatoką Parnawską | 197 |
| 9.1.3. Botnik Północny | 198 |
| 9.2. Akweny o najgłębszych obniżeniach sztormowych i najczęstszych niskich poziomach morza – Zatoka Kilońska i Zatoka Meklemburska | 199 |
| 9.3. Akweny najmniej narażone na występowanie ekstremalnych poziomów morza – szwedzkie wybrzeża Bałtyku Centralnego i Północnego | 200 |
| 9.4. Akweny Bałtyku o pośrednim stopniu ryzyka występowania ekstremalnych poziomów morza | 202 |
| 9.4.1. Botnik Południowy oraz północno-wschodnia część Bałtyku Północnego | 202 |
| 9.4.2. Bałtyk Południowy | 203 |
| 9.4.3. Cieśniny Duńskie oraz cieśniny Kattegat i Skagerrak | 204 |
| 10. Różnice pomiędzy danymi rzeczywistymi poziomu morza a danymi prognostycznymi na podstawie modelu HIROMB dla Morza Bałtyckiego | 207 |
| 10.1. Charakterystyka modelu HIROMB | 207 |
| 10.2. Porównanie rzeczywistych danych poziomów Morza Bałtyckiego z danymi prognostycznymi modelu HIROMB dla wybranych zdarzeń sztormowych | 208 |
| Podsumowanie | 217 |
| Bibliografia | 225 |
| Załączniki | 241 |
| Summary | 257 |
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
