POLECAMY
Koszyk
Receptura apteczna. Sporządzanie leków jałowych i niejałowych
Redakcja:
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
Podręcznik Receptura apteczna. Sporządzanie leków jałowych i niejałowych został przygotowany pod redakcją prof. dr hab. n. farm. Renaty Jachowicz. Publikacja zbiera w całość zagadnienia związane z doborem właściwej postaci leku dostosowanej do wieku pacjenta oraz jego cech fizjologicznych. Omówiono także drogi podania leku w określonych jednostkach chorobowych, wskazując na odmienności farmakokinetyki dla pacjentów pediatrycznych czy geriatrycznych, a także opisując podanie leków recepturowych w laryngologii i stomatologii. Dodatkowym walorem publikacji jest rozdział dotyczący usług farmaceutycznych wykonywanych w aptece. Całość została uzupełniona materiałami pomocniczymi, m.in. przykładami leków gotowych stosowanych do sporządzania leków recepturowych czy procedurami przygotowania loży aseptycznej.
Podręcznik jest przeznaczony dla nie tylko dla studentów farmacji, ale także będzie pomocny farmaceutom w codziennej praktyce zawodowej.
| Rok wydania | 2021 |
|---|---|
| Liczba stron | 640 |
| Kategoria | Farmacja |
| Wydawca | PZWL Wydawnictwo Lekarskie |
| ISBN-13 | 978-83-200-6306-6 |
| Numer wydania | 1 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
Ciekawe propozycje
Spis treści
| CZĘŚĆ I. LEKI RECEPTUROWE – TEORETYCZNE I PRAKTYCZNE ASPEKTY SPORZĄDZANIA LEKÓW | 1 |
| 1. Rodzaje postaci leku recepturowego – Renata Jachowicz | 3 |
| 1.1 Niejałowe postacie leku | 4 |
| 1.1.1 Płynne postacie niejałowych leków recepturowych | 4 |
| 1.1.2 Półstałe postacie niejałowych leków recepturowych | 7 |
| 1.1.3 Stałe postacie niejałowych leków recepturowych | 7 |
| 1.2 Jałowe postacie leku | 8 |
| 2. D rogi podania leków – Renata Jachowicz | 12 |
| 3. P acjenci pediatryczni – Renata Jachowicz | 18 |
| 3.1 Charakterystyka wieku rozwojowego | 18 |
| 3.2 Obliczanie dawek leku | 25 |
| 4. Pacjenci w starszym wieku – zmiany spowodowane procesem starzenia mające wpływ na działanie leków – Katarzyna Szczerbińska, Barbara Gryglewska | 32 |
| 4.1 Wybrane aspekty farmakokinetyki leków w organizmie osób starszych | 32 |
| 4.1.1 Uwalnianie substancji leczniczej z postaci leku | 32 |
| 4.1.2 Wchłanianie leku | 34 |
| 4.1.3 Zmiany dystrybucji substancji leczniczych związane z wiekiem | 36 |
| 4.1.4 Wpływ funkcji wątroby na eliminację leku | 37 |
| 4.1.5 Wpływ funkcji nerek na eliminację leku | 37 |
| 4.2 Aspekty farmakodynamiczne | 38 |
| 4.3 Interakcje pomiędzy lekami i niekorzystny wpływ leków na przebieg choroby | 39 |
| 5. Składniki leków recepturowych – Joanna Szafraniec-Szczęsny, Anna Czech 42 | |
| 5.1 Właściwości fizykochemiczne substancji leczniczych i pomocniczych – Joanna Szafraniec-Szczęsny | 42 |
| 5.1.1 Rozpuszczalność | 42 |
| 5.1.2 Właściwości kwasowo-zasadowe a rozpuszczalność | 46 |
| 5.1.3 Lipofilowość/hydrofobowość | 47 |
| 5.1.4 Higroskopijność | 49 |
| 5.1.5 Polimorfizm | 51 |
| 5.2 Substancje pomocnicze – Anna Czech | 52 |
| 5.2.1 Rozpuszczalniki | 54 |
| 5.2.1.1 Woda oczyszczona – Aqua purificata | 54 |
| 5.2.1.2 Woda do wstrzykiwań – Aqua ad iniectabile (Aqua pro iniectione) | 54 |
| 5.2.1.3 Woda do receptury aptecznej – Aqua pro usu officinale | 55 |
| 5.2.1.4 Alkohol etylowy – Ethanolum (96 per centum) (Ethanol 96% (V/V), Ethanol 96�, Spiritus Vini rectificatus) | 55 |
| 5.2.1.5 Glicerol 85% – Glycerolum (85 per centum) (Glycerol 85%) | 55 |
| 5.2.1.6 Parafina ciekła – Paraffinum liquidum (olej parafinowy) | 56 |
| 5.2.1.7 Olej rycynowy oczyszczony – Ricini oleum raffinatum (Castor oil) | 56 |
| 5.2.1.8 Olej rzepakowy oczyszczony – Rapae oleum raffinatum | 56 |
| 5.2.1.9 Olej z oliwek z pierwszego tłoczenia – Olivae oleum virginale | 57 |
| 5.2.1.10 Olej z oliwek oczyszczony – Olivae oleum raffinatum | 57 |
| 5.2.2 Substancje zwiększające lepkość | 57 |
| 5.2.2.1 Półsyntetyczne pochodne celulozy | 57 |
| 5.2.2.2 Polimery naturalne | 58 |
| 5.2.2.3 Polimery syntetyczne | 59 |
| 5.2.3 Substancje poprawiające smak, zapach i wygląd postaci leku | 59 |
| 5.2.3.1 Substancje poprawiające smak postaci leku | 59 |
| 5.2.4 Składniki podłoży maściowych | 61 |
| 5.2.4.1 Wosk biały – Cera alba | 62 |
| 5.2.4.2 Parafina stała – Paraffinum solidum | 62 |
| 5.2.4.3 Alkohol cetylowy – Alcohol cetylicus | 62 |
| 5.2.4.4 Alkohol stearylowy – Alcohol stearylicus | 62 |
| 5.2.4.5 Alkohole sterolowe z lanoliny – Alcoholes adipis lanae | 63 |
| 5.2.4.6 Cholesterol – Cholesterolum | 63 |
| 5.2.4.7 Kwas stearynowy – Acidum stearicum | 63 |
| 5.2.5 Składniki podłoży czopkowych | 63 |
| 5.2.5.1 Olej kakaowy – Cacao oleum | 63 |
| 5.2.5.2 Witepsol H15 | 64 |
| 5.2.6 Środki konserwujące | 64 |
| 6. Opakowania – Witold Jamróz 66 | |
| 6.1 Pojemniki szklane | 68 |
| 6.2 Pojemniki z tworzyw sztucznych | 69 |
| 7 Trwałość leków recepturowych – Renata Jachowicz, Aleksander Mendyk | 72 |
| 7.1 Ogólna charakterystyka trwałości postaci leku | 72 |
| 7.1.1 Trwałość chemiczna | 73 |
| 7.1.2 Trwałość fizyczna | 74 |
| 7.1.3 Trwałość mikrobiologiczna | 75 |
| 7.2 Okres przydatności leku do użycia | 77 |
| 8. Leki niejałowe – Renata Jachowicz, Anna Czech, Witold Jamróz, Andrzej Jaworek, Aldona Maciejewska, Krzysztof Niwiński, Barbara Pandyra-Kowalska, Joanna Szafraniec-Szczęsny | 81 |
| 8.1 Zasady sporządzania leku recepturowego Procesy jednostkowe – Renata Jachowicz, Anna Czech, Witold Jamróz, Aldona Maciejewska, Krzysztof Niwiński, Joanna Szafraniec-Szczęsny | 81 |
| 8.1.1 Ogólne zasady sporządzania leku recepturowego | 81 |
| 8.1.1.1 Ocena składu przepisanego leku | 83 |
| 8.1.1.2 Czynności przygotowawcze | 83 |
| 8.1.1.3 Wykonanie i kontrola preparatu | 84 |
| 8.1.1.4 Pakowanie i oznakowanie | 85 |
| 8.1.1.5 Miarki | 85 |
| 8.1.1.6 Opracowanie dokumentacji | 85 |
| 8.1.1.7 Dawki | 85 |
| 8.1.2 Urządzenia i utensylia | 86 |
| 8.1.3 Procesy technologiczne stosowane podczas sporządzania leków – Renata Jachowicz, Witold Jamróz, Aldona Maciejewska, Krzysztof Niwiński, Joanna Szafraniec-Szczęsny | 88 |
| 8.1.3.1 Ważenie | 89 |
| 8.1.3.2 Rozdrabnianie | 91 |
| 8.1.3.3 Mieszanie | 92 |
| 8.1.3.4 Rozpuszczanie | 98 |
| 8.1.3.5 Ogrzewanie | 100 |
| 8.1.3.6 Rozdzielanie | 101 |
| 8.1.3.7 Dzielenie | 102 |
| 8.2 Receptura płynnych postaci leku recepturowego – Renata Jachowicz, Anna Czech, Barbara Pandyra-Kowalska | 103 |
| 8.2.1 Przeznaczenie płynnych leków recepturowych – Renata Jachowicz | 103 |
| 8.2.2 Roztwory – Solutiones – Anna Czech, Renata Jachowicz | 107 |
| 8.2.2.1 Charakterystyka i sporządzanie leków recepturowych w postaci roztworu | 107 |
| 8.2.2.2 Recepty – przykłady leków recepturowych | 121 |
| 8.2.3 Krople – Guttae – Barbara Pandyra-Kowalska, Renata Jachowicz | 152 |
| 8.2.3.1 Charakterystyka leków recepturowych w postaci kropli | 152 |
| 8.2.3.2 Recepty – przykłady leków recepturowych | 153 |
| 8.2.4 Mieszanki – Mixturae – Barbara Pandyra-Kowalska, Anna Czech, Renata Jachowicz | 160 |
| 8.2.4.1 Charakterystyka leków recepturowych w postaci mieszanki | 160 |
| 8.2.4.2 Recepty – przykłady leków recepturowych | 163 |
| 8.2.5 Zawiesiny – Suspensiones – Anna Czech, Renata Jachowicz | 180 |
| 8.2.5.1 Charakterystyka leków recepturowych w postaci zawiesin | 180 |
| 8.2.5.2 Recepty – przykłady leków recepturowych | 186 |
| 8.2.6 Emulsje – Emulsiones – Renata Jachowicz, Anna Czech | 195 |
| 8.2.6.1 Charakterystyka leków recepturowych w postaci emulsji | 195 |
| 8.2.6.2 Recepty – przykłady leków recepturowych | 202 |
| 8.2.7 Niezgodności recepturowe w płynnych preparatach – Renata Jachowicz, Anna Czech, Barbara Pandyra-Kowalska | 206 |
| 8.2.7.1 Reakcje utlenienia i redukcji | 207 |
| 8.2.7.2 Reakcje hydrolizy | 207 |
| 8.2.7.3 Wytrącanie słabych kwasów i zasad | 209 |
| 8.2.7.4 Reakcja podwójnej wymiany | 216 |
| 8.2.7.5 Przekroczona rozpuszczalność | 218 |
| 8.2.7.6 Reakcje wysalania | 219 |
| 8.3 Receptura półstałych postaci leku – Anna Czech, Andrzej Jaworek, Renata Jachowicz, Barbara Pandyra-Kowalska, Aldona Maciejewska, Anna Wojas-Pelc | 220 |
| 8.3.1 Terapeutyczne aspekty stosowania leków recepturowych na skórę – Andrzej Jaworek, Anna Wojas-Pelc | 220 |
| 8.3.1.1 Co daje lek recepturowy w arsenale terapeutycznym dermatologa | 220 |
| 8.3.1.2 Budowa skóry i jej przydatków w kontekście dróg przenikania leku recepturowego | 222 |
| 8.3.1.3 Postacie leku do stosowania miejscowego we współczesnej dermatologii | 224 |
| 8.3.1.4 Co wpływa na działanie leku recepturowego w dermatologii – uwagi praktyczne | 224 |
| 8.3.1.5 Podłoża recepturowe – punkt widzenia dermatologa praktyka | 227 |
| 8.3.1.6 Substancje czynne w recepturze dermatologicznej | 228 |
| 8.3.1.7 Podsumowanie | 233 |
| 8.3.2 Charakterystyka półstałych postaci leku – Renata Jachowicz, Barbara Pandyra-Kowalska, Anna Czech, Aldona Maciejewska | 233 |
| 8.3.2.1 Systematyka podłoży | 235 |
| 8.3.2.2 Rodzaje półstałych postaci leku | 241 |
| 8.3.3 Ogólne zasady sporządzania półstałych preparatów | 242 |
| 8.3.3.1 Przykłady preparatów | 246 |
| 8.3.4 Recepty – przykłady leków recepturowych | 254 |
| 8.4 Receptura stałych postaci leku – Krzysztof Niwiński, Aldona Maciejewska, Renata Jachowicz | 281 |
| 8.4.1 Proszki – Pulveres – Krzysztof Niwiński, Renata Jachowicz | 281 |
| 8.4.1.1 Charakterystyka proszków jako postaci leku | 281 |
| 8.4.1.2 Ogólne zasady sporządzania proszków | 285 |
| 8.4.1.3 Recepty – przykłady leków recepturowych | 300 |
| 8.4.1.4 Niezgodności w proszkach | 318 |
| 8.4.2 Stałe postacie leku do podania doodbytniczego, dopochwowego i docewkowego – Aldona Maciejewska, Renata Jachowicz | 322 |
| 8.4.2.1 Charakterystyka postaci leku w formie czopków | 322 |
| 8.4.2.2 Ogólne zasady sporządzania czopków | 330 |
| 8.4.2.3 Recepty – przykłady leków recepturowych | 338 |
| 8.4.2.4 Globulki dopochwowe | 347 |
| 8.4.2.5 Pręciki | 357 |
| 8.4.2.6 Kontrola jakości preparatów | 358 |
| 9. Leki jałowe – Renata Jachowicz, Monika Augustyn, Witold Brniak, Anna Czech, Agnieszka Datoń-Stala, Anna Giżycka, Barbara Imbiorkiewicz, Krystyna Chmal-Jagiełło, Mateusz Kurek 360 | |
| 9.1 Ogólne zasady sporządzania leków jałowych – Renata Jachowicz, Anna Czech | 360 |
| 9.1.1 Pomieszczenia do pracy aseptycznej | 362 |
| 9.1.2 Przygotowanie miejsca pracy | 363 |
| 9.1.3 Materiały i urządzenia | 365 |
| 9.1.4 Przygotowanie pracownika | 365 |
| 9.1.5 Kontrola preparatów | 366 |
| 9.2 Preparaty do oczu – Anna Czech, Renata Jachowicz | 366 |
| 9.2.1 Charakterystyka preparatów do oczu | 366 |
| 9.2.2 Sporządzanie preparatów do oczu | 371 |
| 9.2.2.1 Sporządzanie kropli do oczu | 371 |
| 9.2.2.2 Okres przydatności do użycia kropli i płynów do oczu | 375 |
| 9.2.2.3 Sporządzanie półstałych preparatów do oczu | 375 |
| 9.2.2.4 Kontrola preparatów do oczu | 376 |
| 9.2.3 Recepty – przykłady leków recepturowych | 377 |
| 9.2.3.1 Krople do oczu | 377 |
| 9.2.3.2 Maści do oczu | 381 |
| 9.2.3.3 Preparaty z antybiotykami | 383 |
| 9.3 Leki cytostatyczne (cytotoksyczne) – Renata Jachowicz, Monika Augustyn, Anna Giżycka, Krystyna Chmal-Jagiełło, Mateusz Kurek | 385 |
| 9.3.1 Wymagania dotyczące zasad bezpiecznego sporządzania leków cytotoksycznych | 385 |
| 9.3.1.1 Pracownia leku cytotoksycznego – pomieszczenia i wyposażenie | 387 |
| 9.3.1.2 Badania kontrolne | 390 |
| 9.3.1.3 Personel | 390 |
| 9.3.1.4 Zakres czynności wykonywanych podczas sporządzania leków | 391 |
| 9.3.2 Sporządzanie leków cytostatycznych | 393 |
| 9.3.2.1 Metoda wolumetryczna | 394 |
| 9.3.2.2 Metoda grawimetryczna | 394 |
| 9.3.2.3 Oznakowanie i przechowywanie | 394 |
| 9.3.3 Dokumentacja | 396 |
| 9.3.4 Przykłady recept i sposobów sporządzania preparatów | 396 |
| 9.3.4.1 Przykład preparatu sporządzanego dla osoby dorosłej | 396 |
| 9.3.4.2 Przykłady preparatów sporządzanych dla dzieci | 401 |
| 9.3.5 Wynaczynienia | 405 |
| 9.3.6 Segregacja i utylizacja odpadów | 406 |
| 9.3.7 Zdarzenia niepożądane i sytuacje awaryjne | 406 |
| 9.4 Mieszaniny do żywienia pozajelitowego – Witold Brniak, Barbara Imbiorkiewicz, Anna Giżycka | 407 |
| 9.4.1 Rola leczenia żywieniowego w terapii pacjentów szpitalnych i domowych | 407 |
| 9.4.2 Składniki mieszanin do żywienia pozajelitowego | 409 |
| 9.4.3 Metody sporządzania mieszanin do żywienia pozajelitowego | 415 |
| 9.4.4 Problemy stabilności i interakcji w mieszaninach do żywienia pozajelitowego | 418 |
| 9.4.4.1 Wytrącanie osadu | 419 |
| 9.4.4.2 Destabilizacja fizyczna emulsji | 419 |
| 9.4.4.3 Procesy peroksydacji | 420 |
| 9.4.4.4 Dodatek leków do mieszaniny do żywienia pozajelitowego | 421 |
| 9.4.4.5 Zasady sporządzania mieszanin | 423 |
| 9.4.4.6 Kontrola mieszanin do żywienia pozajelitowego | 423 |
| 9.4.5 Rola farmaceuty w żywieniu pozajelitowym | 424 |
| 9.4.6 Recepty – przykłady mieszanin do żywienia pozajelitowego | 426 |
| 9.5 Receptura jałowych leków przeciwdrobnoustrojowych – Agnieszka Datoń-Stala | 436 |
| 9.5.1 Recepty – przykłady leków recepturowych | 438 |
| 9.6 Płyny do kardioplegii – Agnieszka Datoń-Stala, Renata Jachowicz | 441 |
| 9.6.1 Ogólne zasady przygotowania roztworów do kardioplegii | 444 |
| 10. Receptura leków pediatrycznych – Aldona Maciejewska, Renata Jachowicz | 446 |
| 10.1 Charakterystyka sporządzania leków pediatrycznych | 446 |
| 10.2 Recepty – przykłady leków recepturowych | 449 |
| 10.2.1 Płynne leki recepturowe | 449 |
| 10.2.1.1 Płynne preparaty doustne | 449 |
| 10.2.1.2 Płynne preparaty do użytku zewnętrznego | 461 |
| 10.2.2 Półstałe leki recepturowe | 468 |
| 10.2.3 Stałe leki recepturowe | 481 |
| 10.2.3.1 Proszki | 481 |
| 10.2.3.2 Czopki | 490 |
| 11. Receptura leków stomatologicznych – Witold Jamróz, Renata Jachowicz | 501 |
| 11.1 Choroby przyzębia – aspekty terapeutyczne | 501 |
| 11.2 Recepty – przykłady leków recepturowych | 504 |
| 11.2.1 Roztwory, zawiesiny | 504 |
| 11.2.2 Maści | 508 |
| 11.2.3 Proszki niedzielone | 509 |
| 11.2.4 Przykłady recept z piśmiennictwa | 509 |
| 11.2.4.1 Przykłady postaci leku dostępnych w innych krajach | 511 |
| 12. Receptura leków laryngologicznych – Barbara Pandyra-Kowalska, Renata Jachowicz 513 | |
| 12.1 Charakterystyka recepturowych preparatów laryngologicznych | 513 |
| 12.2 Recepty – przykłady leków recepturowych | 515 |
| 12.2.1 Krople do nosa – Guttae rhinologicae | 515 |
| 12.2.2 Maści do nosa – Unguenta rhinologicae | 517 |
| 12.2.3 Płyny do płukania zatok | 520 |
| 12.2.4 Krople do ucha – Guttae otologicae | 520 |
| 12.2.5 Preparaty do płukania jamy ustnej | 522 |
| 12.2.6 Preparaty do pędzlowania jamy ustnej | 524 |
| 12.2.7 Półstałe preparaty do stosowania w jamie ustnej | 526 |
| 12.2.8 Krople do inhalacji | 526 |
| 13. Systemy automatycznej indywidualnej dystrybucji leków – Renata Jachowicz, Krzysztof Niwiński | 528 |
| CZĘŚĆ II. APTEKA JAKO MIEJSCE WYKONYWANIA USŁUGI FARMACEUTYCZNEJ 533 | |
| 14. Prawne uwarunkowania realizacji leków recepturowych – Renata Jachowicz, Lucyna Bułaś | 535 |
| 14.1 Wprowadzenie | 535 |
| 14.2 Recepta w postaci elektronicznej | 536 |
| 14.3 Realizacja recept | 541 |
| 14.4 Zasady dotyczące sposobu przepisywania składu leku recepturowego | 544 |
| 15. Wybrane zagadnienia zarządzania systemem jakości w aptece – Lucyna Bułaś, Renata Jachowicz | 549 |
| 15.1 Zasady wdrażania systemu zapewnienia jakości | 549 |
| 15.2 Zadania farmaceutów związane ze sporządzaniem leku recepturowego i aptecznego | 549 |
| 15.3 Miejsce sporządzenia leku recepturowego i jego wyposażenie | 551 |
| 15.4 Dokumentacja leku recepturowego | 551 |
| 15.5 Czynności kontrolne | 552 |
| 15.6 Oznakowanie leku recepturowego | 553 |
| CZĘŚĆ III. MATERIAŁY POMOCNICZE 555 | |
| 16. Przykłady preparatów gotowych stosowanych do sporządzania leków recepturowych – Anna Czech | 557 |
| 17. Synonimy – Aleksander Mendyk | 565 |
| 18. Słownik terminów – Renata Jachowicz | 589 |
| 19. Dokumenty | 605 |
| 20. Tabele pomocnicze i nomogramy – Renata Jachowicz | 614 |
| 21. Piśmiennictwo | 625 |
| Skorowidz | 629 |
KUP NA PREZENT
Receptura apteczna. Sporządzanie leków jałowych i niejałowych
101,40 zł
Uzupełnij informacje na temat odbiorcy.
Produkt został pomyślnie dodany do koszyka.
Nieudana próba zakupu produktu. Spróbuj jeszcze raz.
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
