POLECAMY
-17%
Redakcja:
Wydawca:
Format:
Podręcznik Prawo prasowe zawiera omówienie najważniejszych zagadnień z zakresu prawa prasowego, analizowanych łącznie z przykładami z orzecznictwa sądów polskich oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Zaprezentowano w nim aktualne problemy prawne związane m.in. z:
naruszeniem prawa w Internecie,
ochroną danych osobowych w działalności prasowej,
wolnością prasy,
prawem do krytyki prasowej.
Autorzy wyjaśniają w przystępnej i komunikatywnej formie często zawiłe i trudne zagadnienia.
Książka, oprócz wskazania poglądów wielu znanych przedstawicieli polskiej doktryny, zawiera również liczne wskazówki o charakterze praktycznym poczynione w oparciu o bogate przykłady z orzecznictwa sądów polskich oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, co pomaga w rozwiązywaniu problemów dotyczących stosowania prawa prasowego. Zrozumienie poszczególnych zagadnień ułatwia zastosowanie bogatej szaty graficznej, na którą składają się liczne grafy, tabele, rysunki oraz przykłady z praktyki orzeczniczej.
Nowoczesna konstrukcja podręcznika, łącząca zagadnienia teoretyczne z przykładami z praktyki orzeczniczej sądów polskich i europejskich, ułatwi zrozumienie i pomoże w rozwiązaniu problemów prawnych z prawa prasowego.
Adresaci:Publikacja przeznaczona jest dla studentów takich kierunków, jak: prawo, dziennikarstwo, administracja, bezpieczeństwo, politologia, pedagogika, kulturoznawstwo i inne. Zainteresuje również praktyków, tzn.: dziennikarzy, rzeczników prasowych, wydawców, producentów oraz radców prawnych i adwokatów specjalizujących się w prawie prasowym.
Rok wydania | 2019 |
---|---|
Liczba stron | 448 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | Wolters Kluwer Polska SA |
ISBN-13 | 978-83-8160-667-7 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wykaz skrótów ....................................................................................................................13 | |
Od Autorów ..........................................................................................................................17 | |
Rozdział I | |
Historia prawa prasowego w Polsce. Podstawowe pojęcia z zakresu | |
prawa prasowego .................................................................................................................19 | |
1. Źródła prawa ..................................................................................................................19 | |
2. Prawo prasowe w ujęciu historycznym ......................................................................19 | |
3. Charakterystyka ustawy – Prawo prasowe ...............................................................23 | |
4. Pojęcie prasy ...................................................................................................................25 | |
5. Dzienniki i czasopisma ............................................................................................... | 28 |
6. Materiał prasowy ......................................................................................................... | 30 |
7. Dziennikarz, redaktor, redaktor naczelny, wydawca ..............................................32 | |
8. Wymogi dotyczące redaktora naczelnego .................................................................36 | |
9. Oznaczanie materiałów prasowych ............................................................................38 | |
10. Internet a prasa ..............................................................................................................38 | |
11. Ćwiczenia ...................................................................................................................... | 43 |
12. Literatura ....................................................................................................................... | 43 |
13. Wybrane orzecznictwo sądowe .................................................................................. | 44 |
Rozdział II | |
Wolność prasy i jej ograniczenia .................................................................................... | 46 |
1. Źródła prawa ................................................................................................................. | 46 |
2. Pojęcie wolności prasy ................................................................................................. | 46 |
3. Funkcje prasy .................................................................................................................49 | |
4. Podmiot, przedmiot i forma wypowiedzi .................................................................52 | |
5. Wypowiedzi prasowe podlegające ochronie .............................................................55 | |
6. Wypowiedzi prasowe niepodlegające ochronie ...................................................... | 56 |
7. Ograniczenia wolności prasy ......................................................................................57 | |
8. Literatura ........................................................................................................................61 | |
9. Wybrane orzecznictwo sądowe ...................................................................................636 Spis treści | |
Rozdział III | |
Rejestracja dzienników i czasopism. Tytuł prasowy i jego ochrona ........................65 | |
1. Źródła prawa ..................................................................................................................65 | |
2. Zasady dotyczące rejestracji dziennika lub czasopisma ..........................................65 | |
3. Postępowanie w sprawie rejestracji dziennika | |
lub czasopisma ...............................................................................................................67 | |
3.1. Wniosek o rejestrację ........................................................................................... | 68 |
3.2. Rozstrzygnięcia organu rejestracyjnego ............................................................69 | |
3.2.1. Postanowienie o wpisie dziennika lub czasopisma do rejestru ...........69 | |
3.2.2. Postanowienie o odmowie rejestracji dziennika lub czasopisma .......71 | |
4. Prawo do tytułu prasowego .........................................................................................74 | |
5. Ochrona prawna tytułu prasowego ........................................................................... | 77 |
5.1. Tytuł prasowy jako dobro osobiste .....................................................................78 | |
5.2. Tytuł prasowy jako przedmiot ochrony prawa autorskiego ...........................78 | |
5.3. Tytuł prasowy jako znak towarowy ....................................................................79 | |
5.4. Ochrona tytułu prasowego na podstawie przepisów ustawy o zwalczaniu | |
nieuczciwej konkurencji ...................................................................................... | 80 |
6. Zawieszenie wydawania dziennika lub czasopisma ................................................81 | |
7. Utrata ważności rejestracji dziennika lub czasopisma ............................................82 | |
8. Ćwiczenia .......................................................................................................................83 | |
9. Literatura ........................................................................................................................83 | |
10. Wybrane orzecznictwo sądowe .................................................................................. | 84 |
Rozdział IV | |
Prawo prasy do informacji ............................................................................................... | 86 |
1. Źródła prawa ................................................................................................................. | 86 |
2. Prawo do informacji w Konstytucji RP .................................................................... | 86 |
3. Pojęcie informacji publicznej ......................................................................................89 | |
4. Zakres podmiotowy prawa do informacji .................................................................95 | |
5. Zakres prawa do informacji publicznej .....................................................................97 | |
5.1. Prawo do uzyskania informacji publicznej .......................................................97 | |
5.2. Prawo wglądu do dokumentów urzędowych ................................................. | 100 |
5.3. Dostęp do posiedzeń organów władzy publicznej ..........................................101 | |
6. Podmioty zobowiązane do udostępniania informacji publicznej .......................102 | |
7. Sposoby udostępniania informacji publicznych .....................................................104 | |
7.1. Ogłaszanie informacji publicznych w Biuletynie | |
Informacji Publicznej .........................................................................................106 | |
7.2. Jawność posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej ......................108 | |
7.3. Umieszczanie informacji publicznych w centralnym repozytorium | |
informacji publicznych .......................................................................................109 | |
7.4. Inne sposoby udostępniania informacji publicznej .......................................110 | |
8. Udostępnianie informacji publicznej na wniosek ..................................................111 | |
8.1. Rozstrzygnięcia organów administracji publicznej .......................................1157 Spis treści | |
8.1.1. Udostępnienie informacji publicznej – decyzja administracyjna | |
czy czynność materialno-techniczna ....................................................115 | |
8.1.2. Decyzja o odmowie udostępnienia informacji publicznej .................117 | |
8.1.3. Decyzja o umorzeniu postępowania o udostępnienie informacji | |
publicznej ..................................................................................................117 | |
8.2. Środki prawne przysługujące w razie odmowy udostępnienia | |
informacji publicznej ..........................................................................................119 | |
9. Ćwiczenia .....................................................................................................................121 | |
10. Literatura ..................................................................................................................... 122 | |
11. Wybrane orzecznictwo sądowe ................................................................................ 124 | |
Rozdział V | |
Ograniczenia dostępu prasy do informacji publicznej ............................................ 126 | |
1. Źródła prawa ............................................................................................................... 126 | |
2. Ograniczenie prawa do informacji w świetle Konstytucji RP ............................. 126 | |
3. Ograniczenie prawa do informacji w ustawie o dostępie do informacji | |
publicznej .....................................................................................................................127 | |
3.1. Ochrona informacji niejawnych ...................................................................... 128 | |
3.2. Ochrona tajemnicy ustawowo chronionej .......................................................132 | |
3.3. Ochrona prywatności osoby fizycznej .............................................................133 | |
3.4. Ochrona tajemnicy przedsiębiorcy ...................................................................136 | |
4. Ograniczenia prawa do informacji w prawie prasowym ......................................138 | |
5. Ćwiczenia .....................................................................................................................142 | |
6. Literatura ......................................................................................................................142 | |
7. Wybrane orzecznictwo sądowe .................................................................................143 | |
Rozdział VI | |
Działalność prasy a ochrona danych osobowych .......................................................145 | |
1. Źródła prawa ................................................................................................................145 | |
2. Pojęcie danych osobowych ........................................................................................146 | |
2.1. Przedmiot i podmiot prawa do ochrony danych osobowych .......................147 | |
2.2. Szczególne kategorie danych osobowych ....................................................... 150 | |
3. Prawo do ochrony danych osobowych a prawo do prywatności .........................152 | |
3.1. Gwarancje konstytucyjne prawa do ochrony danych osobowych ...............153 | |
3.2. Gwarancje ustawowe prawa do ochrony danych osobowych .......................155 | |
4. Ograniczenia stosowania ustawy o ochronie danych osobowych | |
do działalności prasy ..................................................................................................155 | |
4.1. Klauzula prasowa ............................................................................................... 156 | |
4.2. Zakres przedmiotowy i podmiotowy wyjątku dziennikarskiego ................157 | |
5. Prawo do ochrony danych osobowych osób pełniących funkcje publiczne ......161 | |
6. Ćwiczenia .....................................................................................................................162 | |
7. Literatura ......................................................................................................................163 | |
8. Wybrane orzecznictwo sądowe .................................................................................1648 Spis treści | |
Rozdział VII | |
Podstawowe obowiązki dziennikarzy...........................................................................166 | |
1. Źródła prawa ................................................................................................................166 | |
2. Obowiązki dziennikarzy............................................................................................166 | |
3. Obowiązek publikowania prawdziwych informacji ..............................................167 | |
4. Obowiązek służby społeczeństwu i państwu..........................................................171 | |
5. Obowiązek postępowania zgodnie z etyką zawodową ..........................................173 | |
6. Obowiązek działania zgodnie z zasadami współżycia społecznego ...................176 | |
7. Obowiązek szczególnej staranności dziennikarza .................................................178 | |
7.1. Szczególna staranność na etapie zbierania materiałów prasowych .............180 | |
7.2. Szczególna staranność na etapie wykorzystania | |
materiałów prasowych ........................................................................................183 | |
8. Obowiązek rzetelności dziennikarskiej ...................................................................186 | |
9. Obowiązek ochrony dóbr osobistych .......................................................................189 | |
10. Obowiązek dbałości o poprawność języka ..............................................................192 | |
11. Obowiązki wynikające z działalności reklamowej ................................................194 | |
11.1. Reklamy i ogłoszenia .........................................................................................196 | |
11.2.Odmowa opublikowania reklamy i ogłoszenia ............................................. 199 | |
12. Obowiązek autoryzacji dosłownie cytowanej wypowiedzi ................................. 200 | |
13. Ćwiczenia .................................................................................................................... 204 | |
14. Literatura ..................................................................................................................... 205 | |
15. Wybrane orzecznictwo sądowe ................................................................................ 207 | |
Rozdział VIII | |
Obowiązek zachowania tajemnicy dziennikarskiej ................................................. 209 | |
1. Źródła prawa ............................................................................................................... 209 | |
2. Pojęcie tajemnicy dziennikarskiej ........................................................................... 209 | |
3. Treść tajemnicy dziennikarskiej ...............................................................................214 | |
3.1. Zakres przedmiotowy tajemnicy dziennikarskiej ..........................................214 | |
3.2. Zakres podmiotowy tajemnicy dziennikarskiej .............................................215 | |
4. Zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy dziennikarskiej .......................217 | |
5. Ochrona źródeł informacji ....................................................................................... 224 | |
6. Ćwiczenia .................................................................................................................... 226 | |
7. Literatura ..................................................................................................................... 226 | |
8. Wybrane orzecznictwo sądowe ................................................................................ 227 | |
Rozdział IX | |
Naruszenie dóbr osobistych osób publicznych przez media. | |
Mowa nienawiści .............................................................................................................. 229 | |
1. Źródła prawa ............................................................................................................... 229 | |
2. Pojęcie dóbr osobistych ............................................................................................. 229 | |
3. Dobra osobiste najczęściej naruszane przez prasę .................................................232 | |
4. Cześć (godność i dobre imię) ....................................................................................2339 Spis treści | |
4.1. Naruszenie dobrego imienia w działalności dziennikarskiej ...................... 234 | |
4.2. Naruszenie godności osobistej w działalności dziennikarskiej .................. 236 | |
5. Prywatność ................................................................................................................. 238 | |
5.1. Pojęcie prawa do prywatności .......................................................................... 238 | |
5.2. Naruszenie prawa do prywatności w działalności dziennikarskiej ........... 241 | |
5.3. Dopuszczalność ujawnienia informacji z życia prywatnego osób | |
prowadzących działalność publiczną .............................................................. 243 | |
6. Wizerunek ................................................................................................................... 246 | |
6.1. Rozpowszechnianie wizerunku osób powszechnie znanych ...................... 247 | |
6.2. Wizerunek jako element większej całości .......................................................252 | |
7. Prawnokarna ochrona czci ........................................................................................253 | |
7.1. Zniesławienie .......................................................................................................255 | |
7.2. Znieważenie .........................................................................................................257 | |
8. Ochrona dóbr osobistych polityków w kampaniach wyborczych .......................259 | |
9. Mowa nienawiści .........................................................................................................261 | |
9.1. Mowa nienawiści w aktach prawa międzynarodowego ............................... 265 | |
9.2. Mowa nienawiści w orzecznictwie Europejskiego Trybunału | |
Praw Człowieka .................................................................................................. 266 | |
9.3. Mowa nienawiści w orzecznictwie sądów polskich ...................................... 269 | |
10. Ćwiczenia .....................................................................................................................270 | |
11. Literatura ......................................................................................................................271 | |
12. Wybrane orzecznictwo sądowe .................................................................................275 | |
Rozdział X | |
Sprawozdawczość sądowa a ochrona danych osobowych i wizerunku | |
uczestników postępowań sądowych ..............................................................................279 | |
1. Źródła prawa ................................................................................................................279 | |
2. Dziennikarstwo śledcze .............................................................................................279 | |
2.1. Dziennikarstwo śledcze a obowiązek zawiadomienia o przestępstwie .......279 | |
2.2. „Dziennikarskie gromadzenie dowodów” a postępowanie karne .............. 280 | |
2.3. Prowokacja dziennikarska ................................................................................ 280 | |
3. Dostęp dziennikarzy do akt sprawy........................................................................ 283 | |
3.1. Postępowanie przygotowawcze ........................................................................ 283 | |
3.2. Postępowanie karne ........................................................................................... 285 | |
3.3. Postępowanie cywilne ....................................................................................... 286 | |
4. Utrwalanie przez media przebiegu rozpraw sądowych ....................................... 287 | |
5. Ujawnianie wizerunku i innych danych osobowych oskarżonego | |
oraz innych osób uczestniczących w procesie sądowym ..................................... 290 | |
5.1. Ujawnianie wizerunku i innych danych osobowych | |
osób wykonujących działalność publiczną ......................................................293 | |
5.2. Uchylenie zakazu publikowania wizerunku i innych | |
danych osobowych ............................................................................................. 29410 Spis treści | |
6. Wypowiadanie opinii w mediach co do rozstrzygnięć sądowych | |
(przedsądy) ................................................................................................................. 297 | |
7. Ćwiczenia .....................................................................................................................301 | |
8. Literatura ..................................................................................................................... 302 | |
9. Wybrane orzecznictwo sądowe ................................................................................ 304 | |
Rozdział XI | |
Granice dozwolonej krytyki prasowej działalności osób pełniących | |
funkcje publiczne ............................................................................................................. 306 | |
1. Źródła prawa ............................................................................................................... 306 | |
2. Pojęcie i źródła unormowania krytyki prasowej .................................................. 306 | |
3. Przedmiot krytyki prasowej ..................................................................................... 309 | |
4. Rodzaje krytyki prasowej ..........................................................................................310 | |
4.1. Krytyka naukowa ................................................................................................313 | |
4.2. Krytyka społeczno-polityczna ..........................................................................314 | |
4.3. Krytyka artystyczna............................................................................................316 | |
5. Struktura wypowiedzi krytycznej ............................................................................317 | |
6. Kryteria legalności wypowiedzi krytycznej ...........................................................319 | |
6.1. Wypowiedź krytyczna w sferze faktów ...........................................................319 | |
6.2. Wypowiedź krytyczna w sferze ocen .............................................................. 322 | |
7. Granice dozwolonej krytyki prasowej w orzecznictwie | |
Europejskiego Trybunału Praw Człowieka .............................................................327 | |
7.1. Rozszerzone granice krytyki prasowej ze względu na podmiot | |
prawa do krytyki ................................................................................................ 328 | |
7.2. Rozszerzone granice krytyki prasowej ze względu na przedmiot | |
prawa do krytyki .................................................................................................330 | |
8. Granice dozwolonej krytyki prasowej działalności osób pełniących | |
funkcje publiczne w świetle polskiej doktryny i judykatury ................................332 | |
9. Prawo prasy do satyry i karykatury a ochrona dobrego imienia | |
osób publicznych .........................................................................................................338 | |
9.1. Satyra.....................................................................................................................338 | |
9.2. Karykatura .......................................................................................................... 341 | |
10. Ćwiczenia..................................................................................................................... 343 | |
11. Literatura ..................................................................................................................... 344 | |
12. Wybrane orzecznictwo sądowe ................................................................................ 346 | |
Rozdział XII | |
Sprostowanie prasowe ..................................................................................................... 348 | |
1. Źródła prawa ............................................................................................................... 348 | |
2. Modele sprostowań .................................................................................................... 348 | |
3. Pojęcie i istota sprostowania ..................................................................................... 350 | |
4. Wymogi formalne sprostowania ..............................................................................355 | |
5. Termin i forma opublikowania sprostowania ........................................................35811 Spis treści | |
6. Odmowa publikacji sprostowania ............................................................................359 | |
7. Dochodzenie roszczeń o opublikowanie sprostowania ....................................... 364 | |
8. Ćwiczenia .................................................................................................................... 369 | |
9. Literatura ......................................................................................................................370 | |
10. Wybrane orzecznictwo sądowe .................................................................................371 | |
Rozdział XIII | |
Odpowiedzialność cywilna i karna prasy ....................................................................374 | |
1. Źródła prawa ................................................................................................................374 | |
2. Odpowiedzialność cywilna .......................................................................................374 | |
2.1. Roszczenia niemajątkowe ..................................................................................374 | |
2.2. Roszczenia majątkowe ........................................................................................379 | |
3. Krąg osób odpowiedzialnych za treść materiałów prasowych............................ 382 | |
4. Postępowanie cywilne w sprawach prasowych ..................................................... 387 | |
5. Okoliczności wyłączające odpowiedzialność mediów ......................................... 390 | |
5.1. Działanie w ramach porządku prawnego ....................................................... 390 | |
5.2. Zgoda uprawnionego ..........................................................................................391 | |
5.3. Działanie w interesie publicznym .....................................................................393 | |
6. Przestępstwa prasowe ................................................................................................ 396 | |
6.1. Przestępstwa prasowe właściwe ....................................................................... 397 | |
6.1.1. Przestępstwa przeciwko warunkom wydawania | |
dziennika lub czasopisma ...................................................................... 398 | |
6.1.2. Przestępstwa naruszające obowiązek lub zakaz publikacji | |
określonych materiałów prasowych albo zakaz ujawniania | |
określonych informacji........................................................................... 398 | |
6.1.3. Rozpowszechnianie materiału prasowego objętego | |
przepadkiem lub prasy zabezpieczonej jako dowód rzeczowy .........401 | |
6.2. Przestępstwa prasowe niewłaściwe .................................................................. 402 | |
6.3. Przestępstwa przeciwko wolności prasy ......................................................... 403 | |
6.4. Odpowiedzialność za nieumyślne dopuszczenie do opublikowania | |
materiału prasowego zawierającego znamiona przestępstwa | |
z art. 37a pr. pras. ............................................................................................... 404 | |
7. Sankcje karne.............................................................................................................. 405 | |
8. Właściwość sądu w sprawach karnych ................................................................... 406 | |
9. Wykroczenie prasowe ................................................................................................410 | |
10. Ćwiczenia .....................................................................................................................410 | |
11. Literatura ......................................................................................................................411 | |
12. Wybrane orzecznictwo sądowe .................................................................................412 | |
Ustawa z 26.01.1984 r. – Prawo prasowe ......................................................................415 | |
Załącznik nr 1. Kodeks Etyki Dziennikarskiej Stowarzyszenia | |
Dziennikarzy Polskich .........................................................................43112 | |
Załącznik nr 2. Dziennikarski Kodeks Obyczajowy | |
(Kodeks Etyki Dziennikarzy) ............................................................ 434 | |
Załącznik nr 3. Karta etyczna mediów ........................................................................ 437 | |
Załącznik nr 4. Dziennikarski Kodeks Obyczajowy .................................................. 439 | |
Skorowidz rzeczowy ........................................................................................................ 443 | |