POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
ibuk
Nowoczesny, polski podręcznik do psychologii klinicznej!
Drugi tom podręcznika omawia obszary zastosowań psychologii klinicznej oraz jej subdyscypliny. Przedstawia wybrane zagadnienia psychologii klinicznej dzieci i młodzieży, psychologii nerwic i zaburzeń osobowości. Prezentuje obraz kliniczny schizofrenii oraz sposoby jej leczenia, a także zaburzeń afektywnych i depresyjnych, tak często spotykanych w naszych czasach przemian. Nie pominięto też wybranych zagadnień psychologii sądowo-penitencjarnej.
Podręcznik przeznaczony jest dla studentów psychologii i pedagogiki.
2 października 2006 roku Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznał nagrodę zespołową autorom tego podręcznika.
Rok wydania | 2008 |
---|---|
Liczba stron | 364 |
Kategoria | Psychologia kliniczna i psychoterapia |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-14489-0 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp (Helena Sęk) | 13 |
Rozdział 1. Zakres zastosowań psychologii klinicznej. Obszary tradycyjne i współczesne (Helena Sęk) | 17 |
1.1. Zmiany w zakresie zastosowań psychologii klinicznej | 18 |
1.1.1. Społeczno-cywilizacyjne czynniki przemian zakresu psychologii klinicznej | 18 |
1.1.2. Wewnętrzne czynniki przemian w psychologii i psychologii klinicznej | 19 |
1.2. Utrwalanie się tradycyjnych dziedzin a rozwój nowych subdyscyplin w psychologii klinicznej | 20 |
1.2.1. Powody utrwalania się dziedzin tradycyjnych | 20 |
1.2.2. Powstawanie nowych subdyscyplin a rozwój psychologii klinicznej | 21 |
1.3. Podsumowanie | 23 |
Rozdział 2. Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży - wybrane zagadnienia (Irena Obuchowska) | 25 |
2.1. Ujęcia teoretyczne | 26 |
2.2. Rozumienie dziecka jako osoby | 29 |
2.3. Uwarunkowania problemów klinicznych | 32 |
2.4. Wybrane problemy kliniczne z uwzględnieniem okresów rozwoju | 34 |
2.4.1. Okres wczesnego dzieciństwa (okres niemowlęcy i poniemowlęcy) | 35 |
2.4.2. Okres średniego dzieciństwa (wiek przedszkolny) | 37 |
2.4.3. Okres późnego dzieciństwa (wiek szkolny) | 38 |
2.4.4. Okres adolescencji (wiek młodzieńczy) | 40 |
2.5. Kierunki i rodzaje pomocy psychologicznej | 42 |
2.6. Zmiany w rozumieniu problemów klinicznych dzieci i młodzieży | 44 |
2.7. Podsumowanie | 45 |
Rozdział 3. Psychologia zaburzeń osobowości i zaburzeń lękowych (Lidia Cierpiałkowska) | 47 |
3.1. Psychopatologia zaburzeń osobowości i zaburzeń lękowych | 48 |
3.1.1. Zaburzenia osobowości | 48 |
3.1.2. Zaburzenia lękowe | 52 |
3.1.3. Epidemiologia | 54 |
3.2. Perspektywa psychologiczna - odrębnośc objawów, wspólnota patomechanizmów | 55 |
3.3. Psychoanaliza a zaburzenia osobowości | 56 |
3.3.1. Psychoanaliza charakteru | 57 |
3.3.2. Dwa modele patomechanizmu zaburzeń osobowości | 58 |
3.4. Poznawcze koncepcje zaburzeń osobowości i zaburzeń na tle lękowym | 64 |
3.4.1. Poznawczo-interpersonalny cykl zachowania a psychopatologia | 64 |
3.5. Zaburzenia osobowości w teorii społecznego uczenia się | 69 |
3.5.1. Ewolucyjno-biospołeczna koncepcja zaburzeń osobowości | 69 |
3.5.2. Zaburzenia osobowości typu borderline | 70 |
3.6. Podsumowanie | 73 |
Rozdział 4. Psychologia schizofrenii (Krystyna Drat-Ruszczak) | 75 |
4.1. Schizofrenia. Obraz kliniczny | 76 |
4.1.1. Objawy i ich klasyfikacje | 76 |
4.1.2. Perspektywa „pierwszej osoby”: choroba w relacjach pacjentów | 77 |
4.2. Psychologiczne mechanizmy schizofrenii | 82 |
4.2.1. Procesy poznawcze: specyfika oddolnego i odgórnego przetwarzania informacji | 82 |
4.2.2. Dynamika emocji | 85 |
4.2.3. Indywiduacja i tożsamość | 89 |
4.2.4. Relacja poznanie-afekt-indywiduacja | 95 |
4.3. Niektóre aspekty terapii i rehabilitacji chorych | 96 |
4.4. Podsumowanie | 98 |
Rozdział 5. Psychologia zaburzeń afektywnych (Helena Sęk) | 100 |
5.1. Dane opisowe dotyczące zaburzeń nastroju | 101 |
5.1.1. Zaburzenia afektywne w świetle psychopatologii opisowej | 101 |
5.1.2. Zaburzenia afektywne w świetle klasyfikacji zaburzeń | 104 |
5.2. Koncepcje wyjaśniajace mechanizm i patogenezę zaburzeń afektywnych | 107 |
5.2.1. Biologiczne modele zaburzeń afektywnych | 108 |
5.2.2. Psychoanalityczne koncepcje zaburzeń nastroju | 108 |
5.2.3. Poznawczo-behawioralne podejście do zaburzeń nastroju | 110 |
5.2.4. Stresowe wydarzenia a depresja - modele podatność-stres | 112 |
5.2.5. Podejście interpersonalne do zaburzeń depresyjnych | 113 |
5.3. Wybrane zagadnienia terapii zaburzeń afektywnych metodami psychologicznymi | 114 |
5.3.1. Leczenie depresji zorientowane psychoanalitycznie | 114 |
5.3.2. Poznawczo-behawioralna terapia depresji | 115 |
5.3.3. Podejście interpersonalne w terapii depresji | 117 |
5.4. Podsumowanie | 118 |
Rozdział 6. Psychologiczne następstwa stresu traumatycznego (Maja Lis-Turlejska) | 120 |
6.1. Zaburzenie po stresie traumatycznym | 121 |
6.2. Historia odkrywania psychologicznych następstw skrajnego stresu | 122 |
6.3. Kryteria diagnostyczne PTSD | 124 |
6.3.1. Zdarzenie traumatyczne - zmiany sposobu definiowania | 125 |
6.4. Diagnozowanie PTSD | 126 |
6.4.1. Pomiar ekspozycji na zdarzenia traumatyczne | 127 |
6.4.2. Pomiar PTSD w badaniach epidemiologicznych | 127 |
6.5. Rozpowszechnienie traumatycznych zdarzeń i zaburzenia po stresie traumatycznym | 128 |
6.5.1. Rozpowszechnienie traumatycznych zdarzeń w populacji ogólnej | 128 |
6.5.2. Rozpowszechnienie PTSD | 130 |
6.6. Czynniki ryzyka PTSD | 131 |
6.6.1. Warunkowe ryzyko PTSD | 131 |
6.7. Terapia potraumatyczna | 132 |
6.8. Podsumowanie | 133 |
Rozdział 7. Psychologia niepełnosprawności umysłowej (Stanisław Kowalik) | 135 |
7.1. Krótka historia rozwoju poglądów na niepełnosprawność umysłową | 136 |
7.1.1. Oligofrenia | 136 |
7.1.2. Niedorozwój umysłowy i upośledzenie umysłowe | 137 |
7.1.3. Niepełnosprawność umysłowa | 140 |
7.2. Trzy nurty współczesnych badań nad niepełnosprawnością umysłową | 142 |
7.2.1. Psychobiologiczne ujęcie niepełnosprawności umysłowej | 142 |
7.2.2. Psychorozwojowe ujęcie niepełnosprawności umysłowej | 147 |
7.2.3. Psychospołeczne ujęcie niepełnosprawności umysłowej | 152 |
7.3. Podsumowanie | 155 |
Rozdział 8. Psychologia uzależnień (Lidia Cierpiałkowska) | 157 |
8.1. Nadużywanie i uzależnienie od substancji psychoaktywnych | 158 |
8.1.1. Rodzaje substancji psychoaktywnych i ich rozpowszechnienie | 158 |
8.1.2. Obraz kliniczny nadużywania i uzależnienia od środków psychoaktywnych | 158 |
8.1.3. Neurobiologiczne działanie substancji psychoaktywnych | 164 |
8.2. Koncepcje i modele uzależnienia | 165 |
8.2.1. Genetyczno-behawioralne modele uzależnienia | 166 |
8.2.2. Psychologiczne koncepcje i modele uzależnienia | 170 |
8.2.3. Społeczne czynniki ryzyka narkomanii | 175 |
8.3. Programy leczenia uzależnienia | 176 |
8.3.1. Modele i programy leczenia alkoholików | 177 |
8.3.2. Modele leczenia narkomanów | 179 |
8.4. Podsumowanie | 181 |
Rozdział 9. Kliniczna neuropsychologia a psychologia kliniczna (Anna Herzyk) | 183 |
9.1. Kształtowanie się przedmiotu badań w neuropsychologii klinicznej | 184 |
9.1.1. Ujęcia statyczne, neuroanatomiczne, skoncentrowane na pytanie „gdzie” | 185 |
9.1.2. W kierunku wyjaśnień dynamicznych - ujęcia strukturalno-funkcjonalne | 186 |
9.1.3. Współczesne modele wyjaśniające | 187 |
9.1.4. Mechanizmy adaptacyjne i dezadaptacyjne w uszkodzeniach i dysfunkcjach mózgu | 188 |
9.2. Charakterystyka wybranych zaburzeń neuropsychologicznych | 190 |
9.2.1. Objawy globalnej reakcji mózgu na działanie czynników patogennych | 192 |
9.2.2. Specyficzne zespoły zaburzeń neuropsychologicznych i ich mózgowe podłoże | 192 |
9.2.3. Neuropsychologiczna analiza demencji (otępienia) | 193 |
9.2.4. Neuronalne podłoże zaburzeń osobowości i emocji | 194 |
9.2.5. Dysocjacja wiedzy jawnej i ukrytej w zaburzeniach neuropsychologicznych | 196 |
9.3. Obszary zastosowań neuropsychologii klinicznej | 198 |
9.3.1. Cele i przebieg diagnozy neuropsychologicznej | 198 |
9.3.2. Terapia neuropsychologiczna - założenia, cele, przebieg | 199 |
9.4. Podsumowanie | 200 |
Rozdział 10. Psychologia zaburzeń seksualnych (Maria Beisert) | 202 |
10.1. Klasyfikacja zaburzeń seksualnych | 203 |
10.2. Zaburzenia tożsamości płciowej | 203 |
10.2.1. Geneza zaburzeń tożsamości | 203 |
10.2.2. Niektóre rodzaje zaburzeń tożsamości | 204 |
10.2.3. Interwencja | 205 |
10.3. Kształtowanie się orientacji seksualnej | 205 |
10.3.1. Definicja orientacji homoseksualnej | 205 |
10.3.2. Geneza orientacji seksualnej | 206 |
10.3.3. Społeczne konsekwencje orientacji homoseksualnej | 210 |
10.3.4. Interwencja wobec osób zorientowanych homoseksualnie | 211 |
10.4. Zaburzenia preferencji seksualnych | 212 |
10.4.1.Pojęcie i charakterystyka preferencji seksualnych | 212 |
10.4.2. Klasyfikacje i kryteria diagnostyczne parafilii | 214 |
10.4.3. Interwencja | 216 |
10.5. Realizacja roli płciowej | 217 |
10.6. Dysfunkcje seksualne | 217 |
10.6.1. Pojęcie dysfunkcji seksualnej | 217 |
10.6.2. Przyczyny dysfunkcji seksualnych | 218 |
10.6.3. Typy dysfunkcji seksualnych | 218 |
10.6.4. Terapia dysfunkcji seksualnych | 219 |
10.7. Podsumowanie | 219 |
Rozdział 11. Kliniczna psychologia zdrowia (Irena Heszen) | 222 |
11.1. Choroba w paradygmacie stresu psychologicznego | 223 |
11.1.1. Współczesne ujęcia stresu psychologicznego | 223 |
11.1.2. Wielowymiarowa analiza zjawiska stresu a podejście do problemów zdrowotnych we współczesnej psychologii zdrowia | 225 |
11.1.3. Dwustronne zależności pomiędzy stresem a chorobą: stres jako przyczyna i jako następstwo problemów zdrowotnych | 225 |
11.1.4. Radzenie sobie jako specyficzna forma aktywności w obliczu stresu i jej znaczenie dla następstw stresu | 225 |
11.2. Psychologiczne uwarunkowania choroby ze szczególnym uwzględnieniem stresu | 227 |
11.2.1. Rodzaje stresorów - podział ze względu na siłę i zakres oddziaływania | 227 |
11.2.2. Skutki zdrowotne utrapień życiowych | 228 |
11.2.3. Wydarzenia życiowe a choroby | 228 |
11.2.4. Polietiologiczny model chorób somatycznych | 228 |
11.3. Psychologiczne następstwa choroby jako źródła stresu | 230 |
11.3.1. Charakterystyka psychologiczna zmian w sytuacji człowieka w następstwie choroby | 230 |
11.3.2. Emocjonalne ustosunkowanie się do choroby i związanej z nią sytuacji | 231 |
11.3.3. Poznawcze ustosunkowanie się do choroby - obraz własnej choroby i jego komponenty | 232 |
11.4. Zachowanie wobec własnej choroby i jego organizacja | 232 |
11.4.1. Specyficzne dla sytuacji choroby formy radzenia sobie z emocjami | 233 |
11.4.2. Choroba jako zadanie i zachowania chorego ukierunkowane | 234 |
11.4.3. Zależności między dwoma nurtami radzenia sobie z chorobą | 235 |
11.5. Psychologiczna problematyka relacji lekarz-pacjent | 235 |
11.5.1. Relacja lekarz-pacjent jako zagadnienie interdyscyplinarne. Znaczenie aspektów wychowawczych | 236 |
11.5.2. Podejmowanie decyzji o udaniu się do lekarza i lęk przed wizytš | 237 |
11.5.3. Komunikacja między lekarzem a pacjentem | 238 |
11.5.4. Wykonywanie zaleceń lekarskich przez pacjentów | 239 |
11.6. Człowiek w systemie opieki zdrowotnej | 240 |
11.6.1. Człowiek chory w przychodni | 241 |
11.6.2. Człowiek chory w szpitalu | 242 |
11.7. Podsumowanie | 242 |
Rozdział 12. Interwencja kryzysowa (Dorota Kubacka-Jasiecka) | 244 |
12.1. Kryzys emocjonalny | 245 |
12.1.1. Kryzys a wydarzenia krytyczne | 247 |
12.1.2. Klasyczne modele i charakterystyki kryzysu | 247 |
12.1.3. Kryzys emocjonalny jako szansa rozwoju | 248 |
12.1.4. Stres a kryzys | 250 |
12.1.5. Kryzysy w stresie chronicznym | 250 |
12.1.6. Kryzys w paradygmacie psychosocjokulturowym | 251 |
12.2. Rodowód interwencji w kryzysie | 252 |
12.3. Założenia i zróżnicowany kontekst interwencji kryzysowej | 255 |
12.3.1. Założenia interwencji kryzysowej | 255 |
12.3.2. Interwencja kryzysowa - kontekst i znaczenie terminu | 255 |
12.4. Indywidualna pomoc w kryzysie | 258 |
12.4.1. Cele i zadania interwencji kryzysowej | 258 |
12.4.2. Zasady interwencji kryzysowej | 259 |
12.4.3. Przebieg interwencji kryzysowej | 263 |
12.4.4. Strategie i techniki oddziaływania w interwencji kryzysowej | 268 |
12.5. Trudności i dylematy interwencji kryzysowej | 270 |
12.6. Podsumowanie | 271 |
Rozdział 13. Osoby niepełnosprawne i psychologiczne aspekty ich rehabilitacji (Stanisław Kowalik) | 273 |
13.1. Niepełnosprawność jako zjawisko wieloaspektowe | 274 |
13.2. Niepełnosprawność w świetle teorii i badań psychologicznych | 276 |
13.2.1. Relacja „uszkodzenie organizmu - niepełnosprawność” | 277 |
13.2.2. Relacja: „niepełnosprawność - upośledzenie społeczne” | 278 |
13.2.3. Sytuacja psychologiczna osoby niepełnosprawnej | 281 |
13.3. Psychologiczne aspekty procesu rehabilitacji | 283 |
13.4. Podsumowanie | 286 |
Rozdział 14. Psychologia sądowa - wybrane zagadnienia (Wojciech Poznaniak) | 287 |
14.1. Prawa i obowiązki biegłego psychologa w świetle Kodeksu postępowania karnego | 288 |
14.2. Rola psychologa w sprawach cywilnych | 291 |
14.3. Rola psychologa w sprawach rodzinnych i opiekuńczych | 292 |
14.3.1. Sądowo-psychologiczne ocenianie małżeństwa i sytuacji dziecka po ewentualnym orzeczeniu rozwodu | 293 |
14.3.2. Stosunki między rodzicami a dziećmi władza rodzicielska i obowiązek wzajemnego wspierania się rodziców i dzieci | 294 |
14.3.3. Dobro dziecka | 297 |
14.4. Psycholog jako biegły sądowy w sprawach karnych | 299 |
14.4.1. Problem poczytalności sprawcy przestępstwa | 299 |
14.4.2. Przestępstwo zabójstwa popełnione w stanie silnego wzburzenia | 299 |
14.4.3. Ocena pobudek działania sprawcy przestępstwa i jego warunków osobistych | 300 |
14.4.4. Ocena wiarygodności zeznań - postrzeganie, zapamiętywanie i odtwarzanie inkryminowanych zdarzeń | 301 |
14.5. Nowe zadania dla psychologa sądowego | 303 |
14.5.1. Psycholog jako mediator sądowy | 303 |
14.5.2. Prewencja psychologiczna (na przykładzie gwałtu seksualnego) | 307 |
14.5.3. Przeciwwskazania psychologiczne do ubiegania się o prawo do posiadania broni palnej | 309 |
14.5.4. Przeciwwskazania psychologiczne do świadczenia usług detektywistycznych | 310 |
14.6. Podsumowanie | 311 |
Bibliografia | 313 |
Indeks osób | 343 |
Indeks rzeczowy | 352 |
O Autorach | 360 |