Nowe Ateny ks. Benedykta Chmielowskiego – kompendium wiedzy barokowej

Warsztat pisarski twórcy encyklopedii

1 opinia

Format:

pdf, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

20,97  29,95

Format: pdf

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa: 29,95 zł (-30%)

Najniższa cena z 30 dni: 20,97 zł  


20,97

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Publikacja stanowi wszechstronną prezentację pierwszej polskiej encyklopedii późnobarokowej, czterotomowego dzieła Benedykta Chmielowskiego Nowe Ateny. Ponieważ to kompendium było przyjęte przez współczesnych z uznaniem, zaś przez potomnych, a w szczególności badaczy, oceniane lekceważąco, autorka podjęła próbę pokazania jego rzeczywistej wartości, zaprezentowania go w wielu aspektach, przeprowadzenia jego wielokierunkowej analizy i na tej podstawie przywrócenia mu należnego miejsca na kartach historii literatury polskiej. Autorka pokazuje encyklopedię jako kompendium wiedzy późnobarokowej, a także przedstawia Chmielowskiego jako uczonego rzetelnie prezentującego stan nauki swoich czasów i polihistora.
*
Książka, będąca swoistym opus vitae autorki, przybliży współczesnemu odbiorcy opus magnum ks. Chmielowskiego. Dotychczas nie powstała monografia, która w sposób pełny prezentowałaby wyjątkowość dzieła ks. Benedykta Chmielowskiego. Nowe Ateny nie należą do tekstów powszechnie znanych, ale dzięki pracy prof. Marii Wichowej wiedza o tej barokowej encyklopedii dotrze do większej liczby jej potencjalnych odbiorców.
Z recenzji prof. dr hab. Krystyny Krawiec-Złotkowskiej


Rok wydania2022
Liczba stron490
KategoriaLiteraturoznawstwo
WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
ISBN-13978-83-8220-851-1
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wstęp    11
  1. Encyklopedyzm XVII i XVIII wieku. Nowe Ateny Benedykta Chmielowskiego    11
  2. Zarys biografii     17
  3. Literackie laudacje Nowych Aten Benedykta Chmielowskiego    20
  4. Przegląd literatury przedmiotu    25
  
  Rozdział I. Wyjaśnienie tytułu dzieła. Koncept w ramie literackiej Nowych Aten Benedykta Chmielowskiego (na przykładzie karty tytułowej)    33
  
  Rozdział II. Nowe Ateny Benedykta Chmielowskiego jako wybitne kompendium wiedzy późnobarokowej powstałe na drodze kompilacji dzieł naukowych doby baroku    43
  
  Rozdział III. Benedykta Chmielowskiego barokowe horyzonty pracy naukowej    61
  1. Wartość naukowa dzieła Chmielowskiego    61
  2. Dialog z tradycją antyczną. Rozważania Chmielowskiego o przemijaniu i o pamięci przeszłości: „Który wiek, czy stary, czy nowy polerowniejszy?”    65
  3. Rozum i wiara w warsztacie naukowym Benedykta Chmielowskiego     76
  4. Benedykta Chmielowskiego uwagi o doskonałości Kościoła katolickiego    95
  5. Benedykt Chmielowski jako zbieracz i badacz mirabiliów    98
  
  Rozdział IV. Benedykt Chmielowski – polihistor    111
  1. Nowe Ateny Benedykta Chmielowskiego, czyli kompendium prezentujące wiedzę z obszaru różnych dyscyplin naukowych    111
  2. Benedykt Chmielowski – „wielki lingwista”, biegły znawca i obrońca łaciny (w świetle Nowych Aten)    120
  3. Biografistyka w Nowych Atenach Benedykta Chmielowskiego    131
  
  Rozdział V. Nowe Ateny jako przewodnik turystyczny    151
  1. Przewodnik – cechy gatunkowe    151
  2. Sarmackie i europejskie perspektywy poznawania świata w Nowych Atenach Benedykta Chmielowskiego, przewodniki staropolskie    152
  3. Theatrum potencjalnego peregrynanta, lustratora świata, na scenie Nowych Aten „esencyjalne i osobliwe scienda” prezentujące    160
  4. Deskrypcja Włoch w Nowych Atenach Benedykta Chmielowskiego    161
  5. Lustrator Rzeczypospolitej i apologeta jej ustroju. Brylant nieoszacowany Korony Polskiej – dyskurs o złotej wolności    170
  
  Rozdział VI. Nowe Ateny jako poradnik    185
  1. Poradnik. Cechy gatunkowe    185
  1.1. Pragmatyka gatunku    187
  1.2. Dialogowość poradnika    188
  1.3. Strategie przekazywania informacji    192
  1.4. Afirmacja    193
  1.5. Krytyka, nagana    193
  1.6. Sposoby osiągania poglądowości wywodu    194
  1.7. Apele    196
  1.8. Zastosowanie dyskursu    197
  1.9. Interakcje komunikacyjne, tekst stworzony z myślą o potrzebach odbiorców    198
  1.10. Dbałość o maksymalnie łatwe przedstawienie trudnych zagadnień    198
  2. Nowe Ateny jako promptuarium dobrego gospodarza    200
  3. Nowe Ateny – o poradach encyklopedysty z zakresu „nowej ekonomiki” i o odsłanianiu przez pisarza sekretnych tajemnic    202
  
  Rozdział VII. „Literackość” Nowych Aten    213
  1. Panegiryzm w Nowych Atenach Benedykta Chmielowskiego. Teoretyczne refleksje twórcy pierwszej polskiej encyklopedii    213
  2. Benedykta Chmielowskiego listy do Pana Boga i N.M. Panny    223
  3. Poezja w Nowych Atenach    236
  3.1. Poezja tłumaczona przez Chmielowskiego    238
  3.2. Poezja okolicznościowa w Nowych Atenach. Problemy komunikacji literackiej    253
  4. Elementy literatury popularnej w Nowych Atenach Benedykta Chmielowskiego    276
  4.1. „Wirtualny” odbiorca Nowych Aten    277
  4.2. Stereotypy i schematy    281
  4.3. Anegdoty    285
  4.4. Facecja    287
  4.5. „Fabuły” mitologiczne – „fikcje poetyczne” jako tworzywo tekstów z obszaru li- teratury popularnej w Nowych Atenach    288
  4.6. Mnemonika na usługach literatury popularnej w Nowych Atenach    297
  4.7. Hagiografia    299
  4.8. Przysłowia    302
  4.9. Zagadki    306
  4.10. Legendy „historyczne” w Nowych Atenach    311
  4.11. Legendy o początkach państwa polskiego – sposoby ich adaptacji na gruncie literatury popularnej    312
  4.12. Prognostyki    316
  5. Rola retoryki w dyskursie Nowych Aten    319
  5.1. Pytania    319
  5.2. Amplifikacja inwencyjna    320
  5.3. Paronomazja    322
  5.4. Kalambur    323
  5.5. Hiperbola    324
  5.6. Oksymoron    324
  5.7. Antyteza    325
  5.8. Rozumowanie    326
  5.9. Nagromadzenie    326
  5.10. Alegoria    327
  6. Intertekstualność jako refleksja teoretyczna i praktyka twórcza w Nowych Atenach Benedykta Chmielowskiego    329
  7. Teatralizacja tekstu Nowych Aten. Ekspresyjność przedstawienia dyskursu popularnonaukowego    344
  7.1. Teatr historii    350
  7.2. Theatrum ogrodowe w Firlejowie    351
  7.3. Theatrum raritatum    356
  
  Rozdział VIII. Warsztat pisarski Benedykta Chmielowskiego    361
  1. Komunikacja literacka w Nowych Atenach    361
  1.1. Funkcja informatywna    365
  1.2. Funkcja ekspresywna    366
  1.3. Funkcja impresywna    367
  1.4. Sprawność komunikacyjna    368
  2. Dyskurs    372
  3. Przekład, imitacja, kompilacja, mistyfikacja jako formy kultywowania dziedzictwa kultury antycznej w Nowych Atenach Benedykta Chmielowskiego    383
  3.1. Przekład    385
  3.2. Imitacja    389
  3.3. Kompilacja    393
  3.4. Mistyfikacja    398
  4. Katalogowanie jako metoda pracy Benedykta Chmielowskiego    402
  4.1. Literackie „szaleństwo katalogowania” jako technika gromadzenia i opracowywania materiału    402
  4.2. Katalogi w utworach literackich    405
  4.3. Katalogi tytułów Chrystusa i Maryi    407
  4.4. Katalog jako forma amplifikacji literackiej. Litanijne określenia miłości w poemacie Adriana Wieszczyckiego Ogród rozkoszny…    409
  4.5. Katalogi poetyckie pełniące zadania dydaktyczne    412
  4.6. Katalogowanie materiału jako metoda opracowywania dzieł o charakterze użytkowym    415
  4.7. Katalogi biskupów    417
  4.8. Katalogi heretyków i katalogi (indeksy) ksiąg zakazanych    420
  4.9. Sporządzanie katalogów jako metoda pracy Chmielowskiego w Nowych Atenach    422
  5. Elementy ludyczne w Nowych Atenach Benedykta Chmielowskiego     430
  
  Zakończenie    449
  
  Bibliografia    455
  Bibliografia podmiotowa    455
  Bibliografia przedmiotowa    459
  
  Nota edytorska    473
  
  Summary    475
  
  Indeks osobowy    479
RozwińZwiń