INNE EBOOKI AUTORA
Książka stanowi kompleksowe opracowanie zagadnień dotyczących prawa miejscowego w polskim porządku prawnym.
W publikacji omówiono m.in.:
podstawy prawne aktów prawa miejscowego i ich pozycję w hierarchii źródeł prawa,
cechy aktów prawa miejscowego, ich rodzaje oraz warunki legalności,
procedurę stanowienia prawa miejscowego oraz wymogi techniki prawodawczej,
skutki niezgodności z prawem aktów prawa miejscowego oraz bezczynności prawodawczej,
zasady sprawowania nadzoru i sądowej kontroli nad prawem miejscowym.
W książce przystępnie wyjaśniono, opierając się na ustaleniach doktryny i aktualnym orzecznictwie sądów administracyjnych, zawiłości procedury stanowienia aktów prawa miejscowego oraz wskazano najczęściej popełniane błędy dotyczące m.in.:
rodzaju podstaw prawnych oraz zakresu samodzielności prawotwórczej w stanowieniu prawa miejscowego,
właściwości podmiotów wyposażonych w kompetencje prawotwórcze,
wymogów procedury uchwałodawczej, opiniowania i uzgadniania oraz techniki prawodawczej.
Trzecie wydanie książki zmieniono w stosunku do poprzedniego, zmodyfikowano układ tekstu i kolejność analizowanych zagadnień, dzięki czemu wywód jest bardziej przejrzysty. Zaktualizowano stan normatywny, a także wzbogacono tekst o najnowsze orzecznictwo polskich sądów administracyjnych i dorobek doktryny.
Adresaci: Publikacja przeznaczona jest dla praktyków prawa, doradców podatkowych, pracowników administracji, wykładowców akademickich oraz studentów wydziałów prawa i administracji oraz wydziałów ekonomicznych.
Rok wydania | 2020 |
---|---|
Liczba stron | 404 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | Wolters Kluwer Polska SA |
ISBN-13 | 978-83-8223-527-2 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
EBOOKI WYDAWCY
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wykaz skrótów |str. | 13 |
Słowo wstępne |str. | 19 |
Rozdział I | |
Ewolucja zasad stanowienia prawa miejscowego w polskim porządku prawnym |str. | 21 |
1. Pojęcia podstawowe |str. | 21 |
2. Prawo miejscowe w regulacjach międzywojennych |str. | 24 |
3. Prawo miejscowe po 1945 r. |str. | 25 |
4. Prawo miejscowe po reformie z 1990 r. |str. | 30 |
5. Prawo miejscowe po wejściu w życie Konstytucji RP z 1997 r. i reformie ustrojowej państwa z lat 1998–1999 |str. | 31 |
Rozdział II | |
Akty prawa miejscowego a system źródeł prawa |str. | 33 |
1. Definicja legalna aktów prawa miejscowego |str. | 33 |
2. Konstytucyjny system źródeł prawa |str. | 38 |
2.1. Konstytucyjna koncepcja prawa i jego źródeł |str. | 38 |
2.2. Konstytucyjny system źródeł prawa |str. | 42 |
2.3. Cechy źródeł prawa powszechnie obowiązującego i aktów podustawowych |str. | 45 |
3. System źródeł prawa administracyjnego |str. | 47 |
3.1. Pojęcie prawa administracyjnego |str. | 47 |
3.2. Cechy charakterystyczne źródeł prawa administracyjnego |str. | 48 |
3.2.1. Brak kompleksowej kodyfikacji |str. | 48 |
3.2.2. Wielość form |str. | 49 |
3.2.3. Niejednolitość materii |str. | 49 |
3.2.4. Zmienność |str. | 50 |
3.2.5. Stanowienie źródeł prawa przez samą administrację |str. | 50 |
3.2.6. Występowanie ewenementu lokalnego |str. | 51 |
3.2.7. Hierarchiczność |str. | 51 |
3.3. Doktrynalne pojęcie źródeł prawa administracyjnego oraz ich systematyzacji |str. | 51 |
3.4. Rodzaje źródeł prawa administracyjnego |str. | 53 |
3.4.1. Źródła prawa powszechnie obowiązującego |str. | 54 |
3.4.2. Źródła prawa wewnętrznego |str. | 59 |
3.4.3. Tak zwane niezorganizowane źródła prawa administracyjnego |str. | 61 |
Rozdział III | |
Akty prawa miejscowego a podstawowe zasady ustrojowe |str. | 65 |
1. Akty prawa miejscowego a zasada podziału i równowagi władz |str. | 65 |
2. Przyczyny powierzenia kompetencji stanowienia prawa powszechnie obowiązującego organom terenowym |str. | 68 |
3. Akty prawa miejscowego a zasada państwa unitarnego i jednolitość systemu prawa |str. | 71 |
4. Akty prawa miejscowego a akty stosowania prawa (formy działania administracji publicznej sensu stricto) |str. | 73 |
5. Akty prawa miejscowego a hierarchia źródeł prawa |str. | 75 |
6. Zakres mocy wiążącej aktów prawa miejscowego |str. | 79 |
6.1. Związanie adresatów (obywateli) prawem miejscowym |str. | 79 |
6.2. Związanie organów administracji publicznej prawem miejscowym |str. | 80 |
6.3. Zakres związania sędziów treścią prawa miejscowego |str. | 82 |
Rozdział IV | |
Cechy podstawowe aktów prawa miejscowego |str. | 85 |
1. Kompetencja i delegacja do stanowienia prawa miejscowego |str. | 86 |
2. Normatywny charakter aktów prawa miejscowego |str. | 86 |
3. Abstrakcyjny i generalny charakter aktów prawa miejscowego |str. | 88 |
4. Powszechny charakter aktów prawa miejscowego |str. | 91 |
5. Ograniczony terytorialnie zasięg działania aktów prawa miejscowego |str. | 95 |
6. Lokalny charakter spraw regulowanych aktami prawa miejscowego |str. | 96 |
7. Wykonawczy charakter aktów prawa miejscowego |str. | 97 |
8.Brak możliwości samodzielnego regulowania aktem prawa miejscowego spraw należących do „materii ustawowej” |str. | 99 |
Rozdział V | |
Podstawa prawna stanowienia aktów prawa miejscowego |str. | 103 |
1. Upoważnienie konstytucyjne i ustawowe (kompetencja i delegacja) |str. | 103 |
2. Upoważnienia zawarte w aktach ponadustawowych |str. | 108 |
3. Zakaz upoważnień podustawowych |str. | 109 |
4. Zakaz subdelegacji kompetencji prawotwórczych |str. | 1105 |
5. Rodzaje upoważnień ustawowych |str. | 112 |
5.1. Szczegółowe upoważnienie ustawowe |str. | 112 |
5.1.1. Istota |str. | 112 |
5.1.2. Minimalna treść |str. | 113 |
5.2. Upoważnienie o charakterze generalnym |str. | 115 |
5.2.1. Istota |str. | 115 |
5.2.2. Minimalna treść |str. | 115 |
5.2.3. Przykłady |str. | 116 |
6. Upoważnienie do stanowienia prawa miejscowego a upoważnienie do stanowienia rozporządzeń |str. | 117 |
7. Obligatoryjne i fakultatywne stanowienie prawa miejscowego |str. | 119 |
Rozdział VI | |
Podmioty wyposażone w kompetencje do stanowienia prawa miejscowego |str. | 123 |
1. Wojewoda i organy administracji niezespolonej |str. | 123 |
2. Znaczenie pojęcia „organy samorządu terytorialnego” |str. | 124 |
3. Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego |str. | 126 |
4. Organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego |str. | 128 |
5. Niedopuszczalność stanowienia prawa miejscowego przez przewodniczącego zarządu jednostki samorządu terytorialnego |str. | 132 |
6. Podmiot zastępujący organy samorządu terytorialnego (komisarz rządowy, osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów) |str. | 134 |
7. Organ nadzoru nad samorządem terytorialnym |str. | 138 |
8. Niedopuszczalność stanowienia prawa miejscowego w drodze referendum lokalnego |str. | 139 |
9. Przeniesienie kompetencji do stanowienia prawa miejscowego w drodze porozumienia |str. | 146 |
10. Kompetencje prawotwórcze związku komunalnego |str. | 151 |
11. Niedopuszczalność stanowienia prawa miejscowego przez stowarzyszenia i inne prywatnoprawne formy współdziałania |str. | 154 |
Rozdział VII | |
Rodzaje aktów prawa miejscowego |str. | 157 |
1. Kryteria podziału |str. | 157 |
2. Prawo miejscowe samorządu terytorialnego |str. | 159 |
2.1. Istota samorządu terytorialnego – założenia ustrojowe |str. | 160 |
2.2. Państwowy charakter samorządowych aktów prawa miejscowego |str. | 162 |
2.3. Pierwotne i wtórne źródło pochodzenia uprawnień prawotwórczych samorządu |str. | 163 |
2.4. Brak generalnej klauzuli autonomii prawodawczej samorządu terytorialnego |str. | 164 |
2.5. Prawotwórstwo samorządowe a zasada pomocniczości |str. | 167 |
2.6. Prawotwórstwo samorządu terytorialnego a charakter jego zadań |str. | 168 |
2.7. Podstawowe kierunki prawotwórczej działalności organów samorządu terytorialnego |str. | 169 |
2.8. Ryzyko odwracania pierwszeństwa legislacji samorządowej |str. | 170 |
2.9. Samorządowe akty prawa miejscowego stanowione „zastępczo” przez organy nadzoru |str. | 172 |
2.9.1. Zarządzenia zastępcze organów nadzoru w sprawach własnych samorządu |str. | 172 |
2.9.2. Zarządzenia zastępcze organów nadzoru w sprawach zleconych i powierzonych samorządowi |str. | 177 |
2.9.3. Zastępcze stanowienie przez organy nadzoru samorządowego prawa miejscowego nakazane przez sąd |str. | 179 |
3. Prawo miejscowe administracji rządowej |str. | 180 |
4. Akty prawa miejscowego o charakterze wykonawczym |str. | 182 |
4.1. Konstrukcja upoważnień ustawowych i zakres związania ich granicami |str. | 182 |
4.2. Przykłady upoważnień ustawowych |str. | 184 |
5. Akty prawa miejscowego o charakterze porządkowym |str. | 191 |
5.1. Konstrukcja upoważnienia ustawowego |str. | 191 |
5.2. Przesłanki |str. | 193 |
5.2.1. Przesłanka prawna |str. | 194 |
5.2.2. Przesłanka faktyczna |str. | 196 |
5.2.3. Przesłanka terytorialna |str. | 199 |
5.3. Grzywna |str. | 199 |
5.4. Zakaz interpretacji rozszerzającej |str. | 200 |
6. Samorządowe akty prawa miejscowego o charakterze ustrojowo-organizacyjnym |str. | 201 |
6.1. Statut |str. | 204 |
6.1.1. Powszechność obowiązywania |str. | 205 |
6.1.2. Samoistny charakter |str. | 206 |
6.1.3. Ograniczenie samoistności statutu |str. | 210 |
6.1.4. Statut a inne akty prawa miejscowego |str. | 211 |
6.2. Akty normujące zasady zarządu mieniem jednostki samorządowej |str. | 213 |
6.3. Akty normujące zasady i tryb korzystania z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej jednostek samorządu terytorialnego |str. | 215 |
7. Charakter prawny aktów planowania |str. | 216 |
8. Charakter prawny uchwał budżetowych |str. | 223 |
9. Równorzędność hierarchiczna poszczególnych rodzajów aktów prawa miejscowego |str. | 224 |
Rozdział VIII | |
Procedura stanowienia aktów prawa miejscowego |str. | 227 |
1. Formy prawne aktów prawa miejscowego |str. | 227 |
1.1. Rozporządzenia i zarządzenia wojewody i organów administracji niezespolonej |str. | 228 |
1.2. Uchwały organów stanowiących samorządu terytorialnego |str. | 229 |
1.3. Uchwały zarządów jednostek samorządu terytorialnego |str. | 230 |
1.4. Zarządzenia wójta (burmistrza, prezydenta miasta) |str. | 231 |
1.5. Uchwały zgromadzenia związku komunalnego i jego zarządu |str. | 232 |
1.6. Akty prawa miejscowego stanowione przez osobę zastępującą organy jednostek samorządu terytorialnego |str. | 232 |
1.7. Zarządzenia zastępcze organu nadzoru |str. | 233 |
2. Wymogi proceduralne aktów prawa miejscowego |str. | 233 |
2.1. Wymogi ogólne |str. | 233 |
2.2. Wymogi wynikające z przepisów szczególnych |str. | 234 |
2.2.1. Zaopiniowanie |str. | 234 |
2.2.2. Uzgodnienie |str. | 238 |
2.2.3. Konsultacje |str. | 239 |
2.2.4. Wspólne stanowienie prawa miejscowego |str. | 240 |
2.3. Wymogi techniki prawodawczej |str. | 240 |
2.4. Inne wymogi formalne |str. | 251 |
3. Procedura uchwałodawcza |str. | 253 |
3.1. Pojęcia: inicjatywa uchwałodawcza, wniosek o podjęcie uchwały, przygotowanie projektu uchwały |str. | 253 |
3.2. Inicjatywa uchwałodawcza |str. | 254 |
3.3. Przedłożenie i przygotowanie projektu uchwały |str. | 256 |
3.4. Zwołanie sesji i umieszczenie projektu uchwały w porządku obrad ... | 259 |
3.5. Przygotowanie sesji |str. | 261 |
3.6. Zasada jawności sesji |str. | 262 |
3.7. Procedura sesyjna |str. | 262 |
3.8. Podjęcie uchwały |str. | 264 |
3.8.1. Zasady ogólne |str. | 264 |
3.8.2. Wyjątki od zasad ogólnych |str. | 267 |
3.9. Podpisanie uchwały |str. | 268 |
4. Publikacja aktów prawa miejscowego |str. | 269 |
4.1. Ogłoszenie w wojewódzkim dzienniku urzędowym |str. | 269 |
4.2. Ogłoszenie w drodze obwieszczeń, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie lub w środkach masowego przekazu |str. | 272 |
4.3. Obowiązek informowania o obowiązującym prawie miejscowym |str. | 275 |
4.4. Fikcja powszechnej znajomości prawa a prawo miejscowe |str. | 277 |
4.5. Termin wejścia w życie aktów prawa miejscowego |str. | 278 |
4.6. Zasada nieretroaktywności aktów prawa miejscowego |str. | 280 |
5. Warunki skuteczności prawa miejscowego |str. | 282 |
Rozdział IX | |
Kontrola aktów prawa miejscowego |str. | 285 |
1.System kontroli prawa miejscowego – założenia ogólne |str. | 285 |
2. Kontrola innych niż prawo miejscowe powszechnie obowiązujących źródeł prawa – aspekt porównawczy |str. | 288 |
2.1. Organy sprawujące kontrolę |str. | 288 |
2.2. Tryb |str. | 289 |
2.3. Kryteria |str. | 289 |
2.4. Rodzaje rozstrzygnięć |str. | 290 |
2.5. Termin |str. | 291 |
3. Kontrola samorządowego prawa miejscowego przez organy nadzoru |str. | 291 |
3.1. Tryb |str. | 292 |
3.2. Kryteria |str. | 294 |
3.3. Rodzaje rozstrzygnięć |str. | 294 |
3.4. Termin |str. | 298 |
4. Kontrola prawa miejscowego administracji rządowej przez organy nadzoru |str. | 299 |
4.1. Tryb |str. | 300 |
4.2. Kryteria |str. | 301 |
4.3. Rodzaje rozstrzygnięć |str. | 302 |
4.4. Termin |str. | 303 |
5. Kontrola legalności prawa miejscowego przez sądy administracyjne |str. | 304 |
5.1. Podstawy prawne |str. | 304 |
5.2. Przedmiot zaskarżenia |str. | 304 |
5.3. Tryb |str. | 307 |
5.3.1. Tryb bezpośredni |str. | 308 |
5.3.2. Tryb pośredni – skargi jednostek samorządu terytorialnego na akty nadzoru |str. | 324 |
5.3.3. Skargi na bezczynność prawotwórczą |str. | 327 |
5.4. Wstrzymanie wykonania |str. | 333 |
5.5. Rodzaje i zakres rozstrzygnięć |str. | 335 |
5.6. Termin |str. | 337 |
5.7. Kryteria kontroli i przedmiot ochrony sądowej |str. | 339 |
6. Kontrola konstytucyjności prawa miejscowego |str. | 341 |
6.1. Podmiot uprawniony i tryb kontroli konstytucyjności prawa miejscowego |str. | 341 |
6.2. Skarga konstytucyjna |str. | 342 |
6.2.1. Dopuszczalność skargi konstytucyjnej na akt prawa miejscowego |str. | 342 |
6.2.2. Skarga konstytucyjna a skarga „powszechna” |str. | 344 |
6.3. Instytucja pytań prawnych |str. | 348 |
7. Inne formy kontroli aktów prawa miejscowego |str. | 349 |
8. Ocena systemu kontroli prawa miejscowego |str. | 353 |
Rozdział X | |
Przesłanki i skutki utraty mocy obowiązującej aktu prawa miejscowego|str. | 357 |
1. Skutki nieprzestrzegania prawa miejscowego |str. | 357 |
2. Przesłanki utraty mocy obowiązującej aktów prawa miejscowego |str. | 358 |
2.1. Klauzule derogacyjne niezależne od wadliwości aktu |str. | 358 |
2.2. Klauzule derogacyjne będące skutkiem normatywnej wadliwości aktu |str. | 359 |
2.3. Przekroczenie granic upoważnień ustawowych |str. | 360 |
2.3.1. Nałożenie obowiązków lub ograniczeń nieprzewidzianych w ustawie |str. | 360 |
2.3.2. Sprzeczność z celem ustawy |str. | 363 |
2.3.3. Wprowadzanie procedur nieprzewidzianych ustawą |str. | 364 |
2.3.4. Obchodzenie obowiązków lub ograniczeń ustawy |str. | 365 |
2.3.5. Wprowadzanie kar grzywny |str. | 365 |
2.3.6. Powtórzenie treści ustawy |str. | 366 |
2.3.7. Brak przesłanki prawnej do wydania przepisu porządkowego – dublowanie regulacji ustawowych |str. | 367 |
2.3.8. Brak przesłanki faktycznej do wydania przepisu porządkowego |str. | 369 |
2.3.9. Sprzeczność z celem przepisów porządkowych |str. | 370 |
2.3.10. Pominięcia prawodawcze |str. | 370 |
2.4. Wygaśnięcie |str. | 371 |
2.4.1. Przesłanki faktyczne powodujące wygaśnięcie |str. | 371 |
2.4.2. Uchylenie lub zmiana podstawy prawnej |str. | 373 |
2.5. Faktyczne wygaśnięcie na skutek zniesienia odpowiedzialności za niewykonanie aktu prawa miejscowego |str. | 376 |
2.6. Akty pozorne |str. | 377 |
3. Wpływ utraty mocy obowiązującej aktu prawa miejscowego na rozstrzygnięcia indywidualne wydane na jego podstawie |str. | 377 |
3.1. Skutki orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego |str. | 378 |
3.2. Skutki stwierdzenia nieważności przez sąd administracyjny |str. | 379 |
3.3. Skutki stwierdzenia nieważności przez organ nadzoru |str. | 381 |
3.4. Skutki uchylenia przez organ nadzoru |str. | 381 |
3.5. Wniosek |str. | 382 |
4. Odpowiedzialność odszkodowawcza z tytułu normatywnej bezprawności |str. | 382 |
Bibliografia |str. | 389 |