INNE EBOOKI AUTORA
Autor:
Redakcja:
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
O autorze
Święty Tomasz z Akwinu (1225–1274). Urodził się w rodzinie hrabiowskiej w okolicach Akwinu. Naukę rozpoczął w roku 1230, jako oblat, w klasztorze benedyktynów na Monte Cassino. Studia odbywał na uniwersytecie w Neapolu. W roku 1244 wstąpił do zakonu dominikanów. Jako uczeń kolegiów dominikańskich w Paryżu, a później w Kolonii kształcił się dalej pod kierunkiem Alberta Wielkiego. Został wykładowcą teologii na uniwersytecie w Paryżu, uczył również w wielu miastach we Włoszech.
W związku z wykładami w Paryżu napisał komentarz do Sentencji Piotra Lombarda. W latach 1259–1264 napisał tzw. Summę filozoficzną czyli Summa contra Gentiles, a w roku 1265 rozpoczął pisanie swego największego dzieła – Summy teologii. Św. Tomasz uznany został za jednego z najwybitniejszych teologów i filozofów chrześcijańskich. Doktryna, którą stworzył, wywarła ogromny wpływ na naukę Kościoła katolickiego. Po śmierci w roku 1274, uznany został doktorem Kościoła, a w roku 1323 kanonizowany.
Fragment Wstępu tłumacza
Przedstawiany w tym tomie traktat etyczny, obejmujący kwestie 23-46 z „drugiej części drugiej części” (secunda secundae) Summy teologii Tomasza z Akwinu mówi o czymś, co jest normatywną podstawą różnorakich teorii moralnych, odwołujących się do chrześcijaństwa. Tą fundamentalną normą wszelkiej chrześcijańskiej etyki jest potwierdzane z całą mocą w Ewangeliach, lecz podawane także w Starym Testamencie przykazanie miłości bliźniego. Choć jednak sama formuła tego religijnego nakazu – „kochaj bliźniego swego jak siebie samego”, dilige proximum tuum sicut te ipsum – jest od wieków ustalona, wypełniającą ją treść rozumiano na różne sposoby. (…) Miłość, o którą chodzi w omawianym przykazaniu, nie jest jakąś powszechną życzliwością lub sympatią, żywioną przez człowieka wobec innych ludzi i przysługującą mu z samej natury; jest to raczej moc czy też zdolność pochodząca bezpośrednio od Boga i podarowana ułomnemu człowiekowi, który sam nie mógłby jej z siebie wykrzesać, ale może zarządzać tym darem, używając go lepiej lub gorzej, właściwie lub niewłaściwie. I właśnie ta nadnaturalna, poniekąd teocentryczna miłość, określana jako caritas, stanowi centralny przedmiot przedstawianej tutaj części dzieła Tomasza z Akwinu (…).
Rok wydania | 2022 |
---|---|
Liczba stron | 504 |
Kategoria | Teologia |
Wydawca | Marek Derewiecki |
ISBN-13 | 978-83-66941-23-6 |
Numer wydania | 1 |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp tłumacza | 11 |
I. Obowiązki czynienia dobra w etyce Tomasza z Akwinu | 11 |
1. O rodzajach obowiązków | 13 |
2. O dobroczynności lub czynieniu dobra | 19 |
3. O miłosierdziu lub współczuciu | 29 |
4. O wspieraniu w potrzebie | 35 |
II. Uwagi do przekładu | 47 |
TRAKTAT O MIŁOŚCI | |
Kwestia 23. O miłości rozumianej jako caritas | 55 |
Artykuł 1. Czy caritas jest przyjaźnią? | 55 |
Artykuł 2. Czy caritas jest czymś stworzonym w duszy? | 58 |
Artykuł 3. Czy caritas jest cnotą? | 61 |
Artykuł 4. Czy caritas jest cnotą szczególną? | 64 |
Artykuł 5. Czy caritas jest jedną cnotą? | 65 |
Artykuł 6. Czy caritas jest najwyższą z cnót? | 67 |
Artykuł 7. Czy bez miłości-caritas może istnieć jakakolwiek inna prawdziwa cnota? | 69 |
Artykuł 8. Czy caritas jest formą cnót? | 72 |
Kwestia 24. O podmiocie caritas | 74 |
Artykuł 1. Czy podmiotem caritas jest wola? | 74 |
Artykuł 2. Czy caritas jest nabywana przez człowieka w wyniku jego wcześniejszych aktów, czy też jest mu udzielana przez Boga? | 76 |
Artykuł 3. Czy caritas jest udzielana człowiekowi odpowiednio do jego naturalnej zdolności? | 78 |
Artykuł 4. Czy caritas zwiększa się w tym, kto ją posiada? | 80 |
Artykuł 5. Czy caritas zwiększa się przez dodawanie? | 82 |
Artykuł 6. Czy caritas zwiększa się przez każdy akt, który ją spełnia? | 85 |
Artykuł 7. Czy caritas może się zwiększać w sposób nieograniczony? | 86 |
Artykuł 8. Czy caritas w życiu doczesnym może być doskonała? | 88 |
Artykuł 9. Czy stopnie caritas są wyróżniane we właściwy sposób? | 90 |
Artykuł 10. Czy caritas może się zmniejszać? | 92 |
Artykuł 11. Czy uzyskaną caritas można utracić? | 95 |
Artykuł 12. Czy caritas można utracić wskutek jednego aktu grzechu śmiertelnego? | 98 |
Kwestia 25. O przedmiocie caritas | 101 |
Artykuł 1. Czy przedmiotem caritas powinien być jedynie Bóg, czy także bliźni? | 101 |
Artykuł 2. Czy miłością wypływającą z caritas powinno się kochać samą caritas? | 104 |
Artykuł 3. Czy przedmiotem miłości wypływającej z caritas powinny być również stworzenia nierozumne? | 105 |
Artykuł 4. Czy miłością wypływającą z caritas można kochać samego siebie? | 107 |
Artykuł 5. Czy miłością wypływającą z caritas można kochać własne ciało? | 109 |
Artykuł 6. Czy miłością wypływającą z caritas powinno się kochać ludzi złych? | 111 |
Artykuł 7. Czy ludzie źli kochają samych siebie? | 114 |
Artykuł 8. Czy miłością wypływającą z caritas powinno się kochać nieprzyjaciół? | 116 |
Artykuł 9. Czy nieprzyjaciołom należy okazywać wyrazy przyjaźni? | 118 |
Artykuł 10. Czy miłością wypływającą z caritas powinniśmy kochać aniołów? | 120 |
Artykuł 11. Czy miłością wypływającą z caritas można kochać demony? | 121 |
Artykuł 12. Czy przedmioty miłości wypływającej z caritas są wyróżniane we właściwy sposób? | 123 |
Kwestia 26. O porządku caritas | 125 |
Artykuł 1. Czy w zakresie miłości rozumianej jako caritas istnieje jakiś porządek? | 125 |
Artykuł 2. Czy człowiek powinien bardziej kochać Boga niż bliźniego? | 127 |
Artykuł 3. Czy człowiek powinien bardziej kochać Boga niż siebie samego? | 129 |
Artykuł 4. Czy człowiek miłością-caritas powinien kochać bardziej sam siebie niż bliźniego? | 131 |
Artykuł 5. Czy człowiek powinien bardziej kochać bliźniego niż swoje ciało? | 133 |
Artykuł 6. Czy powinniśmy bardziej kochać jednego bliźniego niż innego? | 135 |
Artykuł 7. Czy bardziej powinniśmy kochać ludzi lepszych niż tych, którzy są z nami bardziej związani? | 138 |
Artykuł 8. Czy bardziej powinniśmy kochać ludzi, z którymi łączą nas więzy krwi, czy też związanych z nami w inny sposób? | 141 |
Artykuł 9. Czy miłością-caritas należy bardziej darzyć syna niż ojca? | 143 |
Artykuł 10. Czy należy bardziej kochać matkę niż ojca? | 145 |
Artykuł 11. Czy należy bardziej kochać żonę niż matkę lub ojca? | 147 |
Artykuł 12. Czy człowiek powinien bardziej kochać tego, kto obdarzył go dobrem, czy tego, kto został przez niego obdarzony dobrem? | 148 |
Artykuł 13. Czy porządek miłości zostanie zachowany w niebie? | 150 |
Kwestia 27. O akcie caritas | 153 |
Artykuł 1. Czy bardziej właściwe dla caritas jest być kochanym czy kochać? | 153 |
Artykuł 2. Czy kochanie jako akt caritas jest tym samym co życzliwość? | 155 |
Artykuł 3. Czy Boga należy kochać ze względu na niego samego? | 157 |
Artykuł 4. Czy w życiu doczesnym można kochać Boga w sposób bezpośredni? | 159 |
Artykuł 5. Czy Bóg może być kochany w pełni? | 161 |
Artykuł 6. Czy istnieje właściwa miara miłości Boga? | 163 |
Artykuł 7. Czy lepiej jest kochać przyjaciela czy wroga? | 165 |
Artykuł 8. Czy lepiej jest kochać Boga czy bliźniego? | 167 |
Kwestia 28. O skutkach miłości | 170 |
Artykuł 1. Czy radość jest skutkiem caritas? | 170 |
Artykuł 2. Czy radość wypływająca z caritas może łączyć się ze smutkiem? | 172 |
Artykuł 3. Czy radość wypływająca z caritas może być pełna? | 174 |
Artykuł 4. Czy radość wypływająca z caritas jest cnotą? | 176 |
Kwestia 29. O pokoju | 178 |
Artykuł 1. Czy pokój jest tym samym co zgoda? | 178 |
Artykuł 2. Czy wszystkie byty dążą do pokoju? | 180 |
Artykuł 3. Czy pokój jest skutkiem caritas? | 182 |
Artykuł 4. Czy pokój jest cnotą? | 184 |
Kwestia 30. O miłosierdziu lub współczuciu | 186 |
Artykuł 1. Czy przyczyną miłosierdzia lub współczucia jest zło związane z osobą, której współczujemy? | 186 |
Artykuł 2. Kto odczuwa miłosierdzie lub współczucie? | 189 |
Artykuł 3. Czy miłosierdzie jest cnotą? | 191 |
Artykuł 4. Czy miłosierdzie jest największą cnotą? | 194 |
Kwestia 31. O dobroczynności lub czynieniu dobra | 197 |
Artykuł 1. Czy czynienie dobra jest aktem caritas? | 198 |
Artykuł 2. Czy dobro należy czynić wszystkim? | 200 |
Artykuł 3. Czy powinniśmy bardziej czynić dobro osobom, które są z nami bardziej związane? | 201 |
Artykuł 4. Czy dobroczynność jest szczególną cnotą? | 205 |
Kwestia 32. O wsparciu w potrzebie | 207 |
Artykuł 1. Czy wsparcie w potrzebie jest aktem caritas? | 207 |
Artykuł 2. Czy formy wsparcia w potrzebie zostały wyróżnione w sposób właściwy? | 210 |
Artykuł 3. Czy materialne formy wsparcia są ważniejsze niż duchowe? | 214 |
Artykuł 4. Czy materialne formy wsparcia powodują skutki duchowe? | 216 |
Artykuł 5. Czy wsparcie w potrzebie jest działaniem nakazanym? | 218 |
Artykuł 6. Czy powinniśmy udzielać materialnego wsparcia z tego, czego sami potrzebujemy? | 222 |
Artykuł 7. Czy wolno udzielać wsparcia z zasobów zdobytych w sposób niedozwolony? | 224 |
Artykuł 8. Czy może udzielać wsparcia ktoś, kto podlega czyjejś władzy? | 227 |
Artykuł 9. Czy bardziej powinniśmy pomagać osobom bliższym? | 230 |
Artykuł 10. Czy pomoc w potrzebie powinna być obfita? | 232 |
Kwestia 33. O braterskim upomnieniu | 235 |
Artykuł 1. Czy braterskie upomnienie jest aktem caritas? | 235 |
Artykuł 2. Czy braterskie upomnienie jest przedmiotem nakazu? | 238 |
Artykuł 3. Czy nakaz braterskiego upomnienia odnosi się do wszystkich, czy tylko do przełożonych? | 241 |
Artykuł 4. Czy podwładni powinni upominać przełożonych? | 243 |
Artykuł 5. Czy człowiek grzeszący może upominać innych? | 245 |
Artykuł 6. Czy powinno się upominać kogoś, kto wskutek upomnienia staje się gorszy? | 247 |
Artykuł 7. Czy publiczne doniesienie należy poprzedzić upomnieniem na osobności? | 249 |
Artykuł 8. Czy publiczne doniesienie należy poprzedzić wezwaniem świadków? | 253 |
Kwestia 34. O nienawiści | 256 |
Artykuł 1. Czy można żywić nienawiść do Boga? | 256 |
Artykuł 2. Czy nienawiść Boga jest najcięższym grzechem? | 258 |
Artykuł 3. Czy nienawiść bliźniego zawsze jest grzechem? | 260 |
Artykuł 4. Czy nienawiść bliźniego jest najcięższym z grzechów, popełnianych wobec bliźnich? | 262 |
Artykuł 5. Czy nienawiść jest wadą kardynalną? | 263 |
Artykuł 6. Z jakiej kardynalnej wady rodzi się nienawiść? | 265 |
Kwestia 35. O zniechęceniu | 267 |
Artykuł 1. Czy zniechęcenie jest grzechem? | 267 |
Artykuł 2. Czy zniechęcenie jest wadą szczególnego gatunku? | 270 |
Artykuł 3. Czy zniechęcenie jest grzechem śmiertelnym? | 271 |
Artykuł 4. Czy zniechęcenie jest wadą kardynalną? | 273 |
Kwestia 36. O zawiści | 277 |
Artykuł 1. Czym jest zawiść? | 277 |
Artykuł 2. Czy zawiść jest grzechem? | 280 |
Artykuł 3. Czy zawiść jest grzechem śmiertelnym? | 282 |
Artykuł 4. Czy zawiść jest wadą kardynalną? | 284 |
Kwestia 37. O niezgodzie | 287 |
Artykuł 1. Czy niezgoda jest grzechem? | 287 |
Artykuł 2. Czy niezgoda jest córką próżnej chwały? | 289 |
Kwestia 38. O sporze | 292 |
Artykuł 1. Czy spór jest grzechem śmiertelnym? | 292 |
Artykuł 2. Czy spór pochodzi od próżnej chwały? | 295 |
Kwestia 39. O schizmie | 297 |
Artykuł 1. Czy schizma jest grzechem szczególnego gatunku? | 297 |
Artykuł 2. Czy schizma jest cięższym grzechem niż niewiara? | 299 |
Artykuł 3. Czy schizmatycy mają pewną moc duchową? | 302 |
Artykuł 4. Jaka kara jest stosowna dla schizmatyków? | 303 |
Kwestia 40. O wojnie | 306 |
Artykuł 1. Czy jakakolwiek wojna jest dozwolona? | 306 |
Artykuł 2. Czy osobom duchownym wolno walczyć w wojnie? | 310 |
Artykuł 3. Czy podczas wojny wolno używać zasadzek? | 313 |
Artykuł 4. Czy działania wojenne wolno prowadzić w dni świąteczne? | 314 |
Kwestia 41. O kłótni lub zwadzie | 316 |
Artykuł 1. Czy kłótnia lub zwada jest grzechem? | 316 |
Artykuł 2. Czy kłótnia jest córką gniewu? | 318 |
Kwestia 42. O buncie lub rozłamie | 321 |
Artykuł 1. Czy bunt lub rozłam jest grzechem szczególnego gatunku? | 321 |
Artykuł 2. Czy bunt lub rozłam jest grzechem śmiertelnym? | 323 |
Kwestia 43. O zgorszeniu | 325 |
Artykuł 1. Czym jest zgorszenie? | 325 |
Artykuł 2. Czy zgorszenie jest grzechem? | 328 |
Artykuł 3. Czy zgorszenie jest grzechem szczególnego gatunku? | 331 |
Artykuł 4. Czy zgorszenie jest grzechem śmiertelnym? | 333 |
Artykuł 5. Czy ludzie doskonali doznają zgorszenia? | 334 |
Artykuł 6. Czy ludzie doskonali przyczyniają się do zgorszenia innych? | 336 |
Artykuł 7. Czy należy wyrzekać się dóbr duchowych dla uniknięcia zgorszenia? | 338 |
Artykuł 8. Czy należy wyrzekać się dóbr doczesnych dla uniknięcia zgorszenia? | 341 |
Kwestia 44. O przykazaniach miłości-caritas | 345 |
Artykuł 1. Czy powinny istnieć przykazania dotyczące miłości-caritas? | 345 |
Artykuł 2. Czy powinny były zostać podane dwa przykazania dotyczące caritas? | 348 |
Artykuł 3. Czy dwa przykazania dotyczące caritas są już wystarczające? | 350 |
Artykuł 4. Czy słusznie przykazuje się kochać Boga całym swoim sercem? | 352 |
Artykuł 5. Czy w przykazaniu miłości Boga potrzebnie dodaje się słowa: „z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił”? | 353 |
Artykuł 6. Czy przykazanie miłości Boga można wypełnić w życiu doczesnym? | 355 |
Artykuł 7. Czy przykazanie miłości bliźniego nie jest sformułowane właściwie? | 357 |
Artykuł 8. Czy porządek miłości-caritas jest przedmiotem przykazania? | 359 |
Kwestia 45. O darze mądrości | 361 |
Artykuł 1. Czy mądrość powinna być zaliczana do darów Ducha Świętego? | 361 |
Artykuł 2. Co jest podmiotem, w którym istnieje mądrość? | 364 |
Artykuł 3. Czy istnieje tylko mądrość teoretyczna, czy także praktyczna? | 366 |
Artykuł 4. Czy mądrość będąca darem może współistnieć z grzechem śmiertelnym? | 367 |
Artykuł 5. Czy mądrość istnieje we wszystkich ludziach mających łaskę? | 369 |
Artykuł 6. Które błogosławieństwo odpowiada darowi mądrości? | 371 |
Kwestia 46. O głupocie | 374 |
Artykuł 1. Czy głupota jest przeciwieństwem mądrości? | 374 |
Artykuł 2. Czy głupota jest grzechem? | 376 |
Artykuł 3. Do jakiej wady kardynalnej sprowadza się głupota? | 377 |
Odsyłacze i objaśnienia | 379 |
Indeks pojęć | 482 |
Indeks dzieł cytowanych | 494 |
Indeks osób | 499 |