POLECAMY
Pierwszy od wielu lat uniwersytecki podręcznik do stylistyki:
- nowoczesny, przystępnie napisany;
- obejmujący całość zagadnień stylistycznych;
- wprowadzający w historię, zakres tematyczny i metody badawcze stylistyki;
- zbierający i porządkujący informacje o najnowszych badaniach nad tekstami internetowymi, etyką wypowiedzi czy językiem religijnym;
- zawierający liczne przykłady, syntetyczne zestawienia i porównania oraz obszerną bibliografię.
Książkę polecamy studentom filologii i dziennikarstwa, maturzystom, nauczycielom polonistom oraz lektorom języka polskiego, a także osobom zawodowo zajmującym się pisaniem i redagowaniem tekstów.
Rok wydania | 2008 |
---|---|
Liczba stron | 218 |
Kategoria | Językoznawstwo |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-15719-7 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 9 |
Rozdział I. Styl. Stylistyka – dawniej i dziś | 11 |
1.1. Pojęcie stylu. Przybliżenie | 11 |
1.2. Korzenie stylistyki: starożytna poetyka i retoryka, ars predicandi, ars dictaminis | 12 |
1.3. Stylistyka – narodziny samodzielnej dyscypliny badań filologicznych | 13 |
1.3.1. Stylistyka w ujęciu Ch. Bally’ego | 13 |
1.3.2. Pierwsze szkoły stylistyki | 14 |
1.4. Różne rozumienia terminu styl w teoriach stylistycznych | 14 |
1.4.1. Indywidualistyczne ujęcie stylu | 14 |
1.4.2. Funkcjonalne ujęcie stylu | 15 |
1.4.3. Tekstologiczne ujęcie stylu | 15 |
1.4.4. Pragmatyczne ujęcie stylu | 15 |
1.4.5. Semiotyczno-kulturowe ujęcie stylu | 16 |
1.5. Metody badawcze stylistyki | 16 |
1.6. Stylistyka dziś | 18 |
Literatura | 20 |
Rozdział II. Zróżnicowanie współczesnej polszczyzny | 22 |
2.1. Język ogólny – język literacki – dialekt kulturalny | 22 |
2.2. Język mówiony i język pisany | 23 |
2.2.1. Język mówiony a erystyka niewerbalna | 25 |
2.3. Regionalne odmiany polszczyzny ogólnej | 27 |
2.4. Polszczyzna ogólna a polszczyzna środowiskowa | 29 |
2.5. Polszczyzna ogólna a polszczyzna gwarowa | 29 |
2.6. Różne klasyfikacje odmian współczesnej polszczyzny | 30 |
Literatura | 35 |
Rozdział III. Analiza stylistyczna tekstu. Stylistyczna wartość środków językowych | 37 |
3.1. Wyrazowe środki stylistyczne | 37 |
3.1.1. Synonimy, hiperonimy, hiponimy | 37 |
3.1.2. Peryfraza | 38 |
3.1.3. Wyrazy modne i szablon leksykalny a styl | 38 |
3.1.4. Wartość stylistyczna wyrazów zapożyczonych | 39 |
3.1.5. Słownictwo wspólno odmianowe i wyrazy o ograniczonym zakresie użycia (kolokwializmy, profesjonalizmy, regionalizmy, dialektyzmy, kancelaryzmy, scjentyzmy, biblizmy, poetyzmy, archaizmy) | 39 |
3.1.6. Tropy – niezwykłe użycia wyrazów (metafora, metonimia, animizacja, antropomorfizacja, personifikacja, hiperbola, litota, oksymoron) | 43 |
3.1.7. Innowacje frazeologiczne | 45 |
3.2. Składniowe środki stylistyczne | 45 |
3.2.1. Figury słowne (epitet, gradacja, elipsa, polisyndeton, asyndeton, synonimia, anafora, epifora, inwersja, parenteza) | 47 |
3.3. Figury myśli (apostrofa, aitiologia, pytanie retoryczne, porównanie, niedopowiedzenie, ironia) | 51 |
3.4. Stylistyczna wartość neologizmów i form fleksyjnych | 53 |
3.5. Fonetyczne środki stylistyczne | 54 |
3.5.1. Wartość stylistyczna dźwięków mowy (harmonia głoskowa, wyrazy dźwiękonaśladowcze, rym) | 54 |
3.5.2. Prozodyczne elementy stylu (rytmizacja) | 56 |
Literatura | 58 |
Rozdział IV. Tekst – dyskurs | 59 |
4.1. Znaczenie terminu tekst. Tekst jako przedmiot badań naukowych | 59 |
4.2. Funkcjonalny i trans-zdaniowy kierunek badań nad tekstem | 60 |
4.2.1. Aktualne rozczłonkowanie zdania | 60 |
4.2.2. Funkcje tekstów | 62 |
4.3. Pragmatyczny (komunikacyjno-działaniowy) kierunek badań nad tekstem | 64 |
4.3.1. Pojęcie dyskursu w pragmatycznej teorii tekstu | 64 |
4.4. Spójność tekstu (koherencja i kohezja) | 65 |
4.5. Struktura i delimitacja tekstu. Metatekst | 69 |
Literatura | 69 |
Rozdział V. Gatunki wypowiedzi. Genologia – nauka o gatunkach | 71 |
5.1. Gatunek – wzorzec tekstu | 71 |
5.2. M. Bachtin – nowe drogi genologii | 71 |
5.3. Koncepcja gatunku wg G. Lohfinka – pojęcie kontekstu życiowego | 73 |
5.4. Inspiracje filozoficzne w genologii | 73 |
5.4.1. Gry językowe i podobieństwo rodzinne L. Wittgensteina | 73 |
5.4.2. Teoria aktów mowy (J. Austin, J. Searle, H.P. Grice, A. Wierzbicka) | 74 |
5.5. Genologia lingwistyczna | 77 |
5.5.1. Pojęcie gatunku (mowy) w genologii lingwistycznej | 77 |
5.5.2. Pojęcie gatunku (mowy) w genologii prototypowej | 78 |
5.6. Pojęcie gatunku w genologii multimedialnej | 79 |
5.7. Terminy o znaczeniu częściowo synonimicznym z terminem gatunek | 79 |
5.8. Typologia gatunków literackich i użytkowych | 80 |
5.8.1. Kryteria typologii gatunków użytkowych | 81 |
5.9. Społeczna świadomość gatunkowa. Kulturowe uwarunkowanie gatunków mowy | 81 |
5.10. Współczesne tendencje rozwojowe gatunków. Czynniki wpływające na ich ewolucję | 83 |
Literatura | 84 |
Rozdział VI. Natura hipertekstu. Gatunki wypowiedzi i język w Internecie | 85 |
6.1. Internet – krótka historia | 85 |
6.2. Hipertekst elektroniczny | 85 |
6.3. Hipertekst literacki | 86 |
6.3.1. Narodziny idei | 87 |
6.3.2. Literackie protohiperteksty na papierze | 87 |
6.3.3. Literackie hiperteksty elektroniczne | 88 |
6.3.4. Poetyka hipertekstu literackiego | 89 |
6.4. Teoretycy hipertekstu. Wojna o hipertekst | 90 |
6.5. Genologia internetowa. Relacje między gatunkami sieciowymi i pozasieciowymi | 91 |
6.6. Specyfika komunikacji za pośrednictwem komputera | 93 |
6.7. Język w Internecie – nowa forma oralności (język zapisany) | 93 |
Literatura | 94 |
Rozdział VII. Język potoczny wśród innych odmian stylistycznych polszczyzny | 96 |
7.1. Dwa rozumienia pojęcia styl potoczny w językoznawstwie polskim | 96 |
7.2. Styl potoczny – centrum systemu stylowego języka | 97 |
7.3. Językowe wyróżniki stylu potocznego | 99 |
7.3.1. Właściwości fonetyczne stylu potocznego | 99 |
7.3.2. Gramatyka potoczna | 100 |
7.3.3. Leksyka potoczna | 101 |
7.4. Składniki potocznego obrazu świata | 103 |
Literatura | 106 |
Rozdział VIII. Język religijny | 107 |
8.1. Język religijny w polskich badaniach językoznawczych | 107 |
8.2. Język religijny wśród innych odmian polszczyzny | 108 |
8.3. Odmiany języka religijnego | 108 |
8.3.1. Styl biblijny – kolebka polskiego języka religijnego | 109 |
8.3.2. Kanoniczne wypowiedzi religijne – typologia funkcjonalna, charakterystyka językowa | 113 |
8.4. Gatunki języka religijnego | 116 |
8.5. Nowe formy ewangelizacji. Współczesne przekształcenia stylistyczne w obrębie języka religijnego | 117 |
8.6. Ocena stylistyczna zjawisk językowych we współczesnych tekstach religijnych | 122 |
Literatura | 125 |
Rozdział IX. Styl naukowy i jego gatunki | 127 |
9.1. Odmiany polszczyzny naukowej | 128 |
9.2. Cechy stylu naukowego i ich wykładniki językowe | 128 |
9.3. Gatunki stylu naukowego | 132 |
9.3.1. Rozprawa naukowa | 132 |
9.3.2. Esej – gatunek naukowy? | 135 |
9.3.3. Prezentacja | 136 |
9.4. Formy wypowiedzi w tekście naukowym | 138 |
9.4.1. Streszczanie | 138 |
9.4.2. Cytowanie | 139 |
9.4.3. Definiowanie | 140 |
9.4.4. Porównywanie | 141 |
Literatura | 142 |
Rozdział X. Styl retoryczny i jego gatunki. Polski język polityki | 143 |
10.1. Narodziny i rozwój polskiego stylu retorycznego | 143 |
10.2. Przemówienie – jego typy i kompozycja | 145 |
10.3. Argumentacja | 145 |
10.3.1. Chwyty erystyczne | 146 |
10.4. Przemówienia okolicznościowe dziś | 147 |
10.5. Polski język polityki | 148 |
10.5.1. Nowomowa – język PRL-u | 149 |
10.5.2. Polski język polityki po 1989 roku | 155 |
Literatura | 161 |
Rozdział XI. Styl urzędowy i jego gatunki | 162 |
11.1. Charakterystyka sytuacji komunikacyjnych, w których stosowany jest styl urzędowy | 162 |
11.2. Językowe wyróżniki stylu urzędowego. Konflikty celów nadawcy | 163 |
11.3. Wzorce wypowiedzi – gatunki urzędowe | 165 |
11.4. Polszczyzna urzędowa – dawniej i dziś | 168 |
11.4.1. Polszczyzna urzędowa w XX i XXI wieku. Wpływ techniki na kształt stylu urzędowego | 169 |
Literatura | 170 |
Rozdział XII. Język reklamy | 171 |
12.1. Nośniki reklamy | 172 |
12.2. Struktura wypowiedzi reklamowej (elokwencja i dewiza) | 172 |
12.2.1. Slogan | 173 |
12.3. Cechy stylu reklamowego | 174 |
12.4. Językowy obraz świata wyłaniający się z tekstów reklamowych | 175 |
12.5. Zmiana polskich obyczajów językowych pod wpływem reklamy | 177 |
Literatura | 177 |
Rozdział XIII. Realizacja. Indywidualizacja. Stylizacja językowa. Intertekstualność | 178 |
13.1. Język osobniczy (idiolekt) | 178 |
13.2. Stylizacja | 180 |
13.2.1. Typologia stylizacji | 180 |
13.2.2. Funkcje stylizacji | 188 |
13.3. Intertekstualność | 189 |
Literatura | 190 |
Rozdział XIV. Nie będziesz szkodził drugiemu mówieniem swoim. Etyczny aspekt stylu wypowiedzi | 192 |
14.1. „Etyka mówienia” w perspektywie historycznej | 192 |
14.2. Etyka mowy i pragmatyka | 194 |
14.3. Etyka mowy a kultura języka | 195 |
14.4. Normy etyczne w komunikacji międzyludzkiej – rejestr zasad | 196 |
14.5. Dziedziny komunikacji międzyludzkiej szczególnie narażone na naruszenie zasad etyki mówienia | 197 |
14.5.1. Działania socjotechniczne mające na celu wpływanie na odbiorcę w perspektywie etycznej (manipulacja a perswazja) | 197 |
14.6. Językowa zniewaga: pogarda, lekceważenie, brak szacunku | 199 |
Literatura | 202 |
Rozdział XV. Estetyczne kategorie oceny stylu wypowiedzi | 203 |
15.1. Elementy wpływające na walory estetyczne wypowiedzi | 203 |
15.2. Estetyka i stosowność. Błędy stylistyczne | 205 |
15.3. Estetyka i logika | 205 |
15.4. Wulgaryzmy – jakość (anty)estetyczna w przekazach codziennych, publicznych, artystycznych | 208 |
15.5. Grzeczność językowa | 210 |
Literatura | 211 |
Indeks terminów | 213 |