Euroregiony polskie w procesie integracji europejskiej oraz w przezwyciężaniu peryferyjności i dysproporcji regionalnych

Euroregiony polskie w procesie integracji europejskiej oraz w przezwyciężaniu peryferyjności i dysproporcji regionalnych

1 opinia

Format:

ibuk

Cel główny opracowania dotyczy euroregionów, ale tych nie da się oddzielić od polityki regionalnej, jej celów i instrumentów. Autorka umiejętnie łączy te zagadnienia i przedstawia politykę regionalną łącznie z jej instrumentami organizacyjnymi i finansowymi w kontekście euroregionalnym, czego nie czyni się w powszechnie dostępnych, standardowych opracowaniach. Wart podkreślenia jest też fakt przedstawienia perspektywicznej (już niedługo) polityki regionalnej na okres 2014-2020 wraz z jej nowym instrumentem finansowym „Łącząc Europę” oraz jego euroregionalnym ukierunkowaniem. Zawarto tu również nową filozofię wsparciową starych instrumentów funduszowych (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny i Fundusz Spójności) w kontekście trzech wzrostów (inteligentnego, zrównoważonego i integracji społecznej) określonych w Strategii Europa 2020 i służących euroregionom. Stanowi to nowe ujęcie, jeszcze nierozpowszechnione w literaturze przedmiotu.


Rok wydania2013
Liczba stron288
KategoriaPublikacje darmowe
WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
ISBN-13978-83-7525-852-3
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wstęp    9
  
  Rozdział I. Regiony i rozwój regionalny, klasyfi kacja teorii regionów – wybrane zagadnienia    13
  
  Uwagi wstępne    13
  
  1. Region i rozwój regionalny – cele i czynniki rozwoju regionalnego    13
  
  2. Ekonomia regionu w poszukiwaniu teorii euroregionu    18
  2.1. Elementy teorii regionu i klasyfi kacja wybranych teorii    18
  2.2. Teorie lokalizacji – czy tylko w kręgu potencjału produkcyjnego i kosztów transportu – nowa jakość lokalizacji    21
  2.3. Przepływy czynników produkcji, specjalizacja i efekty aglomeracji, czyli od tradycyjnej do nowoczesnej teorii handlu zagranicznego w rozwoju regionów    22
  2.4. Organizacja i innowacyjne otoczenie w budowie teorii regionu    24
  2.5. Teoria geografi i przemysłu i możliwości nowego uprzemysłowienia w regionie    26
  
  3. Regiony w Unii Europejskiej (UE) – wybrane zagadnienia    26
  3.1. Regiony w procesie decyzyjnym UE i dyplomacja regionów    27
  3.2. Regiony a typ państwa w UE    29
  3.3. Regiony w strukturze terytorialno-administracyjnej państw UE    34
  3.4. Podział NUTS w UE – istota, znaczenie oraz dążenie do usystematyzowania i porównywalności regionów w Europie    37
  
  Uwagi końcowe w kontekście wniosków dla euroregionów    45
  
  Rozdział II. Od współpracy transgranicznej do euroregionów    47
  
  Uwagi wstępne    47
  
  1. Od współpracy transgranicznej...    47
  
  2. ...do euroregionów    53
  
  Uwagi końcowe    59
  
  Rozdział III. Instrumenty organizacyjne (instytucjonalne) i prawne regionów/euroregionów    61
  
  Uwagi wstępne    61
  
  1. Rada Europy i jej wpływ na instytucjonalizację regionów w Europie    62
  1.1. Krótki rys genezy Rady Europy i struktury organizacyjnej    62
  1.2. Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy jako główny organ dla funkcjonowania regionów/euroregionów    67
  1.2.1. Funkcje Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy    67
  1.2.2. Struktura organizacyjna Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy    68
  
  2. Komitet Regionów i jego znaczenie w instytucjonalizacji regionalnej    69
  2.1. Funkcje Komitetu Regionów dla regionów i euroregionów    69
  2.2. Struktura organizacyjna Komitetu Regionów    71
  
  3. Stowarzyszenie Europejskich Regionów Granicznych (SERG) i jego szczególne zaangażowanie oraz „misja” dla euroregionów     73
  3.1. SERG – geneza, zadania i cele    73
  3.2. SERG – struktura organizacyjna i członkowstwo    75
  3.3. SERG – funkcje dla euroregionów i „misja specjalna”    79
  
  4. Umocowanie prawne regionów/euroregionów    82
  4.1. Europejska Konwencja Ramowa o Współpracy Transgranicznej między Wspólnotami i Władzami Terytorialnymi (Konwencja Madrycka) – jako główna podstawa prawna dla regionów transgranicznych    82
  4.2. Europejska Karta Regionów Granicznych i Transgranicznych kodeksem dla współpracy transgranicznej    84
  4.3. Europejska Karta Samorządu Terytorialnego i Europejska Karta Samorządu Regionalnego    85
  
  Uwagi końcowe w kontekście wniosków dla euroregionów    87
  
  Rozdział IV. Instrumenty fi nansowe dla regionów/euroregionów w ramach unijnej polityki regionalnej, polityk sektorowych oraz fi nansowe mechanizmy spoza UE    89
  Uwagi wstępne    89
  
  1. Polityka regionalna UE „dziś i „jutro”    91
  1.1. Lata 2007-2013 i 2014-2020    91
  1.2. Strategia Europa 2020 – założenia i cele – jako wyznacznik przyszłej polityki regionalnej UE i „nowej fi lozofi i” dla jej instrumentów fi nansowych    96
  1.3. Polityka regionalna w perspektywie 2014 -2020 – wybrane problemy    100
  
  2. Unijne fundusze strukturalne dla regionów/euroregionów w ramach polityki regionalnej w okresie 2007-2013 oraz Fundusz Spójności – obszary wsparcia    103
  2.1. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) – geneza, rozwój, obszary wsparcia    103
  2.2. Europejski Fundusz Społeczny (EFS) – geneza, rozwój, obszary wsparcia    109
  2.3. Fundusz Spójności (FS) – geneza, rozwój, obszary wsparcia    112
  
  3. „Nowy” wymiar wsparcia ze „starych” funduszy strukturalnych w polityce spójności na lata 2014-2020    115
  
  4. Istota i znaczenie nowego instrumentu fi nansowego „Łącząc Europę” w dochodzeniu do smart specialisation    117
  
  5. Fundusze z polityk sektorowych UE    124
  5.1. Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) – geneza, rozwój, obszary wsparcia    124
  5.2. Europejski Fundusz Rybacki (EFR) – geneza, rozwój, obszary wsparcia    127
  
  6. Inicjatywy Wspólnotowe (IW) – jako szczególny rodzaj fi nansowania regionów/euroregionów    128
  6.1. Inicjatywy Wspólnotowe – ogólna charakterystyka i klasyfi kacja    128
  6.1.1. Inicjatywa INTERREG – istota i funkcjonowanie oraz znaczenie euroregionalne    132
  6.1.2. Pozostałe Inicjatywy Wspólnotowe    135
  
  7. Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa (EISP) – znaczenie dla euroregionów    139
  
  8. Inne instrumenty fi nansowe dla wspierania euroregionów: Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) i Norweski Mechanizm Finansowy    141
  8.1. Fundusze Norweskie (Mechanizm Finansowy EOG, Norweski Mechanizm Finansowy)    141
  8.2. Szwajcarki Instrument Finansowy    144
  
  Uwagi końcowe w kontekście wniosków dla euroregionów    146
  
  Rozdział V. Euroregiony wobec pobudzania możliwości rozwojowych – klastry i Partnerstwo Wschodnie    149
    
  Uwagi wstępne    149
  
  1. Euroregion w roli naturalnego klastra    149
  1.1. Klaster – ujęcia i kryteria defi nicyjne, teoretyczne zależności    149
  1.2. Czynniki i etapy tworzenia klastrów w kontekście porównań z euroregionem    151
  1.3. Znaczenie „nowej ekonomii” dla regionalnego i euroregionalnego klasteringu    156
  
  2. Europejska Polityka Sąsiedztwa (EPS) i Partnerstwo Wschodnie jako inicjatywa wynikająca    159
  z euroregionów i dla euroregionów
  2.1. Geneza Europejskiej Polityki Sąsiedztwa w poszukiwaniu wzajemnej współpracy    159
  2.2. Rozwój i realizacja celów EPS    161
  2.3. Partnerstwo Wschodnie (PW) – płaszczyzny działania i ramy instytucjonalne    164
  2.4. Partnerstwo Wschodnie (PW) – polsko-szwedzka inicjatywa zbliżenia wschodniego w relacjach z UE    167
  
  Uwagi końcowe w kontekście euroregionów    172
  
  Rozdział VI. Aktywność polskich euroregionów w Europejskiej Współpracy Terytorialnej (EWT)    175
  
  Uwagi wstępne    175
  
  1. Europejska Współpraca Terytorialna (EWT) – istota, priorytety i działania    175
  
  2. Europejskie Ugrupowania Współpracy Terytorialnej (EUWT) narzędziem wzmacniania i upowszechniania priorytetów i działań EWT    180
    
  3. Polskie euroregiony zachodnie w programach EWT    181
  
  4. Pozostałe polskie euroregiony (granica południowa, wschodnia i północna) w programach EWT    189
  4.1. Program Operacyjny EWT Polska-Słowacja    189
  4.2. Program Operacyjny EWT Polska-Litwa    193
  4.3. Program Operacyjny EWT Południowy Bałtyk    195
  
  5. Programy EWT w ramach Partnerstwa Wschodniego    198
  5.1. Program Operacyjny EWT Polska-Białoruś-Ukraina    198
  5.2. Program Operacyjny EWT Litwa-Polska-Rosja    200
  
  Uwagi końcowe    205
  
  Rozdział VII. Studium empiryczne polskiej euroregionalizacji – wybrane zagadnienia    207
  Uwagi wstępne    207
  
  1. Polskie pogranicza w opinii „ludności euroregionalnej” przed i po członkostwie w UE    208
  1.1. Cele euroregionalne    208
  1.2. Czynniki euroregionotwórcze    211
  1.3. Znaczenie euroregionalizacji dla pogranicza    214
  1.4. Korzyści euroregionalne    219
  1.5. Bariery euroregionalne    221
  1.6. Próba weryfi kacji wpływu euroregionalizacji na jakość życia społeczności lokalnych przy uwzględnieniu wynagrodzeń (przykład trzech regionów pogranicza Polski    226
  
  2. Euro-miasta nowoczesną formą aktywizacji transgranicznej i wzorcem dla euroregionalnego modelu rozwoju    229
  
  3. Projekt Euregio PL-CZ i jego praktyczne znaczenie    233
  
  4. Sieci parasolowe w euroregionach    236
  4.1. Istota sieci parasolowych    236
  4.2. Przykład projektu parasolowego Tatry-Karpaty-Beskidy w zacieśnianiu transgranicznych więzi    237
  
  5. Euroregion Karpacki – jako szczególny model więzi transgranicznych o dużym znaczeniu praktycznym dla euroregionalnych partnerów    240
  5.1. Opinie o euroregionie na „starcie” oraz z perspektywy doświadczeń i Partnerstwa Wschodniego    240
  5.2. Ukraiński aspekt euroregionu – wybrane zagadnienia dotyczące realizacji działań z funduszy pomocowych jako przykład praktycznego partnerstwa    246
  5.3. Grant Szwajcarski w Euroregionie Karpackim i jego praktyczne znaczenie    249
  5.4. Wymiana dobrych praktyk oraz Regionalna Strategia Innowacyjna w Euroregionie Karpackim i jej euroregionalne oddziaływanie    252
  
  6. Euroregion Bałtyk i jego wymiar praktyczny w Programie Region Morza Bałtyckiego oraz w wykorzystaniu funduszy norweskich    253
  6.1. Program Region Morza Bałtyckiego i działania na rzecz ekologicznej ochrony środowiska morskiego oraz inne priorytety    253
  6.2. Aktywność funduszy norweskich na północnym euroregionalnym pograniczu Polski oraz Programu „Bałtyk 21”    262
  
  Uwagi końcowe    266
  Zakończenie    267
  Literatura    271
  Spis tabel, map, schematów, wykresów i załączników    279
  Załączniki    283
RozwińZwiń