POLECAMY
Autor:
Format:
pdf, ibuk
Prezentowana praca jest poświęcona preambule aktu normatywnego. Tematyka ta jest przedstawiona z perspektywy polskiej doktryny prawa, procesów stanowienia prawa oraz jego stosowania, w przedziale czasowym obejmującym lata 1989-2007. Celem przeprowadzonych badań nad preambułą traktowaną jako kategoria prawa jest jej analiza w aspekcie teoretycznoprawnym, dogmatycznoprawnym, socjologicznoprawnym i historycznoprawnym. Zakres przedmiotowy prezentowanej pracy obejmuje: 1) poglądy polskiej doktryny prawa na temat preambuły, ze szczególnym uwzględnieniem jej funkcji i charakteru normatywnego; 2) ragulacje krajowe i wspólnotowe odnoszące się do preambuły oraz jej rolę w wykładni prawa; 3) wpływ zmian społecznych i wprowadzenia zasady demokratycznego państwa prawnego na częstotliwość zamieszczania preambuł w aktach normatywnych i sposoby postępowania z preambułami nieprzystającymi do nowej rzeczywistości; 4) preambuły w polskiej tradycji konstytucyjnej i przebieg prac nad tworzeniem nowej ustawy zasadniczej w aspekcie dotyczącym preambuły oraz dochodzenie do kompromisu konstytucyjnego w zakresie treści poprzedzającej artykułowy tekst konstytucji; 5) charakterystykę preambuły zawartej w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku na tle rozwiązań przyjętych w konstytucjach państw europejskich; 6) poglądy na temat preambuł i ich ocena w wystąpieniach poselskich; 7) rolę preambuły w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i sądów administracyjnych.
Rok wydania | 2009 |
---|---|
Liczba stron | 626 |
Kategoria | Historia i nauka prawa |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej |
ISBN-13 | 978-83-227-3085-0 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 11 |
Rozdział I. Preambuła w polskiej doktrynie prawa | 23 |
1.1. Preambuła jako przedmiot badań – ustalenia terminologiczne, geneza i rozwój zjawiska | 23 |
1.2. Rodzaje aktów normatywnych zawierających preambuły | 31 |
1.3. Miejsce preambuły w akcie normatywnym i status języka preambuł | 39 |
1.4. R odzaje preambuł | 52 |
1.5. Funkcje preambuł | 56 |
1.6. Spór o charakter normatywny preambuły | 63 |
1.7. Podsumowanie rozdziału pierwszego | 79 |
Rozdział II. Preambuła wobec multicentryczności polskiego prawa – regulacje krajowe i wspólnotowe oraz rola preambuły w wykładni prawa | 81 |
2.1. Wprowadzenie do problematyki | 81 |
2.2. Multicentryczność systemu prawa i jej konsekwencje | 82 |
2.3. Preambuła w regulacjach techniki prawodawczej | 84 |
2.3.1. Ewolucja polskich zasad techniki legislacyjnej w odniesieniu do preambuł | 84 |
2.3.2 Preambuła w regulacjach prawa wspólnotowego | 92 |
2.4. Rola preambuły w wykładni prawa | 96 |
2.4.1. Wykładnia funkcjonalna w tradycji polskiego prawoznawstwa | 96 |
2.4.2. Specyfika wykładni prawa wspólnotowego | 103 |
2.4.3. Interpretacyjna funkcja preambuły w prawie krajowym | 115 |
2.4.4. Znaczenie preambuły w wykładni prawa wspólnotowego | 118 |
2.4.5. Symptomy nowego spojrzenia na wykładnię w polskiej teorii prawa i badaniach empirycznych | 121 |
2.5. Wykładnia preambuły | 140 |
2.6. Podsumowanie rozdziału drugiego | 141 |
Rozdział III. Preambuła w polskim ustawodawstwie w obliczu zmian społecznych i zasady demokratycznego państwa prawnego | 143 |
3.1. Charakter zmiany społecznej i jej wpływ na strukturę normatywną życia społecznego | 143 |
3.2. Rola wprowadzenia zasady demokratycznego państwa prawnego w przeobrażeniach ustrojowych w Polsce | 152 |
3.3. Polityka polskiego parlamentu w zakresie preambuł po zmianie demokratycznej 1989 roku | 159 |
3.3.1. Przejawy nieufności prawodawcy w stosunku do preambuł | 160 |
3.3.1.1. Uchwalanie nowych preambuł – rozmiary zjawiska | 160 |
3.3.1.2. Inne sposoby wskazywania na cel regulacji | 164 |
3.3.1.3. Odnośniki | 166 |
3.3.1.4. Etapy podejmowania decyzji o poprzedzaniu ustaw preambułami i tryb postępowania z projektami ustaw | 167 |
3.3.2. Sposoby postępowania z istniejącymi preambułami – przyczyny i zasięg dokonywania zmian | 170 |
3.4. Charakterystyka preambuł z lat 1989–2007 | 177 |
3.4.1. Sposoby redagowania preambuł | 177 |
3.4.2. Rodzaje uchwalanych preambuł z punktu widzenia ich treści | 180 |
3.4.3. Semantyczna zawartość preambuł | 183 |
3.5. Podsumowanie rozdziału trzeciego | 193 |
Rozdział IV. Preambuła w polskiej tradycji konstytucyjnej i w pracach nad nową Konstytucją RP | 195 |
4.1. Uwagi wprowadzające | 195 |
4.2. Polska tradycja konstytucyjna w zakresie zamieszczania preambuł w ustawach zasadniczych | 196 |
4.3. Preambuła w pracach nad Konstytucją i w jej projektach w latach 1989–1993 | 210 |
4.4. Spór o preambułę w projektach konstytucji w latach 1993–1997 | 219 |
4.5. Preambuła jako element kompromisu politycznego | 236 |
4.5.1. Ewolucja idei kompromisu w sprawie nowej konstytucji i jej konsekwencje | 236 |
4.5.2. Kontrowersje związane z treścią preambuły zgłaszane podczas debaty konstytucyjnej i dochodzenie do kompromisu | 239 |
4.6. Podsumowanie rozdziału czwartego | 250 |
Rozdział V. Preambuła Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku | 251 |
5.1. Ogólna charakterystyka preambuły konstytucyjnej | 251 |
5.1.1. Uwagi wprowadzające | 251 |
5.1.2. Preambuła jako integralny element konstytucji i jej struktura formalna | 252 |
5.1.3. Invocatio Dei | 257 |
5.1.4. Określenie autorytetu ustrojodawczego | 262 |
5.1.5. Rozliczenia z przeszłością | 265 |
5.1.6. Państwo w preambule | 269 |
5.1.7. Prawo w preambule | 275 |
5.1.8. Status obywatela w preambule | 281 |
5.1.9. Preambuła a wartości | 284 |
5.1.10. Godność człowieka | 303 |
5.1.11. Sprawiedliwość | 306 |
5.1.12. Zasada pomocniczości | 313 |
5.1.13. Zasada dobra wspólnego | 319 |
5.1.14. Zasada dialogu społecznego | 327 |
5.2. Preambuła a bezpośrednie stosowanie konstytucji | 330 |
5.3. Rola preambuły konstytucyjnej w wykładni przepisów ustawy zasadniczej | 341 |
5.4. Preambuła a funkcje konstytucji | 346 |
5.5. Preambuła w projektach nowych konstytucji | 354 |
5.6. Podsumowanie rozdziału piątego | 361 |
Rozdział VI. Preambuła w wystąpieniach poselskich w latach 1989–2007 | 363 |
6.1. Uwagi wprowadzające | 363 |
6.2. Wiedza na temat instytucji preambuły w wystąpieniach posłów | 365 |
6.2.1. Sposoby rozumienia terminu „preambuła” | 365 |
6.2.2. Charakter normatywny preambuły | 368 |
6.2.3. Rodzaje aktów normatywnych, których preambuły przywoływano | 371 |
6.2.4. Zasadność i motywy zamieszczania preambuł w aktach normatywnych | 382 |
6.3. Cel regulacji prawnej jako element preambuły | 394 |
6.4. Preambuła jako nośnik wartości | 398 |
6.5. Ocena preambuł w poglądach posłów | 415 |
6.5.1. Braki w treści i niezgodność preambuł z rzeczywistością społeczną | 415 |
6.5.2. Kompatybilność między preambułą a artykułową częścią aktu normatywnego jako kryterium oceny preambuły | 421 |
6.5.3. Postulat zgodności między preambułą a jej realizacją w rzeczywistości społecznej | 424 |
6.6. Preambuła Konstytucji rp z 2 kwietnia 1997 roku w wystąpieniach posłów | 425 |
6.7. Podsumowanie rozdziału szóstego | 433 |
Rozdział VII. Preambuła w orzecznictwie sądowym w latach 1989–2007 | 435 |
7.1. Uwagi wprowadzające | 435 |
7.2. Sposób rozumienia preambuły i stosowana terminologia | 436 |
7.3. Tradycja przywoływania preambuł w procesie stosowania prawa oraz formy działalności orzeczniczej sądów | 437 |
7.4. Podmioty odwołujące się do preambuł i rodzaje aktów, na których preambuły powoływano się w orzecznictwie | 439 |
7.5. Problem normatywności preambuły | 443 |
7.6. Rola pozajęzykowych dyrektyw wykładni w kontekście preambuły | 451 |
7.7. Preambuła Konstytucji rp z 2 kwietnia 1997 roku w orzecznictwie sądowym | 457 |
7.8. Preambuły zawarte w ustawach w orzecznictwie sądowym | 487 |
7.9. Preambuły w umowach międzynarodowych w orzecznictwie sądowym | 521 |
7.10. Preambuły aktów prawa wspólnotowego w orzecznictwie sądowym | 538 |
7.11. Preambuły aktów podustawowych w orzecznictwie sądowym | 557 |
7.12. Podsumowanie rozdziału siódmego | 559 |
Wnioski końcowe | 561 |
Bibliografia 575 | |
I. Wykaz aktów normatywnych przywołanych w pracy | 575 |
1. Polskie akty konstytucje | 575 |
2. U stawy | 576 |
3. Dekrety | 580 |
4. Akty podustawowe | 581 |
5. Akty prawa wspólnotowego | 582 |
6. Konwencje i umowy międzynarodowe | 583 |
7. Konstytucje państw obcych | 583 |
8. I nne akty | 584 |
II. Wykaz orzeczeń sądowych przywołanych w pracy | 585 |
Trybunał Konstytucyjny | 585 |
Sąd Najwyższy | 586 |
Naczelny Sąd Administracyjny | 588 |
Wojewódzkie Sądy Administracyjne | 591 |
Inne sądy | 592 |
III. Opracowania | 593 |
IV. Wykaz badań opinii publicznej wykorzystanych w pracy | 615 |
Opinie Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów | 615 |
V. Sprawozdania Stenograficzne | 616 |
VI. Biuletyny Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego | 624 |
VII. Druki Sejmowe | 625 |