INNE EBOOKI AUTORA
Autor:
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
Książka powstała jako wyraz przekonania, że badanie pokoleń jest dobrą, a na pewno interesującą, metodą badania społecznej zmiany, szczególnie użyteczną tam, gdzie zmiany zachodzą w sposób nieciągły, nieliniowy, gdy nie da się ich prosto i logicznie wyprowadzić z upływu czasu czy biegu zdarzeń. Proces społecznej zmiany opisywany jest z perspektywy socjalizacji, losów życiowych i charakterystyk (społecznych, mentalnych) dwóch pokoleń, których wczesne, formatywnie znaczące fazy biografii przypadały na różny historyczny czas (lata PRL i okres transformacji ustrojowej) i na różnie subiektywnie doświadczany czas wspólny (trzy dekady budowania demokracji, gospodarki rynkowej i poszukiwania tożsamości przez nowy, postkomunistyczny system). Ich drogi życiowe, problemy, postawy są przedmiotem badań o wyjątkowej historii i procedurze. Jest to Toruńskie Podłużne Badanie Pokoleń, najdłuższe tego typu badanie prowadzone w Polsce. Rozpoczęte na początku lat 70. XX wieku trwało nieprzerwanie do 2016/2017 roku obejmując dwie kohorty – osoby urodzone w 1957 roku (po raz pierwszy badane w wieku 15 lat) oraz ich dzieci, osoby urodzone w latach 1980-81 (po raz pierwszy badane w 1997/98 roku). W tej książce, podsumowującej wyniki trzech ostatnich fal badania podłużnego (z 1987/88 roku, 1997/98 roku i 2016/2017 roku), charakterystyki pokoleń i relacji pokoleniowych podejmowane są przede wszystkim z myślą i nadzieją na dostrzeżenie tych mechanizmów społecznej zmiany, które mają swoje źródło w „miękkich” procesach społecznych – w socjalizacji, wymianie pokoleniowej, w efektach zderzania się pokoleniowych zasobów z możliwościami i blokadami generowanymi przez historyczny czas.
Książka Krystyny Szafraniec jest obszerną rozprawą analizującą unikatowe na gruncie polskim badania panelowe. O wartości tej rozprawy decyduje przede wszystkim imponujący zrealizowany zamysł badawczy. Badania obejmują razem 45 lat i przeprowadzono je w czterech kolejnych fazach w latach 1972–1979; 1987–1988; 1997–1998 oraz 2016–2017. (…) Mimo stopniowego nieuniknionego „wykruszania się” badanej próby (pokolenie rocznik 1957 i ich dzieci) uzyskano jedyne w swoim rodzaju wyniki pozwalające śledzić zmiany w sytuacji i poglądach tych samych rodziców oraz dzieci w czasie oraz porównywać rodziców i dzieci. (…) Książka jest rozprawą naukową, dobrze i rzetelnie pokazującą podstawy teoretyczne oraz warsztat badawczy. Najistotniejsze jest jednak to, że dostarcza ona olbrzymiej liczby ciekawych i niekiedy niedających się uzyskać w inny sposób informacji o przemianach społeczeństwa polskiego w ciągu ostatniego półwiecza.
prof. dr hab. Marek Ziółkowski (z recenzji)
Książka prezentuje i analizuje unikatowe w skali kraju longitudinalne dane, które ze względu na obszerność uwzględnionej problematyki (liczbę i charakter uzyskanych informacji) oraz przebadany horyzont czasowy przewyższają, w mojej opinii, inne longitudinalne projekty zrealizowane w Polsce. (…) Zaletą pracy jest, rzadko spotykane w literaturze, połączenie w jednej analizie pokoleniowości w sensie pokrewieństwa i w sensie odrębności formacji społecznych (bez koncentracji na „pokoleniach politycznych”) – to, moim zdaniem, nowoczesne i płodne ujęcie problematyki generacyjnej. (…) Praca zawiera niezwykle cenne, warte szerokiego upowszechnienia wyniki na temat indywidualnej stabilności (w wielu interwałach czasowych) nastawień, wartości, postaw, preferencji, orientacji społeczno-politycznych, przekonań o sprawczości i podmiotowości.
prof. dr hab. Bogdan W. Mach (z recenzji)
Rok wydania | 2022 |
---|---|
Liczba stron | 298 |
Kategoria | Antropologia kulturowa |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-22169-0 |
Numer wydania | 1 |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
WPROWADZENIE | 9 |
CZĘŚĆ I. KONTEKSTY | 15 |
Rozdział 1. Metodologiczne ramy badań | 17 |
1.1. Specyfika badań podłużnych | 17 |
1.2. Badania wzdłuż czasu w Polsce i zagranicą | 21 |
1.3. Toruńskie podłużne badanie pokoleń | 24 |
1.4. Warsztat analityczny | 34 |
Podsumowanie | 35 |
Rozdział 2. Pokolenia i badanie pokoleń | 36 |
2.1. Kiedy i po co sięgamy do pokoleń? | 36 |
2.2. Karl Mannheim i socjologiczny problem pokoleń | 38 |
2.3. Badanie pokoleń – inspiracje klasyką | 41 |
2.4. Pokolenie, kohorta, wiek i czas – problemy definicyjne i analityczne | 44 |
Podsumowanie | 46 |
Rozdział 3. Społeczno-historyczne tło socjalizacji pokoleniowej – jeden świat, różne perspektywy | 47 |
3.1. Społeczny świat dorastania rodziców | 47 |
3.2. Społeczny świat dorastania dzieci | 52 |
Podsumowanie | 58 |
CZĘŚĆ II. PODSTAWOWE WYMIARY MOBILNOŚCI POKOLEŃ | 59 |
Rozdział 4. Wykształcenie i mobilność edukacyjna | 61 |
4.1. Aktywność edukacyjna pokolenia rodziców | 62 |
4.2. Aktywność edukacyjna pokolenia dzieci | 65 |
4.3. Edukacyjna ruchliwość międzypokoleniowa | 66 |
4.4. Pokoleniowe zmiany i różnice w wartościowaniu wykształcenia | 68 |
Podsumowanie | 71 |
Rozdział 5. Pokoleniowe wędrówki po społecznej drabinie | 72 |
5.1. Statusy, hierarchie i położenia życiowe | 72 |
5.2. Oswajanie merytokracji – dwie prędkości pokoleniowe | 73 |
5.3. Statusy osiągnięte i ich zmiany w czasie | 75 |
5.4. Ruchliwość wewnątrz- i międzypokoleniowa | 77 |
5.5. Kategorie przyciągające i odpychające – podobieństwa i różnice pokoleniowe | 79 |
5.6. Zmiany strukturotwórczej roli wykształcenia | 82 |
Podsumowanie | 83 |
Rozdział 6. Mobilność przestrzenna i przenoszenie kapitału kulturowego | 85 |
6.1. Dwa spojrzenia na migracje | 85 |
6.2. Migracje wieś – miasto: konteksty dawne i nowe | 86 |
6.3. Zmiany miejsca zamieszkania i wzory mobilności | 87 |
6.4. Społeczno-kulturowe korelaty mobilności przestrzennej | 89 |
Podsumowanie | 93 |
CZĘŚĆ III. PRACA I ŻYCIE | 95 |
Rozdział 7. Orientacje życiowe i emergencja wartości kierunkowych | 97 |
7.1. Cele i dążenia życiowe – ciągłość i zmiana | 97 |
7.2. Autocharakterystyki | 101 |
7.3. Cechy pożądane i orientacje życiowe | 103 |
7.4. Przełomowe wydarzenia w życiu i najbardziej angażujące problemy | 105 |
Podsumowanie | 110 |
Rozdział 8. Praca i kariery zawodowe | 112 |
8.1. Mobilność zawodowa i stabilność zatrudnienia | 112 |
8.2. Miejsce pracy i rodzaj zatrudnienia | 115 |
8.3. Opinie o pracy i znaczenie pracy | 117 |
Podsumowanie | 118 |
Rozdział 9. Zmiany materialnych warunków życia 120 | |
9.1. Zmiany sytuacji dochodowej | 120 |
9.2. Zmiany warunków mieszkaniowych i poziomu życia | 123 |
9.3. Zmiany subiektywnych ocen i odczuć | 125 |
Podsumowanie | 127 |
Rozdział 10. Życie rodzinne i czas wolny | 128 |
10.1. Stan cywilny i liczba dzieci – zmiany pokoleniowe | 128 |
10.2. Kobiety i mężczyźni – wykształcenie, praca, zatrudnienie | 130 |
10.3. Obowiązki domowe i napięcia w budżecie czasu | 134 |
10.4. Oceny życia małżeńskiego i rodzinnego – zmiana kryteriów wartościujących | 136 |
10.5. Budżet czasu i zmieniający się status czasu wolnego | 137 |
Podsumowanie | 142 |
Rozdział 11. Praktyki socjalizacyjne w rodzinie i relacje pokoleniowe | 143 |
11.1. Oczekiwania wobec dzieci i style wychowania w rodzinie | 143 |
11.2. Socjalizacja rodzinna i relacje pokoleniowe – młodzi rodzice, bardzo młode dzieci | 149 |
11.3. Relacje pokoleniowe po latach i karuzela pokoleń – starsi rodzice, dorosłe dzieci | 153 |
Podsumowanie | 159 |
CZĘŚĆ IV. W STRONĘ SFERY PUBLICZNEJ | 161 |
Rozdział 12. Samopoczucie w rzeczywistości społecznej i ważne zasoby | 163 |
12.1. Podmiotowość i jej zmiany w biegu życia i w biegu zdarzeń | 164 |
12.2. Zmiany samopoczucia w rzeczywistości społecznej | 172 |
12.3. Poczucie anomii | 175 |
12.4. Religijność | 182 |
Podsumowanie | 189 |
Rozdział 13. Preferencje polityczne – ciągłość i zmiana w czasie ustrojowego przejścia | 191 |
13.1. Profil polityczny pokolenia rodziców z końca epoki PRL | 192 |
13.2. Polityczne wolty i reakcja na zmiany systemu | 196 |
13.3. Kształtowanie się preferencji ustrojowych na nowo | 200 |
13.4. Preferencje ustrojowe dorastających dzieci | 204 |
Podsumowanie | 206 |
Rozdział 14. Oceny transformacji i zmiany preferencji ustrojowych – bilans trzydziestu lat przemian 208 | |
14.1. Ocena skutków transformacji | 208 |
14.2. Zmiany preferencji dotyczących ustroju politycznego i gospodarki | 209 |
14.3. W poszukiwaniu odmienności pokoleniowych | 215 |
14.4. Trwałość preferencji ustrojowych w czasie – analiza przepływów | 216 |
Podsumowanie | 219 |
Rozdział 15. Preferencje wspólnotowe – elementy trwałości i zmiany 220 | |
15.1. Preferencje wspólnotowe na starcie przemian ustrojowych | 221 |
15.2. Preferencje wspólnotowe po latach – trendy i przepływy | 224 |
15.3. Preferencje wspólnotowe a preferencje ustrojowe i sympatie polityczne | 235 |
Podsumowanie | 238 |
Rozdział 16. Między lewicą i prawicą – siła politycznych autoidentyfikacji 239 | |
16.1. Lewica vs. prawica – splątane znaczenia | 239 |
16.2. Autoidentyfikacje polityczne w pokoleniu rodziców i dzieci | 241 |
16.3. Nieprzekładalność autoidentyfikacji politycznych na sympatie i preferencje polityczne | 244 |
16.4. Społeczne zaplecze orientacji lewicowej i prawicowej | 246 |
16.5. Polityczne identyfikacje a obywatelskie zaangażowanie | 250 |
Podsumowanie | 250 |
Rozdział 17. Postawy obywatelskie i obecność w publicznej sferze życia | 252 |
17.1. Socjalizacja obywatelska – odmienności pokoleniowe | 252 |
17.2. Przynależność organizacyjna i zainteresowanie polityką | 254 |
17.3. Deklaracje udziału w wyborach i zapowiedź nieuczestniczenia – kategorie wyborców | 257 |
17.4. Identyfikacje wspólnotowe i zaufanie do instytucji państwa | 262 |
17.5. Typy praktykowanego obywatelstwa – odmienności pokoleniowe | 264 |
Podsumowanie | 269 |
ZAKOŃCZENIE | 271 |
BIBLIOGRAFIA | 281 |