INNE EBOOKI AUTORA
Koszyk
Zewnętrzne źródła finansowania samorządu terytorialnego
Teoria a praktyka
Autor:
Wydawca:
Format:
ibuk
W pracy przyjęto następującą, główną hipotezę badawczą: w strukturze źródeł zasilania finansowego samorządu terytorialnego szczególne funkcje spełniają zewnętrzne źródła finansowania, które są instrumentem polityki finansowej państwa wobec samorządu, a jednocześnie decydują o zakresie jego samodzielności i stabilności finansowej.
Celem niniejszej pracy jest przedstawienie systemu zewnętrznych źródeł finansowania samorządu terytorialnego zarówno w aspekcie teoretycznym, jak i rozwiązań praktycznych oraz funkcji spełnianych przez nie w finansach publicznych, tak z punktu widzenia państwa jak i podmiotów komunalnych. Źródła te są jednak często konfrontowane z dochodami własnymi, gdyż obie kategorie tworzą system finansowania jednostek samorządu terytorialnego i nie można ich analizować w całkowitym oderwaniu od siebie. Niezmiernie ważne jest również wskazanie na nowe związki i zależności w sektorze finansów samorządowych, w szczególności cykle fiskalne i szoki dochodowe.
W pracy wykorzystano metodę analizy opisowej, metodę dedukcji, podstawowe metody analizy finansowej i statystycznej. Opis narzędzi finansowych i problemów ich funkcjonowania oparto przede wszystkim na klasycznej i współczesnej, polskiej oraz zagranicznej literaturze przedmiotu, badaniach empirycznych systemów finansów publicznych oraz źródeł finansowania samorządu terytorialnego zarówno w krajach rozwiniętych, rozwijających się, jak i w Polsce. Analiza zagadnień gospodarki finansowej w sektorze publicznym wymaga nie tylko metod jurydycznych i statystycznych, ale również badania wpływu decyzji politycznych wyznaczających zakres zadań publicznych i źródeł ich finansowania. Zwrócono w związku z tym uwagę na zjawiska szeroko dyskutowane w literaturze światowej: iluzję fiskalną, manipulację fiskalną i polityczne cykle budżetowe.
| Rok wydania | 2008 |
|---|---|
| Liczba stron | 311 |
| Kategoria | Finanse i bankowość |
| Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |
| ISBN-13 | 978-83-7525-185-2 |
| Numer wydania | 1 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
| Wstęp | 7 |
| 1. Źródła finansowania samorządu terytorialnego i ich znaczenie ekonomiczne | 13 |
| 1.1. Koncepcje samorządu terytorialnego a źródła jego finansowania | 13 |
| 1.2. Teoretyczne aspekty podziału dochodów publicznoprawnych pomiędzy państwo i samorząd terytorialny | 28 |
| 1.2.1. Podział zadań i dochodów pomiędzy poszczególnymi szczeblami władz publicznych a pionowa i pozioma nierównowaga fiskalna | 28 |
| 1.2.2. Formy podziału dochodów podatkowych i ich konsekwencje dla systemu zasilania zewnętrznego | 33 |
| 1.3. Problemy klasyfikacji źródeł finansowania samorządu terytorialnego i ich treść ekonomiczna | 36 |
| 1.4. Rola wewnętrznych i zewnętrznych źródeł finansowania w kształtowaniu samodzielności finansowej samorządu | 47 |
| 1.5. Znaczenie zewnętrznych źródeł finansowania samorządu terytorialnego w polityce finansowej państwa | 54 |
| 1.5.1. Warunki skutecznej polityki finansowej władz państwowych | 54 |
| 1.5.2. Zewnętrzne źródła finansowania a racjonalizacja gospodarki finansowej | 59 |
| 1.5.3. Funkcje zewnętrznych źródeł finansowania samorządu terytorialnego | 64 |
| 2. Transfery z budżetu państwa jako zewnętrzne źródło finansowania budżetów samorządowych | 69 |
| 2.1. Teoretyczne konotacje subwencji i dotacji z budżetu państwa | 69 |
| 2.1.1. Typologia transferów z budżetu państwa do budżetów jednostek samorządu terytorialnego | 69 |
| 2.1.2. Klasyczna analiza subwencji i dotacji | 76 |
| 2.1.2.1. Dotacje dla samorządu terytorialnego w teorii federalizmu fiskalnego | 76 |
| 2.1.2.2. Efekt dochodowy i substytucyjny a skuteczność transferów z budżetu państwa | 83 |
| 2.1.2.3. Konieczność subwencjonowania jednostek samorządu terytorialnego | 89 |
| 2.1.3. Alternatywne formy programów dotowania a cele polityki dotowania | 93 |
| 2.1.3.1. Udziały w podatkach państwowych | 95 |
| 2.1.3.2. Alokacja dotacji na bazie algorytmów | 95 |
| 2.1.3.3. Dotacje pokrywające określone koszty | 96 |
| 2.1.3.4. Dotacje alokowane na podstawie decyzji uznaniowych | 98 |
| 2.2. Polityczny i ekonomiczny model wpływu dotacji na politykę wydatkową samorządu terytorialnego | 100 |
| 2.2.1. Hipotezy w modelu politycznym i ekonomicznym | 100 |
| 2.2.1.1. Polityczne uwarunkowania dotacji dla samorządu terytorialnego | 101 |
| 2.2.1.2. Ekonomiczne uwarunkowania dotacji dla samorządu terytorialnego | 102 |
| 2.2.2. Wpływ instytucji demokracji bezpośredniej na system dotowania samorządu terytorialnego | 105 |
| 2.3. Wybór polityki dotowania | 109 |
| 2.4. Argumenty za i przeciw wyrównującej funkcji dotacji | 114 |
| 2.5. Motywacyjne i antymotywacyjne efekty transferów wyrównawczych | 121 |
| 2.6. Zależność K. Wicksella a stabilizacyjna funkcja transferów w warunkach konkurencji i globalizacji | 123 |
| 2.7. Ograniczenia w realizacji zasady subsydiarności | 127 |
| 2.8. Problem i zakres zjawiska flypaper effect. Iluzja fiskalna | 131 |
| 3. Charakterystyka dochodów zwrotnych i funduszy specjalnych | 135 |
| 3.1. Istota, klasyfikacje i miejsce dochodów zwrotnych w budżetach jednostek samorządu terytorialnego | 135 |
| 3.2. Instrumenty zadłużania się jednostek samorządu terytorialnego się na rynku finansowym | 140 |
| 3.3. Preferencyjne źródła dochodów zwrotnych i fundusze specjalne jako źródło dochodów zewnętrznych w gospodarce finansowej samorządu terytorialnego | 144 |
| 3.4. Kryteria wyboru zwrotnych źródeł finansowania | 152 |
| 3.5. Zadłużanie samorządu terytorialnego a ewolucja „złotej reguły" budżetowej | 159 |
| 3.6. Budżet bieżący i kapitałowy | 162 |
| 3.7. Argumenty za i przeciw zadłużaniu się jednostek lokalnych | 164 |
| 3.8. Ograniczenia w zadłużaniu się jednostek samorządu terytorialnego | 168 |
| 3.8.1. Teoretyczne aspekty ograniczania i kontroli zadłużania się samorządu terytorialnego | 168 |
| 3.8.2. Schematy rozwiązań praktycznych ograniczeń w zadłużaniu | 174 |
| 3.9. Znaczenie zwrotnych źródeł finansowania w gospodarce finansowej jednostek samorządu terytorialnego | 178 |
| 4. Zewnętrzne źródła finansowania samorządu terytorialnego w Polsce i kierunki ich ewolucji | 183 |
| 4.1. Ewolucja finansów gmin w latach 1990-1998 | 183 |
| 4.2. System źródeł finansowania samorządu terytorialnego w latach 1999-2003 i próby jego reformy | 194 |
| 4.3. Aktualny system zewnętrznych źródeł finansowania gmin, powiatów i województw samorządowych | 202 |
| 4.3.1. Konstrukcja subwencji ogólnej i rodzaje dotacji celowych z budżetu państwa | 202 |
| 4.3.2. Ocena systemu subwencji i dotacji z budżetu państwa dla jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w świetle zmian obowiązujących od 1 stycznia 2004 r | 210 |
| 4.3.3. Udziały w podatkach państwowych jako forma transferu z budżetu państwa | 212 |
| 4.3.4. Zwrotne źródła finansowania budżetów jednostek samorządu terytorialnego i fundusze specjalne | 214 |
| 4.4. Idea i główne kierunki reformowania systemu dochodów zewnętrznych w Polsce po 1990 roku | 229 |
| 4.5. Pionowa i pozioma nierównowaga fiskalna w warunkach polskiej decentralizacji | 232 |
| 5. Zewnętrzne źródła finansowania w warunkach decentralizacji finansów publicznych i cykli fiskalnych | 243 |
| 5.1. Skutki decentralizacji finansów publicznych | 243 |
| 5.2. Relacje fiskalne i problemy decentralizacji w świetle badań OECD | 253 |
| 5.3. Polityczne cykle budżetowe | 260 |
| 5.4. Rola zewnętrznych źródeł finansowania w miękkich i twardych ograniczeniach budżetowych | 263 |
| 5.5. Dysfunkcje systemu zewnętrznych źródeł finansowania a polityka finansowa państwa i samorządu | 266 |
| 5.6. Wpływ cykli fiskalnych na wykorzystanie zewnętrznych źródeł finansowania samorządu terytorialnego | 268 |
| 5.6.1. Kształtowanie zewnętrznych źródeł finansowania w warunkach cykli fiskalnych | 268 |
| 5.6.2. Pozytywne i negatywne szoki dochodowe | 273 |
| 5.7. Zasady systemu zewnętrznych źródeł finansowania jednostek samorządu terytorialnego | 276 |
| 5.8. Wewnętrzne a zewnętrzne źródła finansowania samorządu terytorialnego dylematy wyboru | 281 |
| Zakończenie | 291 |
| Bibliografia | 295 |
| Spis tabel i rysunków | 309 |
| Aneks 1. Wybrane wskaźniki finansowe krajów Unii Europejskiej i sektora finansów lokalnych | 311 |
| Od Redakcji | 312 |
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
