INNE EBOOKI AUTORA
Autor:
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
Praca dotyczy najprostszych obserwacji i pomiarów, które mogą wykonać sami uczniowie w najbliższym otoczeniu szkoły. Autor wychodzi z założenia, że samodzielne poznawanie środowiska pomoże podtrzymać zainteresowanie uczniów przedmiotami przyrodniczymi, a w dłuższej pespektywie czasowej nauczy ich samodzielności badawczej. W książce możemy się zapoznać m.in. z metodami obserwacji ciał niebieskich, skał, rzeźby terenu, wody, gleb, szaty roślinnej, zwierząt, sposobami prowadzenia pomiarów terenowych i meteorologicznych. Książka jest adresowana przede wszystkim do nauczycieli geografii i przyrody, uczniów zainteresowanych tymi przedmiotami, a także do krajoznawców i turystów.
Rok wydania | 2012 |
---|---|
Liczba stron | 204 |
Kategoria | Geografia fizyczna |
Wydawca | Uniwersytet Pedagogiczny Kraków |
ISBN-13 | 978-83-7271-744-3 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
EBOOKI WYDAWCY
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 7 |
1. Obserwacje ciał niebieskich | 11 |
1.1. Źródła informacji do obserwacji ciał niebieskich | 11 |
1.2. Przyrządy do obserwacji ciał niebieskich | 12 |
1.3. Wpływ atmosfery na obserwacje ciał niebieskich | 13 |
1.3.1. Scyntylacja | 13 |
1.3.2. Ekstynkcja | 14 |
1.3.3. Refrakcja | 14 |
1.4. Elementy orientacji na sferze niebieskiej | 15 |
1.4.1. Pion | 15 |
1.4.2. Horyzont | 16 |
1.4.3. Widnokrąg | 18 |
1.4.4. Wyznaczanie południka | 19 |
1.5. Dzienne obserwacje sfery niebieskiej | 21 |
1.5.1. Pomiar wysokość Słońca | 22 |
1.5.2. Pomiar azymutu Słońca | 23 |
1.5.3. Zegar słoneczny | 23 |
1.5.4. Teleskopowe obserwacje Słońca | 29 |
1.6. Nocne obserwacje sfery niebieskiej | 32 |
1.6.1. Obserwacje gwiazdozbiorów | 32 |
1.6.2. Obserwacje gwiazd | 35 |
1.6.3. Ciała Układu Słonecznego | 36 |
1.7. Uwagi o realizacji szkolnych obserwacji sfery niebieskiej | 40 |
2. Pomiary terenowe | 42 |
2.1. Pomiary azymutu | 42 |
2.1.1. Wyznaczenie kierunków na widnokręgu | 42 |
2.1.2. Pomiar azymutu | 44 |
2.1.3. Wyznaczanie kąta prostego | 45 |
2.2. Pomiary odległości | 46 |
2.2.1. Pomiar taśmą mierniczą | 46 |
2.2.2. Pomiar dalmierzem laserowym | 46 |
2.2.3. Pomiar cyrklem mierniczym | 47 |
2.2.4. Pomiar odległości do punktu niedostępnego | 47 |
2.2.5. Pomiar krokami | 48 |
2.2.6. Oszacowanie odległości | 48 |
2.3. Pomiary wysokości | 49 |
2.3.1. Pomiar niwelacyjny | 49 |
2.3.2. Pomiar za pomocą długości cienia | 50 |
2.3.3. Pomiar wysokości za pomocą nachylenia | 51 |
2.4. Pomiary nachylenia | 52 |
2.5. Wykonanie szkicu topograficznego | 52 |
2.6. Orientowanie się w terenie bez mapy | 55 |
2.6.1. Wyznaczenie kierunków i kierunków kardynalnych | 55 |
2.6.2. Określenie miejsca postoju | 55 |
2.6.3. Wyznaczenie kierunku dalszego działania | 55 |
2.7. Orientowanie się w terenie za pomocą mapy | 55 |
2.7.1. Orientowanie mapy | 56 |
2.7.2. Ustalenie miejsca postoju | 57 |
2.7.3. Wyznaczenie kierunku dalszego działania, nanoszenie obiektów | 60 |
2.8. Uwagi o wykonaniu pomiarów szkolnych | 60 |
3. Obserwacje i pomiary meteorologiczne | 61 |
3.1. Cechy powietrza | 61 |
3.1.1. Temperatura | 61 |
3.1.2. Ciśnienie | 62 |
3.1.3. Wilgotność powietrza | 62 |
3.1.4. Przejrzystość powietrza | 63 |
3.2. Zjawiska atmosferyczne | 64 |
3.2.1. Wiatr | 64 |
3.2.2. Parowanie | 67 |
3.2.3. Zachmurzenie | 67 |
3.2.4. Opady | 72 |
3.2.5. Pokrywa śnieżna | 75 |
3.2.6. Zjawiska optyczne | 76 |
3.3. Kalendarz meteorologiczny | 78 |
3.4. Prognozowanie pogody | 81 |
3.5. Uwagi o szkolnych obserwacjach meteorologicznych | 85 |
4. Obserwacje skał | 87 |
4.1. Opis i oznaczanie minerałów | 88 |
4.2. Opis skał | 92 |
4.2.1. Cechy litologiczne | 92 |
4.2.2. Tektonika | 97 |
4.3. Skamieniałości | 99 |
4.4. Klasyfikacja skał | 99 |
4.5. Szkic odkrywki | 102 |
4.6. Obserwacje aktualistyczne | 103 |
4.7. Wykonywanie szkicu geologicznego | 103 |
5. Obserwacje rzeźby terenu | 105 |
5.1. Morfografia i morfometria form | 106 |
5.1.1. Wyodrębnienie form | 106 |
5.1.2. Klasyfikacja form | 106 |
5.2. Stosunek form do budowy geologicznej | 109 |
5.3. Datowanie form | 110 |
5.4. Etapy rozwoju formy | 111 |
5.5. Formy elementarne i formy złożone | 112 |
5.6. Zespoły form | 113 |
5.6.1. Formy na brzegu morza | 113 |
5.6.2. Rzeźba eoliczna | 114 |
5.6.3. Rzeźba glacjalna i fluwioglacjalna | 115 |
5.7. Uwagi o uczniowskich obserwacjach rzeźby | 116 |
6. Obserwacje wody | 119 |
6.1. Fizyczne i chemiczne cechy wody | 119 |
6.2. Zjawiska na powierzchni wody | 121 |
6.2.1. Zjawiska lodowe | 121 |
6.2.2. Inne obiekty i zjawiska na powierzchni wody | 122 |
6.3. Wody gruntowe | 123 |
6.4. Wypływy wody gruntowej | 124 |
6.5. Cieki | 128 |
6.6. Badanie bagien i mokradeł | 133 |
6.7. Badanie jezior | 133 |
6.8. Morze | 135 |
6.9. Uwagi o szkolnych obserwacjach wód | 136 |
7. Obserwacje gleb | 137 |
7.1. Położenie odkrywki | 137 |
7.2. Opis profilu glebowego | 137 |
7.2.1. Miąższość | 139 |
7.2.2. Przejście | 139 |
7.2.3. Skład mechaniczny | 139 |
7.2.4. Barwa | 142 |
7.2.5. Struktura | 143 |
7.2.6. Układ gleby | 143 |
7.2.7. Zawartość węglanu wapnia | 144 |
7.2.8. Odczyn | 144 |
7.2.9. Konkrecje | 146 |
7.2.10. Oglejenie | 147 |
7.3. Zaklasyfikowanie poziomów | 147 |
7.4. Zaklasyfikowanie gleby | 150 |
7.4.1. Nazwy poziomów i gleb | 152 |
7.5. Wykonywanie mapy gleb | 153 |
7.6. Uwagi o realizacji szkolnych obserwacji gleb | 155 |
8. Obserwacje szaty roślinnej | 156 |
8.1. Warunki siedliskowe | 157 |
8.2. Postaci życiowe roślin | 157 |
8.3. Warstwy szaty roślinnej | 158 |
8.4. Formacje | 159 |
8.5. Uwagi o obserwacjach szaty roślinnej | 166 |
9. Obserwacje zwierząt | 167 |
9.1. Obserwacje ssaków | 168 |
9.2. Obserwacje ptaków | 169 |
9.3. Obserwacje gadów | 173 |
9.4. Obserwacje płazów | 174 |
9.5. Obserwacje ryb | 174 |
9.6. Obserwacje bezkręgowców | 175 |
10. Dobór i waloryzacja obiektów dydaktycznych | 177 |
10.1. Obiekty dydaktyczne | 177 |
10.2. Waloryzacja obiektów dydaktycznych | 178 |
10.2.1. Położenie obiektu | 178 |
10.2.2. Reprezentatywność | 179 |
10.2.3. Informacje o obiekcie i ogólne | 180 |
10.2.4. Warunki bezpieczeństwa | 180 |
11. Realizacja obserwacji i pomiarów szkolnych | 181 |
11.1. Charakterystyka obserwacji i pomiarów szkolnych | 181 |
11.2. Rola nauczyciela w przygotowaniu i prowadzeniu obserwacji | 181 |
11.2.1. Dobór celu i zakresu obserwacji | 182 |
11.2.2. Postawienie zadania obserwacyjnego | 182 |
11.2.3. Przygotowanie miejsca i przebiegu obserwacji | 182 |
11.2.4. Kierowanie obserwacjami | 183 |
11.2.5. Warunki skuteczności obserwacji | 183 |
11.2.6. Wykorzystanie, interpretacja wyników | 184 |
11.3. Rola internetu w prowadzeniu obserwacji | 184 |
11.4. Zakończenie | 185 |
Literatura | 186 |
Spis rycin | 195 |
Spis tabel | 199 |