POLECAMY
Redakcja:
Monika Kostro, Krystyna Wróblewska-Pawlak, Teresa Giermak-Zielińska, Maria Szewczyk, Elwira Wyszyńska, Ruta Matuszak, Zbigniew Karaszewski, Beata Stel
Wydawca:
Format:
epub, mobi, pdf, ibuk
Publikacja poświęcona formom adresatywnym w polskim i francuskim dyskursie polityczno-medialnym. Autorki ukazują różnorodne funkcje, jakie pełnią zwroty do odbiorcy w publicznych interakcjach między politykami.
Analizując przykłady zaczerpnięte z debat przedwyborczych i dyskusji politycznych toczonych w ciągu ostatnich dziesięciu lat w polskich i francuskich mediach, pokazują, że w polemicznej wymianie zdań te z pozoru drugoplanowe jednostki języka mogą stać się skutecznym środkiem retorycznym. Służą nie tylko wskazywaniu adresata wypowiedzi, ale także ustalaniu i regulowaniu dystansu między partnerami dyskursu, ustanawianiu stosunków władzy, kreowaniu wizerunku własnego i przeciwnika czy wreszcie deprecjacji kobiet polityków.
Polityczny dyskurs medialny, nowy gatunek tekstowy w polskich środkach komunikacji społecznej, doczekał się już wielu poważnych studiów autorstwa polskich językoznawców, medioznawców i politologów. Omawiana tutaj publikacja jest jednak pierwszą pracą porównawczą o ściśle zakreślonym polu analizy, zajmuje się bowiem badaniem form adresatywnych w politycznym dyskursie francuskim i polskim. Porównanie to ukazuje duże różnice między polską i francuską strategią komunikacyjną w tej dziedzinie. Różnice te wynikają w mniejszej mierze z odmiennych systemów językowych, a w dużo większym stopniu z tradycji kulturowych, dotyczących zwłaszcza relacji między rozmówcami, regulowania dystansu w wymianie argumentów i kreowania własnego wizerunku wobec wyborców.
Warto podkreślić […] oryginalny, nowatorski charakter francusko-polskich badań porównawczych w dziedzinie form adresatywnych, jakim odznacza się omawiana publikacja. Metodologia oparta na najnowszych opracowaniach światowych poszerza horyzont badawczy, a analiza porównawcza pozwala dostrzec i opisać niektóre zjawiska mniej widoczne w perspektywie jednego języka i kultury. Z pewnością będzie to ważna pozycja w polskich badaniach dyskursu, w socjolingwistyce i medioznawstwie. (Fragment recenzji prof. Teresy Giermak-Zielińskiej)
*********
Dr Monika Kostro (ORCID 0000-0002-9126-2086) – doktor socjologii (2005), wykładowca i pełnomocnik ds. Rekrutacji w Instytucie Romanistyki na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Rok wydania | 2016 |
---|---|
Liczba stron | 358 |
Kategoria | Językoznawstwo |
Wydawca | Uniwersytet Warszawski |
ISBN-13 | 978-83-235-2451-9 |
Numer wydania | 1 |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 11 |
Rozdział | 1 |
Grzeczność jako pojęcie/termin w polskich, francuskich i anglo-amerykańskich ujęciach badawczych 19 | |
1.1. Grzeczność jako zjawisko, pojęcie, termin | 20 |
1.2. Grzeczność w rozumieniu potocznym | 22 |
1.3. Grzeczność w naukach o języku | 28 |
1.3.1. Grzeczność (językowa) w badaniach anglo- | |
amerykańskich | 29 |
1.3.1.1. Grzeczność jako strategia unikania | |
konfliktu dzięki przestrzeganiu maksym | |
konwersacyjnych | 30 |
1.3.1.2. Grzeczność jako strategia unikania | |
konfliktu dzięki stosowaniu „technik twarzy” | 33 |
1.3.1.3. Grzeczność jako przedmiot społecznej | |
negocjacji | 40 |
1.3.1.4. Grzeczność jako wyrażanie pozycji | |
społecznej | 45 |
1.3.2. Francuskie prace badawcze na temat | |
grzeczności (językowej) | 47 |
1.3.3. Polskie definicje grzeczności (językowej) | |
51 | |
1.4. Modele grzeczności językowej a badanie form | |
adresatywnych (bilans) | 56 |
Rozdział | 2 |
System adresatywny w języku polskim i francuskim 67 | |
2.1. System adresatywny i formy adresatywne – język | |
polski | 69 |
2.1.1. Formy adresatywne – pojęcie, terminy i | |
definicje | 69 |
2.1.2. Klasyfikacje form adresatywnych – system | |
adresatywny języka polskiego | 71 |
2.1.3. Socjolingwistyczny podział systemów | |
adresatywnych. Zaimki i tytuły | 79 |
2.2. System adresatywny i formy adresatywne – język | |
francuski | 84 |
2.2.1. Formy adresatywne – pojęcie, terminy i | |
definicje | 84 |
2.2.2. Klasyfikacje form adresatywnych – system | |
adresatywny języka francuskiego | 88 |
2.2.3. Socjolingwistyczny podział systemów | |
adresatywnych. Zaimkowe (PFA) i rzeczownikowe | |
(NFA) formy adresatywne | 92 |
2.2.3.1. Pronominalne (zaimkowe) formy | |
adresatywne (PFA) | 92 |
2.2.3.2. Nominalne (rzeczownikowe) formy | |
adresatywne (NFA) | 96 |
2.3. Porównanie FA w języku polskim i francuskim | 107 |
Rozdział | 3 |
Formy adresatywne w polskim i francuskim dyskursie polityczno-medialnym – norma językowa a praktyka 113 | |
3.1. Od socjolingwistyki do analizy dyskursu | 113 |
3.2. Dyskurs polityczno-medialny jako odmiana | |
dyskursu | 115 |
3.2.1. Francuska analiza dyskursu | 117 |
3.2.1.1. Dyskurs jako tekst i kontekst | 117 |
3.2.1.2. Dyskurs jako interakcja: współnadawcy, | |
interdyskurs | 119 |
3.2.1.3. Dyskurs jako gatunek: metafory sceny i | |
kontraktu | 121 |
3.2.1.4. Dyskurs-w-interakcji według Catherine | |
Kerbrat-Orecchioni | 124 |
3.2.1.5. Dyskurs jako wywieranie wpływu według | |
Ruth Amossy | 126 |
3.2.1.6. Francuska analiza dyskursu, krytyczna | |
analiza dyskursu, socjolingwistyka | 127 |
3.2.2. Pojęcie dyskursu polityczno-medialnego | 130 |
3.2.3. Dyskurs polityczny a język polityki | 135 |
3.2.4. Cechy dyskursu polityczno-medialnego a | |
użycie FA | 137 |
3.3. Repertuar FA w polskim i francuskim dyskursie | |
polityczno-medialnym | 144 |
3.3.1. Interakcje między politykami | 145 |
3.3.2. Interakcje między politykami a | |
dziennikarzami | 151 |
3.3.3. Interakcje między dziennikarzami | 160 |
3.3.4. Interakcje między politykami i | |
dziennikarzami a widzami/słuchaczami | 163 |
3.4. Analiza FA jako narzędzie badania dyskursu | |
(bilans) | 167 |
Rozdział | 4 |
Między TY a PAN/PANI. Regulowanie dystansu za pomocą form adresatywnych i jego znaczenie w dyskursie polityczno-medialnym 173 | |
4.1. Formy adresatywne jako wykładniki dystansu | |
między rozmówcami | 174 |
4.1.1. Francuskie zaimkowe formy adresatywne TU i | |
VOUS w perspektywie historycznej i we | |
współczesnych użyciach | 175 |
4.1.2. Polskie zaimkowe formy adresatywne TY i | |
PAN/PANI w perspektywie historycznej i we | |
współczesnych użyciach | 177 |
4.1.3. Formy adresatywne przejściowe a skracanie | |
dystansu w języku francuskim i polskim | 180 |
4.2. Regulowanie dystansu za pomocą zaimków | |
adresatywnych w polskim i francuskim dyskursie | |
polityczno-medialnym | 183 |
4.2.1. Od PAN/PANI do TY, od VOUS do TU – | |
skracanie dystansu | 183 |
4.2.1.1. Kontrolowane symetryczne użycie form | |
bezdystansowych | 184 |
4.2.1.1.1. Bezdystansowe FA jako środek | |
ocieplania relacji dyplomatycznych | 185 |
4.2.1.1.2. Bezdystansowe FA jako wyraz | |
tożsamości politycznej | 191 |
4.2.1.2. Kontrolowane asymetryczne użycie form | |
bezdystansowych | 193 |
4.2.1.3. (Pozornie) niekontrolowane użycie form | |
bezdystansowych | 195 |
4.2.2. Od TY do PAN/PANI, od TU do VOUS – | |
wydłużanie dystansu | 198 |
4.2.2.1. Sytuacyjne przejście od TY (TU) do | |
PAN/PANI (VOUS) | 199 |
4.2.2.2. Trwałe (?) przejście od TY (TU) do | |
PAN/PANI (VOUS) | 202 |
4.3. Podsumowanie | 205 |
Rozdział | 5 |
O męskiej kurtuazji à rebours. Formy adresatywne jako środek jawnej i ukrytej deprecjacji kobiet polityków 209 | |
5.1. Formy adresatywne jako środek deprecjacji | 210 |
5.2. Deprecjonujące użycie żeńskich FA w dyskursie | |
politycznym | 213 |
5.2.1. Deprecjacja poprzez użycie żeńskiej formy | |
nazwiska | 213 |
5.2.2. Deprecjacja poprzez użycie imienia | 218 |
5.3. Asymetria FA ze względu na płeć polityka w | |
dyskursie medialnym prasowym | 229 |
5.4. Podsumowanie | 232 |
Rozdział | 6 |
Formy adresatywne a wizerunek kobiety polityka – debata prezydencka między Nicolasem Sarkozym a Ségolène Royal w 2007 r. 235 | |
6.1. Telewizyjna debata prezydencka jako tworzenie | |
(auto)wizerunku przez polityka | 236 |
6.1.1. Wizerunek polityka w marketingu politycznym | |
238 | |
6.1.2. Wizerunek polityka w analizie dyskursu | 239 |
6.1.3. Debata przedwyborcza jako konfrontacja | |
wizerunków kandydatów | 241 |
6.2. Stosowanie form adresatywnych jako zabieg | |
służący tworzeniu wizerunku własnego polityka i jego | |
przeciwnika na przykładzie francuskiej debaty | |
prezydenckiej z 2007 r. | 244 |
6.2.1. Francuska debata prezydencka – jej kontekst | |
i odbiór w ujęciach badawczych | 245 |
6.2.2. Charakterystyka francuskiej debaty | |
prezydenckiej jako wydarzenia medialnego | 249 |
6.2.3. Repertuar form adresatywnych, ich | |
częstotliwość i sposoby użycia we francuskiej | |
debacie prezydenckiej a tworzenie wizerunku | 251 |
Rozdział | 7 |
Formy adresatywne jako środek retoryczny w polskich debatach przedwyborczych w latach 2005–2010 263 | |
7.1. Polskie telewizyjne debaty przedwyborcze z | |
punktu widzenia analizy dyskursu | 264 |
7.2. Debaty Lech Kaczyński – Donald Tusk w 2005 r. | |
271 | |
7.3. Debata Jarosław Kaczyński – Donald Tusk w | 2007 |
r. | 283 |
7.4. Debaty Jarosław Kaczyński – Bronisław Komorowski | |
w 2010 r. | 292 |
7.5. Podsumowanie | 299 |
Rozdział | 8 |
PREZYDENT czy IMIĘ + NAZWISKO? O symbolicznym nadawaniu i pozbawianiu władzy za pomocą tytułów 303 | |
8.1. Jako prezydent będę... – ubieganie się o władzę | |
305 | |
8.2. Prezydent elekt i ustępujący prezydent – | |
przekazywanie władzy | 314 |
8.3. P/rezydent – władza zakwestionowana | 316 |
Zakończenie | 323 |
Bibliografia | 329 |
Résumé | 349 |