Stomatologia społeczna

1 opinia

Format:

epub, mobi, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

86,40  144,00

Format: epub, mobi

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa: 144,00 zł (-40%)

Najniższa cena z 30 dni: 86,40 zł  


86,40

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Publikacja Stomatologia społeczna została przygotowana pod redakcją prof. dr hab. Krystyny Pawlas oraz prof. dr hab. Tomasza Konopki. To jedyna książka na polskim rynku wydawniczym, która przedstawia w sposób szczegółowy tytułową problematykę. Celem stomatologii społecznej jest zapobieganie chorobom jamy ustnej, promocja zdrowia oraz zachowań wspomagających zdrowie jamy ustnej, a dzięki temu poprawa jakości życia.
Kwestie poruszone w publikacji zostały dostosowane do standardów kształcenia dla studentów kierunku lekarsko-stomatologicznego. Zagadnienia podzielono na pięć głównych tematów:
- medycynę środowiskową (m.in. epidemiologia, biostatystyka, determinanty zdrowia i czynniki ryzyka, czynniki środowiska pracy i życia),
- środowisko pracy stomatologa (np. specyfika środowiska pracy, choroby zawodowe lekarza dentysty, gabinet stomatologiczny jako ogniwo łańcucha epidemiologicznego),
- epidemiologia chorób jamy ustnej (m.in. najważniejsze patologie i wady rozszczepowe jamy ustnej, czynniki ryzyka i profilaktyka nowotworów, styl życia a stan jamy ustnej),
- profilaktyka, promocja zdrowia w stomatologii oraz organizacja opieki stomatologicznej (aseptyka i antyseptyka w gabinecie, działania na rzecz ochrony zdrowia w wymiarze regionalnym, krajowym i międzynarodowym, miejsce stomatologii w ochronie zdrowia),
- czy badania naukowe mogą zmienić oblicze stomatologii społecznej?


Rok wydania2020
Liczba stron485
KategoriaStomatologia
WydawcaPZWL Wydawnictwo Lekarskie
ISBN-13978-83-200-6220-5
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  WSTĘP – Barbara Bruziewicz-Mikłaszewska, Krystyna Pawlas     1
  Część I. Medycyna środowiskowa – zagadnienia ogólne    5
  EPIDEMIOLOGIA – Krystyna Pawlas, Iwona Markiewicz-Górka, Paweł Gać     7
    1.1. Wprowadzenie    7
    1.2. Podział epidemiologii     8
    1.3. Założenia i prawa epidemiologii     9
    1.4. Główne miary epidemiologiczne     10
    1.5. Typy badań epidemiologicznych     12
      Badania obserwacyjne     12
      Badania eksperymentalne/interwencyjne     15
  BIOSTATYSTYKA – Krystyna Pawlas, Natalia Pawlas     19
    2.1. Wprowadzenie    19
    2.2. Dobór próby    20
    2.3. Zmienne losowe     21
    2.4. Statystyka opisowa     22
      Przedział ufności     22
      Rozkład zmiennej     22
    2.5. Statystyka analityczna (matematyczna)     23
      Poziom istotności    24
      Moc testu    25
    2.6. Typy błędów     25
    2.7. Kiedy jaki test?    26
    2.8. Związek przyczynowo-skutkowy    27
      Przyczyna a czynnik ryzyka    27
  DETERMINANTY ZDROWIA I CZYNNIKI RYZYKA – Krystyna Pawlas     31
    3.1. Pojęcie zdrowia i choroby    31
    3.2. Determinanty zdrowia     32
  CZYNNIKI DEMOGRAFICZNE A STAN ZDROWIA POPULACJI – Iwona Markiewicz-Górka, Krystyna Pawlas     35
    4.1. Wprowadzenie    35
    4.2. Czynniki demograficzne wpływające na stan zdrowia populacji     35
    4.3. Polityka demograficzna    36
    4.4. Źródła informacji     36
    4.5. Cechy struktury ludności istotne w medycynie    37
      Liczebność populacji     37
      Wiek populacji     37
      Płeć w populacji    38
      Stan cywilny w populacji     38
      Migracje     40
      Urodzenia w populacji     40
    4.6. Wpływ urbanizacji na populację     41
  CZYNNIKI ŚRODOWISKA PRACY I ŻYCIA – Natalia Pawlas, Paweł Gać     43
    5.1. Wprowadzenie    43
    5.2. Czynniki szkodliwe i uciążliwe    44
    5.3. Czynniki chemiczne     44
    5.4. Pyły     46
    5.5. Czynniki fizyczne     47
      Hałas    48
      Wibracja     48
      Pole elektromagnetyczne     49
      Czynniki termiczne     50
    5.6. Najwyższe dopuszczalne stężenia/natężenia    51
    5.7. Czynniki biologiczne     51
    5.8. Czynniki rakotwórcze i mutagenne     53
    5.9. Czynniki psychofizyczne     54
      Obciążenie fizyczne     55
      Obciążenie psychonerwowe     56
    5.10. Jakie zagrożenia występują w stomatologii?     56
    5.11. Ocena parametrów środowiska    57
    5.12. Ocena narażenia zawodowego     57
  CHOROBY ZWIĄZANE ZE ŚRODOWISKIEM POMIESZCZEŃ – Paweł Gać, Krystyna Pawlas     61
    6.1. Wprowadzenie    61
    6.2. Definicje    61
    6.3. Czynniki etiologiczne    62
    6.4. Przykłady chorób związanych ze środowiskiem pomieszczeń     64
      Zespół chorego budynku     64
      Gorączka nawilżaczowa    66
      Legionelloza     67
      Gorączka z Pontiac     68
  PODSTAWY EPIDEMIOLOGII CHORÓB NOWOTWOROWYCH – Karolina Czerwińska, Paweł Gać     71
    7.1. Wprowadzenie     71
    7.2. Terminologia onkologiczna    71
    7.3. Epidemiologia nowotworów – wiadomości wstępne     73
    7.4. Epidemiologia nowotworów na świecie    75
    7.5. Epidemiologia nowotworów w Polsce    77
    7.6. Czynniki rakotwórcze    80
      Wiadomości wstępne i klasyfikacja     80
      Czynniki rakotwórcze w miejscu pracy     84
      Rakotwórczy potencjał niezdrowego stylu życia     85
    7.7. Profilaktyka chorób nowotworowych    88
      Narodowy Program Zwalczania Nowotworów     88
      Programy profilaktyczne dostępne w Polsce     90
      Szybka terapia onkologiczna    92
  PROBLEMY ZDROWOTNE W WYBRANYCH KRAJACH ŚWIATA. PROBLEMY ZDROWOTNE MIESZKAŃCÓW POSZCZEGÓLNYCH REGIONÓW POLSKI – Agata Kawalec, Anna Kawalec, Krystyna Pawlas     95
    8.1. Wprowadzenie    95
    8.2. Problemy zdrowotne świata     96
    8.3. Problemy zdrowotne mieszkańców Polski     101
    8.4. Podsumowanie     113
  Część II. Środowisko pracy stomatologa    115
  WPROWADZENIE DO MEDYCYNY PRACY – SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY STOMATOLOGA – Paweł Gać, Rafał Poręba, Krystyna Pawlas     117
    9.1. Definicje    117
    9.2. Organizacja systemu medycyny pracy w Polsce     118
    9.3. Działania zapobiegające niekorzystnym następstwom zdrowotnym pracy     122
    9.4. Niekorzystne następstwa zdrowotne pracy     123
    9.5. Zagrożenia zdrowotne na stanowisku pracy stomatologa     124
  CHOROBY ZAWODOWE LEKARZA DENTYSTY I CHOROBY ZWIĄZANE Z WARUNKAMI WYKONYWANIA PRACY – Natalia Pawlas, Tomasz Matys, Paweł Gać     129
    10.1. Definicja choroby zawodowej    129
    10.2. Podstawy prawne     131
    10.3. Choroby zawodowe w Polsce    131
    10.4. Choroby zawodowe i choroby związane w wykonywaniem pracy w stomatologii    132
      Choroby układu ruchu     132
      Choroby układu nerwowego     134
      Choroby alergiczne i wynikające z podrażnienia     135
      Choroby zakaźne     137
    10.5. Postępowanie przy podejrzeniu choroby zawodowej    138
  EPIDEMIOLOGIA CHORÓB ZAKAŹNYCH – ZAGADNIENIA WPROWADZAJĄCE – Paweł Gać, Krystyna Pawlas    141
    11.1. Definicje    141
    11.2. Paradygmat epidemiologii chorób zakaźnych     142
    11.3. Łańcuch epidemiczny    142
    11.4. Klasyfikacje chorób zakaźnych     146
      Klasyfikacja według kryterium dynamiki liczby przypadków    146
      Klasyfikacja według kryterium etiologicznego     148
      Klasyfikacja według kryterium zasięgu terytorialnego występowania    148
      Klasyfikacja według kryterium zdolności epidemicznej w perspektywie rozwoju cywilizacji    149
    11.5. Działania przeciwepidemiczne     150
    11.6. Dochodzenie epidemiczne     154
    11.7. Epidemiologia chorób zakaźnych – perspektywa ogólnoświatowa     154
    11.8. Epidemiologia chorób zakaźnych – perspektywa polska     156
  ZAKAŻENIA WIRUSOWE PRZENOSZONE DROGĄ KRWI – POTENCJALNE ZAGROŻENIE BIOLOGICZNE W ZAWODZIE STOMATOLOGA – Paweł Gać, Krystyna Pawlas, Rafał Poręba     161
    12.1. Wprowadzenie – aspekty prawne     161
    12.2. Klasyfikacja szkodliwych czynników biologicznych    162
    12.3. Zawodowe narażenie na działanie czynników biologicznych    163
    12.4. Metodyka oceny ryzyka zakażeń wirusowych przenoszonych drogą krwi     164
    12.5. Elementarne etapy postępowania poekspozycyjnego     165
    12.6. Swoiste postępowanie poekspozycyjne     166
      HBV – wirus zapalenia wątroby typu B    166
      HCV – wirus zapalenia wątroby typu C    168
      HIV – ludzki wirus niedoboru odporności     169
    12.7. Ryzyko zawodowych zakażeń wirusowych przenoszonych drogą krwi    170
  ZAKAŻENIA W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM – GABINET STOMATOLOGICZNY JAKO POTENCJALNE OGNIWO ŁAŃCUCHA EPIDEMIOLOGICZNEGO – Joanna Nowicka, Magdalena Pajączkowska    173
    13.1. Wprowadzenie    173
    13.2. Źródła zakażeń w gabinecie stomatologicznym     174
    13.3. Drogi przenoszenia zakażeń     176
    13.4. Drobnoustroje stanowiące zagrożenie w gabinecie stomatologicznym     179
    13.5. Zakażenia krzyżowe w gabinecie – błędy lekarskie i personelu medycznego     183
  PROMIENIOWANIE RENTGENOWSKIE – POTENCJALNE ZAGROŻENIE FIZYCZNE W ZAWODZIE STOMATOLOGA – Paweł Gać, Krystyna Pawlas     189
    14.1. Wprowadzenie    189
    14.2. Natura promieniowania rentgenowskiego    189
    14.3. Powstawanie promieniowania rentgenowskiego    190
    14.4. Mechanizmy szkodliwości promieniowania rentgenowskiego    190
    14.5. Deterministyczne i stochastyczne następstwa promieniowania     191
    14.6. Dawki promieniowania    192
    14.7. Ochrona radiologiczna    194
    14.8. Zastosowanie metod radiologicznych w stomatologii     195
    14.9. Dawki promieniowania w badaniach radiologii stomatologicznej    196
  RTĘĆ, KADM I OŁÓW – POTENCJALNE ZAGROŻENIE CHEMICZNE W ZAWODZIE STOMATOLOGA – Helena Martynowicz, Paweł Gać, Rafał Poręba    201
    15.1. Wprowadzenie    201
    15.2. Rtęć     201
    15.3. Ołów i kadm    205
    15.4. Podsumowanie     206
  Część III. Epidemiologia chorób jamy ustnej 211
  KRYTERIA EPIDEMIOLOGICZNEJ OCENY STANU ZDROWIA JAMY USTNEJ – Tomasz Konopka     213
    16.1. Wprowadzenie    213
    16.2. Metodologia oceny występowania próchnicy     214
    16.3. Metodologia oceny występowania chorób przyzębia     217
    16.4. Ocena liczby zachowanych zębów     220
    16.5. Nowotworowe wykładniki epidemiologiczne     221
    16.6. Czynniki ryzyka    222
  EPIDEMIOLOGIA NAJWAŻNIEJSZYCH PATOLOGII JAMY USTNEJ – Tomasz Konopka     227
    17.1. Wprowadzenie    227
    17.2. Epidemiologia i czynniki ryzyka próchnicy zębów     227
      Próchnica zębów mlecznych (u dzieci w wieku 5 lat)     227
      Próchnica zębów u 12-latków     229
      Próchnica zębów u osób dorosłych w wieku od 35 do 44 lat     230
      Próchnica korony i korzenia u osób w wieku powyżej 65 lat    231
      Czynniki ryzyka próchnicy     232
    17.3. Epidemiologia i czynniki ryzyka zapalenia przyzębia     233
      Zapalenie przyzębia u osób w wieku od 35 do 44 lat     233
      Zapalenie przyzębia u osób w wieku od 65 do 74 lat     235
      Czynniki ryzyka zapalenia przyzębia     236
    17.4. Epidemiologia i czynniki ryzyka utraty zębów     238
      Liczba zachowanych zębów u osób dorosłych w wieku od 35 do 44 lat     238
      Liczba zachowanych zębów u osób w wieku od 65 do 74 lat     239
      Liczba zachowanych zębów u osób w wieku 75 lat i powyżej     242
      Czynniki ryzyka utraty zębów     242
    17.5. Epidemiologia i czynniki ryzyka raka jamy ustnej     243
      Standaryzowany względem wieku współczynnik zapadalności     243
      Przeżycie 5-letnie     245
      Standaryzowany względem wieku współczynnik umieralności     245
      Czynniki ryzyka     247
  ANALIZA CZĘSTOŚCI WYSTĘPOWANIA WAD ZGRYZU W POPULACJI POLSKI – Magdalena Dubowik, Aleksandra Adamek, Michał Sarul, Joanna Antoszewska-Smith, Beata Kawala     253
    18.1. Wprowadzenie     253
    18.2. Epidemiologia wad zgryzu     254
    18.3. Ocena potrzeby leczenia ortodontycznego     261
      Wskaźnik potrzeb leczenia ortodontycznego (IOTN)    261
      Stomatologiczny wskaźnik estetyczny (DAI)     264
  WADY ROZSZCZEPOWE JAMY USTNEJ I TWARZY – WYBRANE ASPEKTY EPIDEMIOLOGICZNE, KLINICZNE I CHIRURGICZNE – Agata Kawalec, Kamil Nelke     269
    19.1. Wprowadzenie     269
    19.2. Podstawowe pojęcia    270
    19.3. Epidemiologia    271
    19.4. Czynniki ryzyka     272
    19.5. Patogeneza     274
    19.6. Podział i klasyfikacje rozszczepów     274
    19.7. Badanie i diagnostyka     275
    19.8. Zaburzenia anatomiczne i czynnościowe     277
    19.9. Rozszczepy jamy ustnej     278
    19.10. Rozszczepy twarzy    280
    19.11. Leczenie wad rozszczepowych – wybrane aspekty     280
    19.12. Podsumowanie     281
  EPIDEMIOLOGIA, CZYNNIKI RYZYKA ORAZ ELEMENTY PROFILAKTYKI NOWOTWORÓW JAMY USTNEJ – Agata Kawalec     285
    20.1. Wprowadzenie    285
    20.2. Nowotwory jamy ustnej     286
    20.3. Epidemiologia nowotworów jamy ustnej     286
    20.4. Czynniki ryzyka    290
    20.5. Badanie i diagnostyka     295
    20.6. Profilaktyka nowotworów jamy ustnej     297
    20.7. Podsumowanie     299
  EPIDEMIOLOGIA CHORÓB UKŁADU SERCOWO-NACZYNIOWEGO. PRÓCHNICA I CHOROBY PRZYZĘBIA JAKO POTENCJALNE CZYNNIKI RYZYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA – Małgorzata Poręba, Paweł Gać    301
    21.1. Wprowadzenie    301
    21.2. Choroby układu krążenia w Polsce i Europie     301
    21.3. Choroby układu krążenia na świecie     303
    21.4. Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego     305
      Dyslipidemia     307
      Nadciśnienie tętnicze     308
      Nadwaga i otyłość     310
      Palenie tytoniu     311
      Cukrzyca     312
      Aktywność fizyczna     313
      Nieprawidłowa dieta     314
      Spożycie alkoholu    316
      Czynniki psychospołeczne i socjoekonomiczne     317
    21.5. Próchnica i choroby przyzębia jako czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego     317
  JAMA USTNA A JAKOŚĆ ŻYCIA I OGÓLNY STAN ZDROWIA – Iwona Markiewicz-Górka    323
    22.1. Wpływ stanu zdrowia jamy ustnej na jakość życia     323
    22.2. Zdrowie jamy ustnej a choroby układowe    326
      Miażdżyca naczyń i choroby układu krążenia    327
      Choroby płuc    329
      Choroby żołądka     330
      Rak trzustki    331
      Cukrzyca     332
      Ciąża     334
      Osteoporoza i choroby nerek     335
    22.3. Podsumowanie     336
  ALKOHOL, TYTOŃ I INNE UŻYWKI A STAN ZDROWIA JAMY USTNEJ – Agata Kawalec     339
    23.1. Wprowadzenie     339
    23.2. Podstawowe pojęcia     340
    23.3. Alkohol a stan zdrowia jamy ustnej     341
    23.4. Tytoń a stan zdrowia jamy ustnej     344
    23.5. Inne używki a stan zdrowia jamy ustnej     347
    23.6. Podsumowanie     349
  FLUOR JAKO PRZYKŁAD ŚRODOWISKOWEGO UWARUNKOWANIA ZDROWIA JAMY USTNEJ – Iwona Markiewicz-Górka, Lidia Januszewska     353
    24.1. Wprowadzenie    353
    24.2. Korzystne działanie fluoru     354
    24.3. Szkodliwe działanie fluoru    355
  ŚRODOWISKO I STYL ŻYCIA A STAN ZDROWIA JAMY USTNEJ – Iwona Markiewicz-Górka     361
    25.1. Zasady prawidłowego żywienia oraz zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze     361
      Zapotrzebowanie na energię i znaczenie składników odżywczych w diecie     363
    25.2. Żywienie w profilaktyce chorób jamy ustnej     377
      Dieta matki a stan zdrowia jamy ustnej dziecka     378
      Próchnica    380
      Erozja zębów    386
  Część IV. Profilaktyka i promocja zdrowia w stomatologii, organizacja opieki stomatologicznej    395
  ASEPTYKA I ANTYSEPTYKA W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM – Agata Kawalec 397
    26.1. Wprowadzenie    397
    26.2. Podstawowe pojęcia     397
    26.3. Rola aseptyki i antyseptyki w gabinecie stomatologicznym    400
    26.4. Podsumowanie     414
  ORGANIZACJA OPIEKI STOMATOLOGICZNEJ W POLSCE NA PRZYKŁADZIE LECZENIA ORTODONTYCZNEGO – Michał Sarul, Aleksandra Adamek, Magdalena Dubowik, Joanna Antoszewska-Smith, Beata Kawala     415
    27.1. Dostępność i finansowanie opieki stomatologicznej ze środków publicznych     415
    27.2. Efektywność leczenia ortodontycznego     417
    27.3. Ekonomia leczenia ortodontycznego     418
    27.4. Możliwości poprawy efektywności i ekonomii leczenia ortodontycznego finansowanego ze środków publicznych     422
    27.5. Obecna dostępność do opieki ortodontycznej finansowanej ze środków publicznych     424
    27.6. Wnioski     431
  PROMOCJA ZDROWIA REALIZOWANA PRZEZ ZESPÓŁ STOMATOLOGICZNY – Katarzyna Herman, Maciej Dobrzyński    435
  PROGRAMOWANE DZIAŁANIA NA RZECZ OCHRONY ZDROWIA JAMY USTNEJ REALIZOWANE W WYMIARZE REGIONALNYM, PONADREGIONALNYM I MIĘDZYNARODOWYM – Amadeusz Kuźniarski, Sadri Rayad, Maciej Dobrzyński     443
    29.1. Wprowadzenie    443
    29.2. Działania międzynarodowe    443
    29.3. Działania krajowe     444
    29.4. Działania regionalne     445
    29.5. Organizacja pracy w stomatologii – kompetencje i zadania    447
      Kompetencje i zadania lekarza dentysty     447
      Kompetencje i zadania asystentki stomatologicznej     448
      Kompetencje i zadania higienistki/licencjonowanej higienistki stomatologicznej/magister higieny stomatologicznej     449
      Kompetencje i zadania technika dentystycznego/licencjonowanego technika dentystycznego/magistra technik dentystycznych     451
  MIEJSCE STOMATOLOGII W SYSTEMIE OCHRONY ZDROWIA – Amadeusz Kuźniarski, Sadri Rayad     455
    30.1. Wprowadzenie    455
    30.2. Modele opieki zdrowotnej w ujęciu WHO    455
    30.3. Narodowy Fundusz Zdrowia i jego rola     457
    30.4. Narodowy Program Zdrowia     459
    30.5. Opieka stomatologiczna w Polsce     459
      Formy lekarskiej praktyki stomatologicznej    459
      Droga lekarza dentysty     460
  Część V. Epilog 463
  CZY BADANIA NAUKOWE MOGĄ ZMIENIĆ OBLICZE STOMATOLOGII SPOŁECZNEJ – Julia K. Bar, Michał Jeleń 465
  SKOROWIDZ     477
RozwińZwiń