Immunologia

15 ocen

Format:

mobi, epub, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

91,76  124,00

Format: mobi, epub

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa: 124,00 zł (-26%)

Najniższa cena z 30 dni: 74,40 zł  


91,76

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Nowe, siódme wydanie podręcznika przedstawia aktualne osiągnięcia w zakresie wiedzy o układzie. W podręczniku omówione są nie tylko zagadnienia ogólne, dotyczące podstawowych mechanizmów funkcjonowania układu odpornościowego, ale również opisane powiązania tego układu z innymi, między innymi pokarmowym, ośrodkowym układem nerwowym i układem rozrodczym. Dołączone są także rozdziały z dziedziny immunologii klinicznej i immunopatologii.
Podręcznik zyskał nowych autorów, specjalistów z danej dziedziny. Wszystkie rozdziały zaktualizowano o najnowsze odkrycia w dziedzinie immunologii. Opisane zostały zarówno najnowocześniejsze terapie wielu chorób, które wręcz zrewolucjonizowały współczesną medycynę, jak i nowe zastosowania wiedzy o układzie odpornościowym w diagnostyce i badaniach naukowych. Nowością w siódmym wydaniu podręcznika są kolorowe ryciny, dzięki którym nauka immunologii stanie się łatwiejsza.
Podręcznik jest przeznaczony nie tylko dla studentów medycyny, biologii, biotechnologii, ale może służyć do wzbogacenia wiedzy lekarzom medycyny wielu specjalności, między innymi alergologom, hematologom, reumatologom, onkologom, dermatologom a także lekarzom weterynarii. Podręcznik niewątpliwie będzie też cennym źródłem wiedzy dla naukowców, nie tylko dla immunologów lecz również dla badaczy zajmujących się szeroko pojętymi naukami o życiu - biologów, mikrobiologów, genetyków.


Rok wydania2017
Liczba stron536
KategoriaImmunologia
WydawcaWydawnictwo Naukowe PWN
ISBN-13978-83-01-20410-5
Numer wydania7
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  WSTĘP I DEFINICJE PODSTAWOWE XIII
  WYKAZ UŻYWANYCH SKRÓTÓW XV
  WYKAZ CZĄSTECZEK CD XXII
  
  1. GŁÓWNE KOMPONENTY I ZASADNICZE CECHY ODPOWIEDZI IMMUNOLOGICZNEJ Marek Jakóbisiak    1
  1.1. Limfocyty i przeciwciała (immunoglobuliny)    1
  1.2. Antygeny    3
    1.2.1. Grasiczozależność    3
  1.3. Mechanizmy swoiste i nieswoiste    3
  1.4. Typy odpowiedzi immunologicznej    4
    1.4.1. Odpowiedź typu humoralnego    4
    1.4.2. Odpowiedź typu komórkowego    4
    1.4.3. Podział na odpowiedź typu 1 i typu 2    5
  1.5. Etapy odpowiedzi immunologicznej    5
  
  2. NARZĄDY LIMFATYCZNE Marek Jakóbisiak, Jakub Gołąb    6
  2.1. Grasica    6
    2.1.1. Ogólna budowa grasicy    6
    2.1.2. Bariera krew–grasica    9
    2.1.3. Hormony grasicy i wpływ hormonów na grasicę    9
    2.1.4. Inwolucja grasicy    10
  2.2. Szpik    10
  2.3. Grudki limfatyczne bez torebki łącznotkankowej    10
    2.3.1. Plamki mleczne    11
    2.3.2. Migdałki    11
    2.3.3. Tkanka limfatyczna związana ze ścianą jelit    12
  2.4. Węzły limfatyczne    12
    2.4.1. Zrąb węzła    14
    2.4.2. Kora węzła    14
      2.4.2.1. Grudki limfatyczne węzła    14
    2.4.3. Rdzeń węzła    16
    2.4.4. Przepływ limfy przez węzeł i znaczenie tego zjawiska    16
  2.5. Śledziona    16
    2.5.1. Ogólna budowa śledziony    16
    2.5.2. Zrąb śledziony    16
    2.5.3. Unaczynienie śledziony    17
      2.5.3.1. Tętnice    17
      2.5.3.2. Zatoki i żyły śledziony    18
    2.5.4. Miazga biała    18
    2.5.5. Miazga czerwona    18
    2.5.6. Czynność śledziony    18
  2.6. Struktury limfatyczne trzeciorzędowe    19
  2.7. Naczynia limfatyczne    19
  Literatura polecana    19
  
  3. PRZECIWCIAŁA Marek Jakóbisiak, Witold Lasek, Marcin Makowski    20
  3.1. Ogólna charakterystyka przeciwciał    20
    3.1.1. Budowa i właściwości    20
    3.1.2. Klasy immunoglobulin    23
      3.1.2.1. IgA    23
      3.1.2.2. IgD    24
      3.1.2.3. IgE    24
      3.1.2.4. IgG    24
      3.1.2.5. IgM    25
    3.1.3. Przeciwciała matczyne przechodzące do płodu przez łożysko    25
    3.1.4. Wartościowość, powinowactwo, awidność    26
    3.1.5. Kompleksy immunologiczne    26
  3.2. Receptory immunoglobulinowe limfocytu B    28
  3.3. Powstawanie przeciwciał    29
    3.3.1. Geny immunoglobulinowe    29
    3.3.2. Źródła różnorodności przeciwciał    30
      3.3.2.1. Zmienność kombinacyjna    30
      3.3.2.2. Zmienność na złączach    32
      3.3.2.3. Mutacje somatyczne    33
    3.3.3. Etapy syntezy przeciwciał    35
    3.3.4. Regulacja ekspresji genów immunoglobulinowych    35
    3.3.5. Jednoczesne wytwarzanie IgM i IgD    36
    3.3.6. Zmiana klas syntezowanych przeciwciał    36
  3.4. Przeciwciała monoklonalne    38
    3.4.1. Otrzymywanie przeciwciał monoklonalnych    38
    3.4.2. Mianownictwo przeciwciał monoklonalnych    39
    3.4.3. Modyfikowane przeciwciała monoklonalne i ich pochodne    39
      3.4.3.1. Pochodne PM o zmniejszonej masie cząsteczkowej    39
      3.4.3.2. Immunokoniugaty zawierające przeciwciała monoklonalne    40
        3.4.3.2.1. Koniugaty PM z radioizotopami    41
        3.4.3.2.2. Immunotoksyny    41
        3.4.3.2.3. Koniugaty PM z lekami    41
        3.4.3.2.4. Immunocytokiny    42
        3.4.3.2.5. Inne koniugaty oraz warianty PM    42
      3.4.3.3. Pochodne przeciwciał zawierające fragment Fc    42
      3.4.3.4. PM i ich pochodne o podwójnej swoistości    43
    3.4.4. Terapeutyczne zastosowanie przeciwciał monoklonalnych i ich pochodnych    44
    3.4.5. Inne zastosowania przeciwciał monoklonalnych    46
  Literatura polecana    46
  
  4. RECEPTORY LIMFOCYTÓW T WIĄŻĄCE ANTYGEN I GŁÓWNY UKŁAD ZGODNOŚCI TKANKOWEJ Marek Jakóbisiak, Marcin Makowski, Rafał Płoski    47
  4.1. Budowa receptorów limfocytów T wiążących antygen    47
  4.2. Geny dla receptorów limfocytów T wiążących antygen    49
  4.3. Źródła różnorodności receptorów limfocytów T wiążących antygen    50
  4.4. Główny układ zgodności tkankowej    51
    4.4.1. Budowa cząsteczek MHC klasy I    52
    4.4.2. Budowa cząsteczek MHC klasy II    53
    4.4.3. Struktura genów i synteza cząsteczek MHC    54
    4.4.4. Główny układ zgodności tkankowej myszy    54
    4.4.5. Szczepy wsobne    55
    4.4.6. Główny układ zgodności tkankowej człowieka    55
    4.4.7. Niezrównoważenie sprzężeń    57
    4.4.8. Powiązania między układem HLA i występowaniem określonych chorób    57
    4.4.9. Funkcja głównego układu zgodności tkankowej    58
    4.4.10. Nadrodzina genów cząsteczek immunoglobulinopodobnych    59
  4.5. Metody i znaczenie identyfikacji HLA    59
  4.6. Słabe antygeny zgodności tkankowej    61
  Literatura polecana    62
  
  5. PREZENTACJA ANTYGENÓW LIMFOCYTOM Marek Jakóbisiak, Jakub Gołąb    63
  5.1. Prezentacja antygenów z udziałem cząsteczek MHC klasy I    64
  5.2. Prezentacja antygenów z udziałem cząsteczek MHC klasy II    67
  5.3. Prezentacja antygenów przez cząsteczki CD1    69
  5.4. Komórki prezentujące antygen    70
    5.4.1. Komórki dendrytyczne    70
      5.4.1.1. Komórki dendrytyczne narządów nielimfatycznych    72
      5.4.1.2. Komórki dendrytyczne narządów limfatycznych    72
    5.4.2. Limfocyty B    72
    5.4.3. Makrofagi    73
    5.4.4. Inne komórki prezentujące antygen    73
  5.5. Cząsteczki sygnałowe i adhezyjne biorące udział w procesie prezentacji    73
  5.6. Prezentacja antygenów w grudce limfatycznej    74
    5.6.1. Aktywacja limfocytów B    76
      5.6.1.1. Grudkowe komórki dendrytyczne (FDC)    78
      5.6.1.2. Powstawanie ośrodków rozmnażania w grudkach    79
        5.6.1.2.1. Dojrzewanie powinowactwa    79
  5.7. Mitogeny i superantygeny    82
    5.7.1. Mitogeny    82
    5.7.2. Superantygeny    82
  Literatura polecana    83
  
  6. AKTYWACJA LIMFOCYTÓW Radosław Zagożdżon     84
  6.1. Aktywacja limfocytów T    85
    6.1.1. Rozpoznanie antygenu przez TCR    86
    6.1.2. Synapsa immunologiczna    86
    6.1.3. Sygnał aktywujący limfocyt T    88
      6.1.3.1. Wczesny etap przekazania sygnału z TCR i rola białek adaptorowych    88
      6.1.3.2. Wewnątrzkomórkowe szlaki przekazania sygnału do aktywacji    89
        6.1.3.2.1. Szlaki związane z metabolizmem fosfatydyloinozytolu    89
        6.1.3.2.2. GTPazy i kaskady kinaz MAP    90
      6.1.3.3. Zmiana fenotypu limfocytu T w wyniku aktywacji    91
    6.1.4. Cząsteczki powierzchniowe wpływające na proces aktywacji limfocytów T    92
      6.1.4.1. Cząsteczki kostymulujące    92
      6.1.4.2. Cząsteczki hamujące    94
    6.1.5. Anergia, wyczerpanie i apoptoza limfocytów T    95
  6.2. Aktywacja limfocytów B    96
    6.2.1. Sygnał aktywujący limfocyt B    96
    6.2.2. Cząsteczki powierzchniowe wpływające na proces aktywacji limfocytów B    97
  Literatura polecana    100
  
  7. DOJRZEWANIE LIMFOCYTÓW Jakub Gołąb     101
  7.1. Dojrzewanie limfocytów T    101
    7.1.1. Wczesna faza dojrzewania tymocytów    101
      7.1.1.1. Selekcja β    103
    7.1.2. Późna faza dojrzewania tymocytów    104
      7.1.2.1. Selekcja pozytywna i negatywna    104
        7.1.2.1.1. Restrykcja MHC    105
        7.1.2.1.2. Komórki uczestniczące w selekcji tymocytów    105
        7.1.2.1.3. Mechanizmy selekcji w grasicy    108
        7.1.2.1.4. Antygeny uczestniczące w selekcji pozytywnej i negatywnej    109
        7.1.2.1.5. Powstawanie limfocytów T regulatorowych    109
  7.2. Powstawanie limfocytów Tγδ    110
  7.3. Dojrzewanie limfocytów B    111
    7.3.1. Etapy rozwoju limfocytów B    112
      7.3.1.1. Limfocyty pre-pro-B    112
      7.3.1.2. Limfocyty pro-B    112
      7.3.1.3. Limfocyty pre-B    112
        7.3.1.3.1. Selekcja pozytywna i negatywna niedojrzałych limfocytów B    113
      7.3.1.4. Niedojrzałe limfocyty B    115
      7.3.1.5. Dojrzałe limfocyty B    115
  Literatura polecana    115
  
  8. KRĄŻENIE LIMFOCYTÓW Jakub Gołąb    116
  8.1. Etapy przechodzenia limfocytów przez ścianę naczynia    117
    8.1.1. Etap I: toczenie się    118
      8.1.1.1. Selektyny i ich ligandy    119
    8.1.2. Etap II: aktywacja    121
    8.1.3. Etap III: ścisła adhezja    121
      8.1.3.1. Cząsteczki immunoglobulinopodobne uczestniczące w ścisłej adhezji    122
    8.1.4. Etap IV: diapedeza    122
  8.2. Regulacja krążenia limfocytów    123
    8.2.1. Przepływ limfy i losy antygenów w węzłach limfatycznych    123
    8.2.2. Krążenie limfocytów dziewiczych    125
    8.2.3. Krążenie limfocytów efektorowych i limfocytów pamięci    127
  8.3. Regulacja migracji innych leukocytów    127
  Literatura polecana    129
  
  9. POPULACJE I SUBPOPULACJE LIMFOCYTÓW Marek Jakóbisiak, Witold Lasek    130
  9.1. Limfocyty B    130
    9.1.1. Limfocyty B regulatorowe    131
  9.2. Limfocyty T    131
    9.2.1. Subpopulacje limfocytów T pomocniczych    131
    9.2.2. Subpopulacje limfocytów T regulatorowych    134
    9.2.3. Subpopulacje limfocytów cytotoksycznych    136
  9.3. Limfocyty T niekonwencjonalne    137
    9.3.1. Limfocyty T mające TCRγδ    137
    9.3.2. Limfocyty MAIT    138
    9.3.3. Limfocyty NKT    138
  9.4. Nieswoiste komórki limfoidalne    139
  9.5. Komórki VETO    139
  9.6. Komórki NK    139
    9.6.1. Receptory komórek NK i sposób rozpoznawania komórek docelowych    141
      9.6.1.1. Receptory z nadrodziny cząsteczek immunoglobulinopodobnych    141
      9.6.1.2. Receptory lektynowe    142
      9.6.1.3. Inne receptory i koreceptory komórek NK    144
    9.6.2. Aktywacja komórek NK i mechanizm zabijania komórek docelowych    145
    9.6.3. Fizjologiczna rola komórek NK    145
    9.6.4. Wykorzystanie komórek NK w leczeniu nowotworów    146
    9.6.5. Cytotoksyczność komórkowa zależna od przeciwciał (ADCC)    148
  Literatura polecana    148
  
  10. MECHANIZMY CYTOTOKSYCZNOŚCI LIMFOCYTÓW Witold Lasek, Jacek Malejczyk    149
  10.1. Wstępne etapy reakcji cytotoksycznej    150
  10.2. Reakcja cytotoksyczna zależna od ziaren litycznych    150
    10.2.1. Budowa ziaren litycznych    152
      10.2.1.1. Perforyna    152
      10.2.1.2. Granzymy    153
      10.2.1.3. Granulizyna    154
    10.2.2. Mechanizmy zabezpieczające komórki efektorowe przed działaniem własnych czynników cytotoksycznych    154
  10.3. Genetyczne defekty związane z biogenezą i egzocytozą ziaren litycznych    154
  10.4. Przebieg reakcji cytotoksycznej zależnej od receptorów dla cząsteczek nadrodziny TNF    155
  10.5. Apoptoza jako mechanizm efektorowy cytotoksyczności komórkowej    156
  Literatura polecana    158
  
  11. CYTOKINY Jakub Gołąb, Marek Jakóbisiak, Małgorzata Firczuk    159
  11.1. Podstawowe właściwości cytokin    159
  11.2. Receptory dla cytokin    161
    11.2.1. Budowa receptorów dla cytokin    161
    11.2.2. Przekazanie sygnału z receptorów dla cytokin    161
  11.3. Interleukiny    163
    11.3.1. Rodzina interleukiny 1    163
      11.3.1.1. Receptory dla interleukiny 1    164
      11.3.1.2. Właściwości biologiczne interleukiny 1    164
    11.3.2. Interleukina 2    166
      11.3.2.1. Receptory dla interleukiny 2    166
      11.3.2.2. Właściwości interleukiny 2    167
      11.3.2.3. Zastosowania kliniczne    167
    11.3.3. Interleukina 3    167
    11.3.4. Interleukina 4    167
    11.3.5. Interleukina 5    168
    11.3.6. Interleukina 6    168
      11.3.6.1. Reakcja ostrej fazy    170
    11.3.7. Interleukina 7    170
    11.3.8. Interleukina 8    171
    11.3.9. Interleukina 9    171
    11.3.10. Interleukina 10    171
    11.3.11. Interleukina 11    173
    11.3.12. Interleukina 12    173
    11.3.13. Interleukina 13    174
    11.3.14. Interleukina 14    175
    11.3.15. Interleukina 15    175
    11.3.16. Interleukina 16    176
    11.3.17. Interleukina 17    176
    11.3.18. Interleukina 18    177
    11.3.19. Interleukina 19    177
    11.3.20. Interleukina 20    177
    11.3.21. Interleukina 21    178
    11.3.22. Interleukina 22    178
    11.3.23. Interleukina 23    178
    11.3.24. Interleukina 24    179
    11.3.25. Interleukina 25    179
    11.3.26. Interleukina 26    179
    11.3.27. Interleukina 27    179
    11.3.28. Interleukina 28    180
    11.3.29. Interleukina 29    180
    11.3.30. Interleukina 30    180
    11.3.31. Interleukina 31    180
    11.3.32. Interleukina 32    180
    11.3.33. Interleukina 33    180
    11.3.34. Interleukina 34    181
    11.3.35. Interleukina 35    181
    11.3.36. Interleukiny 36, 37 i 38    181
    11.3.37. Interleukina 39    181
  11.4. Interferony    181
    11.4.1. Rodzaje interferonów    181
    11.4.2. Powstawanie interferonów    182
    11.4.3. Receptory dla interferonów    182
    11.4.4. Działanie przeciwwirusowe    183
    11.4.5. Wpływ na układ odpornościowy    185
    11.4.6. Wpływ na proliferację i różnicowanie komórek    185
    11.4.7. Zastosowania terapeutyczne    185
  11.5. Chemokiny    187
    11.5.1. Budowa i podział chemokin i ich receptorów    187
    11.5.2. Funkcje chemokin    187
      11.5.2.1. Wpływ chemokin na ukierunkowaną migrację komórek    188
      11.5.2.2. Wpływ chemokin na procesy dojrzewania leukocytów    189
      11.5.2.3. Wpływ chemokin na aktywację komórek    189
      11.5.2.4. Funkcje chemokin niezwiązane z układem odpornościowym    190
    11.5.3. Mechanizmy regulujące działanie chemokin    190
    11.5.4. Chemokiny i ich receptory jako cele terapeutyczne    190
  11.6. Nadrodzina cząsteczek czynnika martwicy nowotworu    191
    11.6.1. TNF-α i limfotoksyny    191
      11.6.1.1. Synteza i budowa    192
      11.6.1.2. Receptory dla TNF-α i limfotoksyn    193
        11.6.1.2.1. Sygnały przekazywane przez receptory dla TNF-α    193
      11.6.1.3. Wpływ TNF-α na układ odpornościowy    194
      11.6.1.4. Działanie przeciwnowotworowe    195
      11.6.1.5. Próby zastosowań klinicznych    196
        11.6.1.5.1. Zastosowanie inhibitorów TNF-α w klinice    196
      11.6.1.6. Właściwości biologiczne limfotoksyny    196
    11.6.2. FASL (CD178, APO-1L)    196
    11.6.3. TRAIL    197
  11.7. Inne cytokiny    197
  Literatura polecana    198
  
  12. REGULACJA ODPOWIEDZI IMMUNOLOGICZNEJ, PAMIĘĆ IMMUNOLOGICZNA Marek Jakóbisiak    199
  12.1. Kooperacja komórek w odpowiedzi immunologicznej    199
    12.1.1. Odpowiedź typu humoralnego    199
    12.1.2. Odpowiedź typu komórkowego    201
  12.2. Udział limfocytów τ w regulacji odpowiedzi immunologicznej    202
  12.3. Antyimmunoglobuliny i regulacja idiotypowa    203
    12.3.1. Czynniki reumatoidalne    203
    12.3.2. Przeciwciała antyidiotypowe    203
  12.4. Udział receptorów dla fragmentu Fc przeciwciał w regulacji odpowiedzi immunologicznej    205
  12.5. Udział czynników wiążących immunoglobuliny w regulacji odpowiedzi immunologicznej    205
  12.6. Pamięć immunologiczna    206
    12.6.1. Limfocyty B pamięci    207
    12.6.2. Limfocyty T pamięci    208
    12.6.3. Pamięć immunologiczna innych komórek    209
  Literatura polecana    209
  
  13. UKŁAD DOPEŁNIACZA Marek Jakóbisiak    210
  13.1. Klasyczna droga aktywacji dopełniacza    211
  13.2. Alternatywna droga aktywacji dopełniacza    213
  13.3. Lektynowa droga aktywacji dopełniacza    213
  13.4. Kompleks atakujący błonę    215
  13.5. Receptory dla składników dopełniacza    216
  13.6. Inne właściwości dopełniacza    217
  13.7. Regulacja układu dopełniacza    217
    13.7.1. Błonowe czynniki regulujące aktywność dopełniacza    218
    13.7.2. Osoczowe czynniki regulujące aktywność dopełniacza    219
  Literatura polecana    220
  
  14. ODPORNOŚĆ NIESWOISTA Jakub Gołąb, Marek Jakóbisiak    221
  14.1. Rozpoznawanie drobnoustrojów przez nieswoiste mechanizmy odporności    221
    14.1.1. Cząsteczki rozpoznające wzorce (PRM)    223
      14.1.1.1. Wydzielane PRM    223
      14.1.1.2. Powierzchniowe PRM    225
        14.1.1.2.1. Powierzchniowe PRM uczestniczące w fagocytozie    225
        14.1.1.2.2. Aktywujące receptory z grupy PRR    226
        14.1.1.2.3. Udział receptorów TLR w indukcji odpowiedzi immunologicznej    227
      14.1.1.3. Wewnątrzkomórkowe PRR    230
        14.1.1.3.1. Wewnątrzkomórkowe receptory TLR    230
        14.1.1.3.2. Receptory NOD-podobne    230
        14.1.1.3.3. Wewnątrzkomórkowe receptory dla kwasów nukleinowych    232
  14.2. Funkcja makrofagów i granulocytów    234
    14.2.1. Powstawanie    234
    14.2.2. Regulacja migracji komórek żernych    235
    14.2.3. Aktywacja    236
  14.3. Kooperacja między odpowiedzią nieswoistą a swoistą    236
  14.4. Fagocytoza i mechanizmy cytotoksyczności komórek żernych    237
    14.4.1. Receptory uczestniczące w fagocytozie    238
      14.4.1.1. Receptory dla fragmentu Fc przeciwciał    238
        14.4.1.1.1. Receptory dla fragmentu Fc przeciwciał klasy IgG    238
        14.4.1.1.2. Inne receptory dla fragmentu Fc przeciwciał    241
      14.4.1.2. Receptory dla składników dopełniacza    242
  14.5. Mechanizmy zabijania drobnoustrojów przez komórki żerne i inne komórki    242
    14.5.1. Mechanizmy tlenowe    242
    14.5.2. Mechanizmy pozatlenowe i czynniki w nich uczestniczące    244
      14.5.2.1. Defensyny    245
      14.5.2.2. Czynnik bakteriobójczy zwiększający przepuszczalność (BPI)    247
      14.5.2.3. Katepsyna G    248
      14.5.2.4. Lizozym    248
      14.5.2.5. Inne czynniki    248
    14.5.3. Efekt cytotoksyczny wobec komórek ssaków    249
      14.5.3.1. Cytokiny i inne czynniki uwalniane przez makrofagi    249
  Literatura polecana    249
  
  15. ODPORNOŚĆ W BŁONACH ŚLUZOWYCH I SKÓRZE Witold Lasek, Dominika Nowis    250
  15.1. Mechanizmy obronne w błonach śluzowych    250
    15.1.1. Obrona błony śluzowej układu pokarmowego    250
      15.1.1.1. Mechanizmy i bariery obrony nieswoistej    250
      15.1.1.2. Mechanizmy swoiste obrony błony śluzowej układu pokarmowego    253
        15.1.1.2.1. Miejsca indukcji odpowiedzi immunologicznej    253
        15.1.1.2.2. Miejsca fazy efektorowej odpowiedzi immunologicznej w błonach śluzowych    255
        15.1.1.2.3. Obronna rola IgA w układzie pokarmowym    256
        15.1.1.2.4. Limfocyty śródnabłonkowe przewodu pokarmowego    258
        15.1.1.2.5. Homeostaza immunologiczna w układzie pokarmowym    259
    15.1.2. Rola wątroby w mechanizmach odporności w obrębie błon śluzowych    261
    15.1.3. Tkanka limfatyczna i mechanizmy odporności w obrębie układu oddechowego    262
      15.1.3.1. Mechanizmy odporności nieswoistej w układzie oddechowym    263
      15.1.3.2. Specyfika NALT i BALT    263
    15.1.4. Mechanizmy obronne w błonie śluzowej układu rozrodczego    264
  15.2. Układ odpornościowy skóry    265
    15.2.1. Komórki układu odpornościowego skóry    265
      15.2.1.1. Keratynocyty    267
      15.2.1.2. Komórki Langerhansa – naskórkowe makrofagi    268
      15.2.1.3. Komórki dendrytyczne skóry    269
      15.2.1.4. Nieswoiste komórki limfoidalne (ILC)    270
      15.2.1.5. Limfocyty T    270
    15.2.2. Wpływ promieniowania UV na układ odpornościowy skóry    271
  Literatura polecana    271
  
  16. IMMUNOLOGIA CIĄŻY Jakub Gołąb    272
  16.1. Wczesne etapy ciąży    273
  16.2. Odpowiedź immunologiczna w doczesnej    274
    16.2.1. Rola komórek NK w doczesnej    274
    16.2.2. Makrofagi w doczesnej    276
    16.2.3. Rola limfocytów w ciąży    276
  16.3. Immunologiczne przyczyny niepłodności    277
  16.4. Odporność bierna przekazywana przez łożysko i z mlekiem matki    277
  Literatura polecana    278
  
  17. PSYCHONEUROIMMUNOLOGIA Tomasz Stokłosa    279
  17.1. Komunikacja układu odpornościowego i układu nerwowego    279
    17.1.1. Unerwienie narządów limfatycznych – wpływ neuroprzekaźników na komórki układu odpornościowego    280
    17.1.2. Rola układu odpornościowego w odczuwaniu bólu    280
  17.2. Interakcje układu odpornościowego z układem endokrynowym    280
    17.2.1. Rola hormonów w układzie odpornościowym    280
    17.2.2. Oś podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowa (HPA – hypothalamic-pituitary-adrenal axis)    281
  17.3. Działanie komórek i mediatorów układu odpornościowego w ośrodkowym układzie nerwowym – wzajemne interakcje    282
    17.3.1. Działanie cytokin w mózgu    282
    17.3.2. Pirogenne działanie cytokin    283
    17.3.3. Prezentacja antygenów w ośrodkowym układzie nerwowym w kontekście bariery krew–mózg    283
  17.4. Stres i jego wpływ na odporność    285
  Literatura polecana    287
  
  18. ODPORNOŚĆ PRZECIWZAKAŹNA. SZCZEPIONKI Tomasz Stokłosa, Jakub Gołąb, Dominika Nowis, Wojciech Feleszko    288
  18.1. Odporność przeciwwirusowa    288
    18.1.1. Unikanie odpowiedzi immunologicznej przez wirusy    292
      18.1.1.1. Zakażanie komórek docelowych i rozwój infekcji    292
      18.1.1.2. Mechanizmy zabezpieczające przed rozpoznaniem wirusa wewnątrz komórki docelowej    293
  18.2. Odporność przeciwbakteryjna    294
    18.2.1. Odpowiedź przeciw bakteriom zewnątrzkomórkowym    297
      18.2.1.1. Ostra, nieswoista reakcja zapalna    298
      18.2.1.2. Przebieg odpowiedzi swoistej w zakażeniach bakteriami zewnątrzkomórkowymi    298
    18.2.2. Odporność przeciw bakteriom wewnątrzkomórkowym    300
      18.2.2.1. Przebieg odpowiedzi przeciw bakteriom wewnątrzkomórkowym    301
        18.2.2.1.1. Rola limfocytów w zakażeniach bakteriami wewnątrzkomórkowymi    301
    18.2.3. Unikanie odpowiedzi immunologicznej przez bakterie    301
  18.3. Odporność przeciwgrzybicza    304
  18.4. Odporność przeciwpasożytnicza    307
  18.5. Szczepionki    312
    18.5.1. Szczepienie jako procedura immunologiczna    312
    18.5.2. Szczepienia – wskazania indywidualne i populacyjne    313
    18.5.3. Aktywność immunologiczna szczepienia    316
    18.5.4. Typy szczepionek    317
      18.5.4.1. Szczepionki żywe atenuowane    317
      18.5.4.2. Szczepionki zawierające zabite drobnoustroje    318
      18.5.4.3. Szczepionki podjednostkowe    319
        18.5.4.3.1. Szczepionki skoniugowane    319
      18.5.4.4. Szczepionki rekombinowane    320
      18.5.4.5. Szczepienia śluzówkowe    320
      18.5.4.6. Szczepienia bezigłowe    320
    18.5.5. Uodpornienie bierne    320
    18.5.6. Adiuwanty    321
    18.5.7. Bezpieczeństwo szczepionek    321
    18.5.8. Skuteczność szczepionek    322
      18.5.8.1. Ograniczenia szczepień ochronnych    323
      18.5.8.2. Mity o szczepieniach    324
    18.5.9. Nowe kierunki badań nad szczepionkami    325
    18.5.10. Nieswoiste metody aktywacji układu odpornościowego    326
  Literatura polecana    326
  
  19. NADWRAŻLIWOŚĆ Witold Lasek    327
  19.1. Nadwrażliwość typu I    328
    19.1.1. Czynniki warunkujące wystąpienie alergii    328
      19.1.1.1. Wpływ czynników genetycznych    328
      19.1.1.2. Wpływ czynników środowiskowych    330
        19.1.1.2.1. Czynniki infekcyjne    330
        19.1.1.2.2. Czynniki toksyczne, zanieczyszczenia środowiskowe i inne    331
        19.1.1.2.3. Ekspozycja na alergen    332
        19.1.1.2.4. Znaczenie pokarmu naturalnego w diecie niemowlęcia    332
    19.1.2. Alergeny    332
      19.1.2.1. Standaryzacja alergenów    332
      19.1.2.2. Struktura alergenów    332
        19.1.2.2.1. Alergeny białkowe (wielkocząsteczkowe)    332
        19.1.2.2.2. Alergeny małocząsteczkowe o charakterze haptenów    334
      19.1.2.3. Sezonowość występowania alergii wziewnych    335
    19.1.3. Mechanizmy reakcji alergicznych    336
      19.1.3.1. Rola limfocytów Th2    336
      19.1.3.2. Udział IgE w reakcjach alergicznych    336
        19.1.3.2.1. Charakterystyka IgE    336
        19.1.3.2.2. Receptory dla IgE    337
        19.1.3.2.3. Regulacja wytwarzania IgE    338
      19.1.3.3. Udział komórek tucznych i bazofilów w reakcjach nadwrażliwości typu I    340
        19.1.3.3.1. Mechanizm aktywacji komórek tucznych i bazofilów    342
        19.1.3.3.2. Mediatory i czynniki wytwarzane przez komórki tuczne i bazofile    344
    19.1.3.4. Udział eozynofilów    347
      19.1.3.4.1. Aktywność wydzielnicza eozynofilów    347
      19.1.3.4.2. Rola eozynofilów w zakażeniach pasożytniczych    348
      19.1.3.4.3. Udział eozynofilów w procesach alergicznych    348
  19.1.4. Przebieg odpowiedzi immunologicznej na alergen    349
    19.1.4.1. Reakcja natychmiastowa (anafilaktyczna)    349
    19.1.4.2. Reakcja późna (late-phase reaction – LPR)    350
  19.1.5. Immunoterapia alergenem (odczulanie)    352
    19.1.5.1. Mechanizmy warunkujące efekt leczniczy immunoterapii SCIT    352
    19.1.5.2. Inne warianty immunoterapii alergenem    352
  19.1.6. Immunoterapia nieswoista – blokowanie mechanizmów alergii    354
    19.1.6.1. Modulacja funkcji limfocytów T    354
    19.1.6.2. Blokowanie IgE    355
    19.1.6.3. Blokowanie funkcji eozynofilów    355
  19.2. Nadwrażliwość typu II – reakcje cytotoksyczne    355
    19.2.1. Reakcje potransfuzyjne    355
    19.2.2. Konflikt serologiczny matczyno-płodowy    357
    19.2.3. Cytopenie polekowe    357
  19.3. Nadwrażliwość typu III – reakcje z udziałem kompleksów immunologicznych    357
    19.3.1. Czynniki wpływające na odkładanie się kompleksów immunologicznych w tkankach    357
    19.3.2. Przykłady reakcji patologicznych    358
  19.4. Nadwrażliwość typu IV – reakcje z dominacją odpowiedzi typu komórkowego    358
    19.4.1. Formy nadwrażliwości typu późnego    359
    19.4.2. Alergiczny wyprysk kontaktowy (alergiczne kontaktowe zapalenie skóry)    360
  Literatura polecana    361
  
  20. ZJAWISKA AUTOIMMUNIZACYJNE Dominika Nowis, Anna Wańkowicz-Kalińska, Magdalena Winiarska    362
  20.1. Choroby autoimmunizacyjne człowieka    362
    20.1.1. Podział ze względu na umiejscowienie autoantygenu    363
    20.1.2. Podział ze względu na mechanizmy efektorowe    366
  20.2. Mechanizmy zapewniające tolerancję na własne antygeny    368
    20.2.1. Indukcja tolerancji centralnej    368
      20.2.1.1. Zaburzenia mechanizmów tolerancji centralnej    369
    20.2.2. Tolerancja obwodowa    369
      20.2.2.1. Delecja klonalna    369
      20.2.2.2. Sekwestracja antygenu    369
      20.2.2.3. Anergia limfocytów    369
      20.2.2.4. Tolerogenne komórki obwodowych narządów limfatycznych    370
      20.2.2.5. Aktywna supresja – limfocyty regulatorowe    371
      20.2.2.6. Zaburzenia mechanizmów tolerancji obwodowej    372
  20.3. Czynniki prowadzące do zaburzenia autotolerancji    372
    20.3.1. Czynniki endogenne    372
      20.3.1.1. Czynniki genetyczne    372
        20.3.1.1.1. Geny kodujące cząsteczki MHC    373
        20.3.1.1.2. Geny kodujące cytokiny    373
        20.3.1.1.3. Geny kodujące białka układu dopełniacza    373
      20.3.1.2. Płeć    373
    20.3.2. Czynniki egzogenne    375
      20.3.2.1. Infekcje wirusowe, bakteryjne, pasożytnicze    375
        20.3.2.1.1. Mimikra molekularna    376
        20.3.2.1.2. Indukcja zapalenia i aktywacja komórek prezentujących antygen    376
        20.3.2.1.3. Rozprzestrzenianie się epitopów    378
        20.3.2.1.4. Poliklonalna aktywacja limfocytów T i B przez superantygeny    378
      20.3.2.2. Urazy    378
      20.3.2.3. Bakteryjna flora jelitowa i dieta    378
      20.3.2.4. Inne elementy środowiska zewnętrznego – czynniki chemiczne i fizyczne    379
  20.4. Perspektywy terapii chorób autoimmunizacyjnych    379
    20.4.1. Terapia antygenowo swoista    379
    20.4.2. Terapia antygenowo nieswoista    380
      20.4.2.1. Nowe cele antygenowo nieswoistej terapii chorób autoimmunizacyjnych    382
  Literatura polecana    382
  
  21. NIEDOBORY ODPORNOŚCI Eliza Głodkowska-Mrówka, Tomasz Stokłosa    383
  21.1. Pierwotne niedobory odporności    383
    21.1.1. Wybrane elementy diagnostyki pierwotnych niedoborów odporności    386
      21.1.1.1. Badania odpowiedzi humoralnej    386
      21.1.1.2. Badania odpowiedzi komórkowej    386
      21.1.1.3. Badania układu dopełniacza    386
      21.1.1.4. Wysokoprzepustowe badania genetyczne    387
    21.1.2. Niedobory odporności z przewagą zaburzeń wytwarzania przeciwciał    387
      21.1.2.1. Agammaglobulinemia sprzężona z chromosomem X (Brutona)    387
      21.1.2.2. Agammaglobulinemia dziedziczona autosomalnie recesywnie    387
      21.1.2.3. Pospolity zmienny niedobór odporności oraz izolowany niedobór IgA    388
      21.1.2.4. Niedobór odporności związany ze zwiększonym stężeniem IgM (zespół hiper-IgM)    388
      21.1.2.5. Niedobory podklas IgG    389
      21.1.2.6. Niedobór odporności ze zwiększonym stężeniem IgE (zespół Joba, zespół hiper-IgE)    389
    21.1.3. Niedobory odporności z przewagą zaburzeń czynności limfocytów T    389
      21.1.3.1. Zespół delecji 22q11.2 (zespół DiGeorge’a)    389
      21.1.3.2. Selektywny niedobór limfocytów T ze zmniejszoną aktywnością fosforylazy nukleozydów purynowych    390
      21.1.3.3. Niedobór odporności z brakiem limfocytów T CD8+    390
    21.1.4. Niedobory odporności o charakterze mieszanym (z upośledzeniem odpowiedzi typu komórkowego i humoralnego)    390
      21.1.4.1. Zespół Wiskotta–Aldricha    390
      21.1.4.2. Ciężkie złożone niedobory odporności (severe combined immunodeficiency – SCID)    391
        21.1.4.2.1. SCID T(–) B(+) NK(–)    391
        21.1.4.2.2. SCID T(–) B(+) NK(+)    392
        21.1.4.2.3. SCID T(–) B(–) NK (+)    393
        21.1.4.2.4. SCID T(–) B(–) NK(–)    393
        21.1.4.2.5. Inne postacie SCID    393
        21.1.4.2.6. Terapia SCID    393
      21.1.4.3. Niedobory odporności związane z zaburzeniami ekspresji cząsteczek MHC    395
        21.1.4.3.1. Niedobór odporności związany z brakiem cząsteczek MHC klasy II (zespół „nagich” limfocytów)    395
        21.1.4.3.2. Niedobór odporności związany z brakiem cząsteczek MHC klasy I    395
      21.1.4.4. Niedobory odporności związane z zaburzeniami mechanizmów naprawy DNA    396
        21.1.4.4.1. Ataksja teleangiektazja    396
        21.1.4.4.2. Zespół ATLD (ataxia-teleangiectasia like disease)    396
        21.1.4.4.3. Zespół Nijmegen    396
    21.1.5. Niedobory odporności związane z zaburzeniami regulacji aktywności odpowiedzi immunologicznej    396
    21.1.6. Niedobory odporności związane z zaburzeniami czynności komórek żernych    396
      21.1.6.1. Wrodzone neutropenie    397
        21.1.6.1.1. Cykliczna neutropenia i ciężka wrodzona neutropenia    397
        21.1.6.1.2. Zespół WHIM    397
        21.1.6.1.3. Zespół Shwachmana–Diamonda    398
      21.1.6.2. Przewlekła choroba ziarniniakowa    398
      21.1.6.3. Zespół Chediaka–Higashiego    398
      21.1.6.4. Niedobory cząsteczek adhezyjnych    399
      21.1.6.5. Niedobory związane ze szlakiem interleukiny 12 i IFN-γ    399
    21.1.7. Niedobory składników dopełniacza    399
  21.2. Wtórne niedobory odporności    400
    21.2.1. Zakażenie HIV i zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS)    400
      21.2.1.1. Budowa wirusa    401
      21.2.1.2. Cykl życiowy wirusa    402
      21.2.1.3. Odpowiedź immunologiczna przeciw HIV    404
      21.2.1.4. Terapia i profilaktyka AIDS    407
    21.2.2. Inne nabyte niedobory odporności    408
      21.2.2.1. Niedożywienie    408
      21.2.2.2. Choroby przewlekłe i metaboliczne    409
      21.2.2.3. Czynniki jatrogenne    409
      21.2.2.4. Niedobory odporności spowodowane przez autoprzeciwciała przeciwko cytokinom    409
      21.2.2.5. Inne przyczyny nabytych niedoborów odporności    410
  Literatura polecana    410
  
  22. IMMUNOHEMATOLOGIA Jacek Bil, Magdalena Winiarska    411
  22.1. Układy grupowe krwinek czerwonych    411
    22.1.1. Układ grupowy ABO    413
      22.1.1.1. Antygeny układu ABO    413
      22.1.1.2. Przeciwciała układu ABO    415
    22.1.2. Układ grupowy Rh    415
    22.1.3. Nabyte odmiany antygenów grupowych krwi    416
  22.2. Immunizacja antygenami grupowymi krwi    416
    22.2.1. Powikłania potransfuzyjne    416
    22.2.2. Konflikt serologiczny matczyno-płodowy (choroba hemolityczna płodu i noworodka)    418
      22.2.2.1. Konflikt serologiczny w układzie Rh    418
      22.2.2.2. Konflikt serologiczny w układzie ABO    419
      22.2.2.3. Konflikt serologiczny w pozostałych układach    419
      22.2.2.4. Profilaktyka choroby hemolitycznej płodu i noworodka    419
  22.3. Niedokrwistości autoimmunohemolityczne    420
  22.4. Leki biologiczne stymulujące układ krwiotwórczy    421
  22.5. Podstawowe techniki immunohematologiczne    422
    22.5.1. Test aglutynacji    422
      22.5.1.1. Wykrywanie przeciwciał w klasie IgM (kompletnych aglutynin)    423
      22.5.1.2. Wykrywanie przeciwciał w klasie IgG (niekompletnych aglutynin)    424
        22.5.1.2.1. Test antyglobulinowy    424
      22.5.1.3. Próba zgodności    424
    22.5.2. Inne badania stosowane w immunohematologii    424
  Literatura polecana    425
  
  23. IMMUNOLOGIA TRANSPLANTACYJNA Piotr Trzonkowski, Grzegorz Władysław Basak, Tomasz Stokłosa, Zbigniew Gaciong    426
  23.1. Odpowiedź układu odpornościowego na przeszczep    427
    23.1.1. Indukcja odpowiedzi na przeszczep alogeniczny    427
      23.1.1.1. Prezentacja antygenu w czasie odpowiedzi na przeszczep alogeniczny    429
      23.1.1.2. Udział odpowiedzi nieswoistej w indukcji odpowiedzi na przeszczep    430
    23.1.2. Faza efektorowa odpowiedzi na przeszczep alogeniczny    430
      23.1.2.1. Nadostre odrzucanie przeszczepu alogenicznego    430
      23.1.2.2. Ostre odrzucanie przeszczepu alogenicznego    430
      23.1.2.3. Przewlekłe odrzucanie przeszczepu alogenicznego    432
  23.2. Czynniki immunologiczne wpływające na losy przeszczepionego narządu    434
    23.2.1. Dobór w zakresie HLA (zgodność tkankowa)    434
    23.2.2. Przeszczepy niezgodne pod względem grup krwi ABO    435
    23.2.3. Uczulenie antygenami HLA    435
  23.3. Przeszczepianie komórek krwiotwórczych    436
    23.3.1. Poszukiwanie i dobór dawcy    437
    23.3.2. Kondycjonowanie    438
    23.3.3. Przeszczepienie i regeneracja    438
    23.3.4. Odrzucenie przeszczepu komórek krwiotwórczych    438
    23.3.5. Zaburzenia odporności po transplantacji    438
    23.3.6. Choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi    439
      23.3.6.1. Przebieg GvHD    439
    23.3.7. Reakcja przeszczep przeciwko białaczce/nowotworowi (GvL/GvT)    441
  23.4. Tolerancja transplantacyjna    442
  23.5. Immunosupresja    444
    23.5.1. Monitorowanie skuteczności terapii immunosupresyjnej – biomarkery    445
    23.5.2. Leki    445
      23.5.2.1. Glikokortykosteroidy    445
      23.5.2.2. Inhibitory drobnocząsteczkowe    446
        23.5.2.2.1. Inhibitory kalcyneuryny (CNI)    447
        23.5.2.2.2. Inhibitory kinazy mTOR    447
        23.5.2.2.3. Inhibitory syntezy DNA    447
    23.5.3. Przeciwciała i białka fuzyjne    448
    23.5.4. Immunoterapia komórkowa    449
  23.6. Przeszczepy ksenogeniczne    449
  Literatura polecana    450
  
  24. IMMUNOLOGIA NOWOTWORÓW Marek Jakóbisiak, Witold Lasek    451
  24.1. Antygeny związane z nowotworem    451
    24.1.1. Swoistość antygenów związanych z nowotworem    453
    24.1.2. Heterogenność antygenów związanych z nowotworem    456
    24.1.3. Ekspresja cząsteczek MHC na komórkach nowotworowych    456
  24.2. Odpowiedź immunologiczna przeciw komórkom nowotworowym    457
  24.3. Mechanizmy immunologiczne ułatwiające rozwój nowotworu    459
  24.4. Immunoterapia nowotworów    460
    24.4.1. Formy immunoterapii nowotworów człowieka    460
      24.4.1.1. Metody immunoterapii swoistej    460
        24.4.1.1.1. Szczepionki przeciwnowotworowe    460
        24.4.1.1.2. Terapia nowotworów przeciwciałami monoklonalnymi    462
        24.4.1.1.3. Terapia adoptywna    465
      24.4.1.2. Metody immunoterapii nieswoistej    467
        24.4.1.2.1. Immunoterapia cytokinami    467
        24.4.1.2.2. Inne preparaty stosowane w nieswoistej immunoterapii nowotworów    467
  Literatura polecana    468
  
  25. ZASTOSOWANIE IMMUNOLOGII W NOWOCZESNEJ DIAGNOSTYCE I BADANIACH NAUKOWYCH. WYBRANE METODY BADANIA UKŁADU ODPORNOŚCIOWEGO Tomasz Stokłosa, Justyna Chlebowska-Tuz, Małgorzata Firczuk, Eliza Głodkowska-Mrówka, Angelika Muchowicz, Dominika Nowis, Małgorzata Wachowska, Magdalena Winiarska    469
  25.1. Testy immunoenzymatyczne    469
    25.1.1. Metody znakowania przeciwciał i detekcji reakcji antygen–przeciwciało    469
    25.1.2. Warianty testu ELISA    471
    25.1.3. Wykonanie testu ELISA    471
  25.2. Immunohistochemia    473
  25.3. Western blotting    475
  25.4. Cytometria przepływowa    477
  25.5. Modele zwierzęce w badaniach naukowych    479
  25.6. Wybrane metody badania komórek układu odpornościowego    481
  Literatura polecana    483
  
  SKOROWIDZ    484
RozwińZwiń
Informacja o cookies
Strona ibuk.pl korzysta z plików cookies w celu dostarczenia Ci oferty jak najlepiej dopasowanej do Twoich oczekiwań i preferencji, jak również w celach marketingowych i analitycznych.
Nasi partnerzy również mogą używać ciasteczek do profilowania i dopasowywania do Ciebie pokazywanych treści na naszych stronach oraz w reklamach.
Poprzez kontynuowanie wizyty na naszej stronie wyrażasz zgodę na użycie tych ciasteczek. Więcej informacji, w tym o możliwości zmiany ustawień cookies, znajdziesz w naszej Polityce Prywatności.

Nie pokazuj więcej tego powiadomienia