Wydmy śródlądowe - środowisko przyrodnicze i działalność człowieka na przykładzie województwa łódzki

1 opinia

Format:

ibuk

W obrębie Niżu Europejskiego występuje szeroki pas piaszczysty, w skład którego wchodzą eoliczne piaski pokrywowe i wydmy śródlądowe. Wydmy są formami wypukłymi o różnych kształtach i znacznych wysokościach względnych, maksymalne do 30 m, dlatego są ważnymi elementami w krajobrazie równinnej części Europy, szczególnie Polski. Europejskie wydmy śródlądowe zostały ukształtowane przez wiatr w zimnych, peryglacjalnych warunkach klimatycznych późnego vistulianu. W holocenie, w warunkach klimatu umiarkowanego, zostały ustabilizowane przez lasy iglaste. Dopiero wycięcie lasów, głównie w czasach historycznych, spowodowało ponowne ożywienie procesów eolicznych, rozwiewanie, a nawet kształtowanie nowych form wydmowych. Jeszcze w połowie XX wieku aktywne były procesy eoliczne w środkowej Polsce. W obrębie pól wydmowych ukształtował się wyjątkowy ekosystem, o charakterze którego decydują znaczne miąższości piasków kwarcowych, ich duża przepuszczalność, nisko położony poziom wód gruntowych i ubogie gleby.
Celem publikacji jest ukazanie specyfiki ekosystemu wydm śródlądowych oraz obecnego użytkowania i zagospodarowania pól wydmowych na przykładzie badań w regionie łódzkim. Przeanalizowano charakter i funkcje lasów na wydmach, przydatność piasków eolicznych dla przemysłu i skutki eksploatacji, przyczyny i skalę rolniczego użytkowania powierzchni wydmowych, lokalizację zabudowy wsi względem wydm oraz pola wydmowe w systemie obszarów chronionych. Szczególną uwagę zwrócono na walory pól wydmowych i ich wykorzystanie w turystyce i rekreacji. Przedstawiono też przyczyny ożywienia procesów eolicznych w czasach historycznych. Podjęto próbę oceny stabilności i wrażliwości ekosystemów wydmowych, a także wskazano zagrożenia wynikające z ocieplenia oraz antropopresji.


Rok wydania2021
Liczba stron156
KategoriaGeografia fizyczna
WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
ISBN-13978-83-8220-428-5
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  1. Wprowadzenie     7
  1.1. Cel i zakres badań     10
  1.2. Metody badań i źródła informacji    11
  1.3. Rozmieszczenie wydm śródlądowych w regionie łódzkim    13
  
  2. Morfogeneza wydm śródlądowych     17
  2.1. Rozwój wydm w zimnych warunkach klimatycznych późnego vistulianu    17
  2.2. Wpływ działalności człowieka na przekształcenie wydm w holocenie     25
  2.3. Proces rozwiewania wydm w drugiej połowie XIX i w XX w.    29
  
  3. Cechy ekosystemów w obszarach wydmowych    35
  3.1. Cechy litologiczne piasków eolicznych    35
  3.2. Współczesna rzeźba pól wydmowych     41
  3.3. Stosunki wodne    48
  3.4. Gleby    51
  3.5. Szata roślinna    54
  3.6. Klimat lasu na wydmach     62
  
  4. Użytkowanie i zagospodarowanie obszarów wydmowych w regionie łódzkim    67
  4.1. Lasy     67
  4.1.1. Charakterystyka lasu     72
  4.1.2. Funkcje lasu na wydmach    74
  4.2. Tereny uprawne    79
  4.3. Eksploatacja piasków wydmowych i torfu z niecek deflacyjnych     82
  4.4. Zabudowa     87
  4.5. Formy ochrony środowiska przyrodniczego obszarów wydmowych    91
  
  5. Zabudowa turystyczna i rekreacyjna pól wydmowych    99
  5.1. Walory turystyczne i rekreacyjne obszarów wydm śródlądowych    99
  5.2. Lokalizacja zabudowy turystycznej    105
  
  6. Wrażliwość ekosystemów piaszczystych w warunkach zmian klimatu i antropopresji    119
  6.1. Przyczyny ożywienia procesów eolicznych w czasach historycznych    119
  6.2. Stabilność i wrażliwość ekosystemów wydmowych    123
  6.3. Zagrożenia w warunkach zmian klimatu    127
  6.4. Pożądane kierunki użytkowania pól wydmowych w regionie łódzkim    130
  
  7. Podsumowanie    133
  
  8. Literatura    139
  
  Spis ilustracji i tabel    153
RozwińZwiń