Koncepcja "skargi zbiorowej" w prawie ochrony środowiska

-17%

Koncepcja "skargi zbiorowej" w prawie ochrony środowiska

1 opinia

Format:

pdf

RODZAJ DOSTĘPU

92,13  111,00

Format: pdf

Cena początkowa: 111,00 zł (-17%)

Najniższa cena z 30 dni: 85,47 zł  


92,13

w tym VAT

Książka stanowi monograficzne opracowanie koncepcji "skargi zbiorowej" w prawie ochrony środowiska - rozumianej jako instytucja prawna mająca na celu ochronę środowiska stanowiącego "dobro wspólne".


Koncepcja ta ukazana została w szerszym kontekście problematyki ochrony środowiska jako przedmiotu regulacji prawnej. W opracowaniu nawiązano do systemu gwarancji prawnych ochrony środowiska, przy równoczesnym założeniu zasadniczego rozróżnienia: z jednej strony - koncepcji tzw. egoistycznej ochrony środowiska, z drugiej - koncepcji tzw. altruistycznej ochrony środowiska oraz wynikającego stad niezbędnego zróżnicowania stosowanych w tej dziedzinie rozwiązań materialno- oraz formalnoprawnych.


W publikacji obok aspektów teoretycznych zostały przedstawione podstawowe zagadnienia praktyczne z zakresu omawianej problematyki. Zaprezentowano także dorobek polskiej i zagranicznej doktryny prawniczej, przepisy prawa krajowego, unijnego i międzynarodowego oraz orzecznictwo sadów polskich i europejskich.


Adresaci:


Książka przeznaczona jest przede wszystkim dla osób i instytucji zainteresowanych prawna problematyka ochrony środowiska, w tym szczególnie dla pracowników naukowych oraz pracowników administracji publicznej i organizacji ekologicznych posiadających status prawnych rzeczników ochrony środowiska.


Rok wydania2013
Liczba stron720
KategoriaInne
WydawcaWolters Kluwer Polska SA
ISBN-13978-83-264-5407-3
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wykaz skrótów
   str.    17
  
  Wprowadzenie
   str.    27
  
  Rozdział I
  "Środowisko" jako przedmiot regulacji prawnej
   str.    37
  
  1. Uwagi wprowadzające
   str.    37
  
  2. Środowisko jako przedmiot regulacji prawnej na gruncie prawa polskiego
   str.    40
  
  2.1. "Przyroda" i "ochrona przyrody" w ujęciu ochrony konserwatorskiej i kompleksowej
   str.    42
  
  2.2. "Środowisko" (naturalne) i "ochrona środowiska" w ujęciu polskiej koncepcji ochrony środowiska i ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska
   str.    44
  
  2.3. "Środowisko" jako przedmiot regulacji prawnej w aktualnym stanie prawnym (po wejściu w życie ustawy - Prawo ochrony środowiska)
   str.    49
  
  3. Pojęcie środowiska na gruncie prawa Unii Europejskiej
   str.    56
  
  3.1. Pojęcie środowiska w prawie pozytywnym
   str.    56
  
  3.2. Pojęcie środowiska w literaturze prawniczej dotyczącej prawa unijnego
   str.    59
  
  4. Zakres przestrzenny/terytorialny pojęcia środowiska jako przedmiotu regulacji prawnej
   str.    61
  
  5. Motywy ochrony
   str.    67
  
  5.1. "Środowisko" jako przedmiot refleksji współczesnej filozofii moralnej
   str.    67
  
  5.2. Motywy ochrony środowiska w prawie ochrony środowiska
   str.    71
  
  6. Podsumowanie
   str.    84
  
  Rozdział II
  Środowisko jako dobro publiczne i jako dobro wspólne
   str.    87
  
  1. Środowisko z punktu widzenia koncepcji prawnej tzw. rzeczy (dóbr) publicznych
   str.    87
  
  1.1. Środowisko jako dobro (publiczne) w ujęciu ekonomii
   str.    88
  
  1.2. Środowisko z punktu widzenia koncepcji prawnej tzw. rzeczy (dóbr) publicznych
   str.    91
  
  1.2.1. Koncepcja prawna tzw. rzeczy (dóbr) publicznych w polskiej i obcej nauce prawa publicznego
   str.    91
  
  1.2.2. Środowisko z punktu widzenia koncepcji prawnej tzw. rzeczy (dóbr) publicznych oraz zasady korzystania ze środowiska i jego ochrony
   str.    99
  
  2. Środowisko jako wartość obiektywna, stanowiąca dobro wspólne
   str.    105
  
  2.1 Pojęcie dobra wspólnego w doktrynie prawa i orzecznictwie
   str.    105
  
  2.2. Środowisko i ochrona środowiska jako wartość obiektywna, stanowiąca dobro wspólne
   str.    114
  
  3. Pojęcia obowiązku, uprawnienia i kompetencji
   str.    129
  
  4. Podsumowanie
   str.    138
  
  Rozdział III
  Ochrona środowiska jako kompetencja organów władzy publicznej (uprawnienie i obowiązek)
   str.    142
  
  1. Uwagi wprowadzające
   str.    142
  
  2. Ochrona środowiska jako kompetencja władzy ustawodawczej
   str.    144
  
  3. Ochrona środowiska jako kompetencja organów administracji publicznej
   str.    150
  
  3.1. Pojęcie administracji publicznej oraz typy jednostek organizacyjnych administracji publicznej
   str.    150
  
  3.2. Ochrona środowiska jako kompetencja organów ochrony środowiska
   str.    156
  
  3.3. Prywatyzacja zadań publicznych z zakresu ochrony środowiska a prywatyzacja środowiska jako dobra wspólnego
   str.    162
  
  4. Ochrona środowiska jako kompetencja organów władzy sądowniczej
   str.    166
  
  5. Ochrona środowiska jako kompetencja instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych Unii Europejskiej
   str.    168
  
  6. Podsumowanie
   str.    173
  
  Rozdział IV
  Ochrona środowiska jako powinność podmiotu korzystającego ze środowiska i obowiązek powszechny
   str.    177
  
  1. Ochrona środowiska jako powinność podmiotu korzystającego ze środowiska i obowiązek powszechny
   str.    177
  
  2. Podsumowanie
   str.    185
  
  Rozdział V
  Ochrona środowiska jako możność prawna (uprawnienie)
   str.    187
  
  1. Uwagi wprowadzające
   str.    187
  
  2. Koncepcja tzw. egoistycznej ochrony środowiska
   str.    190
  
  2.1. Uwagi wprowadzające
   str.    190
  
  2.2. Koncepcja egoistycznej ochrony środowiska w prawie międzynarodowym
   str.    194
  
  2.3. Koncepcja egoistycznej ochrony środowiska w prawie Unii Europejskiej
   str.    206
  
  2.3.1. Uwagi wprowadzające
   str.    206
  
  2.3.2. Egoistyczna ochrona środowiska przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej
   str.    208
  
  2.3.3. Europeizacja egoistycznej ochrony środowiska na poziomie państw członkowskich
   str.    223
  
  2.4. Koncepcja egoistycznej ochrony środowiska w prawie polskim
   str.    235
  
  2.4.1. Koncepcja egoistycznej ochrony środowiska w polskim prawie cywilnym
   str.    235
  
  2.4.2. Koncepcja egoistycznej ochrony środowiska w polskim prawie administracyjnym
   str.    240
  
  2.4.3. Egoistyczna ochrona środowiska w polskim prawie karnym
   str.    249
  
  2.4.4. Egoistyczna ochrona środowiska w polskim prawie konstytucyjnym
   str.    251
  
  3. Koncepcja tzw. altruistycznej ochrony środowiska
   str.    252
  
  3.1. Istota koncepcji altruistycznej ochrony środowiska i jej przejawy - uwagi wprowadzające
   str.    252
  
  3.2. Koncepcja altruistycznej ochrony środowiska w świetle środowiskowej zasady kooperacji
   str.    256
  
  3.3. Podstawy prawnomaterialne realizacji koncepcji altruistycznej ochrony środowiska - aspekty podmiotowe
   str.    262
  
  3.3.1. Działania powszechne w ochronie środowiska na zasadzie actio popularis
   str.    263
  
  3.3.2. Działania zrzeszeń ochrony środowiska jako forma prawna podejmowania zorganizowanych działań społecznych na rzecz ochrony środowiska
   str.    267
  
  3.3.3. Rzecznik ochrony środowiska jako forma prawna instytucjonalizacji działań społecznych na rzecz ochrony środowiska
   str.    275
  
  3.4. Podstawy prawnomaterialne realizacji koncepcji altruistycznej ochrony środowiska - aspekty przedmiotowe
   str.    280
  
  3.5. Podstawy prawnoformalne korzystania z określonych form prawnych altruistycznej ochrony środowiska
   str.    287
  
  3.5.1. Formalnoprawne gwarancje dostępu do informacji o środowisku i jego ochronie
   str.    288
  
  3.5.2. Formalnoprawne gwarancje udziału społeczeństwa w sprawach z zakresu ochrony środowiska
   str.    290
  
  3.5.3. Podstawy formalnoprawne altruistycznej ochrony środowiska przed sądem
   str.    299
  
  3.5.4. Instytucja prawna skarg i wniosków jako zinstytucjonalizowana forma kontroli społecznej administracji publicznej
   str.    299
  
  3.5.5. Instytucja prawna "zgłoszenia zagrożenia lub zaistnienia szkody w środowisku"
   str.    301
  
  3.5.6. Przywilej nawiązujący do konstrukcji amicus curiae
   str.    302
  
  4. Instytucja prawna "prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej" jako narzędzie realizacji koncepcji altruistycznej ochrony środowiska
   str.    304
  
  4.1. Pojęcie prawnośrodowiskowej (altruistycznej) skargi zbiorowej
   str.    304
  
  4.2. Pojęcie instytucji prawnej prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej
   str.    307
  
  4.3. Uzasadnienie dla wprowadzenia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej
   str.    309
  
  4.3.1. "Dwuznaczna sytuacja w kwestii reprezentacji interesów"
   str.    309
  
  4.3.2. Deficyt w egzekwowaniu prawa ochrony środowiska
   str.    311
  
  4.4. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa a kwestia pierwotnej odpowiedzialności państwa za dobro wspólne
   str.    321
  
  4.5. Typy skarg zbiorowych w sprawach z zakresu ochrony środowiska
   str.    324
  
  4.6. Podstawy prawnomaterialne i prawnoformalne korzystania z prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej
   str.    326
  
  4.6.1. Podmiotowe aspekty korzystania z prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej
   str.    326
  
  4.6.2. Przedmiotowe aspekty korzystania z prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej
   str.    335
  
  4.6.3. Prawnoformalne aspekty korzystania z prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej
   str.    337
  
  5. Podsumowanie
   str.    345
  
  Rozdział VI
  Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa w konwencji z Aarhus
   str.    355
  
  1. Uwagi wprowadzające
   str.    355
  
  2. Konwencja z Aarhus - przedmiot i cel
   str.    357
  
  3. Prawnośrodowiskowe skargi zbiorowe w konwencji z Aarhus
   str.    360
  
  4. Konwencyjny standard ochrony prawnej środowiska jako dobra wspólnego - jego przestrzeganie i związanie nim
   str.    366
  
  5. Mechanizmy wykonywania i przestrzegania konwencji z Aarhus oraz klauzula rozstrzygania sporów
   str.    368
  
  6. Podsumowanie
   str.    370
  
  Rozdział VII
  Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w prawie Unii Europejskiej
   str.    372
  
  1. Uwagi wprowadzające
   str.    372
  
  1.1. Ochrona środowiska jako przedmiot regulacji prawnej w Unii Europejskiej
   str.    372
  
  1.2. Kompetencje Unii do stanowienia prawa a prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa
   str.    375
  
  1.2.1. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa a cele polityki Unii w dziedzinie ochrony środowiska
   str.    376
  
  1.2.2. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa a zasady subsydiarności i proporcjonalności
   str.    379
  
  1.2.3. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa a zasada autonomii proceduralnej
   str.    381
  
  1.2.4. Pozycja konwencji z Aarhus w prawie Unii Europejskiej
   str.    383
  
  1.3. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa a podział kompetencji między Unią Europejską a państwami członkowskimi do stosowania prawa ochrony środowiska Unii Europejskiej
   str.    392
  
  1.3.1. Unijna administracja w obszarze ochrony środowiska
   str.    393
  
  1.3.2. Unijna administracja ochrony środowiska a prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa
   str.    395
  
  1.4. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa a podział kompetencji między Unię Europejską a państwa członkowskie w zakresie władzy sądowniczej
   str.    400
  
  2. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa na płaszczyźnie Unii Europejskiej
   str.    402
  
  2.1. Uwagi wprowadzające - zakres podmiotowy i przedmiotowy skargi na nieważność aktu unijnego (art. 263 akapit czwarty TFUE) i skargi na bezczynność (art. 265 akapit trzeci TFUE)
   str.    402
  
  2.2. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa na nieważność aktu unijnego
   str.    409
  
  2.2.1. Uwagi wprowadzające
   str.    409
  
  2.2.2. Sprawa T-461/93, An Taisce - The National Trust for Ireland i World Wide Fund for Nature przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich
   str.    411
  
  2.2.3. Sprawa T-585/93, Greenpeace i in. przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich oraz sprawa C-321/95 P, Greenpeace Council i in. przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich
   str.    412
  
  2.2.4. Sprawa T-94/04, EEB i in. przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich oraz sprawy połączone T-236/04 oraz T-241/04, EEB i Stichting Natuur en Milieu przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich
   str.    419
  
  2.2.5. Sprawa T-91/07, WWF-UK Ltd przeciwko Radzie Unii Europejskiej
   str.    425
  
  2.2.6. Podsumowanie przywołanego orzecznictwa
   str.    427
  
  2.3. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w świetle rozporządzenia Aarhus
   str.    430
  
  2.3.1. Uwagi wprowadzające
   str.    430
  
  2.3.2. Wewnętrzna procedura odwoławcza - aspekt podmiotowy
   str.    433
  
  2.3.3. Zakres przedmiotowy wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej
   str.    437
  
  2.3.4. Przedmiot i tryb postępowania w sprawie wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej
   str.    452
  
  2.4. Podsumowanie - prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa na poziomie Unii Europejskiej
   str.    460
  
  2.4.1. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
   str.    460
  
  2.4.2. Pozasądowe środki kontroli przestrzegania prawa ochrony środowiska Unii Europejskiej
   str.    464
  
  2.3. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa na poziomie krajowym
   str.    470
  
  3.1. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w trybie art. 11 dyrektywy OOŚ
   str.    471
  
  3.1.1. Dyrektywa OOŚ - uwagi wprowadzające
   str.    471
  
  3.1.2. Zakres podmiotowy prawa do skargi zbiorowej w trybie art. 11 dyrektywy OOŚ (dawny art. 10a dyrektywy 85/337/EWG)
   str.    473
  
  3.1.3. Zakres przedmiotowy i podstawy prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej w trybie art. 11 dyrektywy OOŚ
   str.    478
  
  3.1.4. Pozostałe wymagania dotyczące prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej wnoszonej w trybie art. 11 dyrektywy OOŚ
   str.    482
  
  3.2. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w trybie art. 16 dyrektywy IPPC
   str.    486
  
  3.2.1. Zakres przedmiotowy i cel dyrektywy IPPC
   str.    486
  
  3.2.2. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa w trybie art. 16 dyrektywy IPPC
   str.    487
  
  3.3. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w trybie art. 13 dyrektywy o szkodach
   str.    489
  
  3.3.1. Uwagi wprowadzające
   str.    489
  
  3.3.2. Prawo żądania podjęcia działań
   str.    492
  
  3.3.3. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa w trybie art. 13 dyrektywy o szkodach
   str.    493
  
  3.4. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w trybie projektu dyrektywy w sprawie dostępu do sądu
  
  (tzw. dyrektywy Aarhus) - regulacja horyzontalna
   str.    494
  
  3.4.1. Uwagi wprowadzające
   str.    494
  
  3.4.2. Zakres podmiotowy prawa do skargi zbiorowej w projekcie dyrektywy Aarhus
   str.    496
  
  3.4.3. Zakres przedmiotowy prawa do skargi zbiorowej w projekcie dyrektywy Aarhus
   str.    497
  
  3.4.4. Dwuetapowy tryb weryfikacji działań/zaniechań organów publicznych naruszających prawo ochrony środowiska w świetle projektu dyrektywy Aarhus
   str.    499
  
  3.5. Podsumowanie rozważań dotyczących prawnośrodowiskowej (unijnej) skargi zbiorowej na poziomie krajowym
   str.    501
  
  3.5.1. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa na poziomie państw członkowskich - aspekt statyczny i dynamiczny
   str.    501
  
  3.5.2. Granice związania państw członkowskich prawem Unii Europejskiej w zakresie prawnośrodowiskowych skarg zbiorowych w sprawach ochrony środowiska
   str.    504
  
  3.5.3. Pojęcia sądu lub innego niezależnego i bezstronnego organu ustanowionego przez prawo
   str.    506
  
  3.5.4. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa a zasada autonomii proceduralnej
   str.    511
  
  3.5.5. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa a obowiązek prounijnej wykładni, a zasada bezpośredniego skutku, a odpowiedzialność odszkodowawcza państw członkowskich
   str.    513
  
  Rozdział VIII
  Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa na gruncie prawa polskiego
   str.    533
  
  1. Uwagi wprowadzające
   str.    533
  
  2. Zrzeszenia ochrony środowiska na gruncie prawa polskiego
   str.    535
  
  2.1. Postać wspólnego czynnego udziału jednostek w życiu społecznym
   str.    535
  
  2.2. Cele wspólnej działalności
   str.    541
  
  3. Rzecznik Praw Obywatelskich i prokurator jako rzecznicy ochrony środowiska
   str.    547
  
  3.1. Rzecznik Praw Obywatelskich
   str.    547
  
  3.2. Prokurator
   str.    550
  
  4. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa jako instrument altruistycznej ochrony środowiska przed sądami administracyjnymi
   str.    551
  
  4.1. Uwagi wprowadzające
   str.    551
  
  4.2. Organizacje ekologiczne w postępowaniu sądowoadministracyjnym
   str.    554
  
  4.2.1. Prawo do wniesienia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej na podstawie art. 50 § 1 p.p.s.a.
  
  (lex generalis)
   str.    556
  
  4.2.2. Prawo do wniesienia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy o informacji o środowisku (lex specialis)
   str.    560
  
  4.2.3. Udział organizacji ekologicznej w postępowaniu sądowoadministracyjnym na prawach strony (art. 33 § 2 p.p.s.a.)
   str.    562
  
  4.3. Rzecznicy ochrony środowiska w postępowaniu sądowoadministracyjnym
   str.    567
  
  4.3.1. Uprawnienie Rzecznika Praw Obywatelskich i prokuratora do wniesienia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej
   str.    567
  
  4.3.2. Uprawnienie do wnoszenia skarg przez wyspecjalizowane organy władzy publicznej
   str.    572
  
  4.4. Dalsze wybrane aspekty związane z realizacją altruistycznej ochrony środowiska przed sądami administracyjnymi
   str.    574
  
  4.4.1. Przesłanki dopuszczalności wniesienia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej
   str.    574
  
  4.4.2. Skutki wniesienia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej - ochrona tymczasowa
   str.    576
  
  4.4.3. Cofnięcie prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej
   str.    580
  
  4.4.4. Zakres badania (granice rozpoznania i orzekania)
   str.    581
  
  4.4.5. Koszty postępowania
   str.    586
  
  4.4.6. Altruistyczna ochrona środowiska a instytucja wznowienia postępowania i skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
   str.    589
  
  5. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa jako instrument altruistycznej ochrony środowiska przed sądami cywilnymi
   str.    591
  
  5.1. Uwagi wprowadzające
   str.    591
  
  5.2. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa w przepisach prawa ochrony środowiska dotyczących odpowiedzialności cywilnoprawnej w ochronie środowiska
   str.    592
  
  5.2.1 Podstawy prawne prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej w prawie ochrony środowiska
   str.    593
  
  5.2.2. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa - aspekt podmiotowy
   str.    595
  
  5.2.3. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa - przesłanki roszczeń
   str.    598
  
  5.2.4. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa - sposoby realizacji roszczeń
   str.    608
  
  5.3. Środki służące altruistycznej ochronie środowiska w przepisach kodeksu postępowania cywilnego
   str.    613
  
  5.3.1 Uprawnienia prokuratora i Rzecznika Praw Obywatelskich
   str.    614
  
  5.3.2. Uprawnienia organizacji ekologicznych
   str.    616
  
  6. Altruistyczna ochrona środowiska przed sądami karnymi
   str.    618
  
  7. Podsumowanie
   str.    622
  
  Uwagi podsumowujące
   str.    633
  
  Wykaz powołanych aktów prawnych
   str.    649
  
  Orzecznictwo
   str.    657
  
  Bibliografia
   str.    679
RozwińZwiń