EBOOKI WYDAWCY
-25%
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
W kontekście związków języka z kulturą nasuwa się pytanie, w jakiej mierze obraz świata, utrwalony w każdym z trzech języków słowiańskich: polskim, serbskim i chorwackim, kształtował się pod wpływem religii: katolicyzmu, prawosławia, częściowo również islamu, a także historii i realiów życia codziennego. Z językowym obrazem świata ściśle łączy się wartościowanie; istotne jest zatem znalezienie na podstawie danych językowych odpowiedzi, jak człowiek ocenia siebie i innych, jakie wartości preferuje, a jakie odrzuca, innymi słowy – jak przedstawia się językowy obraz rzeczywistości i samego człowieka w określonym kręgu kulturowym, w tym przypadku ograniczonym do języka polskiego, serbskiego i chorwackiego. Warto również podjąć próbę odpowiedzi na pytanie, jakimi środkami została utrwalona w języku hierarchizacja wartości i sposób widzenia przez język wybranych fragmentów rzeczywistości pozajęzykowej.
Rok wydania | 2012 |
---|---|
Liczba stron | 334 |
Kategoria | Językoznawstwo |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego |
ISBN-13 | 978-83-7326-905-7 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
EBOOKI WYDAWCY
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
WPROWADZENIE | 9 |
Rozdział pierwszy. PRZYSŁOWIA W ANALIZIE KULTUROWO-LINGWISTYCZNEJ, ROZWAŻANIA TEORETYCZNE | 12 |
1. Zakres, metody i organizacja badań | 12 |
2. Przysłowia w paremiologii i frazeologii | 17 |
3. Ustalenie definicji przysłowia | 19 |
3.1. Prezentacja postaw badawczych | 19 |
3.2. Formacje pokrewne | 25 |
3.3. Cechy istotne przysłów | 28 |
4. Typologie przysłów | 31 |
5. Pochodzenie i źródła przysłów | 33 |
6. Schematy strukturalno-semantyczne odzwierciedlające kompozycję przysłów | 35 |
7. Definicje charakteru i osobowości oraz ich językowy obraz we frazeologii | 37 |
Rozdział drugi. LEKSYKALNA ORGANIZACJA PRZYSŁÓW | 40 |
1. Specyfika doboru leksykalnego | 40 |
2. Semantyczna antytetyczność przysłów | 40 |
3. Synonimia przysłów | 45 |
3.1. Synonimy semantyczne | 46 |
3.2. Synonimy strukturalne | 59 |
4. Potoczny styl przysłów | 64 |
Rozdział trzeci. CHARAKTER, OSOBOWOŚĆ I ICH JĘZYKOWY OBRAZ W PRZYSŁOWIACH | 66 |
1. Charakter narodowy jako problem naukowy | 66 |
2. Stereotypizacja – definicje i funkcje stereotypów | 71 |
3. W pułapce stereotypów etnicznych | 79 |
3.1. Stereotyp Cygana w przysłowiach polskich, serbskich i chorwackich | 81 |
3.2. Stereotyp Polaka | 85 |
3.3. Stereotyp Niemca w przysłowiach polskich | 90 |
3.4. Stereotyp Żyda w przysłowiach polskich | 92 |
3.5. Stereotyp Serba | 94 |
3.6. Stereotyp Turka w przysłowiach serbskich | 97 |
3.7. Stereotyp Chorwata w przysłowiach chorwackich | 99 |
3.8. Konkluzje | 102 |
4. Obraz człowieka w przysłowiach polskich, serbskich i chorwackich | 107 |
4.1. Wpływ epoki na wzorce charakterologiczne i osobowościowe | 107 |
4.2. Stosunek do Boga | 109 |
4.3. Stosunek do ludzi | 112 |
4.4. Postawa wobec wolności i ojczyzny | 122 |
4.5. Stosunek do pracy | 123 |
4.6. Stosunek do dóbr materialnych | 126 |
4.7. Postawa wobec wartości etycznych | 127 |
4.8. Orzekanie o cechach intelektualnych | 137 |
Rozdział czwarty. JĘZYKOWY OBRAZ ŚWIATA | 141 |
1. Obraz świata w przysłowiach | 141 |
2. Rola konotacji w opisie charakteru i osobowości | 143 |
3. Rodzaje i funkcje metafory w paremiologii | 146 |
4. Modele kognitywne w kulturowo-językowej organizacji przysłów | 149 |
4.1. Kulturowe modele semantyczne w przysłowiach | 150 |
4.1.1 .Elementy rustykalne jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 152 |
4.1.2. Elementy „cywilizacyjne” jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 156 |
4.1.3. Pożywienie jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 157 |
4.1.4. Odzież jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 161 |
4.1.5. Środki pieniężne jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 164 |
4.1.6. Obiekty architektoniczne jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 166 |
4.1.7. Militaria jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 168 |
4.1.8. Wyznaczniki kultu jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 170 |
4.1.9. Naczynia, narzędzia i urządzenia jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 172 |
4.2. Zjawiska kosmiczne i świat przyrody jako podstawa modeli semantycznych | 173 |
4.2.1. Metale, perły i bursztyn jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 173 |
4.2.2. Elementy krajobrazu jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 176 |
4.2.3. Właściwości ciał niebieskich jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 179 |
4.2.4. Kolory jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 180 |
4.2.5. Świat roślin jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 181 |
4.2.6. Właściwości żywiołów jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 182 |
4.3. Modele paremiologiczne związane z człowiekiem | 184 |
4.3.1. Status społeczny jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 184 |
4.3.2. Rodzina jako podstawa interpretacji rzeczywistości | 189 |
4.3.3. Somatyzmy jako podstawa metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 190 |
4.4. Animalistyczne modele przysłów | 198 |
4.4.1. Właściwości ptaków dzikich wykorzystane w metaforyzacji rzeczywistości | 202 |
4.4.2. Właściwości ptaków domowych wykorzystane w metaforyzacji rzeczywistości | 205 |
4.4.3. Właściwości zwierząt dzikich wykorzystane w metaforyzacji rzeczywistości | 207 |
4.4.4. Właściwości zwierząt oswojonych i hodowlanych wykorzystane w metaforyzacji rzeczywistości | 210 |
4.4.5. Ryby, płazy, gady i insekty wykorzystane w metaforycznej interpretacji rzeczywistości | 216 |
4.4.6. Konkluzje | 217 |
Rozdział piąty. PRAGMATYCZNA FUNKCJA PRZYSŁÓW | 223 |
1. Przysłowia polskie, serbskie i chorwackie w analizie konfrontatywnej | 223 |
2. Miejsce i rola przysłów w języku i kulturze | 231 |
3. Przysłowia prototypowe jako inspiracja i podstawa dla quasi-, neo- i antyprzysłów | 236 |
3.1. (Neo)logika (neo)proverbiów w kulturze masowej | 242 |
3.2. Typy quasi-przysłów | 243 |
4. Funkcjonowanie przysłów w językach współczesnych | 248 |
WNIOSKI KOŃCOWE, PODSUMOWANIE | 251 |
BIBLIOGRAFIA | 261 |
Źródła | 261 |
Literatura | 262 |
PRZYSŁOWIA | 280 |
Polskie | 280 |
Serbskie | 301 |
Chorwackie | 315 |
ANTYPRZYSŁOWIA | 331 |
Polskie | 331 |
Serbskie | 332 |
Chorwackie | 332 |