POLECAMY
-17%
Autor:
Format:
pdf, ibuk
Ubezpieczenia brackie funkcjonujące na Górnym Śląsku były najstarszymi historycznie (pojawiły się już w XV wieku, a okrzepły w XIX wieku wraz z rozwojem górnictwa węgla kamiennego) i jedynymi w Polsce zawodowymi ubezpieczeniami robotników, które gwarantowały zabezpieczenie nie tylko dla górnika, ale także dla jego rodziny w razie wystąpienia niekorzystnego zdarzenia losowego. Prawidłowe funkcjonowanie ubezpieczenia brackiego było uzależnione od tempa rozwoju przemysłu węglowego (stanu koniunktury) i od systematycznego przyrostu liczby zatrudnionych robotników w tym przemyśle. Sytuacja finansowa ubezpieczenia brackiego zależała natomiast od bieżącego stanu koniunktury, który determinował dochody przedsiębiorców oraz robotników, dlatego też górnośląscy przedsiębiorcy byli zainteresowani utrzymaniem dobrej koniunktury, bo tylko wówczas relatywnie malały ich zobowiązania wobec ubezpieczenia brackiego.
Wraz z narodzinami niepodległego państwa polskiego pojawił się problem roli i miejsca ubezpieczenia brackiego w systemie ogólnych ubezpieczeń, a także stosunku górnośląskich górników oraz pracodawców do działań władz centralnych zmierzających do ujednolicenia ubezpieczeń społecznych.
W pracy wyraźnie określono zakres badań i granice terytorialne: Górny Śląsk oraz ramy chronologiczne: 1918-1939. Pod nazwą Górny Śląsk rozumie się tę jego część, która po plebiscycie w marcu 1921 roku przypadła Polsce i weszła w skład województwa śląskiego. Z powyższej analizy wyłączono Śląsk Cieszyński, który wchodził także w skład województwa śląskiego, ale różnił się pod względem społeczno-gospodarczym i prawnym. Praca dotyczy okresu międzywojennego, czyli w przypadku Górnego Śląska od czerwca 1922 roku do września 1939 roku. Jednak poszukując genezy ubezpieczeń społecznych, w tym ubezpieczenia brackiego, trzeba było cofnąć się do okresów wcześniejszych i zapoznać się z powstałymi wówczas teoriami oraz praktycznymi rozwiązaniami kwestii społecznych. Przyjęto następującą tezę badawczą: rozwój ubezpieczeń społecznych w pierwszej połowie XX wieku jest powiązany z rozwojem gospodarki rynkowej i ze wzrostem ekonomicznych oraz prawnych kompetencji państwa.
Rok wydania | 2012 |
---|---|
Liczba stron | 222 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach |
ISBN-13 | 978-83-7875-001-7 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
WYKAZ SKRÓTÓW | 7 |
WSTĘP | 9 |
I. ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNE W NOWOŻYTNEJ MYŚLI EKONOMICZNEJ | 15 |
1. Problematyka zabezpieczeń społecznych w dorobku ekonomii klasycznej | 15 |
1.1. Problematyka zabezpieczeń społecznych w angielskiej ekonomii klasycznej | 20 |
1.2. Problematyka zabezpieczeń społecznych we francuskiej ekonomii klasycznej | 37 |
2. Szkoła historyczna i jej wpływ na powstanie współczesnego systemu zabezpieczeń społecznych | 49 |
II. GÓRNY ŚLĄSK W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM | 64 |
1. Walka o powrót do Polski | 64 |
2. Różnice prawno-ustrojowe w województwie śląskim | 67 |
3. Rola przemysłu górnośląskiego w polskiej gospodarce w latach 1922-1939 | 73 |
3.1. Śląski przemysł w pierwszych latach po powrocie do Polski (1922-1929) | 78 |
3.2. Wpływ wielkiego kryzysu ekonomicznego na kondycję górnośląskiego przemysłu | 88 |
3.3. Górnośląski przemysł w okresie ożywienia pokryzysowego (1935-1939) | 97 |
4. Zmiany na śląskim rynku pracy | 102 |
5. Ludność oraz jej struktura społeczno-zawodowa | 111 |
6. Skład narodowościowy i jego wpływ na stosunki własnościowe | 117 |
III. UBEZPIECZENIA BRACKIE NA GÓRNYM ŚLĄSKU NA TLE POWSZECHNYCH UBEZPIECZEŃ W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM | 131 |
1. Ubezpieczenia brackie na Górnym Śląsku przed podziałem | 131 |
2. Ubezpieczenia brackie w górnośląskiej części województwa śląskiego | 140 |
2.1. Świadczenia chorobowe oferowane przez brackie kasy chorych | 152 |
2.2. Świadczenia pensyjne oferowane przez brackie kasy pensyjne | 155 |
3. Polskie i śląskie ustawodawstwo w kwestii ubezpieczeń społecznych | 160 |
3.1. Ubezpieczenia na wypadek choroby | 167 |
3.2. Ubezpieczenia na wypadek inwalidztwa | 168 |
3.3. Ubezpieczenia na wypadek bezrobocia | 168 |
IV. UBEZPIECZENIA BRACKIE W OCENIE WŁADZ PAŃSTWOWYCH, GÓRNIKÓW ORAZ PRZEDSIĘBIORCÓW | 173 |
1. Stosunek władz państwowych oraz śląskich władz samorządowych do ubezpieczeń brackich | 173 |
2. Ubezpieczenia brackie w ocenie górnośląskich górników | 181 |
2.1. Wpływ zmian w koniunkturze na stanowisko górników | 182 |
3. Stosunek górnośląskich przedsiębiorców do ubezpieczeń brackich | 191 |
3.1. Wpływ warunków ekonomicznych na stanowisko właścicieli zakładów brackich | 194 |
ZAKOŃCZENIE | 199 |
BIBLIOGRAFIA | 203 |
SPIS TABEL | 221 |